Τι θα διεκδικήσουν οι προβληματικές χώρες της Ευρώπης στην σύνοδο Κορυφής 16-17/12

Μία λίγο «επιπόλαιη», αλλά καθόλα πατριωτική κίνηση, ώθησε την «κέλτικη τίγρη» σε αρκετά δυσμενή θέση. Ας πάμε λίγο πίσω... Όλα άρχισαν τη δεκαετία του ’90, όταν η Ιρλανδία, με διάφορους δημοσιονομικούς ελιγμούς, και στην προσπάθεια της να προσελκύσει επενδυτές, μπήκε σε φαύλο κύκλο και το τραπεζικό της σύστημα κατέρρευσε. Τώρα, υπό καθεστώς…ΔΝΤ, και με 85 δις ευρώ δάνειο, έρχεται να πληρώσει τα λάθη 20 χρόνων, τα οποία αντιστοιχούν σε 20 χιλ ευρώ… ανά Ιρλανδό. Εν μέσω 4ετούς προγράμματος λιτότητας, για το 2011, η «κέλτικη τίγρης» οφείλει να προβεί σε μείωση των δημοσιονομικών δαπανών κατά 10 δις ευρώ και αύξηση των φόρων κατά 5 δις ευρώ. Ακόμη, ο προϋπολογισμός της χώρας «απαιτεί» μείωση των συντάξεων και του κατωτάτου μισθού κατά 10%, περικοπή της αποζημίωσης των μελών της κυβέρνησης, καθώς και μείωση κατά 6% των μισθών του πρωθυπουργού και των άλλων μελών του υπουργικού συμβουλίου, τη στιγμή που οι προβλέψεις λειτουργούν αποθαρρυντικά. «Το πιο πιθανό σενάριο είναι η αναδιάρθρωση του χρέους των ιρλανδικών τραπεζών που θα πλήξει τις ευρωπαϊκές τράπεζες που κατέχουν ιρλανδικά ομόλογα. Έτσι, θα οδηγηθούν να μοιραστούν μέρος του χρέους των πολλών τραπεζών της Ιρλανδίας. Το πρόβλημα δεν θα λυθεί», επισήμανε το στέλεχος  της Citigroup, William Buiter.
Όταν ο λόγος δοθεί στην Ελλάδα, της οποίας τα δάνεια αγγίζουν τα 110 δις ευρώ, ας ελπίσουμε ότι ο κ. Παπανδρέου δεν θα αρκεστεί σε εντυπωσιακά… sound bites. Ο λαϊκισμός κοντεύει να… εξελληνιστεί πλήρως, καθώς αποτελεί exclusive προνόμιο, κυρίως των Ελλήνων πολιτικών. Η ελπίδα, λέει ο λαός, πεθαίνει τελευταία, και μιας και είναι έτσι, είθε το ελληνικό πρόγραμμα να «πείσει» τους Θωμάδες της Συνόδου. Η νόρμα του 2011 θα είναι δύσκολη, καθώς ο προϋπολογισμός και το σχέδιό μας προβλέπουν «ακόμα μεγαλύτερο περιορισμό της σπατάλης στο Δημόσιο, μάχη απέναντι στην φοροδιαφυγή, απελευθέρωση και των υπόλοιπων κλειστών επαγγελμάτων, αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας, αποκρατικοποιήσεις, προώθηση της πράσινης ανάπτυξης, καθώς και μέτρα κοινωνικο-εκπαιδευτικής φύσεως», όπως επισήμανε σε ομιλία του ο κ. Παπανδρέου. Οι εκτιμήσεις βαίνουν υπέρ μας ευτυχώς. Μάλιστα, η Γερμανίδα καγκελάριος, Α. Μέρκελ, επισήμανε ότι «η Ελλάδα κάνει θαρραλέα βήματα και σεβόμαστε την προσπάθεια της».
Η Πορτογαλία φαίνεται να είναι η επόμενη που θα πέσει στο ευρωπαϊκό ντόμινο και η τελευταία που μπορεί να διασωθεί, σύμφωνα με τους αναλυτές, καθώς τα εναπομείναντα 750 δις ευρώ στον ευρωπαϊκό κουμπαρά φτάνουν ίσα ίσα. Η χώρα δεν έχει προβεί σε δανεισμό και υπογραφή μνημονίου, όπως η Ιρλανδία και η Ελλάδα, αν και η κατάσταση οδεύει με βήμα ταχύ προς την ίδια κατεύθυνση. Ο Πορτογάλος Πρωθυπουργός βέβαια αρνείται οποιαδήποτε τέτοια σχόλια, ενώ ο Jose Manuel Barroso, πρόεδρος της Κομισιόν, επιδεικνύοντας υπέρμετρο πατριωτισμό,  προβαίνει σε χαρακτηρισμούς περί κακοήθειας και ψεύδους. Ακόμη, μια απόδειξη, όμως, της πρωτεϊκής κατάστασης στη χώρα είναι η χθεσινή υποβάθμιση 10 πορτογαλικών τραπεζών από τον οίκο αξιολόγησης Moody’s… Τα σχέδια του κράτους για το 2011 έχουν αρχίσει ήδη να λαμβάνουν σάρκα και οστά με τα ειλημμένα αυστηρά μέτρα λιτότητας, ενώ η χώρα δεσμεύτηκε για μείωση του ΑΕΠ στο 4,6% το 2011. Το new year’s resolution της Πορτογαλίας, το οποίο θα παρουσιάσει στην ερχόμενη Σύνοδο Κορυφής, περιλαμβάνει μείωση των μισθών στο δημόσιο τομέα, αύξηση κατά δύο μονάδες του ΦΠΑ στο 23%, πάγωμα των συντάξεων, κατάργηση ή επιβολή ανωτάτων ορίων σε κοινωνικές παροχές, περικοπές χιλιάδων θέσεων εργασίας στο δημόσιο τομέα και μείωση των δαπανών κοινωνικής πρόνοιας κατά 2,8 δισ. ευρώ μέχρι το 2014.  Επισημαίνεται ότι πολλοί οικονομικοί αναλυτές δεν πιστεύουν στις δυνάμεις της χώρας και υποστηρίζουν  ότι η Πορτογαλία μπορεί να βυθιστεί σε ύφεση το 2011, ενώ η χώρα λαμβάνει της υποστήριξης του αμερικανού Προέδρου, Μπάρακ Ομπάμα.
Η Ισπανία έχει χαρακτηριστεί «πολύ… μεγάλη για να σωθεί». Και αυτό είναι αληθές, καθώς έχει αρχίσει να κρούει ο κώδωνας του κινδύνου για τη δημοσιονομική κατάσταση της χώρας. Αν καταρρεύσει η Ισπανία, χρήματα για να διασωθεί δεν υπάρχουν. Μάλιστα, το βεληνεκές της χώρας είναι αρκετά μεγάλο, ώστε, ακόμη και αν υπήρχαν χρήματα, δεν θα ήταν αρκετά. «Δεν θα χρειαστεί η χώρα μας να προσφύγει στο μηχανισμό στήριξης», διαμηνύει συνεχώς η Ισπανίδα υπουργός Οικονομικών, Ε. Salgado. Η ιστορία, βέβαια, φέρεται να μην είναι με το μέρος της, καθώς και οι τρεις μεγάλοι οίκοι αξιολόγησης (Fitch, S&P, Moody’s) υποβάθμισαν ο ένας μετά τον άλλο το χρέος της χώρας, οξύνοντας έτσι και τα εσωτερικής φύσεως προβλήματά της.
Τα σχέδια της χώρας για το νέο έτος περιλαμβάνουν μείωση 16% στις δαπάνες των υπουργείων και 7,9% στις κρατικές δαπάνες και αύξηση του φόρου για τα μεγάλα εισοδήματα, έτσι ώστε να επιτευχθεί μείωση του κρατικού ελλείμματος στο 6% του ΑΕΠ το 2011, και τελικά στο 3% το 2013. Τα εξής ανωτέρω πρόκειται να παρουσιάσει ο Πρωθυπουργός της χώρας στη Σύνοδο, για τα οποία η κ. Salgado δηλώνει: «Πρόκειται για έναν αυστηρό προϋπολογισμό για να μειωθεί το δημοσιονομικό έλλειμμα, με τον οποίο θα ξοδέψουμε λιγότερα σε πολλούς τομείς».
Οι τέσσερις αδύναμοι κρίκοι της ευρωπαϊκής -όχι και τόσο ενωτικής- αλυσίδας προτίθενται, λοιπόν, να «πείσουν» τις αγορές και η κάθε μια να συνεχίσει να εμπνέει εμπιστοσύνη, ανάλογη και ικανή, ώστε να μπορέσει να συνεχίσει το δύσκολο έργο, αλλά έχοντας, παράλληλα, και υποστηρικτές στην προσπάθεια της. Αυτό σκοπεύουν να διευθετήσουν στην ερχόμενη Σύνοδο Κορυφής. Τα αίματα έχουν ήδη αρχίσει να ανάβουν…

Μίνα Κωστοπούλου
www.bankingnews.gr