Οι επιλογές του Putin μειώνονται, αντιδημοφιλές το μέτρο της επιστράτευσης
Η Ρωσία θα υπερασπιστεί τον εαυτό της ενάντια σε μια Δύση που θέλει «να την αποδυναμώσει, να την διχάσει και να την καταστρέψει.
Και είναι έτοιμη να χρησιμοποιήσει πυρηνικά όπλα ως απάντηση.
Που αποσκοπούσε όμως ο Putin με το διάγγελμα της 21ης Σεπτεμβρίου 2022;
Νίκη ή πυρηνικός όλεθρος
Οι αποκαλυπτικές απειλές έχουν σκοπό να εξαναγκάσουν την Ουκρανία και τους δυτικούς συμμάχους της να αποδεχθούν τα κέρδη της Ρωσίας στη σύγκρουση.
Η βιαστική διοργάνωση «δημοψηφισμάτων» στα κατεχόμενα αυτό το Σαββατοκύριακο υποτίθεται ότι θα θέσει μια γραμμή που δεν πρέπει να περάσουν η Ουκρανία και η Δύση.
Με την ουσιαστική προσάρτηση μεγάλων τμημάτων της νότιας και ανατολικής Ουκρανίας, ο Putin θέλει να αποτρέψει το Κίεβο και τους δυτικούς συμμάχους του από το να επιτεθούν σε αυτό που το Κρεμλίνο θεωρεί τώρα «ρωσικό έδαφος» — θέτοντας τις βάσεις για πλήρη κινητοποίηση ή ακόμη και πυρηνική σύγκρουση, εάν επιμείνουν.
Η κλιμάκωση του Putin είναι ένα στοίχημα που υπογραμμίζει τη συρρίκνωση του περιθωρίου ελιγμών του στο πεδίο της μάχης στην Ουκρανία και στο εσωτερικό της Ρωσίας.
«Όλος ο κόσμος θα πρέπει να προσεύχεται για τη νίκη της Ρωσίας, γιατί υπάρχουν μόνο δύο τρόποι για να τελειώσει αυτό: είτε η Ρωσία νικήσει, είτε θα υπάρξει μια πυρηνική αποκάλυψη», δήλωσε σε συνέντευξή του ο Konstantin Malofeyev, ένας εθνικιστής Ρώσος μεγιστάνας.
«Αν δεν κερδίσουμε, θα πρέπει να χρησιμοποιήσουμε πυρηνικά όπλα, γιατί δεν μπορούμε να χάσουμε», πρόσθεσε ο Malofeyev.
«Πιστεύει κανείς πραγματικά ότι η Ρωσία θα αποδεχθεί την ήττα και δεν θα χρησιμοποιήσει το πυρηνικό της οπλοστάσιο;», αναρωτήθηκε.
Περιορίζονται οι επιλογές
Σε άμυνα μετά την απώλεια χιλιάδων χιλιομέτρων εδάφους από την Ουκρανία τις τελευταίες εβδομάδες, η ανακοίνωση του Putin ήταν μια προσπάθεια αλλαγής του λογισμού σε μια εποχή που η Μόσχα έχει ακόμη λιγότερες επιλογές, δήλωσε ο Rob Lee, συνεργάτης του Foreign Policy Research Institute.
Μια επιτυχημένη ουκρανική αντεπίθεση αυτόν τον μήνα όχι μόνο απώθησε τα ρωσικά στρατεύματα από την περιοχή του Χάρκοβο στη βορειοανατολική Ουκρανία, αλλά απειλεί τώρα εδάφη που κατέλαβε η Ρωσία στο Ντονμπάς - την ανατολική βιομηχανική καρδιά της οποίας την «απελευθέρωση» ο Putin έχει ορίσει ως κύριο στόχο του πολέμου.
«Αν αρχίσουν να χάνουν εδάφη που μόλις κέρδισαν εκεί, εγείρει κάθε είδους ερωτηματικά και δεν υπάρχει περίπτωση να το ξεπεράσουν εύκολα.
Είναι ξεκάθαρα μια στρατιωτική και πολιτική αποτυχία αν συμβεί αυτό», είπε ο Lee.
Ανακηρύσσοντας αυτές τις περιοχές ρωσικό έδαφος, ο Putin ελπίζει πιθανώς ότι μπορεί να σταματήσει την προέλαση της Ουκρανίας και να αποτρέψει την όρεξη της Δύσης για αποστολή περισσότερων όπλων, επειδή θα καταδείξει ότι «οποιαδήποτε επίθεση εδώ από ουκρανικές δυνάμεις ή από όπλα του ΝΑΤΟ θα ερμηνευθεί ως επίθεση σε έδαφος της Ρωσίας», είπε ο Lee.
Το στοίχημα του Putin
Το στοίχημα της Ρωσίας είναι απίθανο να αποδώσει καρπούς, δήλωσε ο Samuel Charap, ανώτερος πολιτικός επιστήμονας στην Rand Corporation.
«Δεν νομίζω ότι ο Putin εσωτερικεύει πλήρως τις συνέπειες αυτού», είπε.
«Τι θα συμβεί όταν η Ουκρανία «καταλαμβάνει» «ρωσικό έδαφος»;»
Τότε το επόμενο βήμα είναι η κήρυξη του πολέμου».
Πολλοί αναλυτές είναι επίσης δύσπιστοι ότι μια μερική κινητοποίηση θα έχει γρήγορο αντίκτυπο στο πεδίο της μάχης, επειδή μπορεί να χρειαστούν αρκετοί μήνες για την εκπαίδευση εφέδρων και τη δημιουργία νέων μονάδων με διοικητές και υλικοτεχνική υποστήριξη.
Επτά μήνες από τότε που ο Putin έστειλε για πρώτη φορά στρατεύματα στην Ουκρανία, οι μεγάλες απώλειες της Ρωσίας έθεσαν τις δυνάμεις της σε μειονεκτική θέση στο ανθρώπινο δυναμικό, ιδιαίτερα όσον αφορά τους καλά εκπαιδευμένους στρατιώτες.
Η Μόσχα ανέπτυξε αρχικά περίπου 180.000 στρατιώτες για την εισβολή της στην Ουκρανία, σύμφωνα με δυτικούς υπολογισμούς.
Βέβαια, ο υπουργός Άμυνας Sergei Shoigu είπε ότι μόνο 5.937 Ρώσοι στρατιώτες έχασαν τη ζωή τους στη σύγκρουση - λιγότερο από το ένα δέκατο των απωλειών που η Μόσχα ισχυρίζεται ότι υπέστη η Ουκρανία.
Οι ΗΠΑ δήλωσαν τον Αύγουστο ότι η Ρωσία είχε υποφέρει, ενώ «πιθανώς»... 70.000 ή 80.000” σκοτώθηκαν και τραυματίστηκαν από τον Φεβρουάριο.
Σύμφωνα με το Ινστιτούτο για τη Μελέτη του Πολέμου, η ρωσική εφεδρεία έχει 2 εκατομμύρια πρώην στρατεύσιμους και συμβασιούχους στρατιώτες, αλλά λίγοι είναι ενεργά εκπαιδευμένοι ή θεωρούνται έτοιμοι να πολεμήσουν.
Μια μελέτη της Rand από το 2019 υπολόγισε ότι η Ρωσία είχε μόνο 4.000 έως 5.000 έφεδρους με τη δυτική έννοια της τακτικής μηνιαίας και ετήσιας εκπαίδευσης, αν και το 2021 ξεκίνησε μια πρωτοβουλία για τη δημιουργία μιας μόνιμης εφεδρικής δύναμης.
«Αν αυτό έχει σκοπό να τρομάξει την Ουκρανία και τη Δύση να συνθηκολογήσουν, δεν θα λειτουργήσει.
Όταν αποτύχει, ο Putin θα έχει ακόμη χειρότερες επιλογές», είπε ο Charap.
Αντιδράσεις στο εσωτερικό
Αλλά ακόμη και όταν η Ρωσία κλιμάκωσε την αντιπαράθεσή της ενάντια στη Δύση, το Κρεμλίνο προσπάθησε να καθησυχάσει τους Ρώσους ότι η ζωή θα συνεχιζόταν ως επί το πλείστον κανονικά.
Σε μια προηχογραφημένη δήλωση που μεταδόθηκε αμέσως μετά την ομιλία του Putin, ο Shoigu είπε ότι η Ρωσία θα καλέσει μόνο τους εφέδρους αντί να αναπτύξει τον στρατό και τόνισε ότι οι φοιτητές θα εξαιρούνται.
Καθ' όλη τη διάρκεια της εισβολής, η Μόσχα απέφυγε να εισαγάγει στρατιωτικό νόμο ή να στρατολογήσει Ρώσους στις ένοπλες δυνάμεις και επέμενε να την αποκαλεί «ειδική στρατιωτική επιχείρηση» - όρος που προκαλεί μακρινές συγκρούσεις αντί να προκαλεί τις μνήμες των Ρώσων από βάναυσους πολέμους.
Η προσπάθεια να προβληθεί ηρεμία για το εγχώριο κοινό - παρουσιάζοντας τον πόλεμο ως μια αναγκαία αλλά μακρινή μάχη - ήταν μέχρι στιγμής επιτυχημένη.
«Τους τελευταίους έξι μήνες, πραγματοποιήθηκε μια προσαρμογή στις νέες συνθήκες, οι άνθρωποι ηρέμησαν», δήλωσε ο Denis Volkov, διευθυντής του Levada Center, ανεξάρτητης δημοσκοπικής εταιρείας στη Μόσχα.
Οι δαπάνες αυξήθηκαν και οι δημοσκοπήσεις έδειξαν ότι οι Ρώσοι έλεγαν όλο και περισσότερο ότι η κατάσταση εξελισσόταν προς τη σωστή κατεύθυνση.
Αλλά η αναγγελία έστω και μερικής επιστράτευσης φέρνει τον πόλεμο πιο κοντά.
«Νομίζω ότι αν το Κρεμλίνο μπορούσε να το είχε αποφύγει, θα το είχε κάνει», είπε ο Volkov.
«Αλλά η σύγκρουση έχει τη δική της λογική και τους οδήγησε να λάβουν μια αντιδημοφιλή απόφαση».
Ορισμένοι Ρώσοι έχουν ήδη δείξει ότι δεν θέλουν μια τέτοια εξέλιξη: οι πτήσεις προς Ερεβάν και Κωνσταντινούπολη, δύο από τους λίγους διαθέσιμους προορισμούς αφότου οι δυτικές χώρες έκλεισαν τον εναέριο χώρο τους στη Ρωσία, εξαντλήθηκαν μέσα σε λίγα λεπτά από την ανακοίνωση του Putin.
Ωστόσο, η επίδραση στο δημόσιο αίσθημα θα είναι σταδιακή, δήλωσε η Tatiana Stanovaya, ιδρύτρια της εταιρείας πολιτικών συμβούλων R.Politik.
«Η κινητοποίηση θα επεκταθεί σταδιακά.
Η κοινωνία σιγά σιγά θα εκνευριστεί και θα αγανακτήσει – μην περιμένετε μαζικές διαμαρτυρίες, αλλά κύματα αγανάκτησης», είπε.
«Αυτή είναι η διάβρωση της εξουσίας του Putin στην πιο αγνή της μορφή».
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών