Ήττα για Fed - EKT: Καταρρέει το αφήγημα ότι πληθωρισμός είναι «νεκρός» - Συναγερμός στις ΗΠΑ για το κόστος δανεισμού

Ο κατακλυσμός από στοιχεία για αναθέρμανση του πληθωρισμού τον περασμένο μήνα ανέβασε το κόστος δανεισμού των ΗΠΑ στο υψηλότερο σημείο της τελευταίας μιάμιση δεκαετίας, από το 2007 εντείνοντας τη συζήτηση για το πόσο θα πρέπει να αυξηθούν περαιτέρω τα επιτόκια για να περιοριστεί η άνοδος των τιμών καταναλωτή.
Η απόδοση του διετούς ομολόγου έφθασε στο 4,94% την Πέμπτη 2 Μαρτίου, επίπεδο που είχε φτάσει για τελευταία φορά το 2007 πριν από την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση.
Οι αποδόσεις των 10ετών και 30ετών ομολόγων αυτή την εβδομάδα ξεπέρασαν το 4% για πρώτη φορά από τον Νοέμβριο 2022.
Οι κινήσεις ακολουθούν εβδομάδες… αδυσώπητων στοιχείων που δείχνουν ότι ο πληθωρισμός στις ΗΠΑ είναι υψηλότερος από ό,τι περίμεναν οι οικονομολόγοι, ασκώντας πίεση στην Federal Reserve να εντείνει τις προσπάθειες για να φρενάρει την ανάπτυξη αυξάνοντας τα επιτόκια.

Την ίδια ώρα, η ανάσχεση της πτωτικής τάσης του πληθωρισμού στην Ευρωζώνη τον Φεβρουάριο και η ταχύτερη αύξηση των τιμών τoυ πυρήνα του παγιώνουν την αίσθηση στις αγορές χρήματος ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα συνεχίσει να αυξάνει τα επιτόκια τους επόμενους μήνες και θα τα διατηρήσει σε υψηλά επίπεδα για σημαντικό χρονικό διάστημα.
«Δεν θυμάμαι αυτή τη δραματική επαναξιολόγηση των οικονομικών συνθηκών σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα, με εξαίρεση τα μεγάλα σοκ όπως ο Covid-19 και η κατάρρευση της Lehman Brothers», δήλωσε ο Rick Rieder, παγκόσμιος επικεφαλής επενδύσεων σταθερού  εισοδήματος. στην BlackRock, τον διαχειριστή περιουσιακών στοιχείων.
«Είναι πρωτοφανής αυτού του είδους η επιτάχυνση του πληθωρισμού».
Το πιο πρόσφατο στη σειρά των στοιχείων για τον πληθωρισμό των ΗΠΑ ήταν μια έκθεση που κυκλοφόρησε την Πέμπτη (2/3) που έδειξε ότι το κόστος εργασίας ανά μονάδα προϊόντος – το μέσο κόστος εργασίας ανά μονάδα παραγωγής – αυξήθηκε 3,2% σε ετήσια βάση το τελευταίο τρίμηνο, αναθεωρημένο σε σχέση με προηγούμενη εκτίμηση του 1,1%.
Την περασμένη εβδομάδα σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποιήθηκαν επιταχύνθηκε ο προτιμώμενος δείκτη πληθωρισμού της Fed, ο δείκτης τιμών προσωπικών καταναλωτικών δαπανών, στο 0,6% μηνιαίως τον Ιανουάριο από 0,2% τον Δεκέμβριο.
Στις αρχές Φεβρουαρίου, οι ΗΠΑ ανέφεραν ότι ο δείκτης τιμών καταναλωτή τον Ιανουάριο είχε μείωση μικρότερη από ό,τι είχαν προβλέψει οι οικονομολόγοι.

Το αρχικό έναυσμα για το sell off στην αγορά των ομολόγων ήταν μια έκθεση για τις θέσεις εργασίας στις ΗΠΑ στις 3 Φεβρουαρίου συμφώνα με την οποία περισσότεροι από μισό εκατομμύριο εργαζόμενοι είχαν προσληφθεί τον Ιανουάριο, σχεδόν τρεις φορές περισσότερο από ό,τι περίμεναν οι οικονομολόγοι.
Συνολικά, τα οικονομικά στοιχεία διέψευσαν τις ελπίδες ότι η Fed θα μπορέσει σύντομα να σταματήσει τις αυξήσεις των επιτοκίων.
Οι προοπτικές για το κόστος δανεισμού θα είναι στο επίκεντρο την επόμενη εβδομάδα, καθώς ο πρόεδρος της Fed, Jerome Powell, καταθέτει ενώπιον του Κογκρέσου λίγες ημέρες πριν από την επόμενη έκθεση για τις θέσεις εργασίας, στην οποία οι ΗΠΑ αναμένεται να αναφέρουν ότι προσλήφθηκαν 215.000 άτομα τον Φεβρουάριο.

Τα στοιχήματα για τα επιτόκια 

Την Πέμπτη 2 Μαρτίου 2023, το μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Fed, Christopher Waller, δήλωσε ότι εάν τα στοιχεία για τον πληθωρισμό και τις θέσεις εργασίας υποχωρήσουν, θα υποστήριζε τη αύξηση στα επιτόκια μεταξύ 5,1 και 5,4%, από τα σημερινά επίπεδα του 4,5-4,75%. Αλλά εάν τα δεδομένα συνεχίσουν να είναι πολύ καυτά, «το εύρος στόχων πολιτικής θα πρέπει να αυξηθεί ακόμη περισσότερο φέτος», είπε.
Οι αγορές Futures δείχνουν ότι οι επενδυτές στοιχηματίζουν τώρα ότι το βασικό επιτόκιο της Fed θα κορυφωθεί στο 5,45% τον Σεπτέμβριο πριν υποχωρήσει ελαφρώς στο 5,33% στο τέλος του έτους, υψηλότερο από την τελευταία πρόβλεψη της Fed για 5,1%, που εκδόθηκε τον Δεκέμβριο.
Στις αρχές Φεβρουαρίου, οι αγορές στοιχημάτησαν σε άνοδο των επιτοκίων το δεύτερο τρίμηνο λίγο κάτω από το 5%, με δύο μειώσεις επιτοκίων μέχρι το τέλος του 2023.
«Οι αγορές έχουν ενσωματώσει τα δεδομένα (σ.σ. για τον πληθωρισμό), το ίδιο και η Fed.
Αυτό είναι εμφανές στην κίνηση των Funds», δήλωσε ο Adam Abbas, επικεφαλής του τμήματος σταθερού εισοδήματος της Harris Associates.
Στα στοιχεία για την υπερθέρμανση της οικονομίας των ΗΠΑ προστέθηκαν τα στοιχεία της Πέμπτης που έδειχναν πτώση των νέων αιτήσεων ανεργίας την εβδομάδα που έληξε στις 24 Φεβρουαρίου.
Οι εβδομαδιαίες αρχικές αποζημιώσεις ήταν μικρότερες από 200.000 από τις αρχές Ιανουαρίου, αφού πέρασαν κατά μέσο όρο μεγάλο μέρος του περασμένου έτους.

Τα ισχυρότερα στοιχεία για τις θέσεις εργασίας υποδηλώνουν ανοδική πίεση στους μισθούς,
«Η αγορά δεν ψωνίζει το αφήγημα ότι ‘’ο πληθωρισμός είναι νεκρός''», δήλωσε ο Matt Raskin, επικεφαλής της αμερικανικής έρευνας επιτοκίων στη Deutsche Bank.
Η Fed συνεδριάζει στις 21 και 22 Μαρτίου.
Οι οικονομολόγοι αναμένουν ότι η κεντρική τράπεζα θα αυξήσει το βασικό επιτόκιο κατά άλλες 0,25%, που αντιστοιχεί στην αύξηση που ανακοινώθηκε στη συνεδρίασή της τον περασμένο μήνα. Ο ρυθμός αύξησης είναι μικρότερος από τις αυξήσεις κατά 0,5 μονάδες και 0,75 μονάδες που πραγματοποίησε η Fed πολλές φορές πέρυσι.
«Η Fed έχει πρόβλημα γιατί έχει ήδη υποχωρήσει στις 0,25 ποσοστιαίες μονάδες.
Το status quo δεν λειτουργεί υπέρ της κεντρικής τράπεζας των ΗΠΑ αυτή τη στιγμή», δήλωσε ο Ajay Rajadhyaksha, παγκόσμιος πρόεδρος έρευνας της Barclays.
 
Σκληρός ο δομικός πληθωρισμός

Την ίδια ώρα σύμφωνα με τα προκαταρκτικά στοιχεία που ανακοίνωσε η Eurostat την Πέμπτη 2 Φεβρουαρίου 2023, ο γενικός δείκτης τιμών καταναλωτή αυξήθηκε 8,5% τον Φεβρουάριο σε ετήσια βάση έναντι αύξησης 8,6% τον Ιανουάριο, ενώ στην Ελλάδα επιβραδύνθηκε στο 6,5% έναντι 7,3%, αντίστοιχα.
Η μεταβολή στην Ευρωζώνη είναι οριακή και ενδεχομένως να μην υπάρχει καν όταν βγουν τα τελικά στοιχεία στα μέσα Μαρτίου (τον Ιανουάριο τα προκαταρκτικά στοιχεία έδειχναν τον γενικό δείκτη να αυξάνεται 8,5% για να αναθεωρηθούν στη συνέχεια στο 8,6%).
Αυτό που προβληματίζει επίσης είναι ότι ο δομικός πληθωρισμός, που δεν περιλαμβάνει τις ευμετάβλητες τιμές της ενέργειας και των νωπών τροφίμων, αυξήθηκε στο επίπεδο – ρεκόρ του 7,4% από 7,1% τον Ιανουάριο.
Στην εξέλιξη αυτή συνέβαλαν οι τιμές των επεξεργασμένων τροφίμων, αλκοόλ και καπνός, που σημείωσαν άνοδο 15,5% έναντι 15% τον Ιανουάριο καθώς και οι τιμές των μη ενεργειακών βιομηχανικών προϊόντων και των υπηρεσιών που αυξήθηκαν 6,8% και 4,8% από 6,7% και 4,4% τον Ιανουάριο.


Η νέα αυξηση τω επιτοκίων του ευρώ

Αντίστοιχα, ένας άλλος δείκτης του δομικού πληθωρισμού -που δεν περιλαμβάνει τις τιμές της ενέργειας, των τροφίμων (νωπών και επεξεργασμένων), του αλκοόλ και του καπνού- αυξήθηκε στο 5,6% από 5,3%.
Η ΕΚΤ συνεδριάζει τη μεθεπόμενη Πέμπτη, 16 Μαρτίου, οπότε και αναμένεται να αυξήσει τα βασικά επιτόκιά της κατά μισή ποσοστιαία μονάδα, όπως είχε προαναγγελθεί στην τελευταία συνεδρίασή της στις αρχές Φεβρουαρίου.
Το επιτόκιο καταθέσεων, το οποίο έχει αυξηθεί ήδη κατά 3 ποσοστιαίες μονάδες από τον περασμένο Ιούλιο, θα φθάσει επομένως στο 3%.
Μετά τον Μάρτιο, οι αυξήσεις των επιτοκίων θα συνεχισθούν, όπως είχε επίσης προαναγγελθεί στην τελευταία συνεδρίαση της ΕΚΤ και επιβεβαίωσε η επικεφαλής της, Christine Lagarde, σε δηλώσεις που έκανε τις προηγούμενες ημέρες.
Το βήμα των επόμενων αυξήσεων, αν δηλαδή θα είναι της τάξης της μισής ποσοστιαίας μονάδας ή χαμηλότερο, όπως και η συνολική έκτασή τους θα εξαρτηθεί από τα στοιχεία για τον πληθωρισμό τους επόμενους μήνες και από τις προβλέψεις της κεντρικής τράπεζας για την πορεία του μεσοπρόθεσμα.
Ο επικεφαλής οικονομολόγος της ΕΚΤ, Philip R. Lane, επεσήμανε ότι προϋπόθεση για να τερματισθούν οι αυξήσεις επιτοκίων είναι να μειωθεί ο τρέχων πληθωρισμός και οι προβλέψεις να δείχνουν ότι θα μειωθεί κάτω από το 2% το 2025.
Ο ίδιος σημείωσε ότι όταν το επιτόκιο φθάσει στο υψηλότερο επίπεδο, θα διατηρηθεί σε αυτό για αρκετά τρίμηνα, πριν αρχίσει να μειώνεται.

Tι προεξοφλούν οι αγορές

Τα στοιχεία για τον πληθωρισμό τον Φεβρουάριο, ο οποίος μάλιστα ήταν αυξημένος σε μεγάλες χώρες – όπως η Γερμανία, η Γαλλία και η Ισπανία – έχουν οδηγήσει σε ανοδική αναθεώρηση τις προσδοκίες των επενδυτών για το πού θα φθάσουν τα τελικά επιτόκια, με τις αγορές χρήματος να προεξοφλούν ότι το επιτόκιο καταθέσεων θα ανέλθει στο 4%, δηλαδή θα αυξηθεί συνολικά ακόμη μία ποσοστιαία μονάδα μετά τον Μάρτιο.
Η συζήτηση στο διοικητικό συμβούλιο της ΕΚΤ για τις επόμενες κινήσεις της αναμένεται να είναι έντονη.
Το ένα στρατόπεδο, αυτό των λεγόμενων «γερακιών», θέλει περισσότερες αυξήσεις επιτοκίων, προβάλλοντας ιδιαίτερα το επιχείρημα του υψηλού δομικού πληθωρισμού.
Το άλλο στρατόπεδο, των «περιστεριών», θέλει μεγαλύτερη συγκράτηση στις αυξήσεις των επιτοκίων, τονίζοντας τους κινδύνους που θα υπάρξουν για την οικονομία από μία υπερβολικά αυστηρή νομισματική πολιτική.

Οι εκπρόσωποι του δεύτερου στρατοπέδου είναι πιο αισιόδοξοι για την πορεία του πληθωρισμού.
Ο Philip .Lane σημείωσε πρόσφατα ότι υπάρχουν σημαντικές ενδείξεις, με βάση πρόδρομους δείκτες, ότι ο πληθωρισμός αναμένεται να μειωθεί σημαντικά όχι μόνο στην ενέργεια, όπου έχει αποκλιμακωθεί τους τελευταίους μήνες (η αύξηση τον Φεβρουάριο σε ετήσια βάση ήταν 13,7% από 18,9% τον Ιανουάριο), αλλά και στα τρόφιμα και γενικότερα στα προϊόντα.
Ως παράγοντες που θα οδηγήσουν στην αποκλιμάκωση του πληθωρισμού ο Lane ανέφερε τις χαμηλότερες τιμές πετρελαίου και φυσικού αερίου, τη βελτίωση της κατάστασης στις εφοδιαστικές αλυσίδες μετά και το άνοιγμα της κινεζικής οικονομίας, τα δημοσιονομικά μέτρα στήριξης των κυβερνήσεων και τις αυξήσεις των επιτοκίων της ΕΚΤ.

www.bankingnews.gr