γράφει : Μαρία Παπαδάτου
Η κατάσταση στην αγορά ομολόγων θυμίζει αυτό που συνέβη κατά την προεκλογική εκστρατεία του 2017
Ενώ o κίνδυνος διάλυσης της Ευρωζώνης είναι μικρότερος από ό,τι κατά τη διάρκεια της γαλλικής προεδρικής εκστρατείας του 2017, η πιθανότητα ανάληψης της εξουσίας από τη Marine Le Pen εξακολουθεί να αποτελεί σημαντικό κίνδυνο για τις χρηματοπιστωτικές αγορές της Eυρωζώνης, σύμφωνα με την Capital Economics.
Η πρόσφατη μετατόπιση των δημοσκοπήσεων η οποία καταγράφει άνοδο των ποσοστών της ακροδεξιάς υποψήφιας, ενόψει των προεδρικών εκλογών στη Γαλλία (10/4), αρχίζει να επηρεάζει τις χρηματοπιστωτικές αγορές.
Οι διαφορές μεταξύ των αποδόσεων των γαλλικών (καθώς και των ιταλικών και ισπανικών) 10ετών κρατικών ομολόγων και των αντίστοιχων γερμανικών ομολόγων, έχουν αυξηθεί τις τελευταίες ημέρες. (Βλ. Διάγραμμα 1.) Ταυτόχρονα, οι τιμές των μετοχών των μεγάλων τραπεζών της Γαλλίας σημείωσαν πτώση, υποαποδίδοντας των άλλων ευρωπαϊκών τραπεζών, ενώ το ευρώ έχει χάσει έδαφος, τόσο έναντι του δολαρίου ΗΠΑ όσο και έναντι των περισσότερων άλλων σημαντικών νομισμάτων.
Μνήμες 2017
Η κατάσταση στην αγορά ομολόγων θυμίζει αυτό που συνέβη κατά την προεκλογική εκστρατεία του 2017, όταν οι επενδυτές ανησυχούσαν επίσης για τις συνέπειες της ανάληψης της εξουσίας από έναν ευρωσκεπτικιστή πρόεδρο στη Γαλλία.
Τότε, οι δημοσκοπήσεις έδειχναν ότι υπήρχε μια σαφής πιθανότητα ο δεύτερος γύρος να πραγματοποιηθεί μεταξύ της Le Pen και του ηγέτη της αριστεράς Jean-Luc Mélenchon, οι οποίοι υποστήριζαν αμφότεροι την έξοδο από την ΕΕ, διασφαλίζοντας μια ευρωσκεπτικιστική νίκη.
Μετά τον πρώτο γύρο, στον οποίο ο Macron και η Le Pen πέρασαν στον δεύτερο γύρο, μεγάλο μέρος της έντασης που είχε δημιουργηθεί στις αγορές της ευρωζώνης εκτονώθηκε (βλ. Διαγράμματα 2 & 3).
Ο Macron είχε προβάδισμα 20 ποσοστιαίων μονάδων έναντι της Le Pen στις δημοσκοπήσεις εν όψει του δεύτερου γύρου, το οποίο παρέμεινε γενικά σταθερό πριν από την τελική ψηφοφορία.
Τελικά κέρδισε τις εκλογές με ποσοστό 66% έναντι 34% της Le Pen.
Τα βλέμματα στον δεύτερο γύρο (24/4)
Αυτή τη φορά, η ανησυχία επικεντρώνεται στον δεύτερο γύρο στις 24 Απριλίου.
Ο Macron εξακολουθεί να προηγείται στις δημοσκοπήσεις του πρώτου γύρου, ενώ η Le Pen φαίνεται ότι θα τερματίσει.
Ωστόσο, το χάσμα μεταξύ Macron και Le Pen στις δημοσκοπήσεις που προβάλλουν το αποτέλεσμα του δεύτερου γύρου, οι οποίες έδειξαν ότι ο νυν πρόεδρος ήταν πολύ μπροστά στο μεγαλύτερο μέρος της εκστρατείας (κατά 55% έως 45%), έχει συρρικνωθεί μόλις σε 5 ποσοστιαίες μονάδες.
Οι αγορές στοιχημάτων ανεβάζουν τις πιθανότητες νίκης της Le Pen στο 15%, από λιγότερο από 5% πριν από μερικές εβδομάδες.
Η διαφορά μεταξύ των αποδόσεων των 10ετών κρατικών ομολόγων της Γαλλίας και της Γερμανίας φαίνεται να έχει αυξηθεί πάνω από 10 μονάδες βάσης, σε περίπου 55 μονάδες βάσης, με φόντο τις δημοσκοπήσεις – πολύ λιγότερο από το 2017, όταν αυξήθηκε κατά σχεδόν 50 μονάδες βάσης, σε σχεδόν 80 μ.β..
Φυσικά, το spread έναντι του γερμανικού bund διευρύνεται εδώ και αρκετούς μήνες και είναι πλέον το υψηλότερο από την έναρξη της πανδημίας της COVID-19 – κυρίως λόγω της πρόθεσης της ΕΚΤ να ενισχύσει τη νομισματική πολιτική και την αβεβαιότητα σχετικά με το πώς και σε ποιο βαθμό θα στηρίξει τις αγορές ομολόγων της ευρωζώνης στο μέλλον.
Οι αναλυτές της Capital Economics αναμένουν διεύρυνση του spread, εάν επιβεβαιωθεί η δυναμική της Le Pen, ενώ εκτιμούν ότι και αλλά περιουσιακά στοιχεία ευαίσθητα στον κίνδυνο διάσπασης της ευρωζώνης θα δεχτούν επίσης μεγαλύτερη πίεση και το ευρώ θα αποδυναμωθεί περαιτέρω, πιθανώς προς το 1,05 έναντι του δολαρίου ΗΠΑ.
Εάν, από την άλλη πλευρά, το προβάδισμα του Macron διερυνθεί, η πρόσφατη ένταση πιθανώς να εκτονωθεί, αν και οι άλλοι δύο βασικοί κίνδυνοι για τις αγορές της ευρωζώνης (αβεβαιότητα σχετικά με την προσέγγιση της ΕΚΤ στη σύσφιξη της πολιτικής και τις οικονομικές επιπτώσεις από τη Ρωσία-Ουκρανία πόλεμος) θα παραμείνουν.
Τι θα σημάνει η νίκη της Le Pen
Μια αιφνιδιαστική νίκη της Le Pen θα αποτελούσε σημαντικό σοκ για τις αγορές της ευρωζώνης, εκτιμούν οι αναλυτές, με δυνητικά εκτεταμένες συνέπειες.
Ομολογουμένως, η Le Pen δεν υποστηρίζει πλέον την έξοδο της Γαλλίας από την Ευρωζώνη.
Και σε αντίθεση με το 2017, ένα βασικό μέτρο του κινδύνου διάλυσης της ευρωζώνης, η «βάση ISDA» (η διαφορά μεταξύ των CDS που προστατεύουν από τη μετατροπή των ομολόγων του γαλλικού δημοσίου σε νέο νόμισμα και εκείνων που δεν προστατεύουν), μετά βίας έχει μετακινηθεί μέχρι στιγμής. (Βλ. Διάγραμμα 4.)
Αλλά η Le Pen εξακολουθεί να αντιτίθεται σε πολλές από τις πολιτικές και τις δομές της νομισματικής ένωσης: οι υποσχέσεις της να αγνοήσει την υπεροχή του δικαίου της ΕΕ έναντι του εθνικού δικαίου και τους περιορισμούς στη δημοσιονομική πολιτική θα έθεταν σε κίνδυνο την Ευρωζώνη, ακόμα κι αν δεν επεδίωκε μια άμεση έξοδο της Γαλλίας από τη νομισματική ένωση.
Έτσι, μια νίκη για τη Le Pen θα μπορούσε να οδηγήσει το spread μεταξύ των γαλλικών και γερμανικών ομολόγων να διευρύνεται σημαντικά, αν και είναι δύσκολες οι προβλέψεις.
Η σύγκριση με την Ιταλία και την συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ
Οι αναλυτές συγκρίνουν την πιθανή νίκη Le Pen με τον σχηματισμό της ευρωσκεπτικιστικής κυβέρνησης συνασπισμού Lega- Πέντε Αστέρων στην Ιταλία το 2018.
Στη συνέχεια, η διαφορά μεταξύ των αποδόσεων των ιταλικών και γερμανικών 10ετών κρατικών ομολόγων αυξήθηκε κατά 200 μονάδες βάσης.
Δεδομένου ότι η οικονομία της Γαλλίας είναι σε καλύτερη κατάσταση από της Ιταλίας, αυτό είναι πιθανώς ένα ανώτατο όριο για το πόσο μακριά μπορεί να αυξηθεί το spread .
Στο παραπάνω σενάριο, τα spreads των ιταλικών και ισπανικών ομολόγων πιθανότατα θα αυξηθούν επίσης απότομα και το ευρώ θα μπορούσε να υποχωρήσει έναντι του δολαρίου.
Όπως δείχνει η εμπειρία του συνασπισμού Lega-Πέντε Αστέρων (καθώς και της ελληνικής συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ το 2015-19), το πόσο άσχημη θα γίνει η κατάσταση εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την προσέγγιση που θα ακολουθήσει μια ευρωσκεπτικιστική κυβέρνηση μόλις ανέβει στην εξουσία.
Όπως έκαναν τα προαναφερθένατα κόμματα, η Le Pen μπορεί να καταλήξει να συμβιβαστεί με τη στάση της κατά του ευρώ μόλις πάρει την εξουσία.
Και ακόμη και αν κερδίσει την προεδρία, το κόμμα της ενδέχεται να μην κερδίσει την πλειοψηφία στις κοινοβουλευτικές εκλογές του Ιουνίου, κάτι που θα περιόριζε την ικανότητά της να εφαρμόσει το πολιτικό της πρόγραμμα και ως εκ τούτου θα περιόριζε τον κίνδυνο για τις χρηματοπιστωτικές αγορές της ευρωζώνης.
Το πιο πιθανό σενάριο
Τελικά, μια αύξηση της αποστροφής του ρίσκου στην ευρωζώνη θα διαρκούσε μόνο εάν η Le Pen προχωρούσε σε συγκεκριμένα βήματα προς την υπονόμευση της νομισματικής ένωσης.
Η ιστορία της ευρωζώνης την τελευταία 15ετία, υποδηλώνει ότι το πιο πιθανό σενάριο εάν κερδίσει είναι μια άνοδος στις αποδόσεις των ομολόγων που ακολουθείται από μια περίοδο αμήχανης σύγχυσης, καθώς οι πολιτικοί συμβιβασμοί και τα backstop της ΕΚΤ αποτρέπουν την απόλυτη κατάρρευση.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών