Σε πρωτοφανή δίνη το Ισραήλ - Προειδοποιούν οι οίκοι αξιολόγησης, φεύγουν επενδυτές, κινητοποιήσεις και στρατιωτικών

Νέες ανησυχίες για την οικονομία του Ισραήλ οδηγούν τους παγκόσμιους επενδυτές να αμφισβητούν τα κεφάλαια που έχουν στη χώρα.
Οι μαζικές διαμαρτυρίες έχουν ενταθεί τις τελευταίες εβδομάδες, καθώς το κοινοβούλιο του Ισραήλ, η Κνέσετ, οδεύει στην ψήφιση ενός νόμου που θα αλλάξει ριζικά τον τρόπο λειτουργίας του δικαστικού συστήματος της χώρας.
Οι επικριτές - οι οποίοι σύμφωνα με δημοσκοπήσεις αντιπροσωπεύουν την πλειοψηφία του πληθυσμού του Ισραήλ - λένε ότι οι αλλαγές θα θέσουν σε κίνδυνο τη Δημοκρατία της χώρας.
Ο νόμος θα αλλάξει το δικαστικό σύστημα του Ισραήλ, δίνοντας στις εκάστοτε κυβερνήσεις τον πλήρη έλεγχο των δικαστικών διορισμών.
Θα αποδυναμώσει επίσης το Ανώτατο Δικαστήριο της χώρας σε σημείο που ουσιαστικά θα τερματίσει τον ρόλο του ως ελέγχου της εκτελεστικής και νομοθετικής εξουσίας.
Σε ένδειξη της σοβαρότητας της αντίδρασης στον προτεινόμενο νόμο, απόφοιτοι των ελίτ στρατιωτικών προγραμμάτων και έφεδροι σε κρίσιμα τμήματα του ισραηλινού στρατού έχουν απειλήσει να μην εμφανιστούν για υπηρεσία σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τις αλλαγές.

Προειδοποιήσεις από τους οίκους αξιολόγησης

Σε πρόσφατη έκθεσή της, η επικεφαλής οικονομολόγος του Υπουργείου Οικονομικών Shira Greenberg έγραψε ότι "οι οίκοι αξιολόγησης είναι πιθανό να αντιδράσουν σε αυτές τις εξελίξεις".
Μέχρι στιγμής και οι τρεις οίκοι αξιολόγησης - S&P Global, Moody's και Fitch - έχουν παραμείνει σταθεροί, διατηρώντας το Ισραήλ σε υψηλή πιστοληπτική βαθμίδα, δίνοντας στους παγκόσμιους επενδυτές μια κάποια καθησυχαστική αίσθηση.
Δεν μπορεί όμως κανείς να διαχωρίσει τα πλεονεκτήματα του Ισραήλ, τις νεοφυείς επιχειρήσεις και τις επιχειρήσεις κλίμακας από την αγορά μετοχών.
Καθώς η χρηματοδότηση επιβραδύνεται, θα δούμε τον αντίκτυπο στη χρηματιστηριακή αγορά, και αυτό συμβαίνει τώρα.
Η Fitch επιβεβαίωσε την αξιολόγηση την 1η Μαρτίου 2023, αλλά δημοσίευσε στο σημείωμά της ειδική ενότητα για τους οικονομικούς κινδύνους της δικαστικής μεταρρύθμισης.
Ο οίκος προειδοποίησε ότι η προτεινόμενη δικαστική μεταρρύθμιση "θα μπορούσε να έχει αρνητικό αντίκτυπο στο πιστωτικό προφίλ του Ισραήλ με την αποδυνάμωση των δεικτών διακυβέρνησης ή εάν η αποδυνάμωση των θεσμικών ελέγχων οδηγήσει σε χειρότερα αποτελέσματα πολιτικής ή σε συνεχές αρνητικό επενδυτικό κλίμα".
Η Fitch επισήμανε την ψήφιση παρόμοιων κανόνων σε άλλες χώρες, η οποία, όπως είπε, οδήγησε σε "σημαντική αποδυνάμωση των δεικτών διακυβέρνησης της Παγκόσμιας Τράπεζας" σε αυτά τα μέρη.
Οι δείκτες αυτοί παίζουν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση των αξιολογήσεων που αποδίδονται στις χώρες.
Η Fitch επεσήμανε ότι η δικαστική πρόταση στο Ισραήλ αντιμετώπισε την "ισχυρή αντίθεση της κοινωνίας των πολιτών και της πολιτικής", διχάζοντας με τη σειρά της την ισραηλινή κοινωνία.
Το Ισραήλ είναι η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία με βάση το ΑΕΠ στη Μέση Ανατολή μετά τη Σαουδική Αραβία.

Moody's: Οι αλλαγές "θα είναι σαφώς αρνητικές"

Σε προηγούμενη έκθεσή της, ο οίκος Moody's εξέφρασε παρόμοιες ανησυχίες σχετικά με το νομικό σύστημα, γράφοντας ότι "η εφαρμογή τέτοιων αλλαγών θα ήταν σαφώς αρνητική για την αξιολόγησή μας σχετικά με την ισχύ των θεσμών και της διακυβέρνησης, την οποία μέχρι στιγμής θεωρούσαμε θετικό χαρακτηριστικό του κρατικού πιστωτικού προφίλ του Ισραήλ".
Μια πτώση της πιστοληπτικής ικανότητας του Ισραήλ θα αύξανε το κόστος δανεισμού και θα έπληττε τη συγκέντρωση κεφαλαίων.
Και τα δύο είναι ζωτικής σημασίας λόγω της ανάγκης του Ισραήλ για εξωτερικές επενδύσεις από ιδρύματα που εδρεύουν στις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ευρώπη και αλλού.

Καταρρέει το σέκελ

Ένα σημαντικό μέρος της ισραηλινής οικονομίας είναι συνδεδεμένο με την αξία του ισραηλινού σέκελ έναντι του δολαρίου ΗΠΑ.
Τον Φεβρουάριο το σέκελ κατέρρευσε, κλείνοντας τον μήνα με πτώση σχεδόν 10% από το επίπεδό του στις 3 Φεβρουαρίου.
Αυτό με τη σειρά του έπληξε κρίσιμα τμήματα της ισραηλινής οικονομίας, συμπεριλαμβανομένων των ακινήτων, καθώς εταιρείες και μεμονωμένοι πολίτες μετέφεραν τα χρήματά τους σε δολάρια ΗΠΑ ή άλλα νομίσματα.
Η πτώση του σέκελ οδήγησε επίσης σε πτώση της εμπιστοσύνης των επενδυτών.
Το χρηματιστήριο του Τελ Αβίβ σημείωσε πτώση περίπου 8% τον Φεβρουάριο.
Ο Steven Schoenfeld, διευθύνων σύμβουλος της MarketVector, δήλωσε ότι πιστεύει ότι οι επενδυτές έχουν δίκιο να ανησυχούν για την κατάσταση στο Ισραήλ.
Η MarketVector διατηρεί χρηματιστηριακούς δείκτες, συμπεριλαμβανομένου του Blue Star Fund, τον οποίο ο Schoenfeld δημιούργησε για να παρακολουθεί τις ισραηλινές μετοχές.
"Το μεγαλύτερο μέρος της ανησυχίας αφορά τους κρίσιμους για το Ισραήλ τομείς του επιχειρηματικού κεφαλαίου και των ιδιωτικών μετοχών", δήλωσε ο Schoenfeld.

Ο Yaron προσπαθεί να ηρεμήσει τους επενδυτές

Ο διοικητής της Τράπεζας του Ισραήλ, Amir Yaron προσπάθησε να ηρεμήσει τις αγορές και τους επιχειρηματίες.
Πηγή με άμεση γνώση του θέματος δήλωσε στο CNBC ότι ο Yaron προειδοποίησε σε συνάντηση που φιλοξένησε ο πρωθυπουργός Benjamin Netanyahu την περασμένη εβδομάδα ότι η πολιτική κρίση θα μπορούσε να μετατραπεί σε οικονομική και ότι "το θέμα πρέπει να αντιμετωπιστεί".
Τα μέλη του υπουργικού συμβουλίου του Netanyahu υποστηρίζουν ότι ένας συμβιβασμός είναι ακόμη δυνατός - αν και οι επικριτές αμφισβητούν αυτόν τον ισχυρισμό.
Εμπειρογνώμονες δήλωσαν στο CNBC ότι εκπρόσωποι της κυβέρνησης βρίσκονται σε επαφή με σημαντικά στελέχη ισραηλινών επιχειρήσεων σε μια προσπάθεια να απαλύνουν τις επιπτώσεις στην οικονομία.
Ωστόσο σε δήλωσή του την περασμένη εβδομάδα ο Yaron ανέφερε ότι "το σέκελ έχει υποτιμηθεί", γεγονός που θα αναγκάσει την κυβέρνηση να ενεργήσει με "τεράστια ευθύνη" όσον αφορά τον προϋπολογισμό.
Ο προϋπολογισμός είναι ένα άλλο ζήτημα που οι οίκοι αξιολόγησης έχουν αναφέρει ως δυνητικά προβληματικό για την οικονομία του Ισραήλ.
Η κυβέρνηση μπορεί να δεχθεί πιέσεις να προβεί σε δαπάνες που αποσκοπούν στο να ωφελήσουν επιλεγμένες ομάδες του πληθυσμού που αποτελούν μέρος της βάσης του σημερινού συνασπισμού.
Διαφορετικά, το Ισραήλ μπορεί να βρεθεί αντιμέτωπο με έκτη εκλογική αναμέτρηση σε λιγότερο από τέσσερα χρόνια.

www.bankingnews.gr