Σε έξι μήνες, πού θα είναι η αγορά; Ξέρεις; Μάλλον όχι… Γι' αυτό οι περισσότεροι επενδυτές θα χάσουν τα χρήματά τους, υποστηρίζει ο Faber…
Εξαιρετικά δυσοίωνα παρουσιάζει τα πράγματα στις αγορές ο βετεράνος trader Marc Faber, ευρύτερα γνωστός ως δρ Καταστροφή, που σε συνέντευξή του την οποία έδωσε στο Marketwatch δίνει οδηγίες προς ναυτιλλομένους.
Σε έξι μήνες, πού θα είναι η αγορά; Ξέρεις; Μάλλον όχι… Γι' αυτό οι περισσότεροι επενδυτές θα χάσουν τα χρήματά τους, υποστηρίζει ο Faber, που «κέρδισε» την προσωνυμία «δρ Καταστροφή» όταν προέβλεψε το κραχ του χρηματιστηρίου τον Οκτώβριο του 1987.
Ο Faber, εκδότης του επενδυτικού ενημερωτικού δελτίου «The Gloom, Boom, & Doom Report» δεν προβλέπει κραχ, αλλά είναι επιφυλακτικός…
Eξακολουθεί δε να ανησυχεί για τις αποτιμήσεις των μετοχών.
Όπως επισημαίνει, «Η αγορά έχει οδηγηθεί ψηλότερα από μια χούφτα μετοχές», δηλαδή από τις μετοχές που σχετίζονται με την τεχνητή νοημοσύνη».
Αυτές οι μετοχές, σημειώνει η Faber, είναι «χονδροειδώς υπερτιμημένες».
Έχοντας 50 χρόνια εμπειρίας, ο Faber έχει μάθει πολλά σημαντικά μαθήματα: Σεβαστείτε τη δύναμη και το απρόβλεπτο του χρηματιστηρίου, έστω και μόνο για να αποφύγετε την έκπληξη όταν η αγορά κάνει ακραίες κινήσεις.
Ειδικότερα, όπως είπε, «είμαι σχετικά αρνητικός για την αγορά των ΗΠΑ.
Οι περισσότερες μετοχές δεν τα πήγαν καλά.
Ωστόσο, η αγορά οδηγήθηκε υψηλότερα από μια χούφτα μετοχές και οτιδήποτε έχει να κάνει με την υψηλή τεχνολογία, ειδικά με την τεχνητή νοημοσύνη.
Κατά την άποψή μου, αυτές οι μετοχές είναι κατάφωρα υπερτιμημένες και έχουν σημαντικά αρνητικά σημεία.
Όταν υπάρξει αλλαγή στην κυβέρνηση, αυτές οι μετοχές θα υποχωρήσουν καθώς η αγορά θα προσανατολιστεί περισσότερο στην αξία»…
Σύμφωνα με τον Faber, αν δει κάποιος αποτιμήσεις με βάση τα ιστορικά πρότυπα, είναι σε πολύ υψηλά επίπεδα.
Δεύτερον, τα περιθώρια κέρδους των αμερικανικών εταιρειών θα μειωθούν λόγω των πληθωριστικών πιέσεων, αλλά και λόγω της χαμηλής ζήτησης.
Το πρόβλημα που έχουν πολλοί κλάδοι είναι η οικονομική προσιτότητα, ειδικά στον κλάδο της στέγασης.
Η οικονομική προσιτότητα των κατοικιών στις ΗΠΑ βρίσκεται στο χαμηλότερο επίπεδο που έχει ποτέ.
Αυτό μειώνει τη ζήτηση, γεγονός που μειώνει τις δυνατότητες κερδών.
Το ερώτημα
Σύμφωνα με τον Faber, το βασικό ερώτημα είναι πώς μπορούμε να χειριστούμε την οικονομία χωρίς o ασθενής να μπει στο νοσοκομείο…
Η κατάσταση θα είναι πολύ δυσάρεστη για δύο, τρία ή τέσσερα χρόνια.
Αυτό όμως που πρέπει να γίνει -και θα γίνει τελικά- είναι να μειωθούν τα δημοσιονομικά ελλείμματα.
Σε αυτό το πλαίσιο υπάρχουν τρεις επιλογές.
Πρώτον, οι πολιτικοί θα μπορούσαν να αυξήσουν τους φόρους.
Ωστόσο, εάν οι πολιτικοί πάνε στους Αμερικανούς και τους πουν ότι πρέπει να αυξήσουν τους φόρους, δεν θα εκλεγούν.
Δεύτερον, θα μπορούσαν να μειώσουν τις κρατικές δαπάνες.
Αλλά κανείς δεν θα τους εκλέξει εάν περικόψουν τις συντάξεις των βετεράνων της αστυνομίας, της πυροσβεστικής και του στρατού ή περικόψουν τις εισφορές κοινωνικής ασφάλισης για όσους είναι άνω των 65 ετών.
Η τρίτη επιλογή είναι ο πληθωρισμός.
Η κυβέρνηση τυπώνει χρήματα και ο πληθωρισμός ανεβαίνει.
Αλλά ο πληθωρισμός αυξάνεται λόγω των ελλειμμάτων και της εκτύπωσης χρήματος. Με άλλα λόγια, είναι φόρος.
Η κακή πτυχή του πληθωρισμού είναι ότι αγγίζει διαφορετικούς τομείς της κοινωνίας διαφορετικά.
Για παράδειγμα, έχω μετρητά, μετοχές, ομόλογα, εμπορεύματα και δεν έχω χρέος.
Λατρεύω τον πληθωρισμό γιατί η αξία των περιουσιακών μου στοιχείων ανεβαίνει.
«Αλλά ως κοινωνικός παρατηρητής, ιστορικός και οικονομολόγος, ξέρων ότι είναι μια καταστροφική πολιτική με καταστροφικό αποτέλεσμα.
Οι φτωχοί άνθρωποι πλήττονται περισσότερο σε περιόδους πληθωρισμού επειδή δεν έχουν περιουσιακά στοιχεία.
Γι' αυτό, αν κοιτάξετε κάθε πληθωριστική περίοδο στην ιστορία, η ανισότητα πλούτου αυξήθηκε δραματικά» υποστηρίζει ο Faber…
Και η κουτσή Μαρία...
Όπως ανέφερε ο Faber, ένα βασικό ζήτημα είναι ο τρόπος σκέψης των πολιτών…
«Πρέπει να αλλάξουν τον τρόπο με τον οποίο σκέφτονται και να αρχίσουν να συλλογίζονται πως ό,τι ανεβαίνει κατεβαίνει κιόλας.
Σκεφτείτε τι θα συμβεί αν ό,τι στοιχείο ενεργητικό έχετε χάσει την αξία του.
Θέλω να τονίσω ότι δεν θα είναι καταστροφή αν όλα υποχωρήσουν αλλά είστε απαλλαγμένη από χρέη.
Το πρόβλημα θα το έχουν άνθρωποι που έχουν πολλά χρέη, γιατί τα χρέη δεν πέφτουν.
Αν ήμουν επενδυτής, δεδομένης της αβεβαιότητας που έχουμε στον κόσμο, θα είχα στην κατοχή μου μερικά πολύτιμα μέταλλα.
Δεν λέω ότι η αγορά των πολύτιμων μετάλλων θα ανέβει αύριο.
Αλλά όταν κοιτάζω τα επίπεδα του χρέους στην Αμερική -τις μη χρηματοδοτούμενες υποχρεώσεις της κυβέρνησης των ΗΠΑ και εκείνων των συνταξιοδοτικών ταμείων, κατά την άποψή μου - η μόνη διέξοδος είναι να τυπωθούν χρήματα.
Δεν υπάρχει άλλη επιλογή. Αυτό έκαναν πάντα οι κυβερνήσεις.
Ήμουν ένας από τους μεγαλύτερους short sellers.
Αλλά κατά τη διάρκεια της τεχνολογικής έκρηξης το 1999 και το 2000, έχασα πολλά χρήματα.
Αποφάσισα ότι το σορτάρισμα σε περιβάλλον ποσοτικής χαλάρωσης είναι επικίνδυνο.
Από την άλλη, με βάση τα θεμελιώδη στοιχεία, οι μετοχές θα πρέπει να υποχωρήσουν, ωστόσο οι κεντρικές τράπεζες χειραγωγούν τις αγορές.
Σε κάθε περίπτωση, η αγορά είναι απρόβλεπτη.
Σε οποιαδήποτε ημέρα συναλλαγών, δεν γνωρίζουμε πώς θα κλείσει.
Και σε έξι μήνες πού θα είναι η αγορά; Ξέρεις; Δεν ξέρω.
Γι' αυτό οι περισσότεροι επενδυτές και traders θα χάσουν χρήματα».
Στην πραγματικότητα, όλος ο κόσμος έχει στοιχηματίσει στις μετοχές των Magnificent Seven - ειδικά στην Nvidia (NVDA).
Αναμείνατε διολίσθηση…
www.bankingnews.gr
Σε έξι μήνες, πού θα είναι η αγορά; Ξέρεις; Μάλλον όχι… Γι' αυτό οι περισσότεροι επενδυτές θα χάσουν τα χρήματά τους, υποστηρίζει ο Faber, που «κέρδισε» την προσωνυμία «δρ Καταστροφή» όταν προέβλεψε το κραχ του χρηματιστηρίου τον Οκτώβριο του 1987.
Ο Faber, εκδότης του επενδυτικού ενημερωτικού δελτίου «The Gloom, Boom, & Doom Report» δεν προβλέπει κραχ, αλλά είναι επιφυλακτικός…
Eξακολουθεί δε να ανησυχεί για τις αποτιμήσεις των μετοχών.
Όπως επισημαίνει, «Η αγορά έχει οδηγηθεί ψηλότερα από μια χούφτα μετοχές», δηλαδή από τις μετοχές που σχετίζονται με την τεχνητή νοημοσύνη».
Αυτές οι μετοχές, σημειώνει η Faber, είναι «χονδροειδώς υπερτιμημένες».
Έχοντας 50 χρόνια εμπειρίας, ο Faber έχει μάθει πολλά σημαντικά μαθήματα: Σεβαστείτε τη δύναμη και το απρόβλεπτο του χρηματιστηρίου, έστω και μόνο για να αποφύγετε την έκπληξη όταν η αγορά κάνει ακραίες κινήσεις.
Ειδικότερα, όπως είπε, «είμαι σχετικά αρνητικός για την αγορά των ΗΠΑ.
Οι περισσότερες μετοχές δεν τα πήγαν καλά.
Ωστόσο, η αγορά οδηγήθηκε υψηλότερα από μια χούφτα μετοχές και οτιδήποτε έχει να κάνει με την υψηλή τεχνολογία, ειδικά με την τεχνητή νοημοσύνη.
Κατά την άποψή μου, αυτές οι μετοχές είναι κατάφωρα υπερτιμημένες και έχουν σημαντικά αρνητικά σημεία.
Όταν υπάρξει αλλαγή στην κυβέρνηση, αυτές οι μετοχές θα υποχωρήσουν καθώς η αγορά θα προσανατολιστεί περισσότερο στην αξία»…
Σύμφωνα με τον Faber, αν δει κάποιος αποτιμήσεις με βάση τα ιστορικά πρότυπα, είναι σε πολύ υψηλά επίπεδα.
Δεύτερον, τα περιθώρια κέρδους των αμερικανικών εταιρειών θα μειωθούν λόγω των πληθωριστικών πιέσεων, αλλά και λόγω της χαμηλής ζήτησης.
Το πρόβλημα που έχουν πολλοί κλάδοι είναι η οικονομική προσιτότητα, ειδικά στον κλάδο της στέγασης.
Η οικονομική προσιτότητα των κατοικιών στις ΗΠΑ βρίσκεται στο χαμηλότερο επίπεδο που έχει ποτέ.
Αυτό μειώνει τη ζήτηση, γεγονός που μειώνει τις δυνατότητες κερδών.
Το ερώτημα
Σύμφωνα με τον Faber, το βασικό ερώτημα είναι πώς μπορούμε να χειριστούμε την οικονομία χωρίς o ασθενής να μπει στο νοσοκομείο…
Η κατάσταση θα είναι πολύ δυσάρεστη για δύο, τρία ή τέσσερα χρόνια.
Αυτό όμως που πρέπει να γίνει -και θα γίνει τελικά- είναι να μειωθούν τα δημοσιονομικά ελλείμματα.
Σε αυτό το πλαίσιο υπάρχουν τρεις επιλογές.
Πρώτον, οι πολιτικοί θα μπορούσαν να αυξήσουν τους φόρους.
Ωστόσο, εάν οι πολιτικοί πάνε στους Αμερικανούς και τους πουν ότι πρέπει να αυξήσουν τους φόρους, δεν θα εκλεγούν.
Δεύτερον, θα μπορούσαν να μειώσουν τις κρατικές δαπάνες.
Αλλά κανείς δεν θα τους εκλέξει εάν περικόψουν τις συντάξεις των βετεράνων της αστυνομίας, της πυροσβεστικής και του στρατού ή περικόψουν τις εισφορές κοινωνικής ασφάλισης για όσους είναι άνω των 65 ετών.
Η τρίτη επιλογή είναι ο πληθωρισμός.
Η κυβέρνηση τυπώνει χρήματα και ο πληθωρισμός ανεβαίνει.
Αλλά ο πληθωρισμός αυξάνεται λόγω των ελλειμμάτων και της εκτύπωσης χρήματος. Με άλλα λόγια, είναι φόρος.
Η κακή πτυχή του πληθωρισμού είναι ότι αγγίζει διαφορετικούς τομείς της κοινωνίας διαφορετικά.
Για παράδειγμα, έχω μετρητά, μετοχές, ομόλογα, εμπορεύματα και δεν έχω χρέος.
Λατρεύω τον πληθωρισμό γιατί η αξία των περιουσιακών μου στοιχείων ανεβαίνει.
«Αλλά ως κοινωνικός παρατηρητής, ιστορικός και οικονομολόγος, ξέρων ότι είναι μια καταστροφική πολιτική με καταστροφικό αποτέλεσμα.
Οι φτωχοί άνθρωποι πλήττονται περισσότερο σε περιόδους πληθωρισμού επειδή δεν έχουν περιουσιακά στοιχεία.
Γι' αυτό, αν κοιτάξετε κάθε πληθωριστική περίοδο στην ιστορία, η ανισότητα πλούτου αυξήθηκε δραματικά» υποστηρίζει ο Faber…
Και η κουτσή Μαρία...
Όπως ανέφερε ο Faber, ένα βασικό ζήτημα είναι ο τρόπος σκέψης των πολιτών…
«Πρέπει να αλλάξουν τον τρόπο με τον οποίο σκέφτονται και να αρχίσουν να συλλογίζονται πως ό,τι ανεβαίνει κατεβαίνει κιόλας.
Σκεφτείτε τι θα συμβεί αν ό,τι στοιχείο ενεργητικό έχετε χάσει την αξία του.
Θέλω να τονίσω ότι δεν θα είναι καταστροφή αν όλα υποχωρήσουν αλλά είστε απαλλαγμένη από χρέη.
Το πρόβλημα θα το έχουν άνθρωποι που έχουν πολλά χρέη, γιατί τα χρέη δεν πέφτουν.
Αν ήμουν επενδυτής, δεδομένης της αβεβαιότητας που έχουμε στον κόσμο, θα είχα στην κατοχή μου μερικά πολύτιμα μέταλλα.
Δεν λέω ότι η αγορά των πολύτιμων μετάλλων θα ανέβει αύριο.
Αλλά όταν κοιτάζω τα επίπεδα του χρέους στην Αμερική -τις μη χρηματοδοτούμενες υποχρεώσεις της κυβέρνησης των ΗΠΑ και εκείνων των συνταξιοδοτικών ταμείων, κατά την άποψή μου - η μόνη διέξοδος είναι να τυπωθούν χρήματα.
Δεν υπάρχει άλλη επιλογή. Αυτό έκαναν πάντα οι κυβερνήσεις.
Ήμουν ένας από τους μεγαλύτερους short sellers.
Αλλά κατά τη διάρκεια της τεχνολογικής έκρηξης το 1999 και το 2000, έχασα πολλά χρήματα.
Αποφάσισα ότι το σορτάρισμα σε περιβάλλον ποσοτικής χαλάρωσης είναι επικίνδυνο.
Από την άλλη, με βάση τα θεμελιώδη στοιχεία, οι μετοχές θα πρέπει να υποχωρήσουν, ωστόσο οι κεντρικές τράπεζες χειραγωγούν τις αγορές.
Σε κάθε περίπτωση, η αγορά είναι απρόβλεπτη.
Σε οποιαδήποτε ημέρα συναλλαγών, δεν γνωρίζουμε πώς θα κλείσει.
Και σε έξι μήνες πού θα είναι η αγορά; Ξέρεις; Δεν ξέρω.
Γι' αυτό οι περισσότεροι επενδυτές και traders θα χάσουν χρήματα».
Στην πραγματικότητα, όλος ο κόσμος έχει στοιχηματίσει στις μετοχές των Magnificent Seven - ειδικά στην Nvidia (NVDA).
Αναμείνατε διολίσθηση…
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών