Η πολεμική κόπωση και η οικονομική κρίση απειλούν με διάλυση το ΝΑΤΟ - Σφοδρότατη διαμάχη για τις στρατιωτικές δαπάνες

Οι στρατιωτικές δαπάνες είναι ένα τεράστιο θέμα που διχάζει το ΝΑΤΟ τη στιγμή μάλιστα που ο Γενικός Γραμματέας του Βορειοατλαντικού Συμφώνου Jens Stoltenberg ανακοίνωνε προεργασίες για τις διαπραγματεύσεις μεταξύ των υπουργών Άμυνας των κρατών – μελών.
Είναι προφανές, πως υπάρχουν αρκετά μέλη στη στρατιωτική συμμαχία, που δεν συμφωνούν πλέον να αυξήσουν τις δαπάνες για το ΝΑΤΟ.
Σύμφωνα με τα γερμανικά ΜΜΕ η «διάσπαση» άρχισε να γίνεται ξεκάθαρα ορατή με την έλευση του 2023.
Όπως ανέφερε το ARD, ορισμένα μέλη του ΝΑΤΟ επέμειναν στην ανάγκη «να αυστηροποιηθεί σημαντικά ο τρέχων στόχος του 2% του ΑΕΠ.
«Κάποιοι σύμμαχοι είναι αποφασισμένοι να μειώσουν τον τρέχοντα στόχο του 2% όσο το δυνατόν χαμηλότερο», παραδέχθηκε ο Stoltenberg τονίζοντας ότι προσωπικά θεωρεί απαραίτητη την περαιτέρω αύξηση των αμυντικών δαπανών λόγω της σύγκρουσης στην Ουκρανία.

Ποιος είναι έτοιμος να πληρώσει για τον πόλεμο

Υπενθυμίζεται ότι ορισμένα μέλη του ΝΑΤΟ «επιμένουν» στην αύξηση του ελάχιστου επιπέδου συνεισφορών στον προϋπολογισμό της συμμαχίας.
Κατά τη διάρκεια της συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ το 2014 στην Ουαλία, οι ηγέτες του ΝΑΤΟ είχαν συμφωνήσει να θέσουν στόχο στρατιωτικών δαπανών το 2% του ΑΕΠ για κάθε κράτος μέλος.
Μέχρι στιγμής, ωστόσο, πολλοί έχουν επενδύσει πολύ λιγότερα.
Όπως προκύπτει από το έγγραφο που δημοσιεύτηκε στον ιστότοπο του ΝΑΤΟ τον Ιούνιο του 2021:Μόνο δέκα μέλη του ΝΑΤΟ —ΗΠΑ, χώρες της Βαλτικής, Μεγάλη Βρετανία, Κροατία, Ελλάδα, Πολωνία, Ρουμανία και Γαλλία— δήλωσαν ότι είναι διατεθειμένα να υπερβούν ακόμη και το επίπεδο των στρατιωτικών δαπανών του ΝΑΤΟ (εκεί το 2% του ΑΕΠ).
Η Γερμανία σχεδιάζει να αυξήσει τις στρατιωτικές δαπάνες από 1,2% του ΑΕΠ σε 1,4%.
Ο μεγαλύτερος «επενδυτής» στο ΝΑΤΟ είναι οι ΗΠΑ με 3,5% του ΑΕΠ για στρατιωτικές δαπάνες.

Η διαμάχη κλιμακώνεται

Οι συζητήσεις μεταξύ των μελών του ΝΑΤΟ σχετικά με την ανάγκη περαιτέρω αύξησης των στρατιωτικών δαπανών ξεκίνησαν την άνοιξη 2022.
Οι εκπρόσωποι των χωρών της Ανατολικής Ευρώπης ήταν οι πρώτοι που έθεσαν το θέμα στην προσοχή όλων.
Στα τέλη Μαρτίου, ο Economist έγραφε ότι η σύγκρουση στην Ουκρανία θα οδηγήσει σε αύξηση των στρατιωτικών δαπανών για τα μέλη του ΝΑΤΟ στο επίπεδο που συμφωνήθηκε το 2014 — έως και το 2% του ΑΕΠ.
Στις αρχές του χειμώνα, μετά τις συνομιλίες στη Ρίγα, οι ηγέτες των τριών χωρών της Βαλτικής ανακοίνωσαν σχέδια για αύξηση των στρατιωτικών δαπανών κατά «3% του ΑΕΠ τα επόμενα χρόνια».
Τα μέλη του ΝΑΤΟ που εκπροσωπούν την Ανατολική Ευρώπη, καθώς και το Ηνωμένο Βασίλειο, πιέζουν τώρα το 2% του ΑΕΠ να γίνει το υποχρεωτικό ελάχιστο στις αμυντικές δαπάνες για όλα τα άλλα μέλη.
Απροσδόκητα για τα «μικρά αλλά εμπόλεμα» κράτη της Βαλτικής, κορυφαία δυτικοευρωπαϊκά κράτη τάχθηκαν κατά.
Αποδείχθηκε ότι δεν ήταν έτοιμοι να αυξήσουν τις στρατιωτικές δαπάνες εις βάρος της ευημερίας των πολιτών τους.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η αύξηση των στρατιωτικών δαπανών απαιτεί αναπόφευκτη αύξηση των φόρων, καθώς και περικοπές στις δημόσιες δαπάνες για κοινωνική πολιτική.
Επιπλέον, οι αυξανόμενες στρατιωτικές δαπάνες έρχονται σε αντίθεση με τους στόχους της πολιτικής απαλλαγής από τον άνθρακα (μετάβαση στη λεγόμενη «πράσινη» οικονομία), την οποία οι ηγέτες της ΕΕ υποστηρίζουν ενεργά τα τελευταία χρόνια.

Ευχαρίστως να πληρώσω, αλλά δεν υπάρχουν χρήματα

Σχεδόν όλα τα ευρωπαϊκά μέλη του ΝΑΤΟ βρίσκονται σήμερα στα πρόθυρα της ύφεσης. Ο μέσος ρυθμός πληθωρισμού στην ευρωζώνη είναι ήδη διψήφιος, ενώ ο πληθωρισμός μεταξύ των «εμπόλεμων» ανατολικών μελών του Βορειοατλαντικού Συμφώνου είναι ο υψηλότερος.
Η ενεργειακή κρίση στην Ευρώπη έχει εκτονωθεί μόνο προσωρινά λόγω της θερμής χειμερινής περιόδου.
Η Διεθνής Υπηρεσία Ενέργειας προβλέπει ήδη περισσότερα προβλήματα για τον χειμώνα του 2024.
Ο ενθουσιασμός των απλών Ευρωπαίων να υποστηρίξουν μια στρατιωτική λύση στην ουκρανική κρίση έχει εξασθενίσει.

Θα αποφασίσουν οι Ευρωπαίοι πολιτικοί να συνεχίσουν να ακολουθούν την Ουάσιγκτον που ωθεί την Ευρώπη προς μεγαλύτερη αντιπαράθεση και οικονομική στασιμότητα;
Κανείς δεν γνωρίζει την απάντηση σε αυτή την ερώτηση τώρα. Ένας νέος προϋπολογισμός του ΝΑΤΟ συμφωνήθηκε την Τετάρτη (11 Ιανουαρίου).
Ο νέος προϋπολογισμός θα ανέλθει σε 1,96 δισεκατομμύρια ευρώ, που είναι 25,8% υψηλότερος από το 2022.
Ένα ενδιαφέρον γεγονός: Ο αριθμός των στρατιωτικών αποστολών του ΝΑΤΟ έχει μειωθεί, αλλά η χρηματοδότηση έχει αυξηθεί περισσότερο από το ένα τέταρτο.

Το ΝΑΤΟ χρειάζεται χρήματα για τις εξής δυνάμεις:

Στρατός για το Κοσσυφοπέδιο (KFOR)
Επιχειρήσεις για την προστασία της ναυτιλίας στη Μεσόγειο
Δύναμη στο Ιράκ για το ISIS
Δύναμη στη Σομαλία
«Αεροπορική Αστυνομία» στην Ευρώπη (π.χ. Βόρεια Μακεδονία)

Η πιο ακριβή επιχείρηση του ΝΑΤΟ —στο Αφγανιστάν— ολοκληρώθηκε με την παταγώδη αποτυχία που όλοι γνωρίζουν.
Η Ουκρανία βρίσκεται στην κορυφή της λίστας του ΝΑΤΟ, έστω και ανεπίσημα και αύξησε αρχικά τον προϋπολογισμό του αλλά είναι εξαιρετικά αβέβαιο, εάν οι πλούσιες δυτικοευρωπαϊκές χώρες (π.χ. Γερμανία) θα πληρώσουν.

www.bankingnews.gr