Ο Erdogan ακολούθησε το παράδειγμα της Ρωσίας και των συμμάχων της στο ΝΑΤΟ
Η Τουρκία ακολούθησε το παράδειγμα συμμάχων της στο ΝΑΤΟ και της Ρωσίας αναστέλλοντας μια συνθήκη όπλων που επέβαλε περιορισμούς στον συμβατικό στρατιωτικό εξοπλισμό στην Ευρώπη.
Ο Τούρκος πρόεδρος Recep Tayyip Erdogan υπέγραψε στις 4 Απριλίου διάταγμα για την αναστολή των καθηκόντων της Άγκυρας βάσει της Συνθήκης για τις Συμβατικές Ένοπλες Δυνάμεις στην Ευρώπη.
Τον Νοέμβριο του περασμένου έτους, η Ουάσιγκτον και τα μέλη του ΝΑΤΟ αποχώρησαν από το ευρωπαϊκό σύμφωνο περιορισμού των όπλων, αφού η Ρωσία έκανε την ίδια κίνηση.
«Η Συνθήκη CFE συνήφθη στο τέλος του Ψυχρού Πολέμου, όταν φαινόταν δυνατή η διαμόρφωση μιας νέας αρχιτεκτονικής παγκόσμιας και ευρωπαϊκής ασφάλειας βασισμένης στη συνεργασία και έγιναν οι κατάλληλες προσπάθειες προς αυτή την κατεύθυνση», ανέφερε το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών, προσθέτοντας: «Ακόμα και η τυπική διατήρηση της Συνθήκης CFE έχει γίνει απαράδεκτη από την άποψη των θεμελιωδών συμφερόντων ασφάλειας της Ρωσίας».
Η κίνηση της Άγκυρας σηματοδοτεί την αναθέρμανση των δεσμών μεταξύ της Τουρκίας και των ΗΠΑ πριν από μια προγραμματισμένη συνάντηση μεταξύ του Erdogan και του προέδρου των ΗΠΑ Joe Biden στην Ουάσιγκτον τον επόμενο μήνα.
Οι σχέσεις με τις ΗΠΑ
Οι διπλωματικές σχέσεις μεταξύ των ΗΠΑ και της Τουρκίας έχουν βελτιωθεί σημαντικά από τότε που η Άγκυρα ενέκρινε την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, τερματίζοντας μια περίοδο αναμονής άνω των 20 μηνών.
Αυτή η κίνηση της Τουρκίας οδήγησε επίσης τις ΗΠΑ να ολοκληρώσουν την πώληση πολεμικών αεροσκαφών F-16, πυραύλων και βομβών ύψους 23 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
«Πιστεύω ότι αυτή είναι μια στιγμή σημαντικής δυναμικής για τη συνεργασία ΗΠΑ-Τουρκίας», δήλωσε ο αμερικανός γερουσιαστής Chris Murphy τον Φεβρουάριο κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού στην Τουρκία μετά την εισδοχή της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.
Ωστόσο, ορισμένοι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ παραμένουν διχασμένοι σχετικά με ζητήματα όπως η αγορά προηγμένων ρωσικών συστημάτων αντιπυραυλικής άμυνας από την Τουρκία, καθώς και η υποστήριξη των ΗΠΑ στις Κουρδικές Μονάδες Άμυνας του Λαού (YPG), παρακλάδι του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK), αμφότερες οι Τουρκιές θεωρεί τρομοκρατικές οργανώσεις.
Συνθήκη CFE είχε υπογραφεί το 1990, μόλις ένα χρόνο μετά την πτώση του τείχους του Βερολίνου και το τέλος του Ψυχρού Πολέμου.
Έθετε όρια στον συμβατικό στρατιωτικό εξοπλισμό που μπορούσε να αναπτύξουν το ΝΑΤΟ και το τότε Σύμφωνο της Βαρσοβίας, ώστε να μην μπορούν να συγκεντρώνουν δυνάμεις που θα επέτρεπαν στη μία πλευρά να εξαπολύσει ταχεία επίθεση εναντίον της άλλης στην Ευρώπη.
Η Ρωσία αποσύρθηκε επισήμως από τη συνθήκη CFE στις 7 Νοεμβρίου πέρυσι, ωστόσο είχε αναστείλει την ενεργό συμμετοχή της από το 2015. Μετά την απόσυρση της Ρωσίας, οι ΗΠΑ είχαν επίσης αναστείλει την εφαρμογή της συνθήκης.
Το μήνυμα
Η Τουρκία με την απόφαση που ανακοίνωσε, στέλνει το μήνυμα ότι πλέον δεν δεσμεύεται από περιορισμούς στην συγκέντρωση δυνάμεων, ενώ συγχρόνως αποδεσμεύεται από τις τυπικές συμβατικές υποχρεώσεις (που έτσι κι αλλιώς είχαν αδρανοποιηθεί εδώ και 15 περίπου χρόνια).
Η απόφαση αυτή δεν επηρεάζει άμεσα την Ελλάδα, αλλά η χώρα μας παγίως εξέφραζε την διαφωνία της με την εξαίρεση μιας μεγάλης περιοχής της Τουρκία στην Μερσίνα από του περιορισμούς της Συμφωνίας, καθώς από εκεί έγινε η εκκίνηση των τουρκικών δυνάμεων κατά την διάρκεια της εισβολής στην Κύπρο.
Βεβαίως μετά από αυτή την κίνηση της Τουρκίας το ερώτημα είναι αν θα ακολουθήσει και η Ελλάδα, ώστε να καταργηθούν και τυπικά οι προβλεπόμενες από την Συμφωνία «οροφές» σε δυνάμεις και εξοπλισμό.
Αναστολή εφαρμογής και όχι απόσυρση
Σύμφωνα με το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Anadolu, ο Τούρκος εκπρόσωπος Oncu Keceli ανέφερε πως «το Συμβούλιο του ΝΑΤΟ προέβη σε δήλωση για το θέμα αυτό στις 7 Νοεμβρίου. Εμείς είχαμε κάνει επίσης μια άλλη δήλωση και ανακοινώσαμε την απόφασή μας με την αιτιολογία της.
Η ημερομηνία έναρξης ισχύος των αποφάσεων των συμμάχων του ΝΑΤΟ, που είναι συμβαλλόμενα μέρη της Συνθήκης CFE, για αναστολή της εφαρμογής της συνθήκης καθορίζεται από κάθε σύμμαχο στο πλαίσιο της εθνικής του νομοθεσίας».
«Η αναστολή έχει ήδη τεθεί σε ισχύ από τη συντριπτική πλειονότητα των συμμάχων που είναι συμβαλλόμενα μέρη της Συνθήκης CFE.
Η εσωτερική νομική διαδικασία για την έναρξη ισχύος της απόφασής μας να αναστείλουμε την εφαρμογή της Συνθήκης CFE από τις 8 Απριλίου 2024 έχει ολοκληρωθεί και το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως με ημερομηνία 5 Απριλίου 2024», πρόσθεσε ο Oncu Keceli .
www.bankingnews.gr
Ο Τούρκος πρόεδρος Recep Tayyip Erdogan υπέγραψε στις 4 Απριλίου διάταγμα για την αναστολή των καθηκόντων της Άγκυρας βάσει της Συνθήκης για τις Συμβατικές Ένοπλες Δυνάμεις στην Ευρώπη.
Τον Νοέμβριο του περασμένου έτους, η Ουάσιγκτον και τα μέλη του ΝΑΤΟ αποχώρησαν από το ευρωπαϊκό σύμφωνο περιορισμού των όπλων, αφού η Ρωσία έκανε την ίδια κίνηση.
«Η Συνθήκη CFE συνήφθη στο τέλος του Ψυχρού Πολέμου, όταν φαινόταν δυνατή η διαμόρφωση μιας νέας αρχιτεκτονικής παγκόσμιας και ευρωπαϊκής ασφάλειας βασισμένης στη συνεργασία και έγιναν οι κατάλληλες προσπάθειες προς αυτή την κατεύθυνση», ανέφερε το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών, προσθέτοντας: «Ακόμα και η τυπική διατήρηση της Συνθήκης CFE έχει γίνει απαράδεκτη από την άποψη των θεμελιωδών συμφερόντων ασφάλειας της Ρωσίας».
Η κίνηση της Άγκυρας σηματοδοτεί την αναθέρμανση των δεσμών μεταξύ της Τουρκίας και των ΗΠΑ πριν από μια προγραμματισμένη συνάντηση μεταξύ του Erdogan και του προέδρου των ΗΠΑ Joe Biden στην Ουάσιγκτον τον επόμενο μήνα.
Οι σχέσεις με τις ΗΠΑ
Οι διπλωματικές σχέσεις μεταξύ των ΗΠΑ και της Τουρκίας έχουν βελτιωθεί σημαντικά από τότε που η Άγκυρα ενέκρινε την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, τερματίζοντας μια περίοδο αναμονής άνω των 20 μηνών.
Αυτή η κίνηση της Τουρκίας οδήγησε επίσης τις ΗΠΑ να ολοκληρώσουν την πώληση πολεμικών αεροσκαφών F-16, πυραύλων και βομβών ύψους 23 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
«Πιστεύω ότι αυτή είναι μια στιγμή σημαντικής δυναμικής για τη συνεργασία ΗΠΑ-Τουρκίας», δήλωσε ο αμερικανός γερουσιαστής Chris Murphy τον Φεβρουάριο κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού στην Τουρκία μετά την εισδοχή της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.
Ωστόσο, ορισμένοι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ παραμένουν διχασμένοι σχετικά με ζητήματα όπως η αγορά προηγμένων ρωσικών συστημάτων αντιπυραυλικής άμυνας από την Τουρκία, καθώς και η υποστήριξη των ΗΠΑ στις Κουρδικές Μονάδες Άμυνας του Λαού (YPG), παρακλάδι του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK), αμφότερες οι Τουρκιές θεωρεί τρομοκρατικές οργανώσεις.
Συνθήκη CFE είχε υπογραφεί το 1990, μόλις ένα χρόνο μετά την πτώση του τείχους του Βερολίνου και το τέλος του Ψυχρού Πολέμου.
Έθετε όρια στον συμβατικό στρατιωτικό εξοπλισμό που μπορούσε να αναπτύξουν το ΝΑΤΟ και το τότε Σύμφωνο της Βαρσοβίας, ώστε να μην μπορούν να συγκεντρώνουν δυνάμεις που θα επέτρεπαν στη μία πλευρά να εξαπολύσει ταχεία επίθεση εναντίον της άλλης στην Ευρώπη.
Η Ρωσία αποσύρθηκε επισήμως από τη συνθήκη CFE στις 7 Νοεμβρίου πέρυσι, ωστόσο είχε αναστείλει την ενεργό συμμετοχή της από το 2015. Μετά την απόσυρση της Ρωσίας, οι ΗΠΑ είχαν επίσης αναστείλει την εφαρμογή της συνθήκης.
Το μήνυμα
Η Τουρκία με την απόφαση που ανακοίνωσε, στέλνει το μήνυμα ότι πλέον δεν δεσμεύεται από περιορισμούς στην συγκέντρωση δυνάμεων, ενώ συγχρόνως αποδεσμεύεται από τις τυπικές συμβατικές υποχρεώσεις (που έτσι κι αλλιώς είχαν αδρανοποιηθεί εδώ και 15 περίπου χρόνια).
Η απόφαση αυτή δεν επηρεάζει άμεσα την Ελλάδα, αλλά η χώρα μας παγίως εξέφραζε την διαφωνία της με την εξαίρεση μιας μεγάλης περιοχής της Τουρκία στην Μερσίνα από του περιορισμούς της Συμφωνίας, καθώς από εκεί έγινε η εκκίνηση των τουρκικών δυνάμεων κατά την διάρκεια της εισβολής στην Κύπρο.
Βεβαίως μετά από αυτή την κίνηση της Τουρκίας το ερώτημα είναι αν θα ακολουθήσει και η Ελλάδα, ώστε να καταργηθούν και τυπικά οι προβλεπόμενες από την Συμφωνία «οροφές» σε δυνάμεις και εξοπλισμό.
Αναστολή εφαρμογής και όχι απόσυρση
Σύμφωνα με το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Anadolu, ο Τούρκος εκπρόσωπος Oncu Keceli ανέφερε πως «το Συμβούλιο του ΝΑΤΟ προέβη σε δήλωση για το θέμα αυτό στις 7 Νοεμβρίου. Εμείς είχαμε κάνει επίσης μια άλλη δήλωση και ανακοινώσαμε την απόφασή μας με την αιτιολογία της.
Η ημερομηνία έναρξης ισχύος των αποφάσεων των συμμάχων του ΝΑΤΟ, που είναι συμβαλλόμενα μέρη της Συνθήκης CFE, για αναστολή της εφαρμογής της συνθήκης καθορίζεται από κάθε σύμμαχο στο πλαίσιο της εθνικής του νομοθεσίας».
«Η αναστολή έχει ήδη τεθεί σε ισχύ από τη συντριπτική πλειονότητα των συμμάχων που είναι συμβαλλόμενα μέρη της Συνθήκης CFE.
Η εσωτερική νομική διαδικασία για την έναρξη ισχύος της απόφασής μας να αναστείλουμε την εφαρμογή της Συνθήκης CFE από τις 8 Απριλίου 2024 έχει ολοκληρωθεί και το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως με ημερομηνία 5 Απριλίου 2024», πρόσθεσε ο Oncu Keceli .
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών