Mεγάλη ναυτική κρίση χτυπά την παγκόσμια οικονομία – Υπό κατάρρευση ο σημαντικότερος εμπορικός διάδρομος του κόσμου

Εκτρέπουν τα πλοία τους από τον εμπορικό διάδρομο της Διώρυγας του Σουέζ, επικαλούμενες ανησυχίες για την ασφάλεια από τις επιθέσεις των ανταρτών Huthi στην περιοχή, πολλές από τις μεγαλύτερες ναυτιλιακές και πετρελαϊκές εταιρείες του κόσμου.
Ο κίνδυνος που ελλοχεύει για τα εμπορικά πλοία περνώντας μέσω μιας από τις πλέον κρίσιμες εμπορικές οδούς του κόσμου έχει εγείρει την ανησυχία των κυβερνητικών αξιωματούχων παγκοσμίως, που συζητούν τη σύσταση μιας πολυεθνικής ομάδας εργασίας για την προστασία της θαλάσσιας κυκλοφορίας
Αμερικανοί και Ευρωπαίοι αξιωματούχοι επεξεργάζονται ένα σχέδιο βάσει του οποίου θα ιδρυθεί μια υπηρεσία ναυτικής συνοδείας στην Ερυθρά Θάλασσα.
Μάλιστα, προς αυτό τον σκοπό προσπαθούν να εξασφαλίσουν την υποστήριξη της Σαουδικής Αραβίας και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, των δύο βασικών παικτών στον εμφύλιο πόλεμο της Υεμένης.
Ο πετρελαϊκός κολοσσός BP ήταν η τελευταία εταιρεία που εξέτρεψε τα δεξαμενόπλοιά της από το πέρασμα της Ερυθράς Θάλασσας μετά τις επιθέσεις των δυνάμεων Huthi της Υεμένης, που συμμάχησαν με το Ιράν.
Αρκετοί από τους μεγαλύτερους ιδιοκτήτες boxship (A.P. Οι Moller-Maersk, Hapag-Lloyd, MSC και CMA CGM) αποφάσισαν επίσης να επιλέξουν άλλους διαδρόμους.
Οι τρεις μεγάλες ναυτιλιακές συμμαχίες, που αποτελούνται από τους 10 κορυφαίους παίκτες του boxship στον κόσμο, έχουν εκδώσει ειδοποίηση για τα δρομολόγια της Ερυθράς Θάλασσας, σύμφωνα με την οποία τα πλοία καλούνται να αλλάξουν πορεία.
Σημειώνεται πως κατά μέσο όρο 17 πλοία διασχίζουν τη Διώρυγα του Σουέζ καθημερινά.
Οι brokers λένε ότι τώρα είναι γύρω στα 14, παρότι η Διώρυγα του Σουέζ είναι κανονικά σε κυκλοφορία.
Η σύγκρουση μεταξύ του Ισραήλ και της Hamas είχε, μέχρι τώρα, μετά βίας διακόψει τις παγκόσμιες εμπορικές ροές πέρα από τη διακοπή μικρών όγκων που αποστέλλονταν μέσα και έξω από το Ισραήλ.
Το πετρέλαιο εξακολουθούσε να διέρχεται από την Ερυθρά Θάλασσα.
Ωστόσο, μετά την απόσυρση της BP, οι traders και οι brokers δήλωσαν ότι ανησυχούν πως και άλλες μεγάλες ναυτιλιακές και εμπορικές εταιρείες θα μπορούσαν να ακολουθήσουν το παράδειγμά τους.

Συνέπειες

Για την παγκόσμια οικονομία η διακοπή της ναυσιπλοΐας στη Μέση Ανατολή σημαίνει πως θα επιταθεί η επιβράδυνση της διέλευσης μέσω της Διώρυγας του Παναμά λόγω των χαμηλών επιπέδων νερού.
Εάν η Ερυθρά Θάλασσα γίνει απαγορευμένη ζώνη για τα περισσότερα δεξαμενόπλοια, η ενεργειακή κρίση θα επανέλθει για δεύτερη φορά μέσα σε δύο χρόνια μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία και τις σχετικές κυρώσεις ανάγκασαν τη Ρωσία να βρει νέες αγορές.
Εύλογα, σε αυτή την περίπτωση, θα υπάρξει έκρηξη στις τιμές του πετρελαίου και των ναύλων των δεξαμενόπλοιων, δήλωσε ο Richard Matthews, διευθυντής έρευνας στην E.A. Gibson Shipbrokers.
«Το μόνο που ξέρετε είναι ότι θα προκαλέσει χάος και όλα θα γίνουν πολύ πιο ακριβά», είπε.
Σε αυτό το κλίμα, τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης του αργού Brent, το παγκόσμιο σημείο αναφοράς, αυξήθηκαν 2,5% σε περίπου 78 δολάρια το βαρέλι στη διαπραγμάτευση της Δευτέρας.
Το κόστος ναύλωσης δεξαμενόπλοιων στην περιοχή αυξήθηκε επίσης καθώς οι πλοιοκτήτες προσπαθούν να μετακυλίσουν τα υψηλότερα έξοδα ασφάλισης σε αυτούς που νοικιάζουν τα σκάφη τους.
Αυτό έδωσε ώθηση στις μετοχές των ιδιοκτητών δεξαμενόπλοιων, συμπεριλαμβανομένων των Frontline και Tsakos Energy, οι οποίες αυξήθηκαν περίπου 3% και 4%, αντίστοιχα, στις συναλλαγές στις ΗΠΑ.
«H κατάσταση σοβαρεύει, επομένως εκτρέπουμε ορισμένα τάνκερ» δήλωσε ο Lars Barstad, διευθύνων σύμβουλος της Frontline με έδρα τη Νορβηγία. «Μια διεθνής δύναμη συνοδείας είναι ευπρόσδεκτη.
Θα επιβραδύνει σημαντικά τα περάσματα, αλλά θα γίνουν πολύ πιο ασφαλή».
Η Ερυθρά Θάλασσα χωρίζει την Αφρική από τον Περσικό Κόλπο και ακομπά στο κανάλι του Σουέζ της Αιγύπτου στα βόρεια και το Μπαμπ ελ-Μαντέμπ στα νότια.
Σύμφωνα με την Υπηρεσία Ενεργειακών Πληροφοριών των ΗΠΑ, αυτά τα δύο στενά, σε συνδυασμό με τον αγωγό Sumed που διέρχεται από την Αίγυπτο, αντιπροσώπευαν το 12% του συνόλου του πετρελαίου που διακινήθηκε διά θαλάσσης το πρώτο εξάμηνο του 2023.
Περίπου το 8% του παγκόσμιου εμπορίου υγροποιημένου φυσικού αερίου διέρχεται επίσης από αυτές τις διαδρομές.
Στα μέσα Νοεμβρίου, η ομάδα Huthi είπε ότι θα χτυπούσε ισραηλινά πλοία ενώ αυτόν τον μήνα ανέφερε ότι θα διευρύνει αυτή την απειλή για να αποτρέψει τη διέλευση όλων των πλοίων στο Ισραήλ - εάν δεν επιτραπεί να περάσει περισσότερη ανθρωπιστική βοήθεια στη Γάζα.
Οι δυνάμεις των Huthi επιτέθηκαν σε πλοία που δεν έχουν καμία σχέση με το Ισραήλ, ανέφερε η εταιρεία ναυτιλιακής ασφάλειας Ambrey σε σημείωμα προς πελάτες στα τέλη της περασμένης εβδομάδας.
Η εταιρεία είπε επίσης ότι η αστάθεια στη βόρεια Σομαλία αυξάνει τον κίνδυνο πειρατείας στην περιοχή.
Οι έμποροι πετρελαίου δήλωσαν ότι διαπιστώνεται σημαντική πτώση σε ό,τι αφορά τον αριθμό των δεξαμενόπλοιων που διασχίζουν την Ερυθρά Θάλασσα, γεγονός το οποίο θα επηρεάσει περισσότερο την αγορά διυλισμένων προϊόντων όπως το ντίζελ και τη βενζίνη, παρά την αγορά αργού.
Ταυτόχρονα, το ρωσικό αργό πετρέλαιο και τα καύσιμα που κάποτε αγόραζαν τα διυλιστήρια στην Ευρώπη τώρα πλέουν μέσω της Ερυθράς Θάλασσας προς τις αγορές της Ινδίας, της Κίνας, αλλά και σε άλλε ταχέως αναπτυσσόμενες ασιατικές αγορές.
Ο Mark Esposito, αναλυτής στην εταιρεία δεδομένων εμπορευμάτων S&P Global, δήλωσε ότι οι ημερήσιες ροές προς Νότο μέσω της Διώρυγας του Σουέζ έχουν αυξηθεί κατά περίπου 1,5 εκατομμύρια βαρέλια, σε 4,7 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα φέτος, ενώ οι όγκοι προς Βορρά αυξήθηκαν κατά περίπου 300.000 βαρέλια ημερησίως στα 3,5 εκατομμύρια.
Για τους πλοιοκτήτες και τις εταιρείες που ναυλώνουν τα πλοία τους, ελλοχεύουν κίνδυνοι τόσο για τη φήμη όσο και για τις οικονομικές απειλές που συνδέονται με την ιστιοπλοΐα, σε μια περιοχή όπου τα σκάφη έχουν δεχθεί επίθεση.
Οι μεγαλύτεροι μεταφορείς αργού διατηρούν περισσότερα από 150 εκατομμύρια δολάρια σε πετρέλαιο σε τρέχουσες τιμές Brent.
Τα ασφάλιστρα έχουν αυξηθεί, αλλά όχι τόσο υψηλά ώστε να υπάρχει σαφές οικονομικό κίνητρο για να ταξιδέψουμε στην Αφρική, δήλωσε ο Mike Salthouse, επικεφαλής εξωτερικών υποθέσεων της NorthStandard, ασφαλιστικής εταιρείας με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο.
Οι ναυτιλιακές εταιρείες έχουν μακρά ιστορία δραστηριοποίησης σε εμπόλεμες ζώνες, όπου μπορούν να χρεώνουν περισσότερα χρήματα για τις υπηρεσίες τους.
Όταν διεθνή πλοία δέχθηκαν επίθεση στον Περσικό Κόλπο κατά τη διάρκεια του πολέμου Ιράν-Ιράκ τη δεκαετία του 1980, οι ιδιοκτήτες δεξαμενόπλοιων συνέχισαν να πλέουν στην περιοχή.
«Υπάρχουν περίπου 10 πλοία που βρίσκονται στη βόρεια είσοδο του καναλιού —πλοία που κατευθύνονται από την Ευρώπη προς την Ασία— καθώς αξιολογούν την κατάσταση», δήλωσε ο Peter Sand, επικεφαλής αναλυτής στη ναυτιλιακή πλατφόρμα Xeneta.
«Η γεωπολιτική δείχνει το άσχημο πρόσωπό της και η ναυτιλία είναι όμηρός της».

Πλοίο δέχθηκε επίθεση στην Ερυθρά Θάλασσα στα ανοικτά της Υεμένης

Στο μεταξύ, νορβηγικής ιδιοκτησίας πλοίο δέχθηκε επίθεση στην Ερυθρά Θάλασσα σήμερα, σε ένα πλήγμα που, σύμφωνα με Αμερικανούς αξιωματούχους, προήλθε από το έδαφος της Υεμένης που ελέγχεται από το προσκείμενο στο Ιράν κίνημα των Huthi.
Το πλήγμα κατά του M/V Swan Atlantic ήταν το τελευταίο από μια σειρά επιθέσεων εναντίον σκαφών εν πλω από την έναρξη του πολέμου στη Γάζα.
Δεν υπήρχε άμεσα ανάληψη ευθύνης, αλλά οι Αμερικανοί αξιωματούχοι, που θέλησαν να διατηρήσουν την ανωνυμία τους, δήλωσαν στο Reuters ότι το σκάφος δέθηκε επίθεση με πολλαπλά βλήματα που εκτοξεύθηκαν από ελεγχόμενο από τους Huthi έδαφος.
Η ιδιοκτήτρια εταιρία του πλοίου δήλωσε ότι το σκάφος επλήγη από άγνωστο αντικείμενο και ότι κανένα μέλος του πληρώματος δεν τραυματίστηκε.
Ο Oystein Elgan, διευθύνων σύμβουλος της ιδιοκτήτριας εταιρίας Inventor Chemical Tankers, δήλωσε στο Reuters ότι στην επίθεση υπέστη ζημιές η δεξαμενή νερού του πλοίου, αλλά όλα τα συστήματά του λειτουργούν κανονικά.
Η διαχειρίστρια εταιρία Uni-Tankers ανέφερε σε ανακοίνωση ότι το πλήρωμα έθεσε υπό έλεγχο τη μικρή πυρκαγιά που ξέσπασε αφού το σκάφος χτυπήθηκε στη μία του πλευρά. Το πλοίο μεταφέρει φυτικά έλαια και έπλεε προς τη νήσο Ρεϊνιόν.
Οι Huthi έχουν επιτεθεί σε σκάφη στην περιοχή της Ερυθράς Θάλασσας διαμαρτυρόμενοι κατά της ισραηλινής επίθεσης στη Γάζα, που ξεκίνησε ως απάντηση στην εισβολή της Χαμάς στο νότιο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου. Δηλώνουν ότι επιτίθενται σε σκάφη που συνδέονται με το Ισραήλ και έχουν προειδοποιήσει τα πλοία να μην πλέουν προς εκεί.
Η Inventor Chemical Tankers δεν έχει καμία σχέση με το Ισραήλ, δήλωσε ο Ελγκάν. Αντιτορπιλικό του αμερικανικού Πολεμικού Ναυτικού ανταποκρίθηκε στα σήματα κινδύνου που εξέπεμψε το σκάφος και κατευθύνθηκε προς αυτό, ανέφεραν οι Αμερικανοί αξιωματούχοι.
Η βρετανική αρχή ναυσιπλοΐας δήλωσε νωρίτερα ότι έλαβε αναφορά για πιθανή έκρηξη σε απόσταση δύο ναυτικών μιλίων από σκάφος που βρισκόταν 30 ναυτικά μίλια νοτίως του υεμενίτικου λιμανιού Μόκα.
Η υπηρεσία Επιχειρήσεων Θαλάσσιου Εμπορίου του Ηνωμένου Βασιλείου (UKMTO) ανακοίνωσε σε ξεχωριστές ενημερώσεις ότι έλαβε αναφορές για δεύτερο περιστατικό 30 ναυτικά μίλια βορειοδυτικά της Μόκα και για ένα ακόμα περιστατικό 24 ναυτικά μίλια νοτιοανατολικά του λιμανιού. Δεν δόθηκαν άλλες πληροφορίες στις αναφορές αυτές.
Δεν ήταν άμεσα σαφές εάν κάποια από τις ενημερώσεις αυτές σχετίζεται με το M/V Swan Atlantic.
Δύο μεγάλες εταιρίες μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, συμπεριλαμβανομένης της MSC, της μεγαλύτερης στον κόσμο ναυτιλιακής για κοντέινερ, δήλωσαν το σαββατοκύριακο ότι θα αποφεύγουν τη Διώρυγα του Σουέζ ως απάντηση σε επιθέσεις από τις δυνάμεις των Huthi, που ελέγχουν το μεγαλύτερο μέρος της Υεμένης, ένα φτωχό αραβικό κράτος.
Η Διώρυγα του Σουέζ, που συνδέει τη Μεσόγειο με την Ερυθρά Θάλασσα, είναι ζωτικής σημασίας για το παγκόσμιο εμπόριο και χρησιμοποιείται για τη μεταφορά ενέργειας και άλλων προϊόντων μεταξύ Ευρώπης και Ασίας, καθώς και σε άλλες περιοχές του κόσμου.
Η δίοδος αυτή επιτρέπει στα πλοία να γλιτώνουν χρόνο και χρήματα καθώς αποφεύγουν τον περίπλου ολόκληρης της αφρικανικής ηπείρου.

www.bankingnews.gr