Η αντιπαράθεση μεταξύ των Houthis και των δυτικών αντανακλά έναν νέο τύπο πολέμου που δεν είναι βιώσιμος μακροπρόθεσμα, με τους δυτικούς να πρέπει να αναπτύξουν εξαιρετικά ακριβούς πυραύλους για να χτυπήσουν φθηνά drones
Μπορεί οι Houthis να είναι μια μικρή σχετικά ομάδα τρομοκρατών, η οποία μπορεί και να μην υπήρχε εάν δεν στηριζόταν από το Ιράν, αλλά η ζημιά που μπορεί να προκαλέσει στον κόσμο είναι μεγάλη.
Και αυτό διότι επιδίδονται σε διάφορες «επιχειρήσεις» σε μια από τις πιο πολυσύχναστες πλωτές οδούς του κόσμου και η διαταραχή των παγκόσμιων εμπορικών οδών έχει τη δυνατότητα να αντηχήσει σε όλο τον κόσμο.
Οι επιθέσεις στην εμπορική ναυτιλία από τους μαχητές Houthis της Υεμένης έχουν αυξηθεί σημαντικά τις τελευταίες εβδομάδες στον απόηχο του πολέμου Ισραήλ-Hamas, με δεκάδες φορτηγά πλοία και δεξαμενόπλοια καυσίμων να στοχοποιούνται ή να καθυστερούν ως αποτέλεσμα των μαχών.
Ενώ ένας συνασπισμός υπό την ηγεσία των ΗΠΑ έχει αναπτυχθεί για τη διατήρηση της ειρήνης στην περιοχή, ο αντίκτυπος της διογκούμενης σύγκρουσης είναι ήδη αισθητός σε αρκετούς τομείς.
Και, καθώς το Ιράν δεσμεύεται να διασφαλίσει ότι οι μακροχρόνιες προσπάθειές του να πιέσει το Ισραήλ θα συνεχιστούν, είναι πιθανό η κρίση μόλις να άρχισε.
Τι σημαίνει στην πράξη
Το στενό Μπαμπ ελ-Μαντέμπ, που βρίσκεται μεταξύ Τζιμπουτί και Υεμένης, υπήρξε το επίκεντρο των επιθέσεων των Houthis σε πλοία.
Η στενή διάβαση σηματοδοτεί τη νότια είσοδο της Ερυθράς Θάλασσας - μια κρίσιμη πλωτή οδό μεταξύ Ευρώπης και Ασίας που συνδέεται με τη Διώρυγα του Σουέζ.
Υπολογίζεται ότι το 12% έως 15% του παγκόσμιου εμπορίου ακολουθεί τη διαδρομή, αντιπροσωπεύοντας ένα σημαντικό μερίδιο όλης της κίνησης εμπορευματοκιβωτίων.
Οι επιθέσεις έχουν αναγκάσει τους χειριστές να καθυστερήσουν τις αποστολές ή να εκτρέψουν τα πλοία γύρω από το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας της Αφρικής — προσθέτοντας έως και δύο εβδομάδες στους χρόνους παράδοσης και δημιουργώντας πρόσθετο κόστος.
Η διεθνής ναυτιλιακή εταιρεία Mediterranean Shipping Company, η γερμανική εταιρεία μεταφορών Hapag-Lloyd και η δανική γραμμή εμπορευματοκιβωτίων Maersk είναι μεταξύ των εταιρειών που θεωρούν επί του παρόντος την κατάσταση ασφαλείας στην Ερυθρά Θάλασσα πολύ επικίνδυνη.
Και οι τρεις ανακοίνωσαν στις αρχές Ιανουαρίου ότι οι διελεύσεις τους μέσω της πλωτής οδού θα σταματήσουν εντελώς.
Αυτό αναμένεται να ανεβάσει τις τιμές για τους καταναλωτές τις επόμενες εβδομάδες.
«Υπήρξε μια άμεση αστάθεια στην τιμή του πετρελαίου και στις τιμές ορισμένων από τα άλλα εμπορεύματα που διαμετακομίζονται, αλλά χρειάζεται λίγος χρόνος για να φτάσει στις τιμές που πληρώνουν οι καταναλωτές», δήλωσε ο Marco Forgione, γενικός διευθυντής στο Institute of Export & International.
Προϊόντα που κυμαίνονται από σκωτσέζικο ουίσκι μέχρι ρούχα από την Ινδία, το Βιετνάμ, την Ταϊλάνδη και το Μπαγκλαντές, όλα διέρχονται από το κανάλι του Σουέζ, είπε.
Ο σημερινός αντίκτυπος δεν είναι συγκρίσιμος με την πολυήμερη απόφραξη του καναλιού το 2021 από το πλοίο μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων Ever Given, δεδομένου ότι ορισμένα πλοία εξακολουθούν να πλέουν στην πλωτή οδό, σύμφωνα με τους ειδικούς.
Αλλά η κατάσταση είναι επίσης πολύ πιο ασταθής, προειδοποίησε ο Forgione, υποστηρίζοντας ότι οι επιθέσεις των Houthis είναι «ένα ζήτημα πολύ δύσκολο να επιλυθεί» από το μπλοκάρισμα του Ever Given.
Την ίδια στιγμή, το παγκόσμιο εμπόριο έχει ήδη περιοριστεί λόγω της ξηρασίας στη Διώρυγα του Παναμά.
Εάν το Ιράν, που υποστηρίζει τους Houthis και έχει αναπτύξει ένα πολεμικό πλοίο στην περιοχή, θέλει να συνεχίσει να ελέγχει την κατάσταση, θα μπορούσε να ασκήσει πίεση στα στενά του Ορμούζ στα ανοικτά των ακτών του, μια άλλη βασική οδό διέλευσης, κλιμακώνοντας περαιτέρω τις διακοπές της εφοδιαστικής αλυσίδας.
«Το Ιράν έχει ξαφνικά τη δυνατότητα να κλείσει ή τουλάχιστον να διακόψει τις δύο πιο σημαντικές ναυτιλιακές λωρίδες για την Ευρώπη», δήλωσε ο Tobias Borck, ανώτερος ερευνητής για την ασφάλεια της Μέσης Ανατολής στο Royal United Services Institute, μια δεξαμενή σκέψης με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο.
Χειμερινές ανησυχίες
Η Ερυθρά Θάλασσα είναι επίσης ζωτικής σημασίας οδός για τη ροή της ενέργειας - τα δεξαμενόπλοια που μεταφέρουν μεταξύ 8% και 10% του παγκόσμιου πετρελαίου και έως και 8% του υγροποιημένου φυσικού αερίου διέρχονται από τα στενά κάθε χρόνο.
Ο ενεργειακός γίγαντας BP είναι μεταξύ εκείνων που αναγκάστηκαν να αποφύγουν την πλωτή οδό και να κάνουν τη μεγάλη διαδρομή γύρω από το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας της Αφρικής.
Σύμφωνα με αναλυτές, αυτό αυξάνει το κόστος αποστολής και οι αυξημένοι κίνδυνοι θα μπορούσαν να αυξήσουν τα ασφάλιστρα.
Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης φυσικού αερίου αυξήθηκαν 7% τον Δεκέμβριο, καθώς οι μεταφορείς εκτόπισαν τους στόλους τους και οι έμποροι περίμεναν υψηλότερες τιμές για τον Ιανουάριο.
Υπάρχει επίσης ανησυχία ότι ο ρόλος του Ιράν στην υποκίνηση σύγκρουσης στην περιοχή θα μπορούσε να οδηγήσει τα δυτικά έθνη να καταστέλλουν ξανά τις εξαγωγές ενέργειας της χώρας.
Σύμφωνα με τη Simone Tagliapietra από το think tank Bruegel των Βρυξελλών, υπήρξε μια «πραγματικά σκόπιμη προσπάθεια» τους τελευταίους μήνες για χαλάρωση των περιορισμών στην πώληση ιρανικού πετρελαίου - μεγάλο μέρος του οποίου πηγαίνει στην Κίνα και συνέβαλε στη μείωση των τιμών στην παγκόσμια αγορά.
Μια νέα αντιπαράθεση θα μπορούσε να οδηγήσει σε σκληρότερη επιβολή κατά της Τεχεράνης, επιδεινώνοντας τους φόβους για την προσφορά.
Ωστόσο, ο άμεσος οικονομικός αντίκτυπος της αναταραχής στην Ερυθρά Θάλασσα αντισταθμίζεται από σημαντικές αποπληθωριστικές δυνάμεις που λειτουργούν στην ευρωπαϊκή οικονομία.
Τα υψηλότερα επιτόκια πιέζουν ήδη τη ζήτηση, ιδίως για αγαθά που εισάγονται από την Ασία.
Σε όλη την Ευρώπη, οι φόροι αυξάνονται για να κλείσουν τα υπερβολικά δημοσιονομικά ελλείμματα, συμπιέζοντας ακόμη περισσότερο αυτή τη ζήτηση.
Οι υψηλότερες τιμές του πετρελαίου είναι πιθανό να οδηγήσουν σε χαμηλότερη κατανάλωση - και να αυξήσουν την πιθανότητα ύφεσης.
Όλα για τη σύγκρουση
Από τότε που ξεκίνησε η κρίση στην Ερυθρά Θάλασσα, στρατιωτικά σκάφη από τις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γαλλία χρειάστηκε επανειλημμένα να ανοίξουν πυρ εναντίον πυραύλων και drones των Houthis, με την Ουάσιγκτον να ηγείται ενός συνασπισμού για τη διασφάλιση της θαλάσσιας ασφάλειας.
Η αντιπαράθεση μεταξύ των Houthis και των δυτικών αντανακλά έναν νέο τύπο πολέμου που δεν είναι βιώσιμος μακροπρόθεσμα, με τους δυτικούς να πρέπει να αναπτύξουν εξαιρετικά ακριβούς πυραύλους για να χτυπήσουν φθηνά drones.
«Η αντιστάθμιση του κόστους δεν είναι με το μέρος μας», δήλωσε ένας αξιωματούχος από το Υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ τον περασμένο μήνα.
Για παράδειγμα, η γαλλική φρεγάτα Languedoc τον περασμένο μήνα χρησιμοποίησε πύραυλους εδάφους-αέρος Aster 1 εκατομμυρίου για να καταρρίψει ιρανικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη τύπου Shahed, που πιθανότατα χρησιμοποιούνται από τους Houthis, που κόστισαν περίπου 20.000 ευρώ το πολύ, δημιουργώντας έναν αυξανόμενο αντίκτυπο σε όσους προσπαθούν να διατηρήσουν την ειρήνη.
Η κρίση της Ερυθράς Θάλασσας δείχνει ότι, με πυραύλους και drones που εκτοξεύονται από το έδαφος, οι εχθρικές ομάδες δεν χρειάζονται πλέον μεγάλους στόλους για να έχουν στρατιωτικό αντίκτυπο στις θάλασσες, σύμφωνα με τον Maxence Brischoux, ειδικό στη θαλάσσια γεωπολιτική.
Και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, υπάρχει μια αυξανόμενη συνειδητοποίηση ότι οι ένοπλες δυνάμεις της Δύσης θα πρέπει να επανεξετάσουν τις στρατιωτικές τους προμήθειες για να αντιμετωπίσουν απειλές σε χαμηλές τιμές.
Θα χρειαστεί να χρησιμοποιήσουν στο μέλλον μια ευρύτερη γκάμα όπλων για να συμπεριλάβουν συστήματα αεράμυνας χαμηλού επιπέδου, φθηνά αντί να εστιάζουν μόνο σε εξαιρετικά εξελιγμένο, προηγμένο εξοπλισμό, λένε οι ειδικοί — αλλά, προς το παρόν, αναγκάζονται να διαθέσουν μερικά από τα πιο ακριβά όπλα στα οπλοστάσια τους.
www.bankingnews.gr
Και αυτό διότι επιδίδονται σε διάφορες «επιχειρήσεις» σε μια από τις πιο πολυσύχναστες πλωτές οδούς του κόσμου και η διαταραχή των παγκόσμιων εμπορικών οδών έχει τη δυνατότητα να αντηχήσει σε όλο τον κόσμο.
Οι επιθέσεις στην εμπορική ναυτιλία από τους μαχητές Houthis της Υεμένης έχουν αυξηθεί σημαντικά τις τελευταίες εβδομάδες στον απόηχο του πολέμου Ισραήλ-Hamas, με δεκάδες φορτηγά πλοία και δεξαμενόπλοια καυσίμων να στοχοποιούνται ή να καθυστερούν ως αποτέλεσμα των μαχών.
Ενώ ένας συνασπισμός υπό την ηγεσία των ΗΠΑ έχει αναπτυχθεί για τη διατήρηση της ειρήνης στην περιοχή, ο αντίκτυπος της διογκούμενης σύγκρουσης είναι ήδη αισθητός σε αρκετούς τομείς.
Και, καθώς το Ιράν δεσμεύεται να διασφαλίσει ότι οι μακροχρόνιες προσπάθειές του να πιέσει το Ισραήλ θα συνεχιστούν, είναι πιθανό η κρίση μόλις να άρχισε.
Τι σημαίνει στην πράξη
Το στενό Μπαμπ ελ-Μαντέμπ, που βρίσκεται μεταξύ Τζιμπουτί και Υεμένης, υπήρξε το επίκεντρο των επιθέσεων των Houthis σε πλοία.
Η στενή διάβαση σηματοδοτεί τη νότια είσοδο της Ερυθράς Θάλασσας - μια κρίσιμη πλωτή οδό μεταξύ Ευρώπης και Ασίας που συνδέεται με τη Διώρυγα του Σουέζ.
Υπολογίζεται ότι το 12% έως 15% του παγκόσμιου εμπορίου ακολουθεί τη διαδρομή, αντιπροσωπεύοντας ένα σημαντικό μερίδιο όλης της κίνησης εμπορευματοκιβωτίων.
Οι επιθέσεις έχουν αναγκάσει τους χειριστές να καθυστερήσουν τις αποστολές ή να εκτρέψουν τα πλοία γύρω από το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας της Αφρικής — προσθέτοντας έως και δύο εβδομάδες στους χρόνους παράδοσης και δημιουργώντας πρόσθετο κόστος.
Η διεθνής ναυτιλιακή εταιρεία Mediterranean Shipping Company, η γερμανική εταιρεία μεταφορών Hapag-Lloyd και η δανική γραμμή εμπορευματοκιβωτίων Maersk είναι μεταξύ των εταιρειών που θεωρούν επί του παρόντος την κατάσταση ασφαλείας στην Ερυθρά Θάλασσα πολύ επικίνδυνη.
Και οι τρεις ανακοίνωσαν στις αρχές Ιανουαρίου ότι οι διελεύσεις τους μέσω της πλωτής οδού θα σταματήσουν εντελώς.
Αυτό αναμένεται να ανεβάσει τις τιμές για τους καταναλωτές τις επόμενες εβδομάδες.
«Υπήρξε μια άμεση αστάθεια στην τιμή του πετρελαίου και στις τιμές ορισμένων από τα άλλα εμπορεύματα που διαμετακομίζονται, αλλά χρειάζεται λίγος χρόνος για να φτάσει στις τιμές που πληρώνουν οι καταναλωτές», δήλωσε ο Marco Forgione, γενικός διευθυντής στο Institute of Export & International.
Προϊόντα που κυμαίνονται από σκωτσέζικο ουίσκι μέχρι ρούχα από την Ινδία, το Βιετνάμ, την Ταϊλάνδη και το Μπαγκλαντές, όλα διέρχονται από το κανάλι του Σουέζ, είπε.
Ο σημερινός αντίκτυπος δεν είναι συγκρίσιμος με την πολυήμερη απόφραξη του καναλιού το 2021 από το πλοίο μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων Ever Given, δεδομένου ότι ορισμένα πλοία εξακολουθούν να πλέουν στην πλωτή οδό, σύμφωνα με τους ειδικούς.
Αλλά η κατάσταση είναι επίσης πολύ πιο ασταθής, προειδοποίησε ο Forgione, υποστηρίζοντας ότι οι επιθέσεις των Houthis είναι «ένα ζήτημα πολύ δύσκολο να επιλυθεί» από το μπλοκάρισμα του Ever Given.
Την ίδια στιγμή, το παγκόσμιο εμπόριο έχει ήδη περιοριστεί λόγω της ξηρασίας στη Διώρυγα του Παναμά.
Εάν το Ιράν, που υποστηρίζει τους Houthis και έχει αναπτύξει ένα πολεμικό πλοίο στην περιοχή, θέλει να συνεχίσει να ελέγχει την κατάσταση, θα μπορούσε να ασκήσει πίεση στα στενά του Ορμούζ στα ανοικτά των ακτών του, μια άλλη βασική οδό διέλευσης, κλιμακώνοντας περαιτέρω τις διακοπές της εφοδιαστικής αλυσίδας.
«Το Ιράν έχει ξαφνικά τη δυνατότητα να κλείσει ή τουλάχιστον να διακόψει τις δύο πιο σημαντικές ναυτιλιακές λωρίδες για την Ευρώπη», δήλωσε ο Tobias Borck, ανώτερος ερευνητής για την ασφάλεια της Μέσης Ανατολής στο Royal United Services Institute, μια δεξαμενή σκέψης με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο.
Χειμερινές ανησυχίες
Η Ερυθρά Θάλασσα είναι επίσης ζωτικής σημασίας οδός για τη ροή της ενέργειας - τα δεξαμενόπλοια που μεταφέρουν μεταξύ 8% και 10% του παγκόσμιου πετρελαίου και έως και 8% του υγροποιημένου φυσικού αερίου διέρχονται από τα στενά κάθε χρόνο.
Ο ενεργειακός γίγαντας BP είναι μεταξύ εκείνων που αναγκάστηκαν να αποφύγουν την πλωτή οδό και να κάνουν τη μεγάλη διαδρομή γύρω από το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας της Αφρικής.
Σύμφωνα με αναλυτές, αυτό αυξάνει το κόστος αποστολής και οι αυξημένοι κίνδυνοι θα μπορούσαν να αυξήσουν τα ασφάλιστρα.
Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης φυσικού αερίου αυξήθηκαν 7% τον Δεκέμβριο, καθώς οι μεταφορείς εκτόπισαν τους στόλους τους και οι έμποροι περίμεναν υψηλότερες τιμές για τον Ιανουάριο.
Υπάρχει επίσης ανησυχία ότι ο ρόλος του Ιράν στην υποκίνηση σύγκρουσης στην περιοχή θα μπορούσε να οδηγήσει τα δυτικά έθνη να καταστέλλουν ξανά τις εξαγωγές ενέργειας της χώρας.
Σύμφωνα με τη Simone Tagliapietra από το think tank Bruegel των Βρυξελλών, υπήρξε μια «πραγματικά σκόπιμη προσπάθεια» τους τελευταίους μήνες για χαλάρωση των περιορισμών στην πώληση ιρανικού πετρελαίου - μεγάλο μέρος του οποίου πηγαίνει στην Κίνα και συνέβαλε στη μείωση των τιμών στην παγκόσμια αγορά.
Μια νέα αντιπαράθεση θα μπορούσε να οδηγήσει σε σκληρότερη επιβολή κατά της Τεχεράνης, επιδεινώνοντας τους φόβους για την προσφορά.
Ωστόσο, ο άμεσος οικονομικός αντίκτυπος της αναταραχής στην Ερυθρά Θάλασσα αντισταθμίζεται από σημαντικές αποπληθωριστικές δυνάμεις που λειτουργούν στην ευρωπαϊκή οικονομία.
Τα υψηλότερα επιτόκια πιέζουν ήδη τη ζήτηση, ιδίως για αγαθά που εισάγονται από την Ασία.
Σε όλη την Ευρώπη, οι φόροι αυξάνονται για να κλείσουν τα υπερβολικά δημοσιονομικά ελλείμματα, συμπιέζοντας ακόμη περισσότερο αυτή τη ζήτηση.
Οι υψηλότερες τιμές του πετρελαίου είναι πιθανό να οδηγήσουν σε χαμηλότερη κατανάλωση - και να αυξήσουν την πιθανότητα ύφεσης.
Όλα για τη σύγκρουση
Από τότε που ξεκίνησε η κρίση στην Ερυθρά Θάλασσα, στρατιωτικά σκάφη από τις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γαλλία χρειάστηκε επανειλημμένα να ανοίξουν πυρ εναντίον πυραύλων και drones των Houthis, με την Ουάσιγκτον να ηγείται ενός συνασπισμού για τη διασφάλιση της θαλάσσιας ασφάλειας.
Η αντιπαράθεση μεταξύ των Houthis και των δυτικών αντανακλά έναν νέο τύπο πολέμου που δεν είναι βιώσιμος μακροπρόθεσμα, με τους δυτικούς να πρέπει να αναπτύξουν εξαιρετικά ακριβούς πυραύλους για να χτυπήσουν φθηνά drones.
«Η αντιστάθμιση του κόστους δεν είναι με το μέρος μας», δήλωσε ένας αξιωματούχος από το Υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ τον περασμένο μήνα.
Για παράδειγμα, η γαλλική φρεγάτα Languedoc τον περασμένο μήνα χρησιμοποίησε πύραυλους εδάφους-αέρος Aster 1 εκατομμυρίου για να καταρρίψει ιρανικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη τύπου Shahed, που πιθανότατα χρησιμοποιούνται από τους Houthis, που κόστισαν περίπου 20.000 ευρώ το πολύ, δημιουργώντας έναν αυξανόμενο αντίκτυπο σε όσους προσπαθούν να διατηρήσουν την ειρήνη.
Η κρίση της Ερυθράς Θάλασσας δείχνει ότι, με πυραύλους και drones που εκτοξεύονται από το έδαφος, οι εχθρικές ομάδες δεν χρειάζονται πλέον μεγάλους στόλους για να έχουν στρατιωτικό αντίκτυπο στις θάλασσες, σύμφωνα με τον Maxence Brischoux, ειδικό στη θαλάσσια γεωπολιτική.
Και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, υπάρχει μια αυξανόμενη συνειδητοποίηση ότι οι ένοπλες δυνάμεις της Δύσης θα πρέπει να επανεξετάσουν τις στρατιωτικές τους προμήθειες για να αντιμετωπίσουν απειλές σε χαμηλές τιμές.
Θα χρειαστεί να χρησιμοποιήσουν στο μέλλον μια ευρύτερη γκάμα όπλων για να συμπεριλάβουν συστήματα αεράμυνας χαμηλού επιπέδου, φθηνά αντί να εστιάζουν μόνο σε εξαιρετικά εξελιγμένο, προηγμένο εξοπλισμό, λένε οι ειδικοί — αλλά, προς το παρόν, αναγκάζονται να διαθέσουν μερικά από τα πιο ακριβά όπλα στα οπλοστάσια τους.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών