Πώς η αποπομπή Tillerson θέτει σε κίνδυνο τη συμφωνία μείωσης παραγωγής του ΟΠΕΚ
Ο Πρόεδρος Donald Trump απέλυσε τον υπουργό Εξωτερικών Rex Tillerson μέσω Twitter την Τρίτη (13/3), αντικαθιστώντας τον με τον σημερινό διευθυντή της CIA Mike Pompeo.
Η κίνηση αυτή αναμένεται να έχει επιπτώσεις στην προσέγγιση των ΗΠΑ έναντι του Ιράν τους επόμενους μήνες.
Κατά τη διάρκεια της υπουργίας Tillerson αποσυναρμολογήθηκε το διπλωματικό σώμα των ΗΠΑ καθώς πάνω από το 60% των κορυφαίων διπλωματών σταδιοδρομίας του αμερικανικού ΥΠΕΞ παραιτήθηκαν.
Όμως, τη θλιβερή περίοδο της υπουργίας Tillerson θα μπορούσε να ακολουθηθεί από μια ακόμα πιο σκοτεινή περίοδο κατά την οποία οι ΗΠΑ ενισχύουν την αντιπαράθεση τους σε πολλαπλά μέτωπα σε όλο τον κόσμο.
Παρόλα τα ελαττώματά του, ο Tillerson, θεωρούνταν ως σχετικά μετριοπαθής.
Ο αντικαταστάτης του, ο σημερινός διευθυντή της CIA Mike Pompeo, είναι ένα διαβόητο "γεράκι" που έχει πολιτικοποιήσει σε μεγάλο βαθμό την CIA.
Και ένας από τους κορυφαίους στόχους του Pompeo θα μπορούσε να είναι το Ιράν.
Ο Pompeo έχει ζητήσει να καταργηθεί η πυρηνική συμφωνία του 2015 με το Ιράν.
"Ο Pompeo δεν έκανε τίποτα παρά να τονίζει ότι πρέπει να αυξηθεί η επιθετικότητα των ΗΠΑ κατά του Ιράν", δήλωσε στους New York Times ο Stephen M. Walt, καθηγητής διεθνών σχέσεων στη σχολή Kennedy του Χάρβαρντ.
Πράγματι, οι NYT σημειώνουν ότι μόλις λίγες μέρες μετά την εκλογή του Trump, ο Pompeo έγραψε στο Twitter, "ανυπομονώ να σταματήσει αυτή τη καταστροφική συμφωνία με τον μεγαλύτερο χορηγό της τρομοκρατίας στον κόσμο".
Ο Pompeo έχει επανειλημμένα δηλώσει την υποστήριξή για μια πιο σκληρή γραμμή κατά του Ιράν, ενώ ο Tillerson φαίνεται ότι ήταν ένας από τους λίγους που συγκρατούσαν την Ουάσιγκτον από τη λήψη επιθετικής δράσης κατά του Ιράν και της Βόρειας Κορέας.
Ως εκ τούτου, η μεγαλύτερη αντιπαράθεση ή η άμεση σύγκρουση με το Ιράν φαίνεται πιο πιθανή.
Ο αμερικανός πρόεδρος -βάση της συμφωνίας- πρέπει επανειλημμένως να επαναβεβαιώνει ότι το Ιράν συμμορφώνεται με τους όρους της συμφωνίας.
Ο Trump το έχει κάνει ήδη αρκετές φορές, εν μέρει λόγω της πειθούς του Tillerson.
Με τον Tillerson εκτός και την είσοδο στην κυβέρνηση του Pompeo, όλες οι ενδείξεις δείχνουν ότι οι ΗΠΑ θα προσπαθήσουν να καταργήσουν τη συμφωνία όταν φθάσει η επόμενη προθεσμία επαναπιστοποίησής τον Μάιο του 2018.
Τι σημαίνει αυτό για τις αγορές πετρελαίου;
Μια πρόσφατη μελέτη από το Κέντρο για την Παγκόσμια Ενεργειακής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Columbia εξέτασε μερικά πιθανά σενάρια.
Σύμφωνα με την έκθεση, το Ιράν θα μπορούσε να χάσει περίπου 400.000 έως 500.000 βαρέλια πετρελαίου ημερησίως, κατά το πρώτο έτος μετά την επιστροφή των κυρώσεων από τις ΗΠΑ που αφορούν το Ιράν.
Ο αριθμός αυτός θα ανέλθει σε περίπου 600.000 βαρέλια πετρελαίου ημερησίως εάν οι ΗΠΑ κατάφεραν να πείσουν την Κίνα, την Ινδία ή την Τουρκία, σύμφωνα με την έκθεση.
Ωστόσο, η διοίκηση του Trump θα δυσκολευτεί να βρει υποστήριξη από τους βασικούς της συμμάχους και άλλους διεθνούς εταίρους και όχι μόνο επειδή καίει με γοργούς ρυθμούς τις γέφυρες (δασμοί σε χάλυβα και αλουμίνιο, Συμφωνία για το κλίμα του Παρισιού).
Υπάρχουν λίγες ενδείξεις ότι το Ιράν παραβιάζει τους όρους της συμφωνίας και με το πέρασμα του χρόνου, οι ΗΠΑ μοιάζουν με εκείνες που παραβιάζουν τη συμφωνία και όχι το αντίστροφο.
Ακόμη και όταν οι ΗΠΑ, όπως φαίνεται πιο πιθανό, απομακρυνθούν από τη συμφωνία με το Ιράν, εξακολουθούν να υπάρχουν πολλές αβεβαιότητες.
Υπάρχουν πολλές κυρώσεις για τις οποίες η διοίκηση Trump πρέπει να λάβει αποφάσεις.
Η διεθνής αντίδραση θα δημιουργήσει επίσης νέες προκλήσεις.
Δεν είναι σαφές το πώς μπορεί να απαντήσει το Ιράν.
Η έκθεση του Πανεπιστημίου Columbia επισημαίνει ότι μένει να δούμε πώς επηρεάζονται οι εξαγωγές πετρελαίου από το Ινάκ από συγκεκριμένες ενέργειες των ΗΠΑ.
Το συμπέρασμα είναι ότι η αποπομπή του Rex Tillerson και η αντικατάστασή του με ένα "γεράκι" δεν αποτελεί καλό σημείο για τη μακροζωία της πυρηνικής συμφωνίας με το Ιράν.
Αυτό παρουσιάζει νέες απειλές για τις εξαγωγές πετρελαίου του Ιράν, με πιθανή απώλεια 500 χιλ. βαρελιών πετρελαίου ημερησίως, εάν οι ΗΠΑ αποφασίσουν να προχωρήσουν στο δρόμο της σκληρής αντιπαράθεσης.
Κάθε απειλή πετρελαϊκών κυρώσεων κατά του Ιράν ενδέχεται να θέσει τέρμα στις περικοπές παραγωγής που έχει αποφασίσει ο OPEC.
Εάν οι ΗΠΑ βάλουν τέλος στην πυρηνική συμφωνία του Ιράν θα τερματίσουν ταυτόχρονα τη συμφωνία μείωσης παραγωγής του ΟΠΕΚ και της Ρωσίας.
www.bankingnews.gr
Η κίνηση αυτή αναμένεται να έχει επιπτώσεις στην προσέγγιση των ΗΠΑ έναντι του Ιράν τους επόμενους μήνες.
Κατά τη διάρκεια της υπουργίας Tillerson αποσυναρμολογήθηκε το διπλωματικό σώμα των ΗΠΑ καθώς πάνω από το 60% των κορυφαίων διπλωματών σταδιοδρομίας του αμερικανικού ΥΠΕΞ παραιτήθηκαν.
Όμως, τη θλιβερή περίοδο της υπουργίας Tillerson θα μπορούσε να ακολουθηθεί από μια ακόμα πιο σκοτεινή περίοδο κατά την οποία οι ΗΠΑ ενισχύουν την αντιπαράθεση τους σε πολλαπλά μέτωπα σε όλο τον κόσμο.
Παρόλα τα ελαττώματά του, ο Tillerson, θεωρούνταν ως σχετικά μετριοπαθής.
Ο αντικαταστάτης του, ο σημερινός διευθυντή της CIA Mike Pompeo, είναι ένα διαβόητο "γεράκι" που έχει πολιτικοποιήσει σε μεγάλο βαθμό την CIA.
Και ένας από τους κορυφαίους στόχους του Pompeo θα μπορούσε να είναι το Ιράν.
Ο Pompeo έχει ζητήσει να καταργηθεί η πυρηνική συμφωνία του 2015 με το Ιράν.
"Ο Pompeo δεν έκανε τίποτα παρά να τονίζει ότι πρέπει να αυξηθεί η επιθετικότητα των ΗΠΑ κατά του Ιράν", δήλωσε στους New York Times ο Stephen M. Walt, καθηγητής διεθνών σχέσεων στη σχολή Kennedy του Χάρβαρντ.
Πράγματι, οι NYT σημειώνουν ότι μόλις λίγες μέρες μετά την εκλογή του Trump, ο Pompeo έγραψε στο Twitter, "ανυπομονώ να σταματήσει αυτή τη καταστροφική συμφωνία με τον μεγαλύτερο χορηγό της τρομοκρατίας στον κόσμο".
Ο Pompeo έχει επανειλημμένα δηλώσει την υποστήριξή για μια πιο σκληρή γραμμή κατά του Ιράν, ενώ ο Tillerson φαίνεται ότι ήταν ένας από τους λίγους που συγκρατούσαν την Ουάσιγκτον από τη λήψη επιθετικής δράσης κατά του Ιράν και της Βόρειας Κορέας.
Ως εκ τούτου, η μεγαλύτερη αντιπαράθεση ή η άμεση σύγκρουση με το Ιράν φαίνεται πιο πιθανή.
Ο αμερικανός πρόεδρος -βάση της συμφωνίας- πρέπει επανειλημμένως να επαναβεβαιώνει ότι το Ιράν συμμορφώνεται με τους όρους της συμφωνίας.
Ο Trump το έχει κάνει ήδη αρκετές φορές, εν μέρει λόγω της πειθούς του Tillerson.
Με τον Tillerson εκτός και την είσοδο στην κυβέρνηση του Pompeo, όλες οι ενδείξεις δείχνουν ότι οι ΗΠΑ θα προσπαθήσουν να καταργήσουν τη συμφωνία όταν φθάσει η επόμενη προθεσμία επαναπιστοποίησής τον Μάιο του 2018.
Τι σημαίνει αυτό για τις αγορές πετρελαίου;
Μια πρόσφατη μελέτη από το Κέντρο για την Παγκόσμια Ενεργειακής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Columbia εξέτασε μερικά πιθανά σενάρια.
Σύμφωνα με την έκθεση, το Ιράν θα μπορούσε να χάσει περίπου 400.000 έως 500.000 βαρέλια πετρελαίου ημερησίως, κατά το πρώτο έτος μετά την επιστροφή των κυρώσεων από τις ΗΠΑ που αφορούν το Ιράν.
Ο αριθμός αυτός θα ανέλθει σε περίπου 600.000 βαρέλια πετρελαίου ημερησίως εάν οι ΗΠΑ κατάφεραν να πείσουν την Κίνα, την Ινδία ή την Τουρκία, σύμφωνα με την έκθεση.
Ωστόσο, η διοίκηση του Trump θα δυσκολευτεί να βρει υποστήριξη από τους βασικούς της συμμάχους και άλλους διεθνούς εταίρους και όχι μόνο επειδή καίει με γοργούς ρυθμούς τις γέφυρες (δασμοί σε χάλυβα και αλουμίνιο, Συμφωνία για το κλίμα του Παρισιού).
Υπάρχουν λίγες ενδείξεις ότι το Ιράν παραβιάζει τους όρους της συμφωνίας και με το πέρασμα του χρόνου, οι ΗΠΑ μοιάζουν με εκείνες που παραβιάζουν τη συμφωνία και όχι το αντίστροφο.
Ακόμη και όταν οι ΗΠΑ, όπως φαίνεται πιο πιθανό, απομακρυνθούν από τη συμφωνία με το Ιράν, εξακολουθούν να υπάρχουν πολλές αβεβαιότητες.
Υπάρχουν πολλές κυρώσεις για τις οποίες η διοίκηση Trump πρέπει να λάβει αποφάσεις.
Η διεθνής αντίδραση θα δημιουργήσει επίσης νέες προκλήσεις.
Δεν είναι σαφές το πώς μπορεί να απαντήσει το Ιράν.
Η έκθεση του Πανεπιστημίου Columbia επισημαίνει ότι μένει να δούμε πώς επηρεάζονται οι εξαγωγές πετρελαίου από το Ινάκ από συγκεκριμένες ενέργειες των ΗΠΑ.
Το συμπέρασμα είναι ότι η αποπομπή του Rex Tillerson και η αντικατάστασή του με ένα "γεράκι" δεν αποτελεί καλό σημείο για τη μακροζωία της πυρηνικής συμφωνίας με το Ιράν.
Αυτό παρουσιάζει νέες απειλές για τις εξαγωγές πετρελαίου του Ιράν, με πιθανή απώλεια 500 χιλ. βαρελιών πετρελαίου ημερησίως, εάν οι ΗΠΑ αποφασίσουν να προχωρήσουν στο δρόμο της σκληρής αντιπαράθεσης.
Κάθε απειλή πετρελαϊκών κυρώσεων κατά του Ιράν ενδέχεται να θέσει τέρμα στις περικοπές παραγωγής που έχει αποφασίσει ο OPEC.
Εάν οι ΗΠΑ βάλουν τέλος στην πυρηνική συμφωνία του Ιράν θα τερματίσουν ταυτόχρονα τη συμφωνία μείωσης παραγωγής του ΟΠΕΚ και της Ρωσίας.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών