Κρίση ανταγωνιστικότητας - Η παραγωγικότητα της Ευρωζώνης μειώθηκε κατά 1,2% το τέταρτο τρίμηνο σε σχέση με το προηγούμενο έτος, ενώ στις ΗΠΑ αυξήθηκε κατά 2,6% την ίδια περίοδο
Σε vertigo βρίσκεται η ευρωπαϊκή οικονομία καθώς εν μέσω γεωπολιτικών αναταράξεων βρίσκεται να χάνει θέσεις εξαιτίας της πρόσδεσής της με τα συμφέροντα των ΗΠΑ.
Την ίδια ώρα οι ΗΠΑ έχουν διευρύνει το προβάδισμά τους όσον αφορά την παραγωγικότητα έναντι της Ευρώπης, πυροδοτώντας φόβους στην ΕΕ ότι βρίσκεται αντιμέτωπη με μια «κρίση ανταγωνιστικότητας», ενώ την ίδια ώρα οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής ζητούν μεγαλύτερες δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις.
Νέα στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα την Παρασκευή 8 Μαρτίου 2024 έδειξαν ότι η παραγωγικότητα της Ευρωζώνης μειώθηκε κατά 1,2% το τέταρτο τρίμηνο σε σχέση με το προηγούμενο έτος, ενώ στις ΗΠΑ αυξήθηκε κατά 2,6% την ίδια περίοδο, σύμφωνα με δημοσίευμα των Finacial Times το Σάββατο 9 Μαρτίου 2024.
Η αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας στις ΗΠΑ ήταν υπερδιπλάσια εκείνης της ευρωζώνης και του Ηνωμένου Βασιλείου τις τελευταίες δύο δεκαετίες.
«Μακροπρόθεσμα, η αύξηση της παραγωγικότητας στις ΗΠΑ προβλέπεται να είναι υψηλότερη από ό,τι στην Ευρώπη», δήλωσε ο Bart van Ark, διευθύνων σύμβουλος στο Ινστιτούτο Παραγωγικότητας που εδρεύει στο Ηνωμένο Βασίλειο.
«Η Ευρώπη δεν δείχνει τον ίδιο δυναμισμό.
Αυτό διευρύνει το αναπτυξιακό χάσμα μεταξύ ΗΠΑ και ΕΕ».
Ορισμένοι οικονομολόγοι υποστηρίζουν ότι οι ΗΠΑ αναπτύσσονται ταχύτερα από την ευρωζώνη εν μέρει επειδή ο πληθυσμός τους είναι νεότερος, αυξάνεται ταχύτερα και εργάζεται περισσότερες ώρες.
Αλλά ένα μεγάλο μέρος του παραγωγικού κενού οφείλεται στο ότι οι άνθρωποι στις ΗΠΑ παράγουν επίσης περισσότερα ανά ώρα εργασίας.
Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής της ΕΕ θεωρούν την τάση ως βαθιά ανησυχητική — και αντανάκλαση μιας μακροχρόνιας αποτυχίας να ανταποκριθούν στα επίπεδα των επενδύσεων του ιδιωτικού ή του δημόσιου τομέα των ΗΠΑ.
Η παραγωγικότητα ανά ώρα εργασίας έχει αυξηθεί περισσότερο από 6% εκατό στον μη αγροτικό επιχειρηματικό τομέα των ΗΠΑ από το 2019, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία.
Αυτό ξεπερνά κατά πολύ την ευρωζώνη και το Ηνωμένο Βασίλειο, τα οποία έχουν σημειώσει ανάπτυξη περίπου 1 τοις εκατό την ίδια περίοδο.
Το πρόσφατο άλμα στην παραγωγικότητα των ΗΠΑ έρχεται μετά από ένα τεράστιο πακέτο δημοσιονομικών ενισχύσεων με επίκεντρο την πράσινη μετάβαση, μια φρενήρη περίοδο επαναπροσλήψεων και ένα κύμα δημιουργίας νέων επιχειρήσεων σε hotspots με εργασία από το σπίτι.
Αντίθετα, η ευρωζώνη έχει λάβει λιγότερη δημοσιονομική υποστήριξη από τις κυβερνήσεις, ενώ έχει αντιμετωπίσει πολύ μεγαλύτερη άνοδο στις τιμές της ενέργειας ως αποτέλεσμα της στρατιωτικής επιχείρησης της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Τα ευάλωτα σημεία
Ο κατακερματισμός των χρηματοπιστωτικών αγορών, της δημοσιονομικής πολιτικής και του νομοθετικού πλαισίου στην Ευρώπη την καθιστά επίσης πιο εκτεθειμένη σε εξωτερικές πιέσεις από τις ΗΠΑ.
«Όταν η Ευρώπη πλήττεται από ένα σοκ, κατακερματίζεται, επομένως δεν ανταποκρίνεται τόσο συνεκτικά όσο οι ΗΠΑ», δήλωσε ο Γιάννης Στουρνάρας, διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Ελλάδας.
Ενώ οι βραχυπρόθεσμοι παράγοντες έχουν αναμφίβολα τροφοδοτήσει την ανάκαμψη των ΗΠΑ, ορισμένοι οικονομολόγοι πιστεύουν ότι υπάρχει κάτι περισσότερο από αυτό.
«Υπάρχει φρένο όσον αφορά την παραγωγικότητα στην ευρωζώνη», δήλωσε ο Gilles Moëc, επικεφαλής οικονομολόγος στην ασφαλιστική εταιρεία Axa.
«Δεδομένου ότι το φαινόμεντο παρατητηρείται για τόσο καιρό, πρέπει να εξετάσουμε το ενδεχόμενο να συμβαίνει κάτι δομικό».
Η Moëc σημειώνει ότι εάν η παραγωγικότητα της ευρωζώνης συνέχιζε να υστερεί στις ΗΠΑ στον ίδιο βαθμό, η αύξηση του ΑΕΠ θα ήταν μια ποσοστιαία μονάδα χαμηλότερη κάθε χρόνο.
Οι δομικές αιτίες
Η Isabel Schnabel, μέλος του εκτελεστικού συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, δήλωσε τον περασμένο μήνα ότι ήταν «πιο επείγον από ποτέ» για τους ηγέτες της ευρωζώνης να κλείσουν το χάσμα παραγωγικότητας με τις ΗΠΑ.
Επισήμανε ότι αυτό ήταν απαραίτητο για την αντιμετώπιση μιας «κρίσης ανταγωνιστικότητας», με τους κατασκευαστές της ΕΕ να αντιμετωπίζουν υψηλότερες τιμές ενέργειας και μεγαλύτερες προκλήσεις στο εργατικό δυναμικό από τους Αμερικανούς ή Κινέζους ομολόγους τους.
Η ΕΚΤ ανησυχεί επίσης ότι η πτώση της παραγωγικότητας θα αυξήσει τον κίνδυνο να παραμείνει ο πληθωρισμός σε υψηλά επίπεδα αυξάνοντας το κόστος εργασίας για τις εταιρείες της ευρωζώνης, καθώς σταθμίζει πότε πρέπει να μειώσουν τα επιτόκια που βρίσκονται σε υψηλό ρεκόρ.
Ο Schnabel είπε ότι μια βασική αιτία της αδυναμίας της ευρωζώνης ήταν ότι δεν κατάφερε να εκμεταλλευθεί την ψηφιακή τεχνολογία, όπως είχαν κάνει οι ΗΠΑ σε παλαιότερο στάδιο.
Η ενθάρρυνση του ανταγωνισμού θα ήταν μέρος της απάντησης, είπεσημείωσε αλλά ζήτησε επίσης ταχύτερη και αποτελεσματικότερη εφαρμογή του προγράμματος Next Generation της ΕΕ όσον αφορά τις δημόσιες επενδύσεις.
Ο Mario Draghi,, ο πρώην πρόεδρος της ΕΚΤ, θα καταθέσει στον πρόεδρο της ΕΕ αργότερα φέτος πιο φιλόδοξες προτάσεις για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ΕΕ.
Φέρεται να έχει αναφέρει στους υπουργούς Οικονομικών του μπλοκ ότι θα χρειαστεί να βρουν «ένα τεράστιο χρηματικό ποσό σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα» - τόσο δημόσιο όσο και ιδιωτικό - για να φέρουν τις επενδύσεις στα επίπεδα των ΗΠΑ.
https://www.ft.com/__origami/service/image/v2/images/raw/ftcms%3Af2428940-30bf-4f0f-b296-7c07cc40ba7e?source=next-article&fit=scale-down&quality=highest&width=700&dpr=1" />
Οι τάσεις της αγοράς εργασίας έχουν αναδείξει την απόκλιση στην παραγωγικότητα.
Η Ariane Curtis στην εταιρεία συμβούλων Capital Economics είπε ότι οι εργοδότες των ΗΠΑ ήταν ικανοί να αντιδρούν πιο γρήγορα όταν υπάρχει έλλειψη εργατικού προσωπικού, ενώ οι Ευρωπαίοι είχαν επικεντρωθεί «στην πρόσληψη εργαζομένων για να καλύψουν κενά, ενδεχομένως ακόμη και αν δεν υπήρχαν αναντιστοιχίες στις απαιτούμενες δεξιότητες».
Δεν είναι όλοι οι οικονομολόγοι πεπεισμένοι ότι η πρόσφατη ισχύς των ΗΠΑ είναι απόδειξη μιας διαρθρωτικής αλλαγής.
Ο Erik Neilsen, επικεφαλής οικονομολόγος της UniCredit, είπε ότι η τρέχουσα αδυναμία της ευρωζώνης είναι «στατιστικό φαινόμενο», καθώς οι εργοδότες που δυσκολεύονταν να προσλάβουν μετά την άνοδο της Covid, τώρα εκμεταλλεύονται την ύφεση.
Η παραγωγικότητα θα μπορούσε να ανακάμψει —για ανεπιθύμητους λόγους, βεβαίως — εάν η αυστηρή νομισματική πολιτική της ΕΚΤ πίεζε τη ζήτηση έως ότου τελικά ασκηθούν πιέσεις στη αγορά εργασίας προκαλώντας κύμα απολύσεων
Η Catherine Mann, μέλος της επιτροπής νομισματικής πολιτικής της Τράπεζας της Αγγλίας, είπε στους FT τον περασμένο μήνα ότι ενώ οι αριθμοί παραγωγικότητας της εργασίας φαίνονται «πολύ ελκυστικοί» στις ΗΠΑ, καθοδηγούνται από παράγοντες ζήτησης, ιδίως λόγω δημοσιονομικού ελλείμματος μεγαλύτερου από 6%.
Αντίθετα, η ζήτηση είναι πιο συμπιεσμένη τόσο στη ζώνη του ευρώ όσο και στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπου η οικονομία διολίσθησε σε τεχνητή ύφεση το τέταρτο τρίμηνο.
Ο Claus Vistesen, αναλυτής στην Pantheon Macroeconomics, δήλωσε ότι υπάρχουν λόγοι αισιοδοξίας για την ευρωπαϊκή παραγωγικότητα.
«Είναι πολύ απαισιόδοξο να υποθέσουμε ότι, εάν βρισκόμαστε όντως στα πρόθυρα μιας νέας έκρηξης παραγωγικότητας με γνώμονα την τεχνολογία, με επίκεντρο την τεχνητή νοημοσύνη και τις σχετικές υπηρεσίες, αυτό το φαινόμενο θα προσπεράσει εντελώς την ευρωζώνη»
www.bankingnews.gr
Την ίδια ώρα οι ΗΠΑ έχουν διευρύνει το προβάδισμά τους όσον αφορά την παραγωγικότητα έναντι της Ευρώπης, πυροδοτώντας φόβους στην ΕΕ ότι βρίσκεται αντιμέτωπη με μια «κρίση ανταγωνιστικότητας», ενώ την ίδια ώρα οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής ζητούν μεγαλύτερες δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις.
Νέα στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα την Παρασκευή 8 Μαρτίου 2024 έδειξαν ότι η παραγωγικότητα της Ευρωζώνης μειώθηκε κατά 1,2% το τέταρτο τρίμηνο σε σχέση με το προηγούμενο έτος, ενώ στις ΗΠΑ αυξήθηκε κατά 2,6% την ίδια περίοδο, σύμφωνα με δημοσίευμα των Finacial Times το Σάββατο 9 Μαρτίου 2024.
Η αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας στις ΗΠΑ ήταν υπερδιπλάσια εκείνης της ευρωζώνης και του Ηνωμένου Βασιλείου τις τελευταίες δύο δεκαετίες.
«Μακροπρόθεσμα, η αύξηση της παραγωγικότητας στις ΗΠΑ προβλέπεται να είναι υψηλότερη από ό,τι στην Ευρώπη», δήλωσε ο Bart van Ark, διευθύνων σύμβουλος στο Ινστιτούτο Παραγωγικότητας που εδρεύει στο Ηνωμένο Βασίλειο.
«Η Ευρώπη δεν δείχνει τον ίδιο δυναμισμό.
Αυτό διευρύνει το αναπτυξιακό χάσμα μεταξύ ΗΠΑ και ΕΕ».
Ορισμένοι οικονομολόγοι υποστηρίζουν ότι οι ΗΠΑ αναπτύσσονται ταχύτερα από την ευρωζώνη εν μέρει επειδή ο πληθυσμός τους είναι νεότερος, αυξάνεται ταχύτερα και εργάζεται περισσότερες ώρες.
Αλλά ένα μεγάλο μέρος του παραγωγικού κενού οφείλεται στο ότι οι άνθρωποι στις ΗΠΑ παράγουν επίσης περισσότερα ανά ώρα εργασίας.
Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής της ΕΕ θεωρούν την τάση ως βαθιά ανησυχητική — και αντανάκλαση μιας μακροχρόνιας αποτυχίας να ανταποκριθούν στα επίπεδα των επενδύσεων του ιδιωτικού ή του δημόσιου τομέα των ΗΠΑ.
Η παραγωγικότητα ανά ώρα εργασίας έχει αυξηθεί περισσότερο από 6% εκατό στον μη αγροτικό επιχειρηματικό τομέα των ΗΠΑ από το 2019, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία.
Αυτό ξεπερνά κατά πολύ την ευρωζώνη και το Ηνωμένο Βασίλειο, τα οποία έχουν σημειώσει ανάπτυξη περίπου 1 τοις εκατό την ίδια περίοδο.
Το πρόσφατο άλμα στην παραγωγικότητα των ΗΠΑ έρχεται μετά από ένα τεράστιο πακέτο δημοσιονομικών ενισχύσεων με επίκεντρο την πράσινη μετάβαση, μια φρενήρη περίοδο επαναπροσλήψεων και ένα κύμα δημιουργίας νέων επιχειρήσεων σε hotspots με εργασία από το σπίτι.
Αντίθετα, η ευρωζώνη έχει λάβει λιγότερη δημοσιονομική υποστήριξη από τις κυβερνήσεις, ενώ έχει αντιμετωπίσει πολύ μεγαλύτερη άνοδο στις τιμές της ενέργειας ως αποτέλεσμα της στρατιωτικής επιχείρησης της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Τα ευάλωτα σημεία
Ο κατακερματισμός των χρηματοπιστωτικών αγορών, της δημοσιονομικής πολιτικής και του νομοθετικού πλαισίου στην Ευρώπη την καθιστά επίσης πιο εκτεθειμένη σε εξωτερικές πιέσεις από τις ΗΠΑ.
«Όταν η Ευρώπη πλήττεται από ένα σοκ, κατακερματίζεται, επομένως δεν ανταποκρίνεται τόσο συνεκτικά όσο οι ΗΠΑ», δήλωσε ο Γιάννης Στουρνάρας, διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Ελλάδας.
Ενώ οι βραχυπρόθεσμοι παράγοντες έχουν αναμφίβολα τροφοδοτήσει την ανάκαμψη των ΗΠΑ, ορισμένοι οικονομολόγοι πιστεύουν ότι υπάρχει κάτι περισσότερο από αυτό.
«Υπάρχει φρένο όσον αφορά την παραγωγικότητα στην ευρωζώνη», δήλωσε ο Gilles Moëc, επικεφαλής οικονομολόγος στην ασφαλιστική εταιρεία Axa.
«Δεδομένου ότι το φαινόμεντο παρατητηρείται για τόσο καιρό, πρέπει να εξετάσουμε το ενδεχόμενο να συμβαίνει κάτι δομικό».
Η Moëc σημειώνει ότι εάν η παραγωγικότητα της ευρωζώνης συνέχιζε να υστερεί στις ΗΠΑ στον ίδιο βαθμό, η αύξηση του ΑΕΠ θα ήταν μια ποσοστιαία μονάδα χαμηλότερη κάθε χρόνο.
Οι δομικές αιτίες
Η Isabel Schnabel, μέλος του εκτελεστικού συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, δήλωσε τον περασμένο μήνα ότι ήταν «πιο επείγον από ποτέ» για τους ηγέτες της ευρωζώνης να κλείσουν το χάσμα παραγωγικότητας με τις ΗΠΑ.
Επισήμανε ότι αυτό ήταν απαραίτητο για την αντιμετώπιση μιας «κρίσης ανταγωνιστικότητας», με τους κατασκευαστές της ΕΕ να αντιμετωπίζουν υψηλότερες τιμές ενέργειας και μεγαλύτερες προκλήσεις στο εργατικό δυναμικό από τους Αμερικανούς ή Κινέζους ομολόγους τους.
Η ΕΚΤ ανησυχεί επίσης ότι η πτώση της παραγωγικότητας θα αυξήσει τον κίνδυνο να παραμείνει ο πληθωρισμός σε υψηλά επίπεδα αυξάνοντας το κόστος εργασίας για τις εταιρείες της ευρωζώνης, καθώς σταθμίζει πότε πρέπει να μειώσουν τα επιτόκια που βρίσκονται σε υψηλό ρεκόρ.
Ο Schnabel είπε ότι μια βασική αιτία της αδυναμίας της ευρωζώνης ήταν ότι δεν κατάφερε να εκμεταλλευθεί την ψηφιακή τεχνολογία, όπως είχαν κάνει οι ΗΠΑ σε παλαιότερο στάδιο.
Η ενθάρρυνση του ανταγωνισμού θα ήταν μέρος της απάντησης, είπεσημείωσε αλλά ζήτησε επίσης ταχύτερη και αποτελεσματικότερη εφαρμογή του προγράμματος Next Generation της ΕΕ όσον αφορά τις δημόσιες επενδύσεις.
Ο Mario Draghi,, ο πρώην πρόεδρος της ΕΚΤ, θα καταθέσει στον πρόεδρο της ΕΕ αργότερα φέτος πιο φιλόδοξες προτάσεις για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ΕΕ.
Φέρεται να έχει αναφέρει στους υπουργούς Οικονομικών του μπλοκ ότι θα χρειαστεί να βρουν «ένα τεράστιο χρηματικό ποσό σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα» - τόσο δημόσιο όσο και ιδιωτικό - για να φέρουν τις επενδύσεις στα επίπεδα των ΗΠΑ.
https://www.ft.com/__origami/service/image/v2/images/raw/ftcms%3Af2428940-30bf-4f0f-b296-7c07cc40ba7e?source=next-article&fit=scale-down&quality=highest&width=700&dpr=1" />Οι τάσεις της αγοράς εργασίας έχουν αναδείξει την απόκλιση στην παραγωγικότητα.
Η Ariane Curtis στην εταιρεία συμβούλων Capital Economics είπε ότι οι εργοδότες των ΗΠΑ ήταν ικανοί να αντιδρούν πιο γρήγορα όταν υπάρχει έλλειψη εργατικού προσωπικού, ενώ οι Ευρωπαίοι είχαν επικεντρωθεί «στην πρόσληψη εργαζομένων για να καλύψουν κενά, ενδεχομένως ακόμη και αν δεν υπήρχαν αναντιστοιχίες στις απαιτούμενες δεξιότητες».
Δεν είναι όλοι οι οικονομολόγοι πεπεισμένοι ότι η πρόσφατη ισχύς των ΗΠΑ είναι απόδειξη μιας διαρθρωτικής αλλαγής.
Ο Erik Neilsen, επικεφαλής οικονομολόγος της UniCredit, είπε ότι η τρέχουσα αδυναμία της ευρωζώνης είναι «στατιστικό φαινόμενο», καθώς οι εργοδότες που δυσκολεύονταν να προσλάβουν μετά την άνοδο της Covid, τώρα εκμεταλλεύονται την ύφεση.
Η παραγωγικότητα θα μπορούσε να ανακάμψει —για ανεπιθύμητους λόγους, βεβαίως — εάν η αυστηρή νομισματική πολιτική της ΕΚΤ πίεζε τη ζήτηση έως ότου τελικά ασκηθούν πιέσεις στη αγορά εργασίας προκαλώντας κύμα απολύσεων
Η Catherine Mann, μέλος της επιτροπής νομισματικής πολιτικής της Τράπεζας της Αγγλίας, είπε στους FT τον περασμένο μήνα ότι ενώ οι αριθμοί παραγωγικότητας της εργασίας φαίνονται «πολύ ελκυστικοί» στις ΗΠΑ, καθοδηγούνται από παράγοντες ζήτησης, ιδίως λόγω δημοσιονομικού ελλείμματος μεγαλύτερου από 6%.
Αντίθετα, η ζήτηση είναι πιο συμπιεσμένη τόσο στη ζώνη του ευρώ όσο και στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπου η οικονομία διολίσθησε σε τεχνητή ύφεση το τέταρτο τρίμηνο.
Ο Claus Vistesen, αναλυτής στην Pantheon Macroeconomics, δήλωσε ότι υπάρχουν λόγοι αισιοδοξίας για την ευρωπαϊκή παραγωγικότητα.
«Είναι πολύ απαισιόδοξο να υποθέσουμε ότι, εάν βρισκόμαστε όντως στα πρόθυρα μιας νέας έκρηξης παραγωγικότητας με γνώμονα την τεχνολογία, με επίκεντρο την τεχνητή νοημοσύνη και τις σχετικές υπηρεσίες, αυτό το φαινόμενο θα προσπεράσει εντελώς την ευρωζώνη»
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών