Ο ρόλος των ΗΠΑ… για τη Χούντα στη Χιλή…
Πριν από μισό αιώνα, η χούντα της Χιλής υπό τον Augusto Pinochet ίδρυσε την Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών, γνωστή ως DINA.
Στην πραγματικότητα, επρόκειτο για μια μυστική αστυνομία με απεριόριστες εξουσίες.
Μέσα σε τρία χρόνια, θανατώθηκαν περισσότεροι από τρεις χιλιάδες άνθρωποι.
50 χρόνια αργότερα, μέρος των εγγράφων που ρίχνουν φως στους αληθινούς υπευθύνου αποχαρακτηρίστηκαν στις Ηνωμένες Πολιτείες.
«Τρεις πηγές δύναμης»
Το Αρχείο Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ την αποκαλεί «αστυνομική δύναμη τύπου Gestapo».
Πράγματι, οι δυνάμεις και οι μέθοδοι είναι παρόμοιες.
Το διάταγμα για την ίδρυση της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών (Dirección de Inteligencia Nacional, DINA) δημοσιεύτηκε στις 18 Ιουνίου 1974, λιγότερο από ένα χρόνο μετά την άνοδο της Χούντας στην εξουσία.
Το διάταγμα, που υπογράφηκε από τον στρατηγό Augusto Pinochet και τους συνεργάτες του, ανέθετε «την ανάπτυξη απαιτήσεων συλλογής πληροφοριών για τη διαμόρφωση πολιτικών, σχεδίων και μέτρων που είναι απαραίτητα για την ασφάλεια και την ανάπτυξη της χώρας».
Το διάταγμα, ωστόσο, είχε τρεις διαβαθμισμένες ρήτρες που έδιναν στη νέα δομή το δικαίωμα να ενεργεί ως μυστική αστυνομία: να παρακολουθεί, να κρατά, να φυλακίζει και να εξοντώνει όποιον μοιάζει με οποιονδήποτε τρόπο με αντίπαλο του καθεστώτος.
Σε αντίθεση με την Gestapo, η οποία ήταν επίσημη κυβερνητική υπηρεσία (το κύριο τμήμα της αυτοκρατορικής ασφάλειας), το «τμήμα πληροφοριών» της Χιλής αναφέροταν απευθείας στον Pinochet.
«Υπάρχουν τρεις πηγές εξουσίας στη Χιλή» είπε ένας τοπικός αξιωματικός των πληροφοριών σε έναν στρατιωτικό ακόλουθο των ΗΠΑ το 1974.
«Pinochet, Θεός και DINA».
Διευθυντής έγινε ο συνταγματάρχης Manuel Contreras.
Τι σχέση έχουν οι ΗΠΑ;
Η ιστορία των σχέσεων των ΗΠΑ με τη Χούντα στη Χιλή είναι μακρά και προβληματική.
Από τη δεκαετία του 1990, ζητούνταν επανειλημμένα από τους Αμερικανούς προέδρους να απολογηθούν για την υποστήριξη της Ουάσιγκτον στο καθεστώς Pinochet - και πάντα απέφευγαν να απαντήσουν.
Το 2000, η CIA παραδέχτηκε τη συμμετοχή της - αν και με πολλές επιφυλάξεις.
«Η CIA υποστήριξε ενεργά τη στρατιωτική χούντα για την ανατροπή του Salvador Allende, αλλά δεν βοήθησε τον Pinochet να αναλάβει την προεδρία» ανέφερε το έγγραφο.
Σχετικά με την DINA, χρόνια αργότερα, ο υψηλόβαθμος αξιωματούχος των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών Raymond Warren μίλησε για την «ιδιοφυΐα» του Contreras σε ό,τι αφορά τη δημιουργία του κατασταλτικού μηχανισμού.
Τα αποχαρακτηρισμένα έγγραφα ρίχνουν φως .
Οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες υποστήριξαν οργανωτικά την DINA.
Στα μέσα Φεβρουαρίου 1974, ο αναπληρωτής διευθυντής της CIA, Vernon Walters, ταξίδεψε κρυφά στο Σαντιάγο.
«Μετέφερα χαιρετισμούς από τον Πρόεδρο και τον Υπουργό Εξωτερικών, καθώς και διαβεβαιώσεις φιλίας και την επιθυμία μας να βοηθήσουμε με διακριτικότητα» λέει ο Walters σε σχετικό τηλεγράφημα στον Henry Kissinger, ο οποίος ήταν επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Ο Pinochet, αποδεχόμενος την προσφορά, ζήτησε από τη CIA να υποστηρίξει τη νέα του υπηρεσία και «το βασικό του πρόσωπο», τον συνταγματάρχη Manuel Contreras.
«Του είπα ότι θα χαιρόμασταν αν ο Contreras ή κάποιος άλλος ερχόταν να δει τι μπορούμε να κάνουμε για να βοηθήσουμε», συνεχίζει ο Walters.
Τρεις εβδομάδες αργότερα, ο Χιλιανός συνταγματάρχης έγινε δεκτός σε δείπνο στο Langley.
Οι υπάλληλοι του τμήματος μίλησαν στον καλεσμένο για το πώς λειτουργούν γενικά οι υπηρεσίες πληροφοριών.
Και για κάποιο διάστημα στα μέσα του 1975, ο Contreras περιλαμβανόταν ακόμη και στις οικονομικές εκθέσεις της CIA ως «έμμισθο περιουσιακό στοιχείο».
Ο διάβολος…
Αν και μονάδες των ενόπλων δυνάμεων της Χιλής διέπρατταν εγκλήματα, κατά τα τρία πρώτα χρόνια της δικτατορίας ήταν η DINA που ήταν υπεύθυνη για τις περισσότερες μυστικές συλλήψεις, περιπτώσεις βασανιστηρίων και εξαφανίσεων.
Στις ΗΠΑ άρχισαν να συνειδητοποιούν με τι είχαν να κάνουν.
Μια έκθεση των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών σημείωσε ότι οι μέθοδοι ανάκρισης των κρατουμένων ήταν «κατευθείαν από την Ισπανική Ιερά Εξέταση».
Για παράδειγμα, έδεναν τους φυλακισμένους και τους πετούσαν από ένα ελικόπτερο στον ωκεανό.
Η DINA συμμετείχε επίσης σε εκστρατείες παραπληροφόρησης μεγάλης κλίμακας.
Κατά τη διάρκεια της Επιχείρησης Colombo, πράκτορες φύτεψαν ψευδείς ιστορίες σε σκοτεινά ενημερωτικά δελτία και εφημερίδες στη Βραζιλία και την Αργεντινή, υποστηρίζοντας ότι οι Χιλιανοί αριστεροί σκότωναν ο ένας τον άλλον.
Οι αξιωματικοί της DINA έφεραν ένα πτώμα στο Μπουένος Άιρες με κομμένα το κεφάλι και τα χέρια, με έγγραφα ταυτότητας ενός από τους εξαφανισμένους Χιλιανούς και ένα σημείωμα: «Σκοτώθηκε από τον MIR».
Επρόκειτο για μια από τις αριστερές κομματικές οργανώσεις.
Μια ομάδα δημοσιογράφων με επικεφαλής τον Αμερικανό John Dings αποκάλυψε την Επιχείρηση Κολόμπο.
Η αμερικανική πρεσβεία είπε στην Ουάσιγκτον ότι οι ιστορίες στον Τύπο ήταν «πιθανώς αναληθείς» και ότι τα αγνοούμενα θύματα στην πραγματικότητα σκοτώθηκαν από Χιλιανούς.
Η οργάνωση του Pinochet επίσης ευθυνόταν για ένα άκρως απόρρητο πρόγραμμα για την ανάπτυξη χημικών όπλων που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν σε περίπτωση πολέμου με το Περού ή την Αργεντινή, καθώς και για μυστικές δολοφονίες εχθρών του καθεστώτος.
Οι υπάλληλοι έχτισαν ένα κρυφό εργαστήριο στο σπίτι ενός από τους κορυφαίους πράκτορές τους, τον Michael Townley, ο οποίος αγόραζε εξοπλισμό και χημικά στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Εκτός από την παραγωγή sharin, σχεδίαζαν να δημιουργήσουν ακόμη πιο επικίνδυνα χημικά αέρια: soman και tabun.
Διάλυση
Τον Σεπτέμβριο του 1976, η DINA χτύπησε στην καρδιά των Ηνωμένων Πολιτειών.
Ο πρώην πρεσβευτής της Χιλής Orlando Letelier και ο γραμματέας του Ronnie Karpen Moffitt σκοτώθηκαν σε έκρηξη παγιδευμένου αυτοκινήτου στην Ουάσιγκτον.
Η επίθεση προκάλεσε αντιδράσεις από τη διεθνή κοινή γνώμη, που εξοργίστηκε από την αχαλίνωτη υπηρεσία πληροφοριών.
Λιγότερο από ένα χρόνο μετά τη βομβιστική επίθεση στην Ουάσιγκτον, ο Pinochet ανακοίνωσε τη διάλυση της οργάνωσης.
Mε νέο διάταγμα ιδρύθηκε το «Κέντρο Εθνικής Πληροφοριών» (CNI).
Οι εκθέσεις των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών και οι εκτιμήσεις της πρεσβείας σημειώνουν ότι επρόκειτο απλώς για μια «επονομασία» της μυστικής αστυνομίας της Χιλής: «Οι λειτουργίες και η διατύπωση των διαταγμάτων για τη δημιουργία DINA και CNI είναι σχεδόν πανομοιότυπες».
Πολλοί πράκτορες της DINA απλώς μετακόμισαν σε ένα νέο κέντρο, το οποίο επίσης αναφερόταν απευθείας στον δικτάτορα.
Παρά τις προειδοποιήσεις διπλωματών και αξιωματικών πληροφοριών, η Ουάσιγκτον δεν προσπάθησε ενεργά να πολεμήσει την οργάνωση Pinochet.
Μόλις τον Ιανουάριο του 1978 το Υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ απήγγειλε κατηγορίες στον Contreras και τον αναπληρωτή του, Pedro Espinosa, για τη συμμετοχή τους στις δολοφονίες των Letelier και Moffitt και ζήτησε την έκδοσή τους.
Ο Pinochet αρνήθηκε. Γεγονός είναι ότι «το βασικό του πρόσωπο» άρχισε να εκβιάζει τον πρόεδρο, απειλώντας να παραδώσει στις Ηνωμένες Πολιτείες έγγραφα σχετικά με την προσωπική εμπλοκή του δικτάτορα στην τρομοκρατική επίθεση.
Ο Contreras και ο Espinosa οδηγήθηκαν σε δίκη τη δεκαετία του 1990, στην πατρίδα τους, μετά την αποχώρηση του Pinochet από την προεδρία.
Ταυτόχρονα, έπαψε να υπάρχει και το CNI.
www.bankingnews.gr
Στην πραγματικότητα, επρόκειτο για μια μυστική αστυνομία με απεριόριστες εξουσίες.
Μέσα σε τρία χρόνια, θανατώθηκαν περισσότεροι από τρεις χιλιάδες άνθρωποι.
50 χρόνια αργότερα, μέρος των εγγράφων που ρίχνουν φως στους αληθινούς υπευθύνου αποχαρακτηρίστηκαν στις Ηνωμένες Πολιτείες.
«Τρεις πηγές δύναμης»
Το Αρχείο Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ την αποκαλεί «αστυνομική δύναμη τύπου Gestapo».
Πράγματι, οι δυνάμεις και οι μέθοδοι είναι παρόμοιες.
Το διάταγμα για την ίδρυση της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών (Dirección de Inteligencia Nacional, DINA) δημοσιεύτηκε στις 18 Ιουνίου 1974, λιγότερο από ένα χρόνο μετά την άνοδο της Χούντας στην εξουσία.
Το διάταγμα, που υπογράφηκε από τον στρατηγό Augusto Pinochet και τους συνεργάτες του, ανέθετε «την ανάπτυξη απαιτήσεων συλλογής πληροφοριών για τη διαμόρφωση πολιτικών, σχεδίων και μέτρων που είναι απαραίτητα για την ασφάλεια και την ανάπτυξη της χώρας».
Το διάταγμα, ωστόσο, είχε τρεις διαβαθμισμένες ρήτρες που έδιναν στη νέα δομή το δικαίωμα να ενεργεί ως μυστική αστυνομία: να παρακολουθεί, να κρατά, να φυλακίζει και να εξοντώνει όποιον μοιάζει με οποιονδήποτε τρόπο με αντίπαλο του καθεστώτος.
Σε αντίθεση με την Gestapo, η οποία ήταν επίσημη κυβερνητική υπηρεσία (το κύριο τμήμα της αυτοκρατορικής ασφάλειας), το «τμήμα πληροφοριών» της Χιλής αναφέροταν απευθείας στον Pinochet.
«Υπάρχουν τρεις πηγές εξουσίας στη Χιλή» είπε ένας τοπικός αξιωματικός των πληροφοριών σε έναν στρατιωτικό ακόλουθο των ΗΠΑ το 1974.
«Pinochet, Θεός και DINA».
Διευθυντής έγινε ο συνταγματάρχης Manuel Contreras.
Τι σχέση έχουν οι ΗΠΑ;
Η ιστορία των σχέσεων των ΗΠΑ με τη Χούντα στη Χιλή είναι μακρά και προβληματική.
Από τη δεκαετία του 1990, ζητούνταν επανειλημμένα από τους Αμερικανούς προέδρους να απολογηθούν για την υποστήριξη της Ουάσιγκτον στο καθεστώς Pinochet - και πάντα απέφευγαν να απαντήσουν.
Το 2000, η CIA παραδέχτηκε τη συμμετοχή της - αν και με πολλές επιφυλάξεις.
«Η CIA υποστήριξε ενεργά τη στρατιωτική χούντα για την ανατροπή του Salvador Allende, αλλά δεν βοήθησε τον Pinochet να αναλάβει την προεδρία» ανέφερε το έγγραφο.
Σχετικά με την DINA, χρόνια αργότερα, ο υψηλόβαθμος αξιωματούχος των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών Raymond Warren μίλησε για την «ιδιοφυΐα» του Contreras σε ό,τι αφορά τη δημιουργία του κατασταλτικού μηχανισμού.
Τα αποχαρακτηρισμένα έγγραφα ρίχνουν φως .
Οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες υποστήριξαν οργανωτικά την DINA.
Στα μέσα Φεβρουαρίου 1974, ο αναπληρωτής διευθυντής της CIA, Vernon Walters, ταξίδεψε κρυφά στο Σαντιάγο.
«Μετέφερα χαιρετισμούς από τον Πρόεδρο και τον Υπουργό Εξωτερικών, καθώς και διαβεβαιώσεις φιλίας και την επιθυμία μας να βοηθήσουμε με διακριτικότητα» λέει ο Walters σε σχετικό τηλεγράφημα στον Henry Kissinger, ο οποίος ήταν επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Ο Pinochet, αποδεχόμενος την προσφορά, ζήτησε από τη CIA να υποστηρίξει τη νέα του υπηρεσία και «το βασικό του πρόσωπο», τον συνταγματάρχη Manuel Contreras.
«Του είπα ότι θα χαιρόμασταν αν ο Contreras ή κάποιος άλλος ερχόταν να δει τι μπορούμε να κάνουμε για να βοηθήσουμε», συνεχίζει ο Walters.
Τρεις εβδομάδες αργότερα, ο Χιλιανός συνταγματάρχης έγινε δεκτός σε δείπνο στο Langley.
Οι υπάλληλοι του τμήματος μίλησαν στον καλεσμένο για το πώς λειτουργούν γενικά οι υπηρεσίες πληροφοριών.
Και για κάποιο διάστημα στα μέσα του 1975, ο Contreras περιλαμβανόταν ακόμη και στις οικονομικές εκθέσεις της CIA ως «έμμισθο περιουσιακό στοιχείο».
Ο διάβολος…
Αν και μονάδες των ενόπλων δυνάμεων της Χιλής διέπρατταν εγκλήματα, κατά τα τρία πρώτα χρόνια της δικτατορίας ήταν η DINA που ήταν υπεύθυνη για τις περισσότερες μυστικές συλλήψεις, περιπτώσεις βασανιστηρίων και εξαφανίσεων.
Στις ΗΠΑ άρχισαν να συνειδητοποιούν με τι είχαν να κάνουν.
Μια έκθεση των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών σημείωσε ότι οι μέθοδοι ανάκρισης των κρατουμένων ήταν «κατευθείαν από την Ισπανική Ιερά Εξέταση».
Για παράδειγμα, έδεναν τους φυλακισμένους και τους πετούσαν από ένα ελικόπτερο στον ωκεανό.
Η DINA συμμετείχε επίσης σε εκστρατείες παραπληροφόρησης μεγάλης κλίμακας.
Κατά τη διάρκεια της Επιχείρησης Colombo, πράκτορες φύτεψαν ψευδείς ιστορίες σε σκοτεινά ενημερωτικά δελτία και εφημερίδες στη Βραζιλία και την Αργεντινή, υποστηρίζοντας ότι οι Χιλιανοί αριστεροί σκότωναν ο ένας τον άλλον.
Οι αξιωματικοί της DINA έφεραν ένα πτώμα στο Μπουένος Άιρες με κομμένα το κεφάλι και τα χέρια, με έγγραφα ταυτότητας ενός από τους εξαφανισμένους Χιλιανούς και ένα σημείωμα: «Σκοτώθηκε από τον MIR».
Επρόκειτο για μια από τις αριστερές κομματικές οργανώσεις.
Μια ομάδα δημοσιογράφων με επικεφαλής τον Αμερικανό John Dings αποκάλυψε την Επιχείρηση Κολόμπο.
Η αμερικανική πρεσβεία είπε στην Ουάσιγκτον ότι οι ιστορίες στον Τύπο ήταν «πιθανώς αναληθείς» και ότι τα αγνοούμενα θύματα στην πραγματικότητα σκοτώθηκαν από Χιλιανούς.
Η οργάνωση του Pinochet επίσης ευθυνόταν για ένα άκρως απόρρητο πρόγραμμα για την ανάπτυξη χημικών όπλων που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν σε περίπτωση πολέμου με το Περού ή την Αργεντινή, καθώς και για μυστικές δολοφονίες εχθρών του καθεστώτος.
Οι υπάλληλοι έχτισαν ένα κρυφό εργαστήριο στο σπίτι ενός από τους κορυφαίους πράκτορές τους, τον Michael Townley, ο οποίος αγόραζε εξοπλισμό και χημικά στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Εκτός από την παραγωγή sharin, σχεδίαζαν να δημιουργήσουν ακόμη πιο επικίνδυνα χημικά αέρια: soman και tabun.
Διάλυση
Τον Σεπτέμβριο του 1976, η DINA χτύπησε στην καρδιά των Ηνωμένων Πολιτειών.
Ο πρώην πρεσβευτής της Χιλής Orlando Letelier και ο γραμματέας του Ronnie Karpen Moffitt σκοτώθηκαν σε έκρηξη παγιδευμένου αυτοκινήτου στην Ουάσιγκτον.
Η επίθεση προκάλεσε αντιδράσεις από τη διεθνή κοινή γνώμη, που εξοργίστηκε από την αχαλίνωτη υπηρεσία πληροφοριών.
Λιγότερο από ένα χρόνο μετά τη βομβιστική επίθεση στην Ουάσιγκτον, ο Pinochet ανακοίνωσε τη διάλυση της οργάνωσης.
Mε νέο διάταγμα ιδρύθηκε το «Κέντρο Εθνικής Πληροφοριών» (CNI).
Οι εκθέσεις των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών και οι εκτιμήσεις της πρεσβείας σημειώνουν ότι επρόκειτο απλώς για μια «επονομασία» της μυστικής αστυνομίας της Χιλής: «Οι λειτουργίες και η διατύπωση των διαταγμάτων για τη δημιουργία DINA και CNI είναι σχεδόν πανομοιότυπες».
Πολλοί πράκτορες της DINA απλώς μετακόμισαν σε ένα νέο κέντρο, το οποίο επίσης αναφερόταν απευθείας στον δικτάτορα.
Παρά τις προειδοποιήσεις διπλωματών και αξιωματικών πληροφοριών, η Ουάσιγκτον δεν προσπάθησε ενεργά να πολεμήσει την οργάνωση Pinochet.
Μόλις τον Ιανουάριο του 1978 το Υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ απήγγειλε κατηγορίες στον Contreras και τον αναπληρωτή του, Pedro Espinosa, για τη συμμετοχή τους στις δολοφονίες των Letelier και Moffitt και ζήτησε την έκδοσή τους.
Ο Pinochet αρνήθηκε. Γεγονός είναι ότι «το βασικό του πρόσωπο» άρχισε να εκβιάζει τον πρόεδρο, απειλώντας να παραδώσει στις Ηνωμένες Πολιτείες έγγραφα σχετικά με την προσωπική εμπλοκή του δικτάτορα στην τρομοκρατική επίθεση.
Ο Contreras και ο Espinosa οδηγήθηκαν σε δίκη τη δεκαετία του 1990, στην πατρίδα τους, μετά την αποχώρηση του Pinochet από την προεδρία.
Ταυτόχρονα, έπαψε να υπάρχει και το CNI.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών