ΙΕΑ: Σε νέα ιστορικά υψηλά η χρήση άνθρακα το 2022 - ΗΠΑ και ΕΕ στρέφονται στις ΑΠΕ, Κίνα και Ινδία καίνε περισσότερο άνθρακα

Για χρόνια, οι ειδικοί για το κλίμα ζητούν από τις μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου να περιορίσουν ή και να καταργήσουν τη χρήση ορυκτών καυσίμων.
Παρόλα αυτά η χρήση άνθρακα βρίσκεται στα υψηλότερα επίπεδα όλων των εποχών και το 2022 έφτασε τα 8,3 δισεκατομμύρια μετρικούς τόνους με αύξηση κατά 3,3% σε σχέση με το προηγούμενο έτος, σύμφωνα με στοιχεία του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (IEA) που δημοσιεύει η ιστοσελίδα OilPrice.
Η άνοδος της ζήτησης άνθρακα βεβαίως σημειώνεται παράλληλα με την έκρηξη στη χρήση καθαρής ενέργειας, καθώς χώρες σε όλο τον κόσμο στράφηκαν σε πηγές ενέργειας που δεν βασίζονταν στα ορυκτά καύσιμα χάρη στην άνοδο των τιμών του πετρελαίου και του φυσικού αερίου.
Συνολικά, ο κόσμος παρήγαγε 10.440 τεραβατώρες από άνθρακα το 2022 - περίπου το 36% της παγκόσμιας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.
Ο πόλεμος μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανία, που κατέστη αφετηρία ενός ολοκληρωτικού πολέμου για τον ενεργειακό εφοδιασμό και τις κυρώσεις στην Ευρώπη κατά τη διάρκεια του 2022, προκάλεσε σοκ στις παγκόσμιες αγορές ενέργειας.
Για να στηρίξουν την ενεργειακή τους ασφάλεια, οι χώρες προσπάθησαν να βρουν εναλλακτικές πηγές και αλυσίδες εφοδιασμού ενέργειας.
Στη Δύση, αυτό εκδηλώθηκε κυρίως ως έντονη ώθηση για την ανάπτυξη του τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Στην Κίνα και την Ινδία, ωστόσο, οι δραστηριότητες εξόρυξης και καύσης άνθρακαη ανθούν.
Η εικόνα είναι λίγο πιο περίπλοκη στην Κίνα, ωστόσο, όπου η ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας έχει ξεπεράσει πολλές φορές κάθε άλλη χώρα στη γη, αλλά ο άνθρακας εξακολουθεί να κυριαρχεί στο παγκόσμιο ενεργειακό μείγμα.

Κίνα και Ινδία αύξησαν τη χρήση άνθρακα πολύ περισσότερο από ότι την περιόρισαν Ευρώπη και ΗΠΑ

Ως αποτέλεσμα, «ανά περιοχή, η ζήτηση άνθρακα μειώθηκε ταχύτερα από ό,τι αναμενόταν προηγουμένως το πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους στις ΗΠΑ και την Ευρωπαϊκή Ένωση — κατά 24% και 16%, αντίστοιχα», ανέφερε η IEA σε έκθεσή της. «Ωστόσο, η ζήτηση από τους δύο μεγαλύτερους καταναλωτές, την Κίνα και την Ινδία, αυξήθηκε πάνω από 5% κατά το πρώτο εξάμηνο, κι αντιστάθμισε τις μειώσεις που καταγράφηκαν αλλού», αναφέρεται στη δήλωση.
Ιστορικά, η Κίνα και η Ινδία ήταν και οι δύο μεγάλοι αντίπαλοι των συμφωνιών για το κλίμα που επιμένουν στη σταδιακή κατάργηση του άνθρακα.
Στη σύνοδο κορυφής των Ηνωμένων Εθνών για το κλίμα COP26 του 2021 στη Γλασκώβη, η Κίνα και η Ινδία επέβαλαν μια παρέμβαση της τελευταίας στιγμής για να αποδυναμώσουν τη γλώσσα στο Σύμφωνο της διάσκεψης.
«Πώς μπορεί κανείς να περιμένει ότι οι αναπτυσσόμενες χώρες θα δώσουν υποσχέσεις για τη σταδιακή κατάργηση των επιδοτήσεων άνθρακα και ορυκτών καυσίμων», δήλωσε ο υπουργός Περιβάλλοντος της Ινδίας Bhupender Yadav, σε ομιλία του κατά τη διάρκεια των εργασιών του συνεδρίου.
«Οι αναπτυσσόμενες χώρες πρέπει ακόμη να αντιμετωπίσουν την ατζέντα τους για τη μείωση της φτώχειας».

Η θέση της Ινδίας

Πράγματι, το να αφήσουμε πίσω τον άνθρακα είναι μια πολιτικά περίπλοκη επιταγή για τους δίδυμους γίγαντες της Ινδίας και της Κίνας.
Η Ινδία ασκεί ιδιαίτερα έντονη κριτική για το γεγονός ότι οι χώρες της Δύσης που έγιναν πλούσιες χάρη στην απεριόριστη και ακατάσχετη χρήση ορυκτών καυσίμων, ζητούν τώρα ένα παγκόσμιο κίνημα για τον περιορισμό του διοξειδίου του άνθρακα και προσπαθούν να επιβάλλουν ακόμη και στα αναπτυσσόμενα έθνη να κάνουν το ίδιο.
Ινδοί αξιωματούχοι έχουν προτρέψει τις πλούσιες χώρες να κοιτάξουν στον καθρέφτη και να περιορίσουν τη δική τους χρήση ενέργειας πριν κουνήσουν το δάχτυλο στις λιγότερο ανεπτυγμένες οικονομίες.
Εάν ένα μόνο ψυγείο στις ΗΠΑ καταναλώνει περισσότερη ενέργεια σε ένα χρόνο από ό,τι ο μέσος άνθρωπος σε μια αναπτυσσόμενη χώρα, λένε, τότε ίσως αυτό θα έπρεπε να είναι το πραγματικό επίκεντρο των συνομιλιών για το κλίμα.

Για την Κίνα ο άνθρακας συνώνυμος με την ενεργειακή ασφάλεια

Για το Πεκίνο, ο άνθρακας αποτελεί επίσης έναν κατεξοχήν πολιτικό ζήτημα, αλλά για διαφορετικούς λόγους.
Στην Κίνα, ο άνθρακας είναι συνώνυμος με την ενεργειακή ασφάλεια – τον πρωταρχικό, αν όχι μοναδικό ενεργειακό στόχο της κυβέρνησης Xi Jinping.
Ο άνθρακας δεν είναι μόνο κεντρικός στη στρατηγική ενεργειακής ασφάλειας της Κίνας, είναι ένα πολιτιστικό σύμβολο αξιοπιστίας και ασφάλειας.
Σύμφωνα με την Joanna Lewis, αναπληρώτρια καθηγήτρια ενέργειας και περιβάλλοντος στο Πανεπιστήμιο Georgetown, η Κίνα φοβάται ότι η σταδιακή κατάργηση του άνθρακα θα οδηγήσει σε αυξημένο κίνδυνο οικονομικής και πολιτικής αστάθειας.
«Πιστεύω ότι οι Κινέζοι φοβούνται να απομακρυνθούν από το status quo και να εισέλθουν στο νέο βασίλειο των καθαρών και προηγμένων ενεργειακών τεχνολογιών, παρόλο που είναι σε θέση να το κάνουν», έγραφε πέρυσι στο Popular Science.
Η μετάβαση στην Ινδία και την Κίνα μακριά από τον άνθρακα δεν θα είναι εύκολη – ούτε φθηνή.
Μια πρόσφατη έκθεση υπολόγισε ότι το κόστος της μετάβασης της Ινδίας είναι κάπου στο ύψος του ενός τρισεκατομμυρίου δολαρίων. Αλλά είναι ένα απαραίτητο βήμα για να επιτευχθούν οι στόχοι για τις παγκόσμιες εκπομπές και την αποφυγή των χειρότερων επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, αναφέρει ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας.
Θα απαιτήσει άνευ προηγουμένου παγκόσμια συνεργασία, η οποία είναι ένα δύσκολο έργο λόγω των εδραιωμένων πολιτικών σχέσεων της Κίνας και της Ινδίας με τα πιο βρώμικα ορυκτά καύσιμα.
Η χρήση άνθρακα προβλέπεται να παραμείνει σχεδόν σε επίπεδα ρεκόρ τουλάχιστον για τη διάρκεια του 2023.

www.bankingnews.gr