Αυτό που χρειάζεται επειγόντως η Ευρώπη είναι ένας μηχανισμός προστασίας από την περίπτωση που η Ρωσία στέλνει επιλεκτικά φυσικό αέριο σε μεμονωμένους αγοραστές στην Ευρώπη, προκειμένου να εξαγοράσει πολιτικά οφέλη" και να διαταράξει την ενότητα της Ευρώπης, αναφέρει το Bruegel
Σε επίπεδα ρεκόρ έχουν φτάσει οι εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου στην Ευρώπη, μέσω θαλάσσης, καθώς η ήπειρος ετοιμάζεται για πιο δραστικά μέτρα κατά των προϊόντων ενέργειας από τη Ρωσία.
Καθημερινά, και παρά τη ρητορική περί του αντιθέτου, η Ευρώπη επιβεβαιώνει ότι δεν έχει απαλλαγεί πλήρως από την εξάρτησή της από τη Ρωσία, για το ζωτικής σημασίας καύσιμο, ακόμη και όταν οι ροές μέσω αγωγών έχουν σχεδόν σταματήσει.
Οι εισαγωγές ρωσικού υγροποιημένου φυσικού αερίου, το οποίο συνήθως μεταφέρεται με μεγάλα δεξαμενόπλοια, αυξήθηκαν περισσότερο από 40% μεταξύ Ιανουαρίου και Οκτωβρίου φέτος, σε σύγκριση με την ίδια περίοδο το 2021, υπογραμμίζοντας τη δυσκολία της Ευρώπης να απεξαρτηθεί από το φυσικό αέριο της Μόσχας, παρά τις προσπάθειες των Βρυξελλών να απομακρυνθεί από τις ρωσικές πηγές.
Το ρωσικό υγροποιημένο φυσικό αέριο αποτελούσε το 16% των ευρωπαϊκών θαλάσσιων εισαγωγών κατά την περίοδο αυτή.
Αν και ο συνολικός όγκος των 17,8 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων αντιπροσώπευε ένα κλάσμα των 62,1 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων αερίου από αγωγούς κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, εντούτοις αφήνει την Ευρώπη εκτεθειμένη στην εργαλειοποίηση της ενέργειας από τη Ρωσία.
Θέλει και στέλνει ο Putin...
"Μια μέρα, ο Putin θα μπορούσε να ξυπνήσει και να πει "θα σταματήσουμε να στέλνουμε LNG στην Ευρώπη", αναγκάζοντας την περιοχή να αγοράζει από μια ακόμη πιο ακριβή spot αγορά", δήλωσε η Anne-Sophie Corbeau, παγκόσμια ερευνήτρια στο Κέντρο Παγκόσμιας Ενεργειακής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Κολούμπια στους Financial Times.
Η Ρωσία θα μπορούσε επίσης να εκτρέψει τα φορτία σε χώρες με έλλειψη LNG, όπως το Μπαγκλαντές και το Πακιστάν, σε φθηνές τιμές για να "επιτύχει πολιτικά οφέλη" και να "ασκήσει πίεση στους Ευρωπαίους", πρόσθεσε η ίδια.
"Είναι πολύ σημαντικό να μην ξεχνάμε ότι πολλές χώρες υποφέρουν, επειδή δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά το LNG".
Δεν υπάρχουν κυρώσεις για το ρωσικό φυσικό αέριο, λόγω της σημασίας του για την ενεργειακή ασφάλεια ορισμένων ευρωπαϊκών χωρών.
Κατά 80% χαμηλότερα οι ροές μέσω αγωγών
Το Κρεμλίνο επωφελήθηκε μειώνοντας σταδιακά τη ροή μέσω των αγωγών μετά την εισβολή στην Ουκρανία, αυξάνοντας τις τιμές και τροφοδοτώντας μια κρίση κόστους ζωής σε ολόκληρη την ήπειρο.
Οι ροές φυσικού αερίου μέσω του αγωγού Yamal, ο οποίος διέρχεται από την Πολωνία, έχουν διακοπεί από τον Μάιο, και η Ρωσία έκοψε τις ροές μέσω της γραμμής Nord Stream 1 προς τη Γερμανία το καλοκαίρι.
Ο αγωγός έσπασε αργότερα, σε μια σκόπιμη πράξη δολιοφθοράς, όπως ισχυρίστηκαν ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες.
Η Ρωσία απείλησε επίσης πρόσφατα να περιορίσει τις προμήθειες προς τη δυτική Ευρώπη μέσω του μοναδικού αγωγού που εξακολουθεί να συνδέει την περιοχή μέσω της Ουκρανίας.
Το αέριο από αγωγούς της Ρωσίας είναι σχεδόν κατά 80% μειωμένο σε σύγκριση με την ίδια περίοδο πέρυσι, σύμφωνα με στοιχεία της δεξαμενής σκέψης Bruegel.
Προκειμένου να καλύψει το κενό, η Ευρώπη, η οποία εισήγαγε πέρυσι 155 δισ. κυβικά μέτρα ρωσικού φυσικού αερίου, συμπεριλαμβανομένου του υγροποιημένου φυσικού αερίου, έχει στραφεί στη διεθνή αγορά υγροποιημένου φυσικού αερίου.
Εισήγαγε ρεκόρ 111 δισ. κυβικών μέτρων υγροποιημένου φυσικού αερίου παγκοσμίως μεταξύ Ιανουαρίου και Οκτωβρίου, σύμφωνα με τα στοιχεία της Refinitiv, σημειώνοντας αύξηση σχεδόν 70% σε ετήσια βάση.
Οι εισαγωγές από τη Ρωσία κατά τη διάρκεια της περιόδου ανήλθαν σε 17,8 δισ. κυβικά μέτρα, σημειώνοντας αύξηση 42% σε σύγκριση με την ίδια περίοδο το 2021, με τη Γαλλία, το Βέλγιο, την Ισπανία και την Ολλανδία να απορροφούν σχεδόν όλες τις ποσότητες.
Το μεγαλύτερο μέρος του ρωσικού υγροποιημένου φυσικού αερίου προέρχεται από την κοινοπραξία Yamal LNG, η οποία ανήκει κατά πλειοψηφία στη ρωσική εταιρεία Novatek, ενώ άλλα μερίδια κατέχουν η γαλλική Total, η κινεζική CNPC και ένα κινεζικό κρατικό ταμείο.
Λίγο λιγότερο από το 10% των μετοχών της Novatek ανήκει στη ρωσική κρατική Gazprom.
Η εργαλειοποίηση των αποστολών φυσικού αερίου
Σε μια άλλη ένδειξη των δεσμών της Ευρώπης με τη Ρωσία, ένα μεγάλο πλοίο που μετέφερε LNG από την εγκατάσταση Portovaya κοντά στα νότια σύνορα της Ρωσίας με τη Φινλανδία έφτασε στην Ελλάδα τον περασμένο μήνα, σύμφωνα με την εταιρεία ανάλυσης δορυφορικών δεδομένων QuantCube.
Αυτό θα σηματοδοτούσε την πρώτη αποστολή από το έργο Portovaya, το οποίο άρχισε να λειτουργεί νωρίτερα φέτος.
Από το 2017, η χώρα αποτελεί μια από τις τρεις πρώτες πηγές για την Ευρώπη, αντιπροσωπεύοντας περίπου το 20% των συνολικών εισαγωγών της τα τελευταία τρία χρόνια.
Η Ρωσία ήταν η δεύτερη μεγαλύτερη πηγή φέτος, σύμφωνα με τη Refinitiv, αλλά το μερίδιό της έχει υποχωρήσει στο 16% παρά τις εισαγωγές ρεκόρ, καθώς η Ευρώπη έχει λάβει περισσότερο αμερικανικό LNG, το οποίο αντιστοιχούσε στο 42%.
Το Κατάρ ήταν ο τρίτος μεγαλύτερος προμηθευτής υγροποιημένου φυσικού αερίου στην Ευρώπη, με ποσοστό 13,7%.
"Η κάπως κυνική μου άποψη είναι ότι αν αγοράζουμε LNG από τη Ρωσία, αυτό είναι εντάξει.
Επειδή παίρνουμε από τους Ρώσους αυτό που διαφορετικά θα είχε σταλεί κάπου αλλού", δήλωσε ο Georg Zachmann, ανώτερος συνεργάτης του Bruegel.
"Αυτό που χρειάζεται επειγόντως η Ευρώπη είναι ένας μηχανισμός προστασίας από την περίπτωση που η Ρωσία στέλνει επιλεκτικά φυσικό αέριο σε μεμονωμένους αγοραστές στην Ευρώπη, προκειμένου να εξαγοράσει πολιτικά οφέλη" και να διαταράξει την ενότητα της Ευρώπης, πρόσθεσε.
Παλινωδίες και στο πλαφόν στην τιμή
Η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη δοκιμάζεται ήδη με το ρήγμα μεταξύ χωρών όπως η Ισπανία και η Ελλάδα που τάσσονται υπέρ ενός ανώτατου ορίου στις τιμές του φυσικού αερίου, ενώ η Γερμανία, η Δανία και η Ολλανδία παραμένουν επιφυλακτικές σε μια τέτοια κίνηση.
Η Ουγγαρία, εν τω μεταξύ, υπέγραψε νέα συμφωνία για το φυσικό αέριο με την Gazprom τον Αύγουστο.
Εάν η αλληλεγγύη διαρραγεί, "τότε μπορεί να διατρέξουμε τον κίνδυνο ότι περισσότερες χώρες από την Ουγγαρία θα είναι πολύ πρόθυμες να δεχθούν εύκολα το ρωσικό φυσικό αέριο και αυτό θα ήταν ένα μεγάλο ζήτημα", δήλωσε ο Zachmann.
www.bankingnews.gr
Καθημερινά, και παρά τη ρητορική περί του αντιθέτου, η Ευρώπη επιβεβαιώνει ότι δεν έχει απαλλαγεί πλήρως από την εξάρτησή της από τη Ρωσία, για το ζωτικής σημασίας καύσιμο, ακόμη και όταν οι ροές μέσω αγωγών έχουν σχεδόν σταματήσει.
Οι εισαγωγές ρωσικού υγροποιημένου φυσικού αερίου, το οποίο συνήθως μεταφέρεται με μεγάλα δεξαμενόπλοια, αυξήθηκαν περισσότερο από 40% μεταξύ Ιανουαρίου και Οκτωβρίου φέτος, σε σύγκριση με την ίδια περίοδο το 2021, υπογραμμίζοντας τη δυσκολία της Ευρώπης να απεξαρτηθεί από το φυσικό αέριο της Μόσχας, παρά τις προσπάθειες των Βρυξελλών να απομακρυνθεί από τις ρωσικές πηγές.
Το ρωσικό υγροποιημένο φυσικό αέριο αποτελούσε το 16% των ευρωπαϊκών θαλάσσιων εισαγωγών κατά την περίοδο αυτή.
Αν και ο συνολικός όγκος των 17,8 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων αντιπροσώπευε ένα κλάσμα των 62,1 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων αερίου από αγωγούς κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, εντούτοις αφήνει την Ευρώπη εκτεθειμένη στην εργαλειοποίηση της ενέργειας από τη Ρωσία.
Θέλει και στέλνει ο Putin...
"Μια μέρα, ο Putin θα μπορούσε να ξυπνήσει και να πει "θα σταματήσουμε να στέλνουμε LNG στην Ευρώπη", αναγκάζοντας την περιοχή να αγοράζει από μια ακόμη πιο ακριβή spot αγορά", δήλωσε η Anne-Sophie Corbeau, παγκόσμια ερευνήτρια στο Κέντρο Παγκόσμιας Ενεργειακής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Κολούμπια στους Financial Times.
Η Ρωσία θα μπορούσε επίσης να εκτρέψει τα φορτία σε χώρες με έλλειψη LNG, όπως το Μπαγκλαντές και το Πακιστάν, σε φθηνές τιμές για να "επιτύχει πολιτικά οφέλη" και να "ασκήσει πίεση στους Ευρωπαίους", πρόσθεσε η ίδια.
"Είναι πολύ σημαντικό να μην ξεχνάμε ότι πολλές χώρες υποφέρουν, επειδή δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά το LNG".
Δεν υπάρχουν κυρώσεις για το ρωσικό φυσικό αέριο, λόγω της σημασίας του για την ενεργειακή ασφάλεια ορισμένων ευρωπαϊκών χωρών.
Κατά 80% χαμηλότερα οι ροές μέσω αγωγών
Το Κρεμλίνο επωφελήθηκε μειώνοντας σταδιακά τη ροή μέσω των αγωγών μετά την εισβολή στην Ουκρανία, αυξάνοντας τις τιμές και τροφοδοτώντας μια κρίση κόστους ζωής σε ολόκληρη την ήπειρο.
Οι ροές φυσικού αερίου μέσω του αγωγού Yamal, ο οποίος διέρχεται από την Πολωνία, έχουν διακοπεί από τον Μάιο, και η Ρωσία έκοψε τις ροές μέσω της γραμμής Nord Stream 1 προς τη Γερμανία το καλοκαίρι.
Ο αγωγός έσπασε αργότερα, σε μια σκόπιμη πράξη δολιοφθοράς, όπως ισχυρίστηκαν ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες.
Η Ρωσία απείλησε επίσης πρόσφατα να περιορίσει τις προμήθειες προς τη δυτική Ευρώπη μέσω του μοναδικού αγωγού που εξακολουθεί να συνδέει την περιοχή μέσω της Ουκρανίας.
Το αέριο από αγωγούς της Ρωσίας είναι σχεδόν κατά 80% μειωμένο σε σύγκριση με την ίδια περίοδο πέρυσι, σύμφωνα με στοιχεία της δεξαμενής σκέψης Bruegel.
Προκειμένου να καλύψει το κενό, η Ευρώπη, η οποία εισήγαγε πέρυσι 155 δισ. κυβικά μέτρα ρωσικού φυσικού αερίου, συμπεριλαμβανομένου του υγροποιημένου φυσικού αερίου, έχει στραφεί στη διεθνή αγορά υγροποιημένου φυσικού αερίου.
Εισήγαγε ρεκόρ 111 δισ. κυβικών μέτρων υγροποιημένου φυσικού αερίου παγκοσμίως μεταξύ Ιανουαρίου και Οκτωβρίου, σύμφωνα με τα στοιχεία της Refinitiv, σημειώνοντας αύξηση σχεδόν 70% σε ετήσια βάση.
Οι εισαγωγές από τη Ρωσία κατά τη διάρκεια της περιόδου ανήλθαν σε 17,8 δισ. κυβικά μέτρα, σημειώνοντας αύξηση 42% σε σύγκριση με την ίδια περίοδο το 2021, με τη Γαλλία, το Βέλγιο, την Ισπανία και την Ολλανδία να απορροφούν σχεδόν όλες τις ποσότητες.
Το μεγαλύτερο μέρος του ρωσικού υγροποιημένου φυσικού αερίου προέρχεται από την κοινοπραξία Yamal LNG, η οποία ανήκει κατά πλειοψηφία στη ρωσική εταιρεία Novatek, ενώ άλλα μερίδια κατέχουν η γαλλική Total, η κινεζική CNPC και ένα κινεζικό κρατικό ταμείο.
Λίγο λιγότερο από το 10% των μετοχών της Novatek ανήκει στη ρωσική κρατική Gazprom.
Η εργαλειοποίηση των αποστολών φυσικού αερίου
Σε μια άλλη ένδειξη των δεσμών της Ευρώπης με τη Ρωσία, ένα μεγάλο πλοίο που μετέφερε LNG από την εγκατάσταση Portovaya κοντά στα νότια σύνορα της Ρωσίας με τη Φινλανδία έφτασε στην Ελλάδα τον περασμένο μήνα, σύμφωνα με την εταιρεία ανάλυσης δορυφορικών δεδομένων QuantCube.
Αυτό θα σηματοδοτούσε την πρώτη αποστολή από το έργο Portovaya, το οποίο άρχισε να λειτουργεί νωρίτερα φέτος.
Από το 2017, η χώρα αποτελεί μια από τις τρεις πρώτες πηγές για την Ευρώπη, αντιπροσωπεύοντας περίπου το 20% των συνολικών εισαγωγών της τα τελευταία τρία χρόνια.
Η Ρωσία ήταν η δεύτερη μεγαλύτερη πηγή φέτος, σύμφωνα με τη Refinitiv, αλλά το μερίδιό της έχει υποχωρήσει στο 16% παρά τις εισαγωγές ρεκόρ, καθώς η Ευρώπη έχει λάβει περισσότερο αμερικανικό LNG, το οποίο αντιστοιχούσε στο 42%.
Το Κατάρ ήταν ο τρίτος μεγαλύτερος προμηθευτής υγροποιημένου φυσικού αερίου στην Ευρώπη, με ποσοστό 13,7%.
"Η κάπως κυνική μου άποψη είναι ότι αν αγοράζουμε LNG από τη Ρωσία, αυτό είναι εντάξει.
Επειδή παίρνουμε από τους Ρώσους αυτό που διαφορετικά θα είχε σταλεί κάπου αλλού", δήλωσε ο Georg Zachmann, ανώτερος συνεργάτης του Bruegel.
"Αυτό που χρειάζεται επειγόντως η Ευρώπη είναι ένας μηχανισμός προστασίας από την περίπτωση που η Ρωσία στέλνει επιλεκτικά φυσικό αέριο σε μεμονωμένους αγοραστές στην Ευρώπη, προκειμένου να εξαγοράσει πολιτικά οφέλη" και να διαταράξει την ενότητα της Ευρώπης, πρόσθεσε.
Παλινωδίες και στο πλαφόν στην τιμή
Η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη δοκιμάζεται ήδη με το ρήγμα μεταξύ χωρών όπως η Ισπανία και η Ελλάδα που τάσσονται υπέρ ενός ανώτατου ορίου στις τιμές του φυσικού αερίου, ενώ η Γερμανία, η Δανία και η Ολλανδία παραμένουν επιφυλακτικές σε μια τέτοια κίνηση.
Η Ουγγαρία, εν τω μεταξύ, υπέγραψε νέα συμφωνία για το φυσικό αέριο με την Gazprom τον Αύγουστο.
Εάν η αλληλεγγύη διαρραγεί, "τότε μπορεί να διατρέξουμε τον κίνδυνο ότι περισσότερες χώρες από την Ουγγαρία θα είναι πολύ πρόθυμες να δεχθούν εύκολα το ρωσικό φυσικό αέριο και αυτό θα ήταν ένα μεγάλο ζήτημα", δήλωσε ο Zachmann.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών