Η πιθανότητα οι Ηνωμένες Πολιτείες να προχωρήσουν μέσα στη μέρα σε εμπάργκο στις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου έχει οδηγήσει σε εκτόξευση της τιμής του αργού Brent στα 140 δολάρια το βαρέλι, το υψηλότερο επίπεδό του από το 2008.
Η πιθανότητα οι Ηνωμένες Πολιτείες να προχωρήσουν μέσα στη μέρα σε εμπάργκο στις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου έχει οδηγήσει σε εκτόξευση της τιμής του αργού πετρελαίου Brent στα 140 δολάρια το βαρέλι, το υψηλότερο επίπεδό του από το 2008.
Η Ρωσία είναι ο κορυφαίος εξαγωγέας αργού και προϊόντων πετρελαίου στον κόσμο, αποδίδοντας στην παγκόσμια προσφορά 7 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα (bpd ) ή το 7% του συνόλου.
Ένα εμπάργκο στις ρωσικές εξαγωγές προϊόντων πετρελαίου είναι γεγονός χωρίς ιστορικό προηγούμενο και ανεβάζει τις τιμές του πετρελαίου στα ύψη, κινδυνεύοντας να δημιουργήσει πληθωριστικό σοκ.
Σε τι θα μπορούσε λοιπόν να οδηγήσει;
Σε τιμές που μπρεί να αποτελέσουν νέα ιστορικά υψηλά
Τα ευρωπαϊκά κράτη δεν έχουν επιβάλει κυρώσεις στον ενεργειακό τομέα της Ρωσίας, αλλά λόγω του αποκλεισμού πολλών ρωσικών τραπεζών από το σύστημα Swift, αρκετοί πελάτες αποφεύγουν να αγοράζουν ρωσικό πετρέλαιο για να μην εμπλακούν αργότερα σε νομικά προβλήματα.
Η JP Morgan προβλέπει ότι το πετρέλαιο θα μπορούσε να φτάσει τα 185 δολάρια το βαρέλι μέχρι το τέλος του 2022, εάν η διακοπή των ρωσικών εξαγωγών κρατήσει πολύ, αν και η πλειοψηφία των αναλυτών που συμμετείχαν σε δημοσκόπηση του Reuters, εκτιμούν ότι η μέση ετήσια τιμή του πετρελαίου θα είναι τελικά κάτω από τα 100 δολάρια.
Η τελευταία φορά που οι τιμές του πετρελαίου ξεπέρασαν τα 100 δολάρια ήταν το 2014 και τα επίπεδα που βλέπουμε αυτές τις ημέρες είναι αρκετά κοντά στην κορυφή των αυξήσεων της τιμής πετρελαίου του 2008 που ήταν στα 147 δολάρια το βαρέλι.
Αυτή τη φορά όμως η άνοδος των τιμών του πετρελαίου είναι πολύ απότομη, αν ληφθεί υπόψη ότι πριν δύο χρόνια, η μεγάλη πτώση της παγκόσμιας ζήτησης λόγω της πανδημίας είχε οδηγήσει την τιμή του αμερικανικού αργού κάτω από τα 0 δολάρια καθώς οι πωλητές έπρεπε να πληρώσουν για να το ξεφορτωθούν.
«Ένας παρατεταμένος πόλεμος που προκαλεί εκτεταμένες διαταραχές στις αλυσίδες προμηθειών θα μπορούσε να οδηγήσει το brent πάνω από τα 150 δολάρια το βαρέλι», δήλωσε ο Giovanni Staunovo, αναλυτής εμπορευμάτων της UBS.
Πληθωριστικό σοκ
Με τις τιμές του φυσικού αερίου να φτάνουν σε υψηλά όλων των εποχών, το αυξανόμενο κόστος ενέργειας αναμένεται να ανεβάσει τον πληθωρισμό πάνω από το 7% και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού μέσα στους επόμενους μήνες και να συμπιέσει την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών.
Κατά κανόνα, κάθε αύξηση της τιμής του πετρελαίου κατά 10% σε ευρώ αυξάνει τον πληθωρισμό της ευρωζώνης κατά 0,1 έως 0,2 ποσοστιαίες μονάδες.
Από την 1η Ιανουαρίου, το αργό πετρέλαιο Brent αυξήθηκε κατά 80% σε ευρώ.
Στις ΗΠΑ, κάθε 10 δολάρια το βαρέλι αύξησης των τιμών του πετρελαίου αυξάνει τον πληθωρισμό κατά 0,2 ποσοστιαίες μονάδες.
Η Ρωσία, εκτός από μεγαλύτερος παγκοσμίως προμηθευτής πετρελαίου και φυσικού αερίου, είναι επίσης ο μεγαλύτερος εξαγωγέας σιτηρών και λιπασμάτων στον κόσμο και κορυφαίος παραγωγός παλλαδίου, νικελίου, άνθρακα και χάλυβα.
Η προσπάθεια αποκλεισμού της οικονομίας της από το παγκόσμιο εμπορικό σύστημα θα πλήξει ευρύ φάσμα βιομηχανιών και θα αυξήσει τους φόβους για την επισιτιστική ασφάλεια.
Πλήγμα στην ανάπτυξη
Το εμπάργκο στις εξαγωγές ρωσικού πετρελαίου θα επιβραδύνει περαιτέρω την παγκόσμια ανάκαμψη από την κρίση της πανδημίας.
Οι πρώτοι υπολογισμοί της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) δείχνουν ότι ο πόλεμος θα μπορούσε να μειώσει την ανάπτυξη της ευρωζώνης κατά 0,3 έως 0,4 ποσοστιαίες μονάδες φέτος σε ένα βασικό σενάριο και κατά 1 ποσοστιαία μονάδα σε περίπτωση σοβαρού σοκ.
Τους επόμενους μήνες, υπάρχει υψηλός κίνδυνος στασιμότητας ή μικρής έως ελάχιστης ανάπτυξης σε συνδυασμό με υψηλό πληθωρισμό.
Ωστόσο, αργότερα, η ανάπτυξη της ευρωζώνης είναι πιθανό να παραμείνει ισχυρή, ακόμη και αν οι τιμές των βασικών εμπορευμάτων αποδειχθούν βαρίδι.
Στις ΗΠΑ, η Fed εκτιμά ότι κάθε άνοδος των τιμών του πετρελαίου κατά 10 δολάρια το βαρέλι μειώνει την ανάπτυξη κατά 0,1 ποσοστιαία μονάδα.
Στη Ρωσία, οι ζημιές είναι πιθανό να είναι μεγάλες και άμεσες.
Η JPMorgan εκτιμά ότι η οικονομία της θα συρρικνωθεί κατά 12,5% το 2022.
Επιπτώσεις στην κεντρική τράπεζα
Για τη Fed, ο πληθωριστικός αντίκτυπος έχει ήδη αποδειχθεί πολύ μεγάλος και ο πρόεδρος της Jerom Powel είπε ότι τα επιτόκια πρέπει να αυξηθούν αυτόν τον μήνα. Για την ΕΚΤ, η ανάγκη να αναλάβει δράση έχει λιγότερο επείγοντα χαρακτήρα, επειδή η αγορά εργασίας δεν είναι τόσο ενισχυμένη και υπάρχει μικρός εγχώριος πληθωρισμός. «Κανείς δεν μπορεί να περιμένει σοβαρά από την ΕΚΤ να βγει από τη νομισματική χαλάρωση σε μια τέτοια στιγμή υψηλής αβεβαιότητας», δήλωσε ο οικονομολόγος της ING Carsten Brzeski.
Υποκατάσταστα
Ενώ η ζήτηση ορυκτών καυσίμων ανακάμπτει από την πανδημία, αλλά η προσφορά παραμένει ακόμη περιορισμένη, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής βρίσκονται υπό πίεση ώστε να αυξήσουν την προσφορά παρά τις δεσμεύσεις τους για υποστήριξη της πράσινης ενέργειας.
«Θα υπάρξει μια απάντηση στις πράσινες πρωτοβουλίες βραχυπρόθεσμα σε μια προσπάθεια να αντιστραφεί η συρρίκνωση στις προμήθειες ορυκτών καυσίμων», δήλωσε η Susannah Streeter, ανώτερη αναλυτής επενδύσεων και αγορών στο Hargreaves Lansdown.
Οι συνομιλίες με την κυβέρνηση του Ιράν για την κατάργηση των διεθνών κυρώσεων βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο και οι υψηλές τιμές του πετρελαίου πρόκειται να κινητοποιήσουν τις επενδύσεις στον αμερικανικό σχιστόλιθο, αλλά μπορεί να χρειαστεί χρόνος μέχρις ότου η προσφορά φτάσει σε επαρκή επίπεδα ώστε να αντικαταστήσει τη ρωσική παραγωγή.
«Οι πιθανές επιπτώσεις στην προσφορά είναι τόσο μεγάλες που δεν υπάρχει γρήγορος τρόπος αντικατάστασης μεσοπρόθεσμα, πράγμα που σημαίνει ότι το μόνο μετριαστικό μέσο θα είναι ο πληθωρισμός των τιμών αυτών των εισροών και των προϊόντων που εξαρτώνται από αυτές», δήλωσε ο Alex Collins, ανώτερος εταιρικός αναλυτής στο BlueBay Asset Management.
Η μεγάλη εικόνα
Η κρίση στις σχέσεις Ρωσίας-Δύσης ενδέχεται να ενισχύσει τη σχέση της Μόσχας με το Πεκίνο, αλλά η ενεργειακή υποδομή μεταξύ των δύο χωρών είναι ελάχιστη.
«Παρόλο που το Pivot to the East της Ρωσίας έχει επιταχύνει την ενεργειακή συνεργασία των δύο χωρών μέσω της υποδομής φυσικού αερίου... όλες αυτές οι εξελίξεις είναι ακόμη σε αρχικό στάδιο σε σύγκριση με τις ώριμες αγορές στην Ευρώπη», δήλωσε ο Kaho Yu, κύριος αναλυτής της Ασίας στην εταιρεία συμβούλων κινδύνου Verisk Maplecroft.
Επίσης θα μπρούσε να οδηγήσει σε περαιτέρω ανάπτυξη των ΑΠΕ μακροπρόθεσμα, καθώς οι χώρες προσπαθούν να απογαλακτιστούν από τη ρωσική ενέργεια.
«Θα πρέπει να λάβουμε υπόψη μας τις επιδοτήσεις που αφιερώνουμε τώρα στο φυσικό αέριο, τον άνθρακα και το πετρέλαιο και να τις βάλουμε σε παραγωγή ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ηλεκτρική κινητικότητα και υποδομές φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων, αντλίες θερμότητας, αναβαθμίσεις απόδοσης κτιρίων», δήλωσε ο Wolfgang Ketter, καθηγητής στο Rotterdam School of Διοίκηση στο Πανεπιστήμιο Erasmus στην Ολλανδία. «Οτιδήποτε θα οδηγήσει σε μακροπρόθεσμη ενεργειακή ασφάλεια μειώνοντας την εξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα».
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών