Rogoff (νομπελίστας): Ουδείς λόγος αισιοδοξίας για την παγκόσμια ανάπτυξη - Ο νέος Ψυχρός Πόλεμος επιδεινώνει την αβεβαιότητα

Ζοφερές θεωρεί τις προοπτικές για την παγκόσμια οικονομία ο νομπελίστας οικονομολόγος Kenneth Rogoff, που με άρθρο του στο Project Syndicate υποστηρίζει πως η αισιοδοξία των CEOs στο Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός της Ελβετίας μάλλον δεν συμβαδίζει με το μακροοικονομικό περιβάλλον…
«Ένας δεύτερος Ψυχρός Πόλεμος επιδεινώνει το κλίμα αβεβαιότητας»...
Ειδικότερα, όπως επισημαίνει ο Rogoff, «Πολλοί από αυτούς που παρακολούθησαν το φετινό Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός εντυπωσιάστηκαν από τη διάθεση των παρευρισκομένων CEO.
Ωστόσο, η αισιοδοξία να συμβιβαστεί των επιχειρηματικών ηγετών είναι δύσκολο με τη βραχυπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη οικονομική αβεβαιότητα που προκλήθηκε από τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Σίγουρα, υπάρχουν λόγοι για συγκρατημένη αισιοδοξία, όπως η στροφή 180 μοιρών της Κίνας σε ό,τι αφορά την πολιτική της για την COVID-19. Σύντομα, η χώρα θα μπορούσε να δει ένα τεράστιο κύμα «δαπανών εκδίκησης», που θα οδηγηθεί από καταναλωτές που έχουν περάσει μεγάλο μέρος των τελευταίων τριών ετών σε lockdown και τώρα έχουν εξοικονομήσεις τρισεκατομμυρίων δολαρίων.
Πολλοί έχουν εναποθέσει τις ελπίδες τους για μια παγκόσμια ανάκαμψη σε αυτό το σενάριο, ελπίζοντας ότι οι Κινέζοι θα τονώσουν την ανάπτυξη και θα ωθήσουν τις τιμές του πετρελαίου πίσω στα 100 δολάρια το βαρέλι.
Ωστόσο, ανεξάρτητα από το τι συμβαίνει στην Κίνα, η Ινδία συνεχίζει να απολαμβάνει ισχυρή ανάπτυξη, υποβοηθούμενη από το ρωσικό πετρέλαιο, το οποίο αγοράζει με discount.
Οι Ευρωπαίοι, από την πλευρά τους, φαίνονται ενθουσιασμένοι από τις υπερβολικά σίγουρες προβλέψεις ότι η οικονομία της Γηραιάς Ηπείρου δεν θα περιπέσει σε ύφεση το 2023.
Ακόμη και η Ιταλία έχει αναθεωρήσει προς τα πάνω τις εκτιμήσεις της για την ανάπτυξη, στο +0,6% φέτος.
Δεδομένου ότι η κλιματική αλλαγή βρίσκεται στην κορυφή της πολιτικής ατζέντας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είναι ειρωνικό το γεγονός ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη φαίνεται να έσωσε την Ευρώπη από τις ελλείψεις φυσικού αερίου και τις αυξήσεις των τιμών που είχαν προβλέψει πολλοί αναλυτές.
Πολλοί Ευρωπαίοι μπορεί επίσης να υποστηρίξουν ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο, δεδομένου ότι η επίδραση των επιθετικών αυξήσεων των επιτοκίων της Federal Reserve δεν θα γίνει αισθητή παρά αργότερα αυτό το έτος.
Και έχουν κάποιο δίκιο, καθώς οι ΗΠΑ θα χρειάζονταν υγιή δόση τύχης για να μειώσουν τον πληθωρισμό στον στόχο του 2% της Fed χωρίς σημαντική ύφεση.
Ταυτόχρονα, έχει ξεσπάσει εμπορικός πόλεμος, καθώς οι ευρωπαίοι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής φαίνεται να φοβούνται ότι οι επιδοτήσεις καθαρής ενέργειας που περιλαμβάνονται στον Νόμο για τη μείωση του πληθωρισμού των ΗΠΑ θα «εμποδίσουν» τις τόσο απαραίτητες επενδύσεις από την αμερικανική ήπειρο.

Ο παράγων «Ουκρανία»

Η αλήθεια είναι πως η οικονομική ανάπτυξη εξαρτάται από τον πόλεμο στην Ουκρανία, που θα μπορούσε να αποσταθεροποιήσει σοβαρά την παγκόσμια οικονομία, προκαλώντας σημαντικές διαταραχές.
Για παράδειγμα, ας υποθέσουμε ότι ο Ρώσος Πρόεδρος Vladimir Putin είναι αρκετά απελπισμένος ώστε να χρησιμοποιήσει πυρηνικά όπλα στο πεδίο της μάχης.
Σε αυτήν την περίπτωση, μια παγκόσμια χρηματιστηριακή κατάρρευση θα ήταν απολύτως βέβαιη.
H πιθανή απάντηση της Κίνας παραμένει λιγότερο σαφής. Εάν ο Κινέζος Πρόεδρος Xi Jinping καταγγείλει τον Putin για χρήση πυρηνικών όπλων, αλλά ταυτόχρονα συνεχίσει να αγοράζει ρωσικό πετρέλαιο και εμπορεύματα, η Δύση θα αναγκαστεί να επιβάλει κυρώσεις στις χώρες που επέτρεπαν στη ρωσική πολεμική μηχανή να λειτουργήσει, δηλαδή την Ινδία και την Κίνα.
Ενώ είναι δύσκολο να ποσοτικοποιηθούν οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της ανάπτυξης των σημερινών αυξημένων γεωπολιτικών εντάσεων, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο εκτιμά ότι η αποπαγκοσμιοποίηση θα μπορούσε να συρρικνώσει το παγκόσμιο ΑΕΠ κατά 7%, ίσως ακόμη περισσότερο εάν συνδυαστεί με τεχνολογική αποσύνδεση.
Η μετάβαση στο «καθαρό μηδέν», δηλαδή στην πράσινη ανάπτυξη, που ήδη αποτελεί πρόκληση, θα είναι πολύ πιο δύσκολο να επιτευχθεί σε μια κατακερματισμένη παγκόσμια οικονομία.
Εν τω μεταξύ, οι αμυντικές δαπάνες, τις οποίες πολλοί περίμεναν ήδη να αυξηθούν κατά τουλάχιστον 1% του παγκόσμιου ΑΕΠ τα επόμενα δέκα χρόνια, πιθανότατα θα αυξηθούν περαιτέρω.
Ενώ ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Joe Biden έχει επανειλημμένα πει ότι δεν θα ξεκινήσει τον Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο για την Ουκρανία, ένας δεύτερος Ψυχρός Πόλεμος, που φαίνεται πολύ πιο πιθανός, θα ήταν επίσης απαίσιος, ακόμα κι αν παραβλέψουμε τον αυξανόμενο κίνδυνο περιφερειακών πυρηνικών πολέμων και πυρηνικής τρομοκρατίας.
Ό,τι κι αν σκεφτεί κανείς για τα οφέλη της παγκοσμιοποίησης, θα χάσει ένα από τα κύρια οφέλη της: τη διεθνή σταθερότητα.
Ο ουκρανικός λαός εύλογα θέλει να αποκαταστήσει τα σύνορά του, να λάβει εγγυήσεις ασφάλειας και εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια για την ανοικοδόμηση της χώρας του.
Από την άλλη, η απροθυμία της Γερμανίας να παράσχει στην Ουκρανία σύγχρονα τανκς υποδηλώνει ότι οι δυτικοί ηγέτες, γενικά, αισθάνονται άβολα με την προοπτική του ΝΑΤΟ να εμπλακεί άμεσα σε πόλεμο με τη Ρωσία.
Το σχέδιο της Δύσης, τουλάχιστον προς το παρόν, φαίνεται να είναι να προμηθεύσει την Ουκρανία με αρκετό εξοπλισμό για να τη βοηθήσει να ανακτήσει μέρος της επικράτειάς της, χωρίς να πιέσει πολύ τον Putin.
Ενώ οι οικονομικές κυρώσεις αποτελούν βασικό μέρος της δυτικής στρατηγικής, θα ήταν εντελώς αφελές να πιστεύουμε ότι από μόνες τους θα μπορούσαν να τερματίσουν τον πόλεμο.
Η εισβολή της Ρωσίας προκάλεσε μια πληθωριστική έξαρση που επηρέασε ολόκληρο τον κόσμο.
Αλλά σε αυτό το σημείο, μια κλιμάκωση πιθανότατα θα έχει αποπληθωριστικό αποτέλεσμα βραχυπρόθεσμα, καθώς οι καταναλωτές και οι αγορές θα πανικοβληθούν και η βαλκανοποίηση της παγκόσμιας οικονομίας πιθανότατα θα επιδεινώσει την αβεβαιότητα.
Είναι βεβαίως πιθανό (αν και απίθανο) το καθεστώς του Putin να πέσει και όποιος τον διαδεχθεί να αναζητήσει ειρήνη.
Είναι επίσης πιθανό η Ρωσία να επιμείνει στο σχέδιό της για επανεποικισμό της Ουκρανίας και να γίνει τελικά μια de facto κινεζική οικονομική αποικία.
Υπάρχουν πολλά άλλα πιθανά αποτελέσματα, αλλά η πρόωρη επιστροφή στην ειρήνη στην Ευρώπη δεν είναι ακόμη ένα από αυτά.
Οι ηγέτες των επιχειρήσεων του κόσμου μπορεί να έχουν ξεχάσει την Ουκρανία, αλλά δεν θα μπορούν να την αγνοήσουν».

www.bankingnews.gr