Σχετικά Άρθρα
Απευθείας διαπραγματεύσεις Zelensky - Putin για να επιτευχθεί εκεχειρία ζήτησε ο Olaf Scholz
Νέα τηλεφωνική επικοινωνία είχαν Putin και Macron
O Zelensky είναι ένας κλόουν – Κριμαία και Donbass ανήκουν στους Ρώσους - Πολύ λογική η εισβολή του Putin
Το Διάταγμα του Vladimir Putin για την αναγνώριση της ανεξαρτησίας του Donetsk και του Lugansk και η δημόσια συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσίας (που μεταδόθηκε από την τηλεόραση) λίγο πριν την εισβολή στην Ουκρανία αποκαλύπτει του πως λειτουργεί τώρα το σύστημα λήψης αποφάσεων στη ρωσική κυβέρνηση, πως διευρύνθηκαν τα όρια εξουσίας του Ρώσου προέδρου.
Το συλλογικό μοντέλο εξουσίας, όπου η γνώμη του περιβάλλοντος του προέδρου θεωρήθηκε σημαντική και μπορούσε να επηρεάσει το τελικό αποτέλεσμα, αντικαταστάθηκε πλέον από ένα μοντέλο όπου μπορεί να υπάρχει μόνο μία πηγή απόφασης: Ο ίδιος ο Putin.
Οι συνεργάτες του Πούτιν έχουν χάσει το δικαίωμα να έχουν το δικό τους όραμα για την κατάσταση, και το πιο σημαντικό, να λαμβάνεται υπόψη στην τελική κρίση.
Τώρα στον πρόεδρο αρέσουν όσοι είναι έτοιμοι να προβλέψουν τις επιθυμίες του και να τις ακολουθήσουν άνευ όρων.
Το «Πολιτικό Γραφείο»
Στις 21 Φεβρουαρίου, ο Ρώσος Πρόεδρος Vladimir Putin συγκέντρωσε τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας μπροστά στις κάμερες υποτίθεται για να συζητήσουν, να τα συμβουλευτεί σχετικά με την αναγνώριση των αυτοαποκαλούμενων Λαϊκών Δημοκρατιών του Donetsk και του Lugansk. Μια εβδομάδα πριν, η Κρατική Δούμα υιοθέτησε… έκκληση προς τον αρχηγό του κράτους με αίτημα να αναγνωρίσει αυτά τα εδάφη ως ανεξάρτητα κράτη.
Στη συνέχεια, όμως, σε μια συνάντηση με τον Γερμανό καγκελάριο Olaf Scholz, ο Πούτιν είπε ότι η Ρωσία ήταν υποστηρικτής των συμφωνιών του Μινσκ και δεν σκόπευε να θεωρήσει το DNR και το LNR ως ανεξάρτητες χώρες.
Αυτές οι δηλώσεις αποδείχθηκαν… προπέτασμα καπνού: Σε λίγες μέρες, η θέση του Ρώσου προέδρου άλλαξε ριζικά - υπέγραψε διάταγμα για την αναγνώριση. Και η συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας υποτίθεται ότι θα ήταν ο πρόλογος αυτής της ενέργειας.
Αν κρίνουμε από τις ομιλίες και τη συμπεριφορά της πλειοψηφίας των παρευρισκομένων, δεν γνώριζαν εκ των προτέρων όλες τις λεπτομέρειες για το τι ήθελε ο Putin να πουν και αναγκάστηκαν να αυτοσχεδιάσουν. Η εκδήλωση μεταδόθηκε μέσω τηλεόρασης. Πράγμα πρωτοφανές.
Έτσι, μπορέσαμε να δούμε απευθείας από την τηλεόραση πώς άλλαξε η διαδικασία λήψης αποφάσεων στην κορυφή της ρωσικής εξουσίας.
Μέχρι πρόσφατα, το Συμβούλιο Ασφαλείας θεωρούνταν η πιο σημαντική και επιδραστική δομή στον κρατικό μηχανισμό. Οι συνεδριάσεις του ήταν κλειστές και καλυμμένες με ένα πέπλο μυστικότητας. Βασικά, περιλάμβαναν παλιούς συνεργάτες του Πούτιν από τις ειδικές υπηρεσίες με φήμη για συντηρητικούς και γεράκια - για παράδειγμα, τον γραμματέα του Συμβουλίου Ασφαλείας Nikolai Patrushev, τον επικεφαλής της Υπηρεσίας Εξωτερικών Πληροφοριών Sergei Naryskin, τον επικεφαλής της FSB Alexander Bortnikov.
Το Συμβούλιο Ασφαλείας έχει συχνά συγκριθεί με το Πολιτικό Γραφείο του πάλαι ποτέ Κομμουνιστικού Κόμματος. Αποδείχθηκε ότι ήταν ένα συμβουλευτικό και συλλογικό όργανο, όπου κάθε συμμετέχων έχει το δικαίωμα να συζητά και να επηρεάζει βασικές αποφάσεις για τη χώρα. Η κλειστή μορφή των συναντήσεων καμουφλάριζε τις διαφωνίες και επέτρεπε μεγαλύτερη ελευθερία έκφρασης. Τα ίδια τα μέλη ενός τέτοιου πολιτικού γραφείου θεωρούνταν ξεχωριστά, προνομιούχα άτομα μέσα στην ανώτατη βαθμίδα της εξουσίας. Και ο Πρόεδρος Πούτιν ενεργούσε στο Συμβούλιο Ασφαλείας μάλλον ως διαιτητής - εξ ου και τα παλιά του παρατσούκλια "Πρώτος", "Ανώτατος".
Οι έμμεσες διαφωνίες
Ωστόσο, η τελευταία – δημόσια – συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας διέλυσε αυτή την εικόνα. Αποδείχθηκε ότι ο πρόεδρος μπορεί να μην ενημερώσει τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας για τις λεπτομέρειες της ημερήσιας διάταξης, γεγονός που τα έκανε να φαίνονται μπερδεμένα και κακώς προετοιμασμένα.
Η παλιά φρουρά, εκπροσωπούμενη από τους Patrushev και Naryshkin, πίστευε ότι, παρά τη δημοσιότητα, διατηρήθηκαν τα θεμέλια της συλλογικής φύσης του Συμβουλίου Ασφαλείας και, σε αντίθεση με την κατανοητή διάθεση του προέδρου, προσπάθησαν να εκφράσουν μια ελαφρώς διαφορετική γνώμη . Ήπια άρχισαν να μιλούν για το γεγονός ότι είναι πολύ νωρίς για να αναγνωρίσουμε τις δημοκρατίες, είναι καλύτερα να αφήσουμε λίγο περισσότερο χρόνο για διαπραγματεύσεις. Παρόμοιες νότες ακούστηκαν και στην ομιλία του πρωθυπουργού Mikhail Mishustin.
Ωστόσο, ο Putin σταμάτησε γρήγορα και σκληρά τον πλουραλισμό. Δεν επέτρεψε στον Dmitri Kozak, αναπληρωτή επικεφαλής της προεδρικής διοίκησης, να εκφράσει τη θέση του και έκανε τον Naryskin να δείχνει μπερδεμένος, απροετοίμαστος μη γνωρίζοντας τι ήθελε ο πρόεδρος Putinκαι στο τέλος ψελλίζοντας είπε ότι ήταν έτοιμος να υποστηρίξει οποιαδήποτε απόφαση του προέδρου.
Ο σκηνοθέτης Putin
Ούτε ίχνος δεν έμεινε από τον συλλογικό και διαβουλευτικό χαρακτήρα του Συμβουλίου Ασφαλείας. Αποδείχθηκε ότι ο ρόλος των μελών του είναι να υποστηρίζουν με ενθουσιασμό και άνευ όρων στις κάμερες την απόφαση του προέδρου που έχει ήδη ληφθεί, για την οποία δεν ενημερώθηκαν εκ των προτέρων.
Ο Patrushev, ο Naryshkin, ο Kozak και ο Mishustin δεν ήταν πολύ έτοιμοι για αυτό, αλλά ο προέδρος της Κρατικής Δούμας Vyacheslav Volodin και ο επικεφαλής της Εθνικής Φρουράς Viktor Zolotov κατάλαβαν γρήγορα τι ζητούνταν από αυτούς και έπαιξαν το έργο όπως ήθελε ο σκηνοθέτης Putin. Ο Ρώσος πρόεδρος έδειξε ότι δεν σκοπεύει πλέον να διαβουλεύεται με το περιβάλλον του και το έδειξε δημόσια.
Σοβαροί άνθρωποι από το Συμβούλιο Ασφαλείας, που θα μπορούσαν να επηρεάσουν την κατάσταση στη χώρα και τον κόσμο, να διαπραγματευτούν με το αμερικανικό και ευρωπαϊκό κατεστημένο επί ίσοις όροις, γίνονται τώρα όχι δεύτεροι, τρίτοι κ.λπ. μεταξύ ίσων, αλλά απλοί υποτελείς του Πρόεδρου. Και οι βασικές αποφάσεις στη χώρα λαμβάνονται από ένα άτομο που δεν είναι έτοιμο να ακούσει τους υφισταμένους του εάν η γνώμη τους δεν συμπίπτει με τη δική του.
Έδειξε ότι είναι το «αφεντικό»
Την ίδια στιγμή, ο κύκλος εκείνων που θεώρησαν την αναγνώριση των δημοκρατιών του Donbass πολύ βιαστική δεν περιορίζεται σε λίγα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας. Σήματα στον πρόεδρο έδωσαν και άλλοι εκπρόσωποι του στενού του κύκλου. Η παράταξη του κόμματος New People, που συνδέεται με τους αδελφούς Kovalchuk, ψήφισε στην Κρατική Δούμα κατά της έκκλησης για αναγνώριση. Ο Πρωθυπουργός Mishustin ο οποίος μίλησε επιφυλακτικά για πιθανή συνέχιση των διαπραγματεύσεων, είναι πιστός στον επιχειρηματία Tymtshenko και τον Igor Setshin, επικεφαλής της Rosneft. Ο Πρόεδρος επέλεξε επίσης να αγνοήσει αυτά τα μηνύματα.
Ο Πούτιν έδειξε δημόσια στο Πολιτικό του Γραφείο ποιος είναι ο υπεύθυνος εδώ. Ο πρόεδρος θέλει να μην είναι ο πρώτος μεταξύ ίσων, όχι εγγυητής, αλλά ένα αφεντικό του οποίου οι εντολές δεν συζητούνται.
Είναι άραγε σύμπτωση που η Margarita Simonyan, αρχισυντάκτρια του Russia Today, άρχισε να αποκαλεί τον Πούτιν «αφεντικό», αλλά αυτό το παρατσούκλι δεν ήταν πολύ δημοφιλές στον κρατικό μηχανισμό;
Αυλικοί - χειροκροτητές
Από αυτή την άποψη, η συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας για το Donbass θύμιζε το συνέδριο της Ενωμένης Ρωσίας το περασμένο καλοκαίρι, όταν ο Πούτιν, απροσδόκητα ανακοίνωσε τη σύνθεση της πρώτης πεντάδας στην εκλογική λίστα του κόμματος, η οποία δεν περιελάμβανε κανέναν από την ηγεσία του κόμματος.
Ο Πρόεδρος δεν διαβουλεύτηκε με τον στενό του κύκλο ούτε τότε ούτε τώρα - αναγνωρίζοντας το DPR και το LPR. Ο Putin θέλει αφενός να είναι η μοναδική πηγή πρωτοβουλιών, αλλά να μοιράζεται την ευθύνη για αυτές με άλλους. Ως εκ τούτου, όλο και πιο συχνά χρησιμοποιούνται δημόσιες μορφές, όπου η ελίτ έχει τον ρόλο των ενθουσιωδών χειροκροτητών.
Ο Vladimir Putin όλο και περισσότερο «μπαίνει» στον νέο του ρόλο. Δεν είναι πλέον εγγυητής της σταθερότητας, και τώρα δεν είναι διαιτητής, και όχι ο Πρώτος. Δεν είναι πρόεδρος του λαού, ούτε εκπρόσωπος της ελίτ, ούτε καν ενδιάμεσος μεταξύ της ελίτ και του λαού. Τώρα είναι ο μοναδικός αρχηγός, που καταλαβαίνει καλύτερα από όλους το δημόσιο καλό και επομένως δεν σκοπεύει να ακούσει ούτε τους στενότερους συνεργάτες του. Αυτό αλλάζει ολόκληρο το σύστημα σχέσεων τόσο μεταξύ κοινωνίας και προέδρου όσο και εντός της κάθετης εξουσίας.
Υπάρχουν πολλοί στον κρατικό μηχανισμό που είναι έτοιμοι να εναρμονιστούν με τους νέους κανόνες και μάλιστα να… προλάβουν τις επιθυμίες του προέδρου. Αλλά δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι τόσο η ρωσική κοινωνία είναι έτοιμη να αποδεχθεί κάτι τέτοιο.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών