Άρθρο του νομπελίστα οικονομολόγου στο Project Syndicate
Όπως αναφέρει, παρατηρείται μια περίεργη αποσύνδεση μεταξύ της ανόδου στη Wall Street και της θλιβερής κατάστασης της αμερικανικής πολιτικής. Ο Winston Churchill υποτίθεται ότι είπε, «ιo Αμερικανοί κάνουν πάντα το σωστό, αφού έχουν δοκιμάσει όλα τα άλλα». Αλλά υπό το φως της επικείμενης ρεβάνς μεταξύ Joe Biden και Donald Trump στις φετινές προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ, η παρατήρηση του Churchill χρειάζεται προσαρμογή: οι Αμερικανοί, προφανώς, κάνουν το σωστό μόνο αφού έχουν δοκιμάσει όλα τα άλλα δύο φορές.
Τι εξηγεί αυτή την αποσύνδεση μεταξύ της άνοδος του χρηματιστηρίου και της κρίσης που αντιμετωπίζει η αμερικανική δημοκρατία; Η αγορά μπορεί απλώς να πιστεύει ότι ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών έχει περιορισμένη επιρροή στην εγχώρια οικονομία, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα. Ή ίσως οι επενδυτές πιστεύουν ότι η τεχνητή νοημοσύνη κατακτά τα πάντα.
Αλλά αυτή η ερμηνεία παραβλέπει τις μακροπρόθεσμες συνέπειες πιθανών πολιτικών αποφάσεων όπως η υποχώρηση από το ελεύθερο εμπόριο, η παρότρυνση της Ομοσπονδιακής Τράπεζας να στρέψει την εστίασή της μακριά από τον πληθωρισμό και η συνέχιση του μη βιώσιμη τροχιά χρέους. Όσον αφορά τη μετανάστευση, την κύρια ανησυχία για τους ψηφοφόρους, οι περιορισμοί του Trump θα εμπόδιζαν τη μετανάστευση υψηλής ειδίκευσης, ενώ η πολιτική ανοιχτών συνόρων του Biden δεν έχει νόημα.
Εναλλακτικά, ίσως οι επενδυτές καταλαβαίνουν ότι το εκλογικό σώμα των ΗΠΑ έχει διχαστεί τόσο βαθιά που κανένας πρόεδρος δεν είναι πιθανό να ελέγχει και τα δύο σώματα του Κογκρέσου για περισσότερα από δύο χρόνια. Με το πολιτικό αδιέξοδο να γίνεται ο κανόνας στην Ουάσιγκτον, οι εταιρείες Big Tech που αντιπροσωπεύουν μεγάλο μερίδιο των πρόσφατων κερδών του χρηματιστηρίου, λόγω της έκρηξης της τεχνητής νοημοσύνης, είναι λιγότερο πιθανό να αντιμετωπίσουν αντιμονοπωλιακή ρύθμιση.
Βεβαίως, με την Nvidia να βρίσκεται σε καλό δρόμο για να ανταγωνιστεί την κεφαλαιοποίηση της Apple, ο Biden εξέδωσε ένα εκτενές διάταγμα με στόχο τη «διαχείριση των κινδύνων» που θέτει η άνοδος της τεχνητής νοημοσύνης. Ωστόσο, δεδομένων των άτονων προσπαθειών της διοίκησης να Ουάσινγκτον στον κλάδο της τεχνολογίας, παραμένει ασαφές πώς σκοπεύει να διαχειριστεί αυτούς τους κινδύνους. Η πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Επιτροπής Εμπορίου Lina Khan, ένας από τους λίγους ανθρώπους που προσπαθούν να αναζωογονήσουν την αντιμονοπωλιακή πολιτική των ΗΠΑ, έχει επικριθεί από τα μέσα ενημέρωσης και η επιθετική προσέγγισή της έφερε ανάμεικτα αποτελέσματα.
Εν τω μεταξύ, το Ανώτατο Δικαστήριο θα μπορούσε σύντομα να καταργήσει ή να περιορίσει τους νόμους της πολιτείας στο Τέξας και τη Φλόριντα που επιδιώκουν να εμποδίσουν τις εταιρείες μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Ενώ οι περισσότεροι δικαστές φαίνονται επιφυλακτικοί όσον αφορά τη ρύθμιση του διαδικτυακού περιεχομένου, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι μη ρυθμισμένες πλατφόρμες μέσων κοινωνικής δικτύωσης, έχουν επιδεινώσει πολλά από τα προβλήματα της Αμερικής, ιδιαίτερα την πολιτική πόλωση και την κρίση ψυχικής υγείας.
Δεδομένου ότι οι κίνδυνοι που εγκυμονεί η τεχνητή νοημοσύνη υπερβαίνουν κατά πολύ εκείνους που σχετίζονται με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, δεν πρέπει να επαναλάβουμε το ίδιο λάθος, προειδοποιεί ο κ. Rogoff. Ενώ αυτές οι αναδυόμενες τεχνολογίες υπόσχονται τη βελτίωση των νομικών, ηθικών, οικονομικών και πολιτικών μας συστημάτων, θα μπορούσαν εξίσου εύκολα να τα διαταράξουν ελλείψει ρυθμιστικής εποπτείας.
Η εξέλιξη της ρύθμισης στον χρηματοπιστωτικό κλάδο προσφέρει πολύτιμες γνώσεις σχετικά με τον τρόπο ρύθμισης της τεχνητής νοημοσύνης χωρίς να θυσιάζεται η καινοτομία. Οι ρυθμιστικές αρχές, που τείνουν να υστερούν σε σχέση με τους καινοτόμους, συχνά αγωνίζονται να εξισορροπήσουν την αποτελεσματικότητα και τον κίνδυνο. Μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, ωστόσο, οι ρυθμιστικές αρχές κατάφεραν να εφαρμόσουν αυστηρά μέτρα που παρεμπόδισαν την αποτελεσματικότητα της αγοράς αλλά και επέτρεψαν στις τράπεζες να αντέξουν το σοκ του COVID-19 και τις επακόλουθες πληθωριστικές πιέσεις.
Το τρέχον ράλι στο χρηματιστήριο τροφοδοτείται εν μέρει από την προσδοκία ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα παραμείνει ανεξέλεγκτη, παρά τον πιθανό εκτοπισμό δεκάδων εκατομμυρίων εργαζομένων, την απειλή της πολιτικής αστάθειας και τη στρέβλωση του δημόσιου λόγου, σημειώνει ο κ. Rogoff.
Ο κλάδος της τεχνητής νοημοσύνης θα μπορούσε τελικά να συγκεντρώσει αρκετή πολιτική δύναμη για να ακυρώσει κάθε προσπάθεια ρύθμισής του, αντικατοπτρίζοντας τις στρατηγικές που χρησιμοποιούσαν οι τράπεζες πριν από την παγκόσμια οικονομική κρίση και οι πλατφόρμες μέσων κοινωνικής δικτύωσης σήμερα. Ουσιαστικά, η αγορά λειτουργεί με την υπόθεση ότι οι εταιρείες τεχνητής νοημοσύνης θα ευδοκιμήσουν, ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα των προεδρικών εκλογών στις ΗΠΑ.
«Αλλά μια νίκη Trump θα ήταν κακή για όλους. Μια δεύτερη θητεία του Ρεπουμπλικάνου θα μπορούσε να προκαλέσει κλιμάκωση στον σινο-αμερικανικό εμπορικό πόλεμο ή να οδηγήσει σε αποχώρηση των ΗΠΑ από το ΝΑΤΟ και σε επακόλουθη στρατιωτική σύγκρουση. Κανένα από τα δύο σενάρια δεν αναμένεται να ωφελήσει την εγχώρια οικονομία μακροπρόθεσμα. Ο προγραμματισμένος δασμός 10% του Trump σε όλα σχεδόν τα εισαγόμενα αγαθά, που θα μπορούσε να ωθήσει τους εμπορικούς εταίρους της Αμερικής να επιβάλουν δικούς τους δασμούς, αναμφίβολα θα χειροτέρευε τα πράγματα.
Επιπλέον, οι επεκτατικές φιλοδοξίες της Ρωσίας δεν θα σταματήσουν στην Ουκρανία και οι ευρωπαϊκές χώρες θα χρειαστούν χρόνια για να ενισχύσουν τις στρατιωτικές και τεχνολογικές τους ικανότητες, ακόμα κι αν καταφέρουν να αυξήσουν τις αμυντικές τους δαπάνες στο 2% του ΑΕΠ φέτος. Το να επιτραπεί στη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου να διοικείται από τις αυθαίρετες και παρορμητικές πολιτικές του Trump, θα αποδυνάμωνε τους θεσμούς που στηρίζουν την οικονομική δύναμη της Αμερικής.
Αντίθετα, οι συνέπειες μιας νίκης Biden θα ήταν πολύ πιο προβλέψιμες, ειδικά εάν οι Δημοκρατικοί κρατήσουν τη Γερουσία και ανακτήσουν τον έλεγχο της Βουλής των Αντιπροσώπων. Δυστυχώς, αυτό πιθανότατα θα οδηγήσει σε σημαντικά υψηλότερα επιτόκια που περιορίζουν την ιδιωτική ζήτηση, σε συνδυασμό με ανεπαίσθητες πιέσεις στη Fed να αναλάβει μεγαλύτερους κινδύνους με τον πληθωρισμό.
Ωστόσο, δεδομένων των προκλήσεων και των αβεβαιοτήτων που αντιμετωπίζουν τόσο η οικονομία των ΗΠΑ όσο και η παγκόσμια οικονομία, είναι δύσκολο να δούμε πώς μπορεί να διαρκέσει η τρέχουσα άνθηση των χρηματιστηρίων, ανεξάρτητα από το ποιος θα κερδίσει τον Νοέμβριο», καταλήγει.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών