Σχετικά Άρθρα
Commerzbank: Τραγωδία δίχως κάθαρση η κρίση στις τιμές του ρεύματος - Τα αίτια για το υψηλό κόστος ενέργειας
ING: Η ενεργειακή κρίση θα κρατήσει και το 2022 - Αναπόφευκτο το πλήγμα σε ελληνικό ΑΕΠ και Ευρωζώνη
Bank of America: Επενδυτικές ευκαιρίες 150 τρισ. στη διάσκεψη για το Κλίμα - Οι 26 μετοχές που θα ξεχωρίσουν
Ανοχύρωτες παραμένουν οι ευρωπαϊκές οικονομίες, και δη η ελληνική, απέναντι στην ενεργειακή κρίση, με το κύμα αμφισβήτησης της «πράσινης» μετάβασης να εντείνεται – εύλογα.
Ειδικότερα, ως κύριο πεδίο προβληματικής αναδεικνύονται οι ανανεώσιμες πηγές, στις οποίες οι κυβερνήσεις της ΕΕ προσέτρεξαν, ως φαίνεται εκ του αποτελέσματος, βιαστικά, ενώ την ίδια στιγμή η γηραιά ήπειρος είναι έρμαιο των προθέσεων της Μόσχας, που είναι ο κύριος προμηθευτής φυσικού αερίου.
Ενδεικτική είναι η κριτική που ασκείται στη λειτουργία της αγοράς των δικαιωμάτων CO2, δηλαδή του χρηματιστηρίου ρύπων.
Σε κάθε περίπτωση, η Κομισιόν και τα κράτη μέλη, μέχρι στιγμής, περιορίζονται σε αποσπασματικές προτάσεις και ημίμετρα, χωρίς να μπαίνουν στην ουσία των προβλημάτων, που έχουν να κάνουν με τη δομή της αγοράς ενέργειας, την πράσινη πολιτική, την ανάγκη ρύθμισης του χρηματιστηρίου των ρύπων, την αποθεματοποίηση φυσικού αερίου σε ευρωπαϊκό επίπεδο και την ανάγκη ρύθμισης των αγορών.
Τα νοικοκυριά θα έχουν ένα πολύ δύσκολο χειμώνα.
Μεγάλη η ζήτηση για άνθρακα
Το πιο τρανταχτό παράδειγμα της «πράσινης» αποτυχίας είναι ο Λίβανος, όπου λόγω έλλειψης πετρελαίου οι δύο σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής που παρέχουν το 40% του ηλεκτρικού ρεύματος της χώρας αυτής έκλεισαν.
Δεν υπάρχει ηλεκτρικό ρεύμα στον Λίβανο και δεν θα υπάρχει για μερικές ημέρες.
Μεγάλα προβλήματα αντιμετωπίζουν όλα τα κράτη - μέλη της ΕΕ, λόγω του γεγονότος ότι οι κυβερνήσεις έκλεισαν άρον άρον τους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής που χρησιμοποιούσαν ορυκτά καύσιμα και το «γύρισαν» στις ΑΠΕ.
Κατά έναν ειρωνικό τρόπο, αυτό σημαίνει ότι ο άνθρακας - το πιο βρώμικο δυνατό καύσιμο - έχει πλέον μεγάλη ζήτηση.
Πιο συγκεκριμένα, η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με άνθρακα αυξήθηκε σε ιστορικά υψηλά τις πρώτες εβδομάδες του Σεπτεμβρίου, ενώ κάθε μέρα ηλεκτροπαραγωγής με αιολική ενέργεια δεν συνεισφέρει παρά μόνο ένα κλάσμα της συνηθισμένης ισχύος και ταχύτητάς της.
Βέβαια, η κατάσταση έχει αλλάξει κάπως, καθώς ο άνεμος άρχισε να φυσάει πιο δυνατά, μειώνοντας την παραγωγή άνθρακα κατά μέσο όρο σε 7,5-8 GWh, περίπου 30-35% υψηλότερα από το 2020.
Σε κάθε περίπτωση, η τρέχουσα αύξηση της ζήτησης άνθρακα θα πρέπει να αναγκάσει την Ευρωπαϊκή Ένωση να επανεξετάσει τη θέση της ως προς το ορυκτό - όσο ρυπογόνος και αν είναι, θα μπορούσε να βοηθήσει στην ανακούφιση της τρέχουσας ενεργειακής κρίσης.
Όπως έχουν τα πράγματα σήμερα, τα επόμενα τέσσερα χρόνια τουλάχιστον επτά χώρες θα αρχίσουν να καταργούν σταδιακά τον άνθρακα: Πορτογαλία (2021), Γαλλία (2022), Ηνωμένο Βασίλειο (2024), Ουγγαρία, Ιταλία, Ιρλανδία και Ελλάδα (όλα το 2025).
Πλήγμα στην ανάπτυξη
Όπως είναι φυσικό, αν δεν αλλάξουν ρότα οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής το χτύπημα στο ΑΕΠ θα είναι αναπόφευκτο.
Η άνοδος των τιμών στο φυσικό αέριο, συνοδευόμενη από την αύξηση στις τιμές του πετρελαίου σε υψηλό επταετίας, προκαλεί μεγάλη αβεβαιότητα στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις.
Σε αυτό το πλαίσιο, το αποτέλεσμα αυτής της κρίσης παραμένει αρκετά αβέβαιο καθώς πολλά θα εξαρτηθούν από το πώς θα πάει ο φετινός χειμώνας.
Είναι σαφές ότι ο αντίκτυπος του σοκ στην τιμή του φυσικού αερίου και του πετρελαίου είναι πληθωριστικός.
Το ερώτημα είναι πόσο θα ανέβουν οι τιμές;
Εξετάζοντας τη σχέση μεταξύ των τιμών καταναλωτή για ηλεκτρική ενέργεια, φυσικό αέριο και καύσιμο θέρμανσης και την τιμή του φυσικού αερίου, η ING βρίσκει κάποια στοιχεία σοκ.
Σε κάθε περίπτωση, ο αντίκτυπος της αύξησης στην τιμή του φυσικού αερίου σε ό,τι αφορά τον ενεργειακό πληθωρισμό είναι πιο «καθυστερημένος» από ό,τι οι αυξήσεις της τιμής του πετρελαίου, κάτι το οποίο υποδεικνύει ότι η επίδραση του αερίου θα μπορούσε να διαρκέσει για αρκετό καιρό.
Φυσικά, αυτό έχει να κάνει και με τα διαφορετικά status τιμολόγησης σε ολόκληρη την ευρωζώνη.
Υπενθυμίζεται ότι ο αντίκτυπος του σοκ στην τιμή του φυσικού αερίου το 2008 είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση των τιμών στην ευρωζώνη για παρατεταμένη χρονική περίοδο.
Ένα χρόνο μετά, οι τιμές έπεσαν αλλά οι τιμές που πλήρωνε ο καταναλωτής ήταν περίπου 12% υψηλότερες. Συνεπώς, η τρέχουσα κρίση σίγουρα θα κρατήσει και το 2022, αναφέρει η ING, που σημειώνει ότι η ενεργειακή συμβολή στον πληθωρισμό θα γίνει αρνητική μόνο το τρίτο τρίμηνο του επόμενου έτους.
Aπίσχναση και καλπάζων πληθωρισμός
Η απίσχναση της αγοραστικής δύναμης δεν θα αφήσει ανέγγιχτη την ιδιωτική κατανάλωση στις ανεπτυγμένες χώρες.
Σύμφωνα με την Commerzbank, ακόμα και αν υποθέσουμε ότι τα νοικοκυριά χρηματοδοτήσουν μέρος του πρόσθετου κόστους καταφεύγοντας στις αποταμιεύσεις που είχαν σωρεύσει από την περίοδο του lockdown, η κατανάλωση είναι πιθανό να χάσει αισθητά τη δυναμική της στα επόμενα τρίμηνα.
Ταυτόχρονα, ο ρυθμός αύξησης του πληθωρισμού θα μπορούσε να αποδειχθεί υψηλότερος από ό, τι αναμενόταν.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπέβαλε προτάσεις την Τετάρτη σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο μπορούν να καλυφθούν τα πρόσθετα βάρη.
Οι κυβερνήσεις στην Ισπανία, τη Γαλλία, την Ιταλία και την Ελλάδα έχουν ήδη ανακοινώσει ότι θα βοηθήσουν τα νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος να πληρώσουν τους λογαριασμούς ενέργειας. Ωστόσο, αυτό θα δημιουργήσει νέες τρύπες στους εθνικούς προϋπολογισμούς.
Μεγάλα είναι τα διλήμματα που αντιμετωπίζουν και οι κεντρικές τράπεζες, με την ΕΚΤ να μη σκέφτεται προς το παρόν αλλαγή πολιτικής.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών