Το επόμενο χρονικό διάστημα εισερχόμαστε σε μια περίοδο παγκόσμιας αβεβαιότητας και γεωπολιτικών αναταράξεων, με τη ρητορική των δύο χωρών να καταδεικνύει ότι θα υπάρξει κλιμάκωση της έντασης
Η δολοφονία του Ιρανού στρατηγού Σολεϊμανί από τις ΗΠΑ και η ρητορική στη συνέχεια από τις δύο πλευρές καταδεικνύει ότι θα υπάρξει κλιμάκωση της έντασης.
Το Ιράν ανακοίνωσε ήδη ότι δεν θα τηρεί τη συμφωνία για το πυρηνικό του πρόγραμμα και υπαναχωρεί από τις διεθνείς δεσμεύσεις που ανέλαβε το 2015 με τη συμφωνία της Βιέννης. Το ενδεχόμενο το επόμενο χρονικό διάστημα να υπάρξουν αντίποινα από πλευράς Ιράν συγκεντρώνει μεγάλες πιθανότητες και το ερώτημα είναι τι μορφή μπορεί να έχουν. Με δεδομένο ότι το Ιράν δεν έχει τη στρατιωτική ισχύ για να εμπλακεί σε ανοιχτό πόλεμο με τις ΗΠΑ, η προσβολή αμερικανικών στόχων ή συμμάχων των ΗΠΑ με εντολοδόχους όπως η σιϊτική οργάνωση του Λιβάνου Χεζμπολάχ ή οι αντάρτες Χούτι στην Υεμένη παρουσιάζει τις μεγαλύτερες πιθανότητες. Στόχους μπορεί να αποτελέσουν οι δεκάδες στρατιωτικές βάσεις και πρεσβείες των ΗΠΑ στην περιοχή (Συρία, Ιράκ, κ.λπ), στρατιωτικές ή πετρελαϊκές εγκαταστάσεις στο Ισραήλ ή τη Σαουδική Αραβία, τρομοκρατικά χτυπήματα σε αμερικανικούς στόχους σε ολόκληρο τον κόσμο ή μέτρα οικονομικής φύσεως όπως το κλείσιμο των στενών του Ορμούζ.
Από τα στενά του Ορμούζ το 20% της παγκόσμιας κατανάλωσης πετρελαίου
Τα τελευταία χρόνια, αξιωματούχοι του Ιράν έχουν απειλήσει επανειλημμένα να απαγορεύσουν τον ζωτικής σημασίας θαλάσσιο δίαυλο των Στενών του Ορμούζ, που χωρίζει το Ιράν και το Ομάν, συνδέοντας τον Περσικό Κόλπο με τον Κόλπο του Ομάν και την Αραβική Θάλασσα. Είναι εξαιρετικά σημαντική θαλάσσια διαδρομή καθόσον συνδέει τις πετρελαιοπαραγωγές χώρες της Μέσης Ανατολής με τις διεθνείς αγορές. Το στενότερο σημείο των Στενών έχει πλάτος 33 χιλιομέτρων, αλλά η δίοδος ναυσιπλοΐας είναι μόλις τρία χιλιόμετρα προς κάθε κατεύθυνση. Περίπου το 35% του πετρελαίου που διακινείται μέσω θαλάσσιων μεταφορών και το 20% της συνολικής ποσότητας που καταναλώνεται παγκοσμίως περνάει από τα στενά του Ορμούζ. Εάν συμβεί κάτι τέτοιο, οι τιμές του πετρελαίου θα εκτιναχθούν στα ύψη με το οικονομικό πλήγμα για την Ευρώπη και μεγάλες ασιατικές οικονομίες να είναι άμεσο, αλλά και για τις ΗΠΑ, οι οποίες αν και στηρίζονται σε δικά τους ενεργειακά αποθέματα, θα δουν τις τιμές της βενζίνης να εκτοξεύονται. Σε περίπτωση που το Ιράν προχωρήσει στο κλείσιμο των στενών ή σε προσβολές εναντίον πετρελαιοφόρων ή εμπορικών πλοίων που διέρχονται το δίαυλο η πιθανότητα σοβαρής εμπλοκής με αμερικανικές δυνάμεις που σταθμεύουν στην περιοχή αυξάνεται σημαντικά.
Ενδεχόμενη προσβολή αμερικανικών στόχων από Χεζμπολάχ ή Χούτι
Το ενδεχόμενο προσβολής αμερικανικών στόχων από οργανώσεις όπως η Χεζμπολάχ ή οι αντάρτες Χούτι παρουσιάζει επίσης υψηλές πιθανότητες. Η Χεζμπολάχ συστάθηκε από τους Ιρανούς φρουρούς της επανάστασης για να πολεμήσει τις ισραηλινές δυνάμεις που εισέβαλαν στον Λίβανο το 1982 και χρηματοδοτείται μέχρι σήμερα από το Ιράν. Έχει τεράστια εμπειρία σε πολεμικές επιχειρήσεις τόσο κατά του Ισραήλ όσο και κατά του ISIS. Σύμφωνα με τα στοιχεία του πρακτορείου ειδήσεων του Ιράν τον Οκτώβριο του 2016 η ένοπλη δύναμη της Χεζμπολάχ ανερχόταν σε τουλάχιστον 65.000 στρατιώτες, συμπεριλαμβανομένων και των εφέδρων. Από αυτούς, 21.000 είναι επαγγελματίες με συνεχή εκπαίδευση. H οργάνωση διαθέτει πολύ μεγάλο οπλοστάσιο πυραύλων το οποίο σύμφωνα με εκτιμήσεις, ανέρχεται μεταξύ 50.000 και 120.000 ρουκετών. Υπάρχει επίσης ένα ολόκληρο σύστημα υποστήριξης της οργάνωσης που περιλαμβάνει εργοστάσια παραγωγής καυσίμων, εγκαταστάσεις αποθήκευσης, καμουφλαρισμένες θέσεις εκτόξευσης πυραύλων, κ.λπ. Mε δεδομένο τα προαναφερόμενα η Χεζμπολάχ έχει την ικανότητα να επιφέρει πλήγματα εναντίον αμερικανικών στόχων στην περιοχή.
Οι αντάρτες Χούτι είναι μια άλλη οργάνωση που δραστηριοποιείται στην Υεμένη και θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για προσβολές εναντίον στόχων αμερικανικών συμφερόντων. Το Ιράν αν και δεν ελέγχει άμεσα αυτή την ομάδα, έχει τη δυνατότητα να τους κατευθύνει να εξαπολύσουν επιθέσεις. Οι Χούτι διατηρούν ένα μεγάλο αριθμό Μη Επανδρωμένων Αεροχημάτων, καθώς και βαλλιστικούς πυραύλους, όπως και πυραύλους Κρουζ, τους οποίους χρησιμοποίησαν για να διεξάγουν επιχειρήσεις στην Υεμένη, τη Σαουδική Αραβία, αλλά και τις γύρω περιοχές. Η οργάνωση έχει πραγματοποιήσει στο παρελθόν δεκάδες επιθέσεις σε πετρελαϊκές εγκαταστάσεις και πόλεις της Σαουδικής Αραβίας.
Πιθανά τα τρομοκρατικά χτυπήματα
Τέλος η περίπτωση τρομοκρατικών χτυπημάτων αμερικανικών στόχων σε ολόκληρο τον κόσμο είναι ένα πιθανό σενάριο. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι πριν μερικούς μήνες συνελήφθη μέλος της Χεζμπολάχ στη Νέα Υόρκη που προετοίμαζε βομβιστικές επιθέσεις εντός αμερικανικού εδάφους. Σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου Δικαιοσύνης των ΗΠΑ, ο συλληφθείς εντάχθηκε στη Χεζμπολάχ το 1996 και εκπαιδεύτηκε στην κατασκευή βομβών σε μονάδα στο Λίβανο. Το 2000 είχε εισέλθει στις ΗΠΑ, χρησιμοποιώντας λιβανέζικο διαβατήριο και το 2008 πήρε την αμερικάνικη υπηκοότητα. Είχε προβεί στην οργάνωση και προετοιμασία επιθέσεων και είχε υποβάλει εκθέσεις και εισηγήσεις για δεκάδες στόχους, κυρίως στη Νέα Υόρκη, ανάμεσα στους οποίους ήταν το κτίριο των Ηνωμένων Εθνών, το Άγαλμα της Ελευθερίας, το Κέντρο Ροκφέλερ, η Times Square, το Empire State Building, καθώς και αεροδρόμια, τούνελ και γέφυρες. Τα παραπάνω καταδεικνύουν ότι το επόμενο χρονικό διάστημα εισερχόμαστε σε μια περίοδο παγκόσμιας αβεβαιότητας και γεωπολιτικών αναταράξεων.
* Ο κ. Λάμπρος Τζούμης είναι αντιστράτηγος ε.α.
Πηγή: www.worldenergynews.gr
www.bankingnews.gr
Το Ιράν ανακοίνωσε ήδη ότι δεν θα τηρεί τη συμφωνία για το πυρηνικό του πρόγραμμα και υπαναχωρεί από τις διεθνείς δεσμεύσεις που ανέλαβε το 2015 με τη συμφωνία της Βιέννης. Το ενδεχόμενο το επόμενο χρονικό διάστημα να υπάρξουν αντίποινα από πλευράς Ιράν συγκεντρώνει μεγάλες πιθανότητες και το ερώτημα είναι τι μορφή μπορεί να έχουν. Με δεδομένο ότι το Ιράν δεν έχει τη στρατιωτική ισχύ για να εμπλακεί σε ανοιχτό πόλεμο με τις ΗΠΑ, η προσβολή αμερικανικών στόχων ή συμμάχων των ΗΠΑ με εντολοδόχους όπως η σιϊτική οργάνωση του Λιβάνου Χεζμπολάχ ή οι αντάρτες Χούτι στην Υεμένη παρουσιάζει τις μεγαλύτερες πιθανότητες. Στόχους μπορεί να αποτελέσουν οι δεκάδες στρατιωτικές βάσεις και πρεσβείες των ΗΠΑ στην περιοχή (Συρία, Ιράκ, κ.λπ), στρατιωτικές ή πετρελαϊκές εγκαταστάσεις στο Ισραήλ ή τη Σαουδική Αραβία, τρομοκρατικά χτυπήματα σε αμερικανικούς στόχους σε ολόκληρο τον κόσμο ή μέτρα οικονομικής φύσεως όπως το κλείσιμο των στενών του Ορμούζ.
Από τα στενά του Ορμούζ το 20% της παγκόσμιας κατανάλωσης πετρελαίου
Τα τελευταία χρόνια, αξιωματούχοι του Ιράν έχουν απειλήσει επανειλημμένα να απαγορεύσουν τον ζωτικής σημασίας θαλάσσιο δίαυλο των Στενών του Ορμούζ, που χωρίζει το Ιράν και το Ομάν, συνδέοντας τον Περσικό Κόλπο με τον Κόλπο του Ομάν και την Αραβική Θάλασσα. Είναι εξαιρετικά σημαντική θαλάσσια διαδρομή καθόσον συνδέει τις πετρελαιοπαραγωγές χώρες της Μέσης Ανατολής με τις διεθνείς αγορές. Το στενότερο σημείο των Στενών έχει πλάτος 33 χιλιομέτρων, αλλά η δίοδος ναυσιπλοΐας είναι μόλις τρία χιλιόμετρα προς κάθε κατεύθυνση. Περίπου το 35% του πετρελαίου που διακινείται μέσω θαλάσσιων μεταφορών και το 20% της συνολικής ποσότητας που καταναλώνεται παγκοσμίως περνάει από τα στενά του Ορμούζ. Εάν συμβεί κάτι τέτοιο, οι τιμές του πετρελαίου θα εκτιναχθούν στα ύψη με το οικονομικό πλήγμα για την Ευρώπη και μεγάλες ασιατικές οικονομίες να είναι άμεσο, αλλά και για τις ΗΠΑ, οι οποίες αν και στηρίζονται σε δικά τους ενεργειακά αποθέματα, θα δουν τις τιμές της βενζίνης να εκτοξεύονται. Σε περίπτωση που το Ιράν προχωρήσει στο κλείσιμο των στενών ή σε προσβολές εναντίον πετρελαιοφόρων ή εμπορικών πλοίων που διέρχονται το δίαυλο η πιθανότητα σοβαρής εμπλοκής με αμερικανικές δυνάμεις που σταθμεύουν στην περιοχή αυξάνεται σημαντικά.
Ενδεχόμενη προσβολή αμερικανικών στόχων από Χεζμπολάχ ή Χούτι
Το ενδεχόμενο προσβολής αμερικανικών στόχων από οργανώσεις όπως η Χεζμπολάχ ή οι αντάρτες Χούτι παρουσιάζει επίσης υψηλές πιθανότητες. Η Χεζμπολάχ συστάθηκε από τους Ιρανούς φρουρούς της επανάστασης για να πολεμήσει τις ισραηλινές δυνάμεις που εισέβαλαν στον Λίβανο το 1982 και χρηματοδοτείται μέχρι σήμερα από το Ιράν. Έχει τεράστια εμπειρία σε πολεμικές επιχειρήσεις τόσο κατά του Ισραήλ όσο και κατά του ISIS. Σύμφωνα με τα στοιχεία του πρακτορείου ειδήσεων του Ιράν τον Οκτώβριο του 2016 η ένοπλη δύναμη της Χεζμπολάχ ανερχόταν σε τουλάχιστον 65.000 στρατιώτες, συμπεριλαμβανομένων και των εφέδρων. Από αυτούς, 21.000 είναι επαγγελματίες με συνεχή εκπαίδευση. H οργάνωση διαθέτει πολύ μεγάλο οπλοστάσιο πυραύλων το οποίο σύμφωνα με εκτιμήσεις, ανέρχεται μεταξύ 50.000 και 120.000 ρουκετών. Υπάρχει επίσης ένα ολόκληρο σύστημα υποστήριξης της οργάνωσης που περιλαμβάνει εργοστάσια παραγωγής καυσίμων, εγκαταστάσεις αποθήκευσης, καμουφλαρισμένες θέσεις εκτόξευσης πυραύλων, κ.λπ. Mε δεδομένο τα προαναφερόμενα η Χεζμπολάχ έχει την ικανότητα να επιφέρει πλήγματα εναντίον αμερικανικών στόχων στην περιοχή.
Οι αντάρτες Χούτι είναι μια άλλη οργάνωση που δραστηριοποιείται στην Υεμένη και θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για προσβολές εναντίον στόχων αμερικανικών συμφερόντων. Το Ιράν αν και δεν ελέγχει άμεσα αυτή την ομάδα, έχει τη δυνατότητα να τους κατευθύνει να εξαπολύσουν επιθέσεις. Οι Χούτι διατηρούν ένα μεγάλο αριθμό Μη Επανδρωμένων Αεροχημάτων, καθώς και βαλλιστικούς πυραύλους, όπως και πυραύλους Κρουζ, τους οποίους χρησιμοποίησαν για να διεξάγουν επιχειρήσεις στην Υεμένη, τη Σαουδική Αραβία, αλλά και τις γύρω περιοχές. Η οργάνωση έχει πραγματοποιήσει στο παρελθόν δεκάδες επιθέσεις σε πετρελαϊκές εγκαταστάσεις και πόλεις της Σαουδικής Αραβίας.
Πιθανά τα τρομοκρατικά χτυπήματα
Τέλος η περίπτωση τρομοκρατικών χτυπημάτων αμερικανικών στόχων σε ολόκληρο τον κόσμο είναι ένα πιθανό σενάριο. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι πριν μερικούς μήνες συνελήφθη μέλος της Χεζμπολάχ στη Νέα Υόρκη που προετοίμαζε βομβιστικές επιθέσεις εντός αμερικανικού εδάφους. Σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου Δικαιοσύνης των ΗΠΑ, ο συλληφθείς εντάχθηκε στη Χεζμπολάχ το 1996 και εκπαιδεύτηκε στην κατασκευή βομβών σε μονάδα στο Λίβανο. Το 2000 είχε εισέλθει στις ΗΠΑ, χρησιμοποιώντας λιβανέζικο διαβατήριο και το 2008 πήρε την αμερικάνικη υπηκοότητα. Είχε προβεί στην οργάνωση και προετοιμασία επιθέσεων και είχε υποβάλει εκθέσεις και εισηγήσεις για δεκάδες στόχους, κυρίως στη Νέα Υόρκη, ανάμεσα στους οποίους ήταν το κτίριο των Ηνωμένων Εθνών, το Άγαλμα της Ελευθερίας, το Κέντρο Ροκφέλερ, η Times Square, το Empire State Building, καθώς και αεροδρόμια, τούνελ και γέφυρες. Τα παραπάνω καταδεικνύουν ότι το επόμενο χρονικό διάστημα εισερχόμαστε σε μια περίοδο παγκόσμιας αβεβαιότητας και γεωπολιτικών αναταράξεων.
* Ο κ. Λάμπρος Τζούμης είναι αντιστράτηγος ε.α.
Πηγή: www.worldenergynews.gr
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών