Η Ρωσία κατάφερε να εξασφαλίσει το μεγαλύτερο μερίδιο στην τεράστια ανακάλυψη αερίου της Χαλούς του Ιράν, μια κίνηση που θα μπορούσε να έχει τεράστιες οικονομικές και γεωπολιτικές συνέπειες
Σύμφωνα με αποκλειστικό του OilPrice.com, η Ρωσία επικρατεί σε έναν τομέα της Κασπίας Θάλασσας που είναι καθαρά ιρανικός, δηλαδή η Ισλαμική Δημοκρατία έχει πλήρη κυριαρχία.
Μάλιστα, έχει έρθει σε μια πρώτη επαφή με χρηματοπιστωτικά ιδρύματα στη Γερμανία, την Αυστρία και την Ιταλία, καθώς οι ενδείξεις δείχνουν ότι το μέγεθος των αποθεμάτων φυσικού αερίου της Χαλούς είναι ακόμη μεγαλύτερο τώρα από ό,τι αρχικά πιστευόταν.
Σύμφωνα με έναν από τους ανώτερους Ρώσους αξιωματούχους που συμμετείχαν στη διαπραγμάτευση της συμφωνίας: «Αυτή είναι η τελική πράξη για τη διασφάλιση του ελέγχου στην ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας».
Τα κοιτάσματα της Κασπίας
Η ευρύτερη περιοχή των λεκανών της Κασπίας, συμπεριλαμβανομένων τόσο των χερσαίων όσο και των υπεράκτιων κοιτασμάτων, εκτιμάται συντηρητικά ότι έχει περίπου 48 δισεκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου και 292 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια φυσικού αερίου σε αποδεδειγμένα και πιθανά αποθέματα.
Όπως καλύπτεται και αναλύεται αποκλειστικά από το OilPrice.com το 2019, η Ρωσία έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη χειραγώγηση μιας αλλαγής στο νομικό καθεστώς της περιοχής των λεκανών της Κασπίας.
Αυτό σήμαινε ότι το μερίδιο του Ιράν στα συνολικά έσοδα από ολόκληρη την περιοχή της Κασπίας χωρίστηκε στο ήμισυ με τη Ρωσία που απολάμβανε από την αρχική συμφωνία που συνήφθη το 1921 (για τα «δικαιώματα αλιείας») και τροποποιήθηκε το 1924 για να συμπεριλάβει «οποιονδήποτε και όλους τους πόρους που ανακτήθηκαν» σε μόλις 11,875%.
Πριν από την ανακάλυψη του Χαλούς, αυτό σήμαινε ότι το Ιράν θα έχανε τουλάχιστον 3,2 τρισ. δολάρια σε έσοδα από τη χαμένη αξία των ενεργειακών προϊόντων στα κοινά περιουσιακά στοιχεία των πόρων της Κασπίας Θάλασσας στο μέλλον.
Δεδομένων των τελευταίων εκτιμήσεων μόνο για εσωτερική χρήση από το Ιράν και τη Ρωσία, ο αριθμός αυτός θα είναι πλέον πολύ υψηλότερος.
Αναθεώρηση των εκτιμήσεων
Προηγουμένως, οι εκτιμήσεις του Ιράν και της Ρωσίας ήταν ότι η Χαλούς περιείχε περίπου 3,5 τρισ. κυβικά μέτρα (Tcm) φυσικού αερίου.
Αυτό ισοδυναμούσε με περίπου το ένα τέταρτο των 14,2 Tcm αποθεμάτων φυσικού αερίου που περιέχονται στο υπεργίγαντα κοίτασμα φυσικού αερίου του Ιράν στο South Pars που ήδη αντιπροσωπεύει περίπου το 40% των συνολικών εκτιμώμενων αποθεμάτων φυσικού αερίου του Ιράν και περίπου το 80% της παραγωγής φυσικού αερίου.
Όπως έχει τώρα, ωστόσο, αποκαλυφθεί από το OilPrice.com, μετά από περαιτέρω μελέτες από τη Ρωσία, η ανακάλυψη της Χαλούς θεωρείται πλέον ως ουσιαστικά μια τοποθεσία δίδυμων πεδίων, εννέα χιλιόμετρα μεταξύ τους, με τη «Μεγαλύτερη» Χάλους να έχει 5,9 τρισεκατομμύρια κυβικά μέτρα (Tcm ) του αερίου και τη «Μικρότερη» Χαλούς με 1,2 Tcm αερίου, δίνοντας 7,1 Tcm αερίου.
Επομένως, τα νέα στοιχεία της Χαλούς θα έδιναν στο Ιράν συνολικό αριθμό αποθεμάτων φυσικού αερίου 40,9 Tcm, ενώ η Ρωσία – για μεγάλο χρονικό διάστημα, κάτοχος των μεγαλύτερων αποθεμάτων φυσικού αερίου στον κόσμο – έχει επίσημα κάτι λιγότερο από 48 Tcm.
Αυτός ο ρωσικός αριθμός, ωστόσο, δεν έχει αναθεωρηθεί για να ληφθεί υπόψη η χρήση, η σπατάλη και η υποβάθμιση του κοιτάσματος φυσικού αερίου για πολλά χρόνια και, σύμφωνα με ρωσικές πηγές φυσικού αερίου, είναι περίπου 38,99 Tcm στα τέλη του 2020.
Κατά συνέπεια, το εύρημα της Χαλούς κάνει το Ιράν το μεγαλύτερο κάτοχο αποθεμάτων φυσικού αερίου στον κόσμο.
Άλλαξε τις ισορροπίες η Ρωσία
Αυτές οι νέες εκτιμήσεις, πέρα από τις πρόσφατες εξελίξεις στην ευρωπαϊκή αγορά φυσικού αερίου, οδήγησαν σε αλλαγή του σχεδίου που είχε συμφωνηθεί μεταξύ του Ιράν και της Ρωσίας και παρέμενε στο παιχνίδι μέχρι πριν από περίπου ένα μήνα.
Το σχέδιο ήταν η πλευρά του Ιράν στην ανάπτυξη να καθοδηγείται από την Khazar Exploration and Production Company (KEPCO), με την πρόσθετη κύρια συμμετοχή των ρωσικών εταιρειών που θα οριστικοποιηθούν.
Μετά την αναβάθμιση των εκτιμήσεων για τα αποθέματα φυσικού αερίου στη Χαλούς και την αύξηση των τιμών φυσικού αερίου σε ολόκληρη την Ευρώπη τις προηγούμενες εβδομάδες, η νέα κατανομή των μετοχών στις συνδυασμένες δίδυμες εγκαταστάσεις της Χαλούς έχει ως εξής: η ρωσική Gazprom και η Transneft θα κατέχουν μαζί μερίδιο 40%, η κινεζική Η CNPC και η CNOOC μαζί έχουν μερίδιο 28% και η KEPCO μερίδιο 25% μόνο.
«Η Gazprom θα έχει τη συνολική ευθύνη για τη διαχείριση της ανάπτυξης του Χαλούς, η Transneft θα κάνει τις μεταφορές και τις σχετικές λειτουργίες, η CNPC έχει μεγάλο μέρος της χρηματοδότησης και παρέχει τις απαραίτητες τραπεζικές διευκολύνσεις και η CNOOC θα κάνει τα εξαρτήματα υποδομής και τη μηχανική», σύμφωνα με πληγές του OilPrice.com.
Όσο άσχημο κι αν φαίνεται αυτό για το Ιράν, είναι στην πραγματικότητα πολύ χειρότερο για δύο βασικούς λόγους.
Πρώτον, αν και η KEPCO θα είναι ονομαστικά επικεφαλής των περιορισμένων επιχειρήσεων του Ιράν στην τοποθεσία Χαλούς, η πραγματική διαχείριση από την πλευρά του Ιράν θα βρίσκεται στα χέρια εταιρειών υδρογονανθράκων που συνδέονται στενά με το Σώμα των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης (IRGC).
Δεύτερον, και η εξήγηση για το γιατί το IRGC ανέλαβε ξαφνικά την ιρανική πλευρά του έργου, είναι ότι το 7% που απομένει μετά την αφαίρεση των παραπάνω μεριδίων προορίζεται να καταβληθεί σε δύο εταιρικούς λογαριασμούς – το ένα στη Σαγκάη και το άλλο στο Μακάο – που είναι τελικά υπό τον έλεγχο του IRGC.
Αυτός είναι επίσης ο λόγος για τον οποίο το IRGC υποβάθμισε το πραγματικό επίπεδο των αποθεμάτων στη Χαλούς από τη δημοσίευση της αποκλειστικής πρώτης έκθεσης του OilPrice.com για το θέμα.
Ο ρόλος του IRGC
Αν και το IRGC δήλωσε πρόσφατα σε μια σειρά εσωτερικών συζητήσεων εντός της ιρανικής κυβέρνησης ότι οι νέοι όροι της συμφωνίας του Χαλούς που έθεσαν τα ρωσικά και κινεζικά συμφέροντα πάνω από αυτά του Ιράν είναι «το τίμημα που πρέπει να πληρώσουμε για την πρόσβαση του Ιράν στην τεχνολογία και κατασκευαστική ικανότητα που απαιτείται για το πυραυλικό μας πρόγραμμα», οι επιπτώσεις του είναι πολύ μεγαλύτερες από το μέγεθος των μελλοντικών κονδυλίων του IRGC στη Σαγκάη και το Μακάο.
Η ρωσική Transneft τις τελευταίες δύο εβδομάδες προέβλεψε ότι μόνο το Χαλούς μπορεί να παρέχει έως και το 72% του συνόλου των αναγκών σε φυσικό αέριο για τη Γερμανία, την Αυστρία και την Ιταλία κάθε χρόνο για τα 20 ολόκληρα χρόνια που πρόκειται να εκτελεστεί η συμφωνία.
Η Transneft ανέφερε επίσης στη Μόσχα ότι η Χαλούς από μόνη της θα μπορούσε να καλύψει έως και το 52% του συνόλου των αναγκών της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε φυσικό αέριο κατά την ίδια περίοδο.
Για να αποκτήσει αποτελεσματικό έλεγχο σε αυτές τις νέες ροές ιρανικού φυσικού αερίου μέσω της εξασφάλισης ενός τέτοιου μεριδίου στη Χαλούς, η Ρωσία διαβεβαίωσε ιδιωτικά το Ιράν ότι, εκτός από την τεχνογνωσία στην ανάπτυξη και την εξερεύνηση και κάποια χρηματοδότηση, θα «επιδιώξει επίσης να υποστηρίξει τα συμφέροντα του Ιράν στο θέμα του JCPOA [Κοινό Συνολικό Σχέδιο Δράσης] και σε άλλα θέματα στα Ηνωμένα Έθνη».
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών