Tur-exit: Η στροφή του Erdogan προς Ανατολάς και η εγκατάλειψη της ευρωπαϊκής προοπτικής – Τι οδηγεί στο διαζύγιο

Ο Τούρκος πρόεδρος Tayyip Erdogan με αφορμή το Ουκρανικό αναδείχθηκε σε έναν αξιόπιστο διεθνή παίκτη και αναβάθμισε το διπλωματικό του ρόλο, μη υποτασσόμενος στα κελεύσματα των ΗΠΑ.
Η συμβολή του στη συμφωνία των σιτηρών για τη διασφάλιση της διατροφική ασφάλειας αλλά και ο ενεργός ρόλος του στην διατήρηση ανοικτών διαύλων επικοινωνίας με τον Vladimir Putin (με τον οποίο διατηρεί άριστες προσωπικές σχέσεις) τον κατέστησαν έναν αξιόπιστο συνομιλητη και για τις δύο πλευρές – ο οποίος μάλιστα έχει τη δυνατότητα να επιβάλει τους όρους του όπως στην περίπτωση της εισδοχής στο ΝΑΤΟ της Σουηδίας και της Φινλανδίας.
Επιθυμώντας να διατηρήσει ανοικτή την ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας του, με την εταιρική σχέση να είναι η μόνη ρεαλιστική προοπτική, το προηγούμενο διάστημα ζήτησε να επανεκκίνηση των κεφαλαίων για τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις της χώρας - μιας διαδικασία που έχει εκκινήσει εδώ και .. δύο δεκαετίες.
Η απάντηση των Βρυξελλών ήταν αποκαρδιωτική στο πλαίσιο μία έκθεσης που αξιολογεί την τις επιδόσεις της Τουρκίας στα σχετικά «κεφάλαια» των ενταξιακών διαπραγματεύσεων.
«Η ΕΕ επιχειρεί να απομακρυνθεί από την Τουρκία», είπε ο Erdogan σε δημοσιογράφους το Σάββατο ενόψει του ταξιδιού του στις Ηνωμένες Πολιτείες.
«Θα κάνουμε τις αξιολογήσεις μας απέναντι σε αυτές τις εξελίξεις και αν χρειαστεί μπορούμε να χωρίσουμε τους δρόμους μας με την ΕΕ».
Απαντούσε σε ερώτηση σχετικά με την τελευταία έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που ψηφίστηκε στο Στρασβούργο την περασμένη Τετάρτη 13 Σεπτεμβρίου.

Το ρεαλιστικό πλαίσιο…

Η έκθεση δεν διέφερε πολύ από τις προηγούμενες εκδόσεις της που δημοσιεύθηκαν τα τελευταία χρόνια και κατηγορούσαν την Τουρκία για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Ανέφερε ότι η ενταξιακή διαδικασία της Τουρκίας δεν μπορεί να επαναληφθεί υπό τις παρούσες συνθήκες και κάλεσε την ΕΕ να διερευνήσει ένα παράλληλο και ρεαλιστικό πλαίσιο για τους δεσμούς της με την Άγκυρα.

Επισκιάστηκε το θερμό κλίμα

Αυτές οι διατυπώσεις επισκίασαν τις θερμές σχέσεις μεταξύ της Τουρκίας και των Βρυξελλών μετά την επανεκλογή του Erdogan τον Μάιο, σύμφωνα με αναλυση της Daily Sabah τη Κυριακή 17 Σεπτεμβρίου 2023.
Το κάλεσμα του Erdogan προς την ΕΕ για αναβίωση της διαδικασίας χαιρετίστηκε από αξιωματούχους της ΕΕ και ο ανώτατος αξιωματούχος του μπλοκ αρμόδιος για τη διεύρυνση επισκέφθηκε πρόσφατα την Τουρκία όπου συνάντησε τον υπουργό Εξωτερικών Hakan Fidan.
Νωρίτερα, το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας επέκρινε την έκθεση ότι είναι γεμάτη από άδικες κατηγορίες και προκαταλήψεις που βασίζονται σε παραπληροφόρηση από κύκλους κατά της Τουρκίας.
Σε ανακοίνωσή του που δόθηκε στη δημοσιότητα την Πέμπτη 14 Σεπτεμβρίου 2023, το υπουργείο ανέφερε ότι η έκθεση παρουσιάζει μεροληπτικές θέσεις για τα ζητήματα του Αιγαίου, της Ανατολικής Μεσογείου και της Κύπρου και δεν ευθυγραμμίζεται με τα ιστορικά δεδομένα ή τα δεδομένα του διεθνούς δικαίου.
Το υπουργείο σημείωσε ότι τα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (ΕΚ) έχουν υποδουλωθεί από λαϊκιστικές πολιτικές και απέχουν πολύ από το να αναπτύξουν μια σωστή στρατηγική προσέγγιση για την Ευρώπη.
Επισήμανε επίσης την έλλειψη οράματο και της ρηχή αντίληψη του ευρωπαικού οργάνου εν μέσω των συνεχιζόμενων ευκαιριών για αναζωογόνηση των σχέσεων Τουρκίας - ΕΕ.

Παγκόσμια δύναμη…

Η δήλωση συνέχισε λέγοντας ότι η έκθεση του ΕΚ αγνοεί το γεγονός ότι η Τουρκία έχει τη δυνατότητα να κάνει το μπλοκ παγκόσμια δύναμη ενόψει των συνεχιζόμενων προκλήσεων, όπως η ασφάλεια, η ενέργεια, η κλιματική αλλαγή, η μετανάστευση και τα οικονομικά προβλήματα.
Η ανακοίνωση του υπουργείου συνέχισε επισημαίνοντας ότι η Τουρκία ελπίζει ότι το νέο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, μετά τις εκλογές, θα ενεργήσει με ουδέτερο, ορθολογικό και εποικοδομητικό τρόπο.
Σημαντικά βήματα
Υπό την ηγεσία του Προέδρου Erdogan, η Τουρκία έκανε σημαντικά βήματα για να εκπληρώσει τα κριτήρια για ένταξη στο μπλοκ των 27 μελών, ενώ η Άγκυρα ενίσχυσε τις διμερείς σχέσεις με τα κράτη της ΕΕ.
Ωστόσο, η συνεχιζόμενη ανοχή της ΕΕ για τρομοκρατικές ομάδες που απειλούν την Τουρκία οδήγησε σε επιδείνωση των σχέσεων, επισημαίνεται στο δημοσίευμα.
Οι διαφορετικές απόψεις για άλλα θέματα διέβρωσαν περαιτέρω την εμπιστοσύνη μεταξύ των δύο πλευρών, αν και η Τουρκία και η ΕΕ παρέμειναν κύριοι εμπορικοί εταίροι.
Ο Erdogan, ένας επιδέξιος διπλωμάτης, είναι γνωστός για τις ωμές παρατηρήσεις του ως απάντηση σε οποιαδήποτε καταγγελτική ρητορική προς την Τουρκία.
Ανεξάρτητα από αυτό, υποστηρίζει συνεχώς τη διατήρηση καλών δεσμών με κάθε χώρα και το μπλοκ, όπως αποδεικνύεται από τις αδιάκοπες προσπάθειές του να επιλύσει τη σύγκρουση μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας ως ο μοναδικός ηγέτης που μπορεί να διατηρήσει καλές σχέσεις και με τις δύο χώρες.
Η ΕΕ δεν έχει σχολιάσει ακόμη τις δηλώσεις του Erdogan, αλλά η Τουρκία θα διαδραματίσει καταλυτικό ρόλο στον αγώνα κατά της παράνομης μετανάστευσης και για τη μεσολάβηση στη σύγκρουση Ρωσίας – Ουκρανίας, επισημαίνεται στο δημοσίευμα.
Πράγματι, η Τουρκία, μαζί με την Ουγγαρία, έχει τον τελευταίο λόγο για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, καθώς η Ευρώπη προσπαθεί να αντιμετωπίσει αυτό που αντιλαμβάνεται ως ρωσική απειλή για την ήπειρο υπό τη σκιά της σύγκρουσης.
Είναι λοιπόν ευδιάκριτη η απειλή ότι εάν η Ευρώπη δεν θέλει να μετατραπεί σε έναν γεωπολιτικό νάνο θα πρέπει να βρει modus operandi απέναντι σε μια μεγάλη δύναμη, όπως η Τουρκία.
Αλλωστε η επιλογή της στροφής προς Ανατολάς για τον Erdogan είναι ιδιατερα πρόσφορη μετά στο πλαίσιο των τρεχουσών διεθνών ανακατανομών ισχύος.

www.bankingnews.gr