Εξαιρετικά αμφιλεγόμενη θεωρείται η εμπορική συμφωνία της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τη Mercosur της Νότιας Αμερικής, με τα κράτη μέλη της ΕΕ να είναι διχασμένα ως προς τους όρους της και πολλούς να είναι επιφυλακτικοί για ένα ακόμη σημείο ανάφλεξης μεταξύ κυβερνήσεων και αγροτών, σημειώνει το CNBC.
Μετά από 25 χρόνια συνομιλιών, η ΕΕ και πέντε χώρες της Νότιας Αμερικής – Βραζιλία, Αργεντινή, Ουρουγουάη, Παραγουάη και Βολιβία – υπέγραψαν στις 6 Δεκεμβρίου μια εμπορική συμφωνία-ορόσημο, θέτοντας τις βάσεις για μια από τις μεγαλύτερες ζώνες ελεύθερου εμπορίου στον κόσμο.
Η διατλαντική συμφωνία εκτιμάται ότι θα καλύπτει μια περιοχή με περισσότερους από 700 εκατομμύρια ανθρώπους και αντιπροσωπεύει περίπου το 20% του παγκόσμιου ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος.
Η συμφωνία, η οποία έχει σχεδιαστεί για να διευκολύνει το εμπόριο μεταξύ των δύο μπλοκ με τη μείωση των δασμών σε μια σειρά προϊόντων, χρειάζεται τώρα την έγκριση του Κοινοβουλίου της ΕΕ και την ειδική πλειοψηφία των 15 κρατών-μελών.
Οι αναλυτές αναμένουν μια ανώμαλη διαδικασία επικύρωσης, με τους αγρότες και ορισμένα κράτη μέλη της ΕΕ να προειδοποιούν ότι θα μπορούσε να δημιουργήσει αθέμιτο ανταγωνισμό για την ευρωπαϊκή γεωργία.
Η Γαλλία, η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης, αντιτίθεται σθεναρά, ενώ χώρες όπως η Πολωνία, η Ιταλία, η Αυστρία και η Ολλανδία έχουν εκφράσει επιφυλάξεις.
Η Γερμανία, η οποία τάσσεται σθεναρά υπέρ της συμφωνίας, συμμετέχει σε ένα μπλοκ 10 άλλων κρατών-μελών που ζητούν από την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν να επικυρώσει γρήγορα τους τελικούς όρους.
Η ΕΕ και το μπλοκ των Mercosur υπέγραψαν αρχικά ένα σχέδιο εμπορικής συμφωνίας τον Ιούνιο του 2019, μόνο που η πρόοδος αναβλήθηκε μέχρι τις αρχές αυτού του μήνα εν μέσω πολιτικών και περιβαλλοντικών ζητημάτων.
Ορισμένα από αυτά τα εμπόδια περιελάμβαναν την αναμενόμενη αύξηση της χρήσης φυτοφαρμάκων και την προοπτική περαιτέρω απώλειας της βιοποικιλότητας, ανησυχίες σχετικά με τον ρυθμό αποψίλωσης των δασών στον Αμαζόνιο και ανησυχίες για τα ανθρώπινα δικαιώματα όσον αφορά τις ομάδες ιθαγενών.
Ο αναλυτής της Verisk Maplecroft, Mariano Masado, δήλωσε στο CNBC ότι η σιωπηρή απόρριψη της συμφωνίας από τη Γαλλία εξελίχθηκε τα τελευταία σχεδόν έξι χρόνια σε «προσπάθειες να ακυρώσουν έμμεσα τη συμφωνία αυτή».
Από την άποψη αυτή, ο Μασάδο δήλωσε ότι η Ursula von der Leyen εξασφάλισε μια μνημειώδη νίκη, «περνώντας μέσα από τις ρωγμές» της γαλλικής πολιτικής αναταραχής και καθιστώντας «όλο και πιο δύσκολο» για το Παρίσι να αντιταχθεί στη συμφωνία.
«Είναι πολύ πιο ακριβό να ανατρέψεις μία συμφωνία παρά μια ιδέα», δήλωσε ο ίδιος, προσθέτοντας ότι δεν φαίνεται πιθανό η Γαλλία να μπορέσει να την εμποδίσει.
Τρόφιμα και γεωργία
Ορισμένες κυβερνήσεις της Ευρώπης πιστεύεται ότι αντιτίθενται στην εμπορική συμφωνία ΕΕ-Mercosur λόγω φόβων ότι θα μπορούσε να ενισχύσει την υποστήριξη των εγχώριων ακροδεξιών πολιτικών κομμάτων ενόψει των εκλογών του 2025.
«Οι πρωτεύουσες που αντιτίθενται στη συμφωνία προσπαθούν να δημιουργήσουν έναν συνασπισμό που θα μπορούσε να εμποδίσει το Συμβούλιο να επιτύχει την απαιτούμενη ειδική πλειοψηφία», δήλωσε ο Alberto Ricci, πολιτικός συνεργάτης στο think tank European Council on Foreign Relations.
«Η παρεμπόδισή της θα είχε τεράστια οικονομική και πολιτική ζημία για την ΕΕ σε μια εποχή που δύσκολα μπορεί να την αντέξει», συνέχισε. «Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις δεν μπορούν να αποτύχουν σε αυτή τη δοκιμασία ενότητας και δύναμης για να κατευνάσουν τους αντιπάλους, όπως οι Ευρωπαίοι αγρότες και οι δυνητικοί ακροδεξιοί ψηφοφόροι».
Τα τρόφιμα και τα γεωργικά προϊόντα αντιπροσωπεύουν το μεγαλύτερο μέρος των εισαγωγών της ΕΕ από τη Βραζιλία, την Αργεντινή και άλλες χώρες της Mercosur, με τους αναλυτές της ολλανδικής τράπεζας ING να εκτιμούν ότι τα είδη αυτά έφτασαν σε συνολική αξία εισαγωγών 23 δισ. ευρώ το 2023.
Σε ερευνητικό σημείωμα που δημοσιεύθηκε νωρίτερα αυτό το μήνα, οι αναλυτές της ING ανέφεραν ότι η συμφωνία αναμένεται να διευκολύνει την ανάπτυξη του εμπορίου μεταξύ των δύο περιοχών, αναφέροντας ένα μείγμα μεγαλύτερων ποσοστώσεων εισαγωγής και χαμηλότερων ή καταργημένων δασμών σε προϊόντα όπως το βόειο κρέας, τα πουλερικά, τα ζαχαρότευτλα και η σόγια.
Αυτό προκαλεί δυσαρέσκεια στους αγρότες της ΕΕ, ιδίως επειδή οι ομόλογοί τους της Mercosur μπορούν να λειτουργούν με χαμηλότερο κόστος.
Για παράδειγμα, οι αγρότες στη νοτιοδυτική Γαλλία στις 12 Δεκεμβρίου κατασκεύασαν ένα τείχος από 578 μπάλες σανού σε μια διαδήλωση, με κάθε μπάλα να αντιπροσωπεύει τους Γάλλους βουλευτές στο Κοινοβούλιο της χώρας με τις 577 έδρες, με μια επιπλέον για τον Γάλλο πρόεδρο Emmanuel Macron, σύμφωνα με δημοσιεύματα των μέσων ενημέρωσης.
Οι περιβαλλοντικοί ακτιβιστές έχουν επίσης κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου για το ενδεχόμενο αύξησης του εμπορίου γεωργικών προϊόντων, αναφέροντας την προοπτική εισροής εισαγωγών τροφίμων από την ΕΕ με αντάλλαγμα περισσότερες εξαγωγές αυτοκινήτων, πλαστικών και φυτοφαρμάκων από την ΕΕ.
Απαντώντας σε αίτημα του CNBC για σχολιασμό, ο εκπρόσωπος της Κομισιόν, Oloff Gill, δήλωσε ότι η προσέγγιση του μπλοκ στη συμφωνία «αποτελεί παράδειγμα για το πώς οι εμπορικές συμφωνίες μπορούν να προωθήσουν αποτελεσματικά τις παγκόσμιες προσπάθειες για το κλίμα, συνδέοντας την οικονομική συνεργασία με την περιβαλλοντική υπευθυνότητα».
Ο Gill ανέφερε την ενσωμάτωση των πιο πρόσφατων προτύπων εμπορίου και βιωσιμότητας και τη συμπερίληψη της συμφωνίας του Παρισιού που αποτελεί ορόσημο ως «ουσιώδες στοιχείο» της συμφωνίας.
«Αυτό θα επιτρέψει στην ΕΕ να αναστείλει τη συμφωνία εάν δεν τηρηθούν τα πρότυπα της Συμφωνίας του Παρισιού, ενισχύοντας τον ρόλο των εμπορικών συμφωνιών στην υποστήριξη των κλιματικών στόχων», δήλωσε ο ίδιος.
Οι κερδισμένοι
Αναλυτές δήλωσαν στο CNBC ότι η στρατηγική σημασία του λιθίου πιθανότατα έπαιξε σημαντικό ρόλο στην εμπορική συμφωνία, ενώ η μείωση των δασμών στα αυτοκίνητα έχει επίσης αναδειχθεί ως μια πολυπόθητη ώθηση για την προβληματική αυτοκινητοβιομηχανία της Ευρώπης.
Το λίθιο, που μερικές φορές αναφέρεται ως «λευκός χρυσός» λόγω του ανοιχτού χρώματος και της υψηλής αγοραίας αξίας του, θεωρείται κρίσιμο συστατικό στην παγκόσμια μετάβαση από τα ορυκτά καύσιμα.
Χώρες της Mercosur, όπως η Αργεντινή, η Βολιβία και η Βραζιλία, διαθέτουν μεγάλα αποθέματα λιθίου, τη στιγμή που η ζήτηση της ΕΕ για αυτή την κρίσιμη πρώτη ύλη αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά.
Η Elizabeth Johnson, επικεφαλής της έρευνας για τη Βραζιλία στην εταιρεία οικονομικών συμβούλων TS Lombard, δήλωσε ότι η Βραζιλία είναι πιθανό να είναι ένας από τους μεγαλύτερους κερδισμένους από τη συμφωνία.
«Η χώρα αντιπροσωπεύει ήδη περίπου το 80% του συνόλου των εξαγωγών της Mercosur προς την ΕΕ και το μπλοκ είναι σήμερα ο δεύτερος μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Βραζιλίας», προσέθεσε.
«Οι Βραζιλιάνοι πολιτικοί ελπίζουν ότι η συμφωνία θα βοηθήσει στην επέκταση της εξαγωγικής βάσης της Βραζιλίας ώστε να συμπεριλάβει νέα προϊόντα και να ενισχύσει τις ευρωπαϊκές επενδύσεις στη Βραζιλία, ιδίως στον τομέα της ενεργειακής μετάβασης», προσέθεσε.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών