Η Δύση και η Ρωσία βρίσκονται ήδη σε πόλεμο σχεδόν σε όλους τους τομείς εκτός από τις πραγματικές μάχες. Είναι όμως αναπόφευκτη η κλιμάκωση σε μια ένοπλη σύγκρουση που καθορίζει την εποχή, διερωτάται η αναλύτρια διεθνών σχέσεων και άμυνας Deborah Haynes.
Κάποιοι ειδικοί σε θέματα ασφάλειας το πιστεύουν, άλλοι λένε ότι είναι μόνο θέμα χρόνου έως ότου η εισβολή της Ρωσίας πυροδοτήσει τη σπίθα για μια υπαρξιακή παγκόσμια σύγκρουση, επισημαίνει η Haynes στο Sky News.
Aυτή τη στιγμή, με τη βία να μαίνεται σε ολόκληρη την Ουκρανία και τις αψιμαχίες να εντείνονται μεταξύ της Μόσχας και των δυτικών συμμάχων, ο κίνδυνος γεγονότων που καταλήγουν στον Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο δεν ήταν ποτέ μεγαλύτερος.
Και, δεδομένης της προόδου στα όπλα - συμπεριλαμβανομένων των πυρηνικών κεφαλών - από το 1945, οι πιθανές συνέπειες για ολόκληρο τον πλανήτη δεν θα μπορούσαν να είναι σοβαρότερες, ποτέ.
Θα περιοριστούν τα δεινά εντός της Ουκρανίας;
Αξίζει να εξεταστεί πώς θα μπορούσαν να εκτυλιχθούν τα γεγονότα και γιατί είναι επικίνδυνο να υποθέσουμε ότι η τραγωδία και τα δεινά στην Ουκρανία θα περιοριστούν εντός των συνόρων της.
Πρώτα απ 'όλα - όπως παρατήρησε αυτή την εβδομάδα ο Jens Stoltenberg, ο γενικός γραμματέας της συμμαχίας του ΝΑΤΟ - ο πόλεμος είναι επικίνδυνος.
Είναι επίσης απρόβλεπτος.
Το πιο κρίσιμο είναι ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει γίνει πεδίο μάχης αντιπροσώπων σε μια πολύ ευρύτερη διαμάχη μεταξύ των δυτικών, φιλελεύθερων δημοκρατιών και πιο αυταρχικών καθεστώτων του κόσμου.
Ισορροπία τρόμου
Η απόφαση του Vladimir Putin να εισβάλει στην Ουκρανία επικεντρώνεται γύρω από την επιθυμία να αντιστρέψει μια επέκταση ανατολικά της συμμαχίας του ΝΑΤΟ από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου και να επαναφέρει την ισορροπία ασφάλειας και επιρροής στην περιοχή πιο ευνοϊκά προς την κατεύθυνση του.Σημαίνει ότι το αποτέλεσμα των πράξεών του θα μπορούσε να διαμορφώσει τη μοίρα ολόκληρης της Ευρώπης.
Το στοίχημα δεν θα μπορούσε να είναι μεγαλύτερο.
Αμέσως, η εισβολή της Ρωσίας είναι καταστροφή για μια ολόκληρη γενιά Ουκρανών, που μάχονται για την επιβίωσή τους ή αναγκάζονται να φύγουν.
Όμως τα ωστικά κύματα της επίθεσης έχουν επίσης βαθιά επίδραση στο διεθνές σύστημα, με τους οικονομικούς, χρηματοοικονομικούς, εμπορικούς, πολιτιστικούς, ταξιδιωτικούς, ειδησεογραφικούς και αθλητικούς δεσμούς μεταξύ Ρωσίας και Δύσης να έχουν διακοπεί.
Έχει ήδη αρχίσει ο Παγκόσμιος Πόλεμος
Ο ίδιος ο Putin περιέγραψε την απόφαση της Δύσης να επιβάλει κυρώσεις χωρίς προηγούμενο κατά της Ρωσίας ως «παρόμοια με την κήρυξη πολέμου».
Ο Τρίτος Παγκόσμιος Πόλεμος έχει ήδη αρχίσει, απλώς όχι στο πεδίο της μάχης.
Οι δύο πλευρές βρίσκονται εγκλωβισμένες σε έναν οικονομικό και πολιτικό πόλεμο.
Αλλά το Ηνωμένο Βασίλειο, οι ΗΠΑ και άλλοι σύμμαχοι απάντησαν μόνο με τον πιο σκληρό δυνατό τρόπο, εκτός από στρατιωτική αντιπαράθεση στην επιθετικότητα του Ρώσου ηγέτη στην Ουκρανία.
Το βασικό ερώτημα είναι εάν οι δύο πλευρές έχουν την αυτοσυγκράτηση ή την επιθυμία να διατηρήσουν αυτή την ευρύτερη σύγκρουση έξω από μία πλήρη στρατιωτική σύγκρουση.
Είναι μια δύσκολη εξίσωση και υπογραμμίζει την ευθραυστότητα και τη γκρίζα γραμμή μεταξύ αυτού που συμβατικά θεωρείται ειρήνη και πόλεμος.
Πώς θα μπορούσε να ξεσπάσει πόλεμος μεταξύ Ρωσίας και Δύσης
Όσον αφορά τα πιθανά σημεία ανάφλεξης που οδηγούν τον κόσμο σε ένοπλη σύγκρουση, υπάρχουν πολλά.
Για παράδειγμα, οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ έχουν καταστήσει πολύ σαφές ότι δεν θα στείλουν στρατεύματα στην Ουκρανία για να βοηθήσουν τις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις.
Μια τέτοια κίνηση θα ήταν ουσιαστικά μια κήρυξη πολέμου με τη Ρωσία από τη στιγμή που οι δύο πλευρές αρχίσουν να συγκρούονται σε ευθεία μάχη.
Το ίδιο επιχείρημα έχει χρησιμοποιηθεί από τη Δύση για να απορρίψει τις ολοένα και πιο αγωνιώδεις εκκλήσεις του προέδρου Volodymyr Zelensky και της κυβέρνησής του να επιβάλουν μια ζώνη απαγόρευσης πτήσεων πάνω από τον ουρανό της Ουκρανίας.
Το ΝΑΤΟ υποστηρίζει ότι μια τέτοια κίνηση - η οποία αναμφίβολα θα μείωνε την ικανότητα της Ρωσίας να εξαπολύει αεροπορικές επιδρομές εναντίον πόλεων - θα περιλάμβανε δυτικά πολεμικά αεροσκάφη να πολεμήσουν με ρωσικά αεροσκάφη, μια κίνηση που θα μπορούσε επίσης να προκαλέσει έναν πολύ ευρύτερο πόλεμο.
Η μέση γραμμή
Αντίθετα, μεμονωμένοι σύμμαχοι, συμπεριλαμβανομένου του Ηνωμένου Βασιλείου, των ΗΠΑ, ακόμη και -από τότε που ξεκίνησε η εισβολή της Ρωσίας- η προηγουμένως πιο ειρηνική Γερμανία, προσπαθούν να εντοπίσουν μια μέση γραμμή μεταξύ της άμεσης επέμβασης και της απραξίας.
Αυτό περιλαμβάνει την αποστολή όπλων και πυρομαχικών για την ενίσχυση της ικανότητας της Ουκρανίας να αμυνθεί.
Οι συνεισφορές περιλαμβάνουν πυραύλους εδάφους-αέρος και πρόκειται να περιλαμβάνουν πολεμικά αεροσκάφη.
Το τελικό αποτέλεσμα δεν είναι τόσο αποτελεσματικό όσο το ΝΑΤΟ που προστατεύει άμεσα τον εναέριο χώρο της Ουκρανίας, αλλά σαφώς βοηθά την Ουκρανία να κάνει το ίδιο πράγμα.
Η Ρωσία θα εκτιμήσει τη διάκριση,…ελπίζει η Δύση.
Αλλά και αυτό είναι θέμα επιλογής και μαζί με αυτό έρχεται και ο κίνδυνος.
Τι θα συμβεί αν η Μόσχα αποφασίσει να δει την κατάρριψη ενός από τα αεροσκάφη της από έναν πύραυλο που έδωσαν οι ΗΠΑ στους Ουκρανούς, σαν να το κατέρριψαν απευθείας οι ΗΠΑ;
Το αποτέλεσμα, ο ολοκληρωτικός πόλεμος μεταξύ Ρωσίας και Δύσης.
Η νίκη της Ρωσίας
Αλλά η εναλλακτική λύση για τους δυτικούς συμμάχους να μην κάνουν τίποτα για να υποστηρίξουν στρατιωτικά την Ουκρανία θα έκανε απλώς αναπόφευκτη την ήττα της Ουκρανίας, επιτρέποντας στη Ρωσία να κερδίσει το «έπαθλο» και να κλειδώσει τη χώρα στην Ανατολή και τη Δύση.
Αυτό θα ήταν ένα καταστροφικό πλήγμα για την Ουκρανία.
Η ρωσική νίκη θα μπορούσε να τροφοδοτήσει περαιτέρω στρατιωτικές κινήσεις, θα είχε επίσης βαθύ αντίκτυπο στην ισορροπία δυνάμεων στην Ευρώπη και θα μπορούσε τελικά να τροφοδοτήσει την όρεξη και άλλων καθεστώτων -κυρίως της Κίνας- να χρησιμοποιήσουν στρατιωτική βία για να επιβάλουν τη θέλησή τους.
Ανατριχιαστική αλλά πολύ πραγματική προοπτική, εκτιμά η Haynes.
Το τυχαίο γεγονός
Ένας άλλος παράγοντας που θα μπορούσε να κάνει τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία να μετατραπεί σε έναν ευρύτερο πόλεμο είναι τυχαία.
Όσο περισσότερο συνεχίζεται η σύγκρουση, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος ένας ρωσικός πύραυλος να χτυπήσει κατά λάθος μια από τις χώρες του ΝΑΤΟ που συνορεύουν με την Ουκρανία ή να πλήξει συμμαχικό πλοίο ή αεροσκάφος που επιχειρεί κοντά.
Οι σύμμαχοι ενίσχυσαν την άμυνά τους κατά μήκος της ανατολικής πλευράς τους ως απάντηση στις ενέργειες της Ρωσίας στην Ουκρανία, πράγμα που σημαίνει ότι υπάρχει πολύ περισσότερο στρατιωτικό υλικό και προσωπικό στην περιοχή, αυξάνοντας τον κίνδυνο λάθους.
Το μοιραίο λάθος
Υπάρχουν δίαυλοι επικοινωνίας μεταξύ των δύο πλευρών για τον έλεγχο των στρατιωτικών κινήσεων και για την εκτόνωση της κρίσης σε περίπτωση που συμβεί κάτι ακούσιο.
Αλλά δεν είναι εγγυημένο.
Τέλος υπάρχει η πιθανότητα λανθασμένου υπολογισμού από τη Ρωσία που πυροδοτεί μια αλυσίδα γεγονότων που ξεσπά σε παγκόσμιο πόλεμο.
Αυτό μπορεί κάλλιστα να έχει ήδη συμβεί με την απόφαση του Putin να εισβάλει στην Ουκρανία.
Τι γίνεται όμως αν αποφασίσει να προχωρήσει περαιτέρω, όπως να στοχεύσει τη Μολδαβία της διπλανής πόρτας ή να δοκιμάσει απευθείας την ενότητα του ΝΑΤΟ επιτιθέμενος απευθείας σε ένα μέλος της συμμαχίας;
Η ικανότητα του κόσμου να απορροφά τέτοιους κραδασμούς είναι πεπερασμένη και ήδη δοκιμάζεται.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών