Αισιοδοξία για Nagorno - Karabakh - Νέα τριμερής Ρωσίας - Αζερμπαϊτζάν - Αρμενίας

Αισιοδοξία και βήματα προόδου καταγράφονται στις διαπραγματεύσεις για τη διευθέτηση του ζητήματος του Nagorno – Karabakh, το οποίο αποτελεί μόνιμη εστία έντασης, έχοντας πυροδοτήσει πολλούς πολέμους μεταξύ του Αζερμπαϊτζάν και της Αρμενίας.
Η Ρωσία μέσω του υπουργού Εξωτερικών Sergei Lavrov, ανακοίνωσε πως είναι έτοιμη να φιλοξενήσει μια ακόμα τριμερή συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών της Ρωσίας, του Αζερμπαϊτζάν και της Αρμενίας, πρωτοβουλία που φέρεται να βρήκε ανταπόκριση από τα εμπλεκόμενα μέρη.
«Επιβεβαιώσαμε την ετοιμότητα μας να δώσουμε την ευκαιρία έτσι ώστε να συνεχιστούν τέτοιου είδους συναντήσεις» είπε ο Lavrov μετά τη συνάντηση που είχε με τον Αζέρο ομόλογό του, Jeyhun Bayramov, αναφέροντας πως η αζέρικη πλευρά εξέφρασε την ετοιμότητα της για μια τέτοια συνάντηση.
«Από την πλευρά της η αρμένικη πλευρά είπε πως ούτε και αυτή έχει κάποια αντίρρηση, αν και δεν έχει δώσει ακόμα την οριστική της συγκατάθεση» υπογράμμισε ο Ρώσος ΥΠΕΞ, ο οποίος υπενθύμισε πως πολλές φορές έως σήμερα η Μόσχα έχει προσφερθεί να φιλοξενήσει τέτοιου είδους συναντήσεις και συνομιλίες.
Μάλιστα είπε πως η προηγούμενη πρόταση για μια συνάντηση έγινε τον Δεκέμβριο του 2022, αλλά οι Αρμένιοι είχαν δηλώσει κώλυμα συμμετοχής.
Επιπλέον, ο Lavrov αναφέρθηκε στις τακτικές υψηλού επιπέδου συναντήσεις Ρωσίας - Αζερμπαϊτζάν, επισημαίνοντας πως μέσα στο 2022 οι πρόεδροι της Ρωσίας και του Αζερμπαϊτζάν συναντήθηκαν 7 φορές ενώ συνομίλησαν άλλες 12 φορές.

Ο διάδρομος Lanchin

Όσον αφορά το διάδρομο Lanchin (ο μόνος δρόμος που συνδέει την Αρμενία με το Nagorno – Karabakh και που ελέγχεται από την ειρηνευτική δύναμη της Ρωσίας) o Lavrov υποστήριξε ότι αυτός θα πρέπει να λειτουργεί σύμφωνα με την τριμερή δήλωση που έκαναν οι ηγέτες Ρωσίας, Αρμενίας, Αζερμπαϊτζάν στις 9 Νοεμβρίου του 2020.
Η συμφωνία αυτή – όπως είπε ο Ρώσος ΥΠΕΞ – δεν προβλέπει κανένα σημείο ελέγχου (σημειώνεται πως η οδική αυτή σύνδεση περνά μέσα από de jure εδάφη του Αζερμπαϊτζάν).
«Το καθεστώς της λειτουργίας του διαδρόμου Lanchin θα πρέπει να ευθυγραμμίζεται πλήρως με την πρώτη τριμερή δήλωση της 9ης και 10ης Νοεμβρίου του 2020, σύμφωνα με την οποία θα πρέπει να διασφαλιστεί η ελεύθερη κυκλοφορία αποκλειστικά των αμάχων και των ανθρωπιστικών φορτίων.
Αυτό είναι που θέλουμε να επιτύχουμε, πρώτα από όλα με τη βοήθεια του ρωσικού ειρηνευτικού σώματος.
Πουθενά δεν προβλέπεται η δημιουργία σημείων ελέγχου» υπογράμμισε ο Lavrov, αναφέροντας πως είναι πιθανό να «αρθούν υποψίες» σχετικά με την χρήση του διαδρόμου «με τεχνικά μέσα».
«Οι τεχνικές λεπτομέρειες είναι δευτερεύουσας σημασίας» είπε ο Lavrov.

Αντιπαράθεση για σημεία ελέγχου

Στις 18 Φεβρουαρίου ο πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν, Ilham Aliyev είπε ότι σε συνάντηση που είχε με τον πρωθυπουργό της Αρμενίας, Nikol Pashinian και με τον ΥΠΕΞ των ΗΠΑ, Anthony Blinken, η αζέρικη πλευρά πρότεινε να δημιουργηθούν σημεία ελέγχου τόσο στα σύνορα Αζερμπαϊτζάν – Αρμενίας όσο και στο συνοριακό σημείο του διαδρόμου Lanchin και της Αρμενίας.
Την πρόταση για σημείο ελέγχου στο διάδρομο Lanchin είχε απορρίψει στις 22 Φεβρουαρίου ο ΥΠΕΞ της Αρμενίας, Ararat Mirzoyan.

Έκκληση για διαπραγματεύεις

Μάλιστα ο Αζέρος υπουργός Εξωτερικών Jeyhun Bayramov κάλεσε την Αρμενία να επιστρέψει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και να μπει ένα τέλος στις επαφές μέσω του Διαδικτύου.
«Ακόμα δεν έχουμε αυτό το στοιχείο των συναντήσεων πρόσωπο με πρόσωπο.
Αλλά για να μην σκοτωθεί εντελώς η διαδικασία, η πλευρά του Αζερμπαϊτζάν δεν αρνείται να λάβει και να στείλει σχόλια, αυτό εννοούσα με τον όρο διαδικτυακή διπλωματία.
Απλώς διαβιβάζουμε σχόλια.
Θεωρούμε ότι αυτή είναι η πιο παραγωγική μέθοδος επικοινωνίας στη συζήτηση του σχεδίου ειρηνευτικής συνθήκης;
Δεν νομίζω» υπογράμμισε ο Bayramov, αναφέροντας πως θα ήταν λάθος να πει κανείς ότι δεν υπήρξε πρόοδος στις διαπραγματεύσεις τους τελευταίους 6 μήνες.
«Υπάρχει κάποια πρόοδος.
Αλλά αν ήμασταν περισσότερο προσανατολισμένοι στα αποτελέσματα, εάν αντιμετωπίζαμε λιγότερες δυσάρεστες εκπλήξεις, θα μπορούσαμε να είχαμε καλύτερο αποτέλεσμα.
Και νομίζω ότι η αρμενική πλευρά θα καταλάβει επιτέλους την ανεπάρκεια μιας τέτοιας προσέγγισης στην τρέχουσα κατάσταση και να επιστρέψουμε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Η πλευρά του Αζερμπαϊτζάν είναι έτοιμη για αυτό» υποστήριξε ο Αζέρος ΥΠΕΞ.

Συγκρούσεις και νεκροί

Υπενθυμίζεται πως τον Σεπτέμβριο του 2022 είχαν ξεσπάσει και πάλι στρατιωτικές συγκρούσεις μεταξύ της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν, κατά τις οποίες είχαν σκοτωθεί τουλάχιστον 150 στρατιώτες και από τις δύο πλευρές.
Οι συγκρούσεις καταγράφηκαν στη μεθοριακή γραμμή των δύο κρατών, διήρκεσαν μόλις δύο ημέρες και προκάλεσαν αντιδράσεις των Αρμενίων κατά της κυβέρνησης τους.
Η Αρμενία υποστήριξε ότι οι Αζέροι βομβάρδισαν τις συνοριακές περιοχές στις περιοχές Gegharkunik, Vayots Dzor και Syunik, τα οποία δεν σχετίζονται με το Nagorno – Karabakh, ενώ το Αζερμπαϊτζάν έκανε λόγο για ναρκοθέτηση των Αρμενίων κοντά σε θέσεις μονάδων του στα σύνορα, αναφέροντας πως απλά ανταπέδωσε τα πυρά που δέχθηκε.
Οι σχέσεις μεταξύ των δύο πρώην σοβιετικών δημοκρατιών είναι τεταμένες από το 1991, λόγω του διαφιλονικούμενου θύλακα Nagorno – Karabakh.
Η διένεξη για τον έλεγχό του κλιμακώθηκε ξανά το φθινόπωρο του 2020, όταν ξέσπασε πόλεμος διάρκειας 44 ημερών, κατά τη διάρκεια του οποίου οι αζερικές δυνάμεις πήραν τον έλεγχο αρκετών τομέων του θύλακα.
Ο πόλεμος έλαβε τέλος χάρη στην ειρηνευτική συμφωνία που επιτεύχθηκε με τη μεσολάβηση της Ρωσίας, ωστόσο οι δύο χώρες αλληλοκατηγορούνται κατά περιόδους για παραβιάσεις της εκεχειρίας κατά μήκος των συνόρων.

www.bankingnews.gr