Διαταραχές στον εφοδιασμό ενδέχεται να συμβούν νωρίτερα από ό,τι αρχικά αναμενόταν
Στην απαγόρευση των εισαγωγών ρωσικών καυσίμων έως το 2027 έχει θέσει ως στόχο η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ).
Ωστόσο, σχεδόν το ήμισυ των προμηθειών ρωσικού φυσικού αερίου προς την Ευρώπη και τη Μολδαβία εξακολουθεί να διέρχεται από την Ουκρανία - συνολικά 13,7 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα (Bcm) το 2023.
Και ενώ η ΕΕ συζητά τη δυνατότητα συμμετοχής του Αζερμπαϊτζάν σε μια μελλοντική συμφωνία διαμετακόμισης, η τρέχουσα πενταετής συμφωνία διαμετακόμισης φυσικού αερίου μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας πρόκειται να λήξει έως το τέλος του 2024, γεγονός που προκαλεί ανησυχίες σε ό,τι αφορά τη μελλοντική ροή των όγκων φυσικού αερίου.
Σύμφωνα με τη Rystad Energy, το ρωσικό αέριο θα πρέπει να μεταφερθεί στην Ευρώπη μέσω εναλλακτικών οδών, απαιτώντας επιπλέον 7,2 Bcm ετησίως υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG), για να αντικαταστήσει το αέριο που διέρχεται από την Ουκρανία.
Διαταραχές στον εφοδιασμό ενδέχεται να συμβούν νωρίτερα από ό,τι αρχικά αναμενόταν, όπως υποδεικνύεται από την προειδοποίηση της αυστριακής εταιρείας OMV τον Μάιο.
Η Σλοβακία, η Αυστρία και η Μολδαβία είναι οι ευρωπαϊκές χώρες που εξαρτώνται περισσότερο από τους όγκους διαμετακόμισης, αφού εισήγαγαν περίπου 3,2 Bcm, 5,7 Bcm και 2,0 Bcm, αντίστοιχα το 2023.
Πέρυσι, το ρωσικό αέριο που διέρχεται από την Ουκρανία προμήθευε χώρες της ΕΕ έχοντα ως σημεία εισόδου τη Σλοβακία και τη Μολδαβία.
Η Μολδαβία προσαρμόζει τις προμήθειές της, ενώ έχει συμφωνήσει με την Ουκρανία για συνεχή ροή ρωσικού φυσικού αερίου μέχρι το τέλος του 2025, που θα προμηθεύεται, σε μεγάλο βαθμό, στη φιλορωσική αυτονομιστική περιοχή της Υπερδνειστερίας.
Το 2023, η χώρα εισήγαγε το 74% του φυσικού της αερίου μέσω Ουκρανίας, ενώ για πρώτη φορά έλαβε αέριο από τη Ρουμανία και τον Νότο μέσω του διαβαλκανικού αγωγού (με αντίστροφες ροές).
Επίσης, η ιταλική ενεργειακή εταιρεία Eni και η Ουγγαρία εισήγαγαν ρωσικό αέριο μέσω της Ουκρανίας.
Η δε Σλοβενία και η Κροατία ήταν μικρότεροι λήπτες ρωσικού αερίου – πάλι μέσω Ουκρανίας.
Η διακοπή των ροών του ρωσικού αγωγού φυσικού αερίου μέσω της Ουκρανίας θα επηρεάσει σημαντικά τις χώρες που βασίζονται σε αυτούς τους όγκους.
Για παράδειγμα, όταν λήξει η επέκταση διαμετακόμισης μετά το 2025, η Μολδαβία θα χρειαστεί να επαναδρομολογήσει τα 2 Bcm που παρέχονται μέσω Ουκρανίας, πιθανώς μέσω των αντίστροφων ροών του διαβαλκανικού αγωγού.
Για να φτάσει στη Μολδαβία, το ρωσικό αέριο θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει το σημείο εισόδου Isaccea μεταξύ Ρουμανίας και Ουκρανίας, αλλά θα απαιτηθεί μια συμφωνία διαμετακόμισης για τη μικρή απόσταση των 25 χιλιομέτρων μέσω της Ουκρανίας.
Ο Διαβαλκανικός αγωγός λειτουργεί με αντίστροφη ροή από τα τέλη του 2022, με 0,54 Bcm φυσικού αερίου να εισέρχεται στη Μολδαβία διά της Ουκρανίας από τη Ρουμανία, μέσω του σημείου εισόδου Isaccea το 2023.
Επιπλέον, αέριο από τον Νότιο Διάδρομο Φυσικού Αερίου στο Αζερμπαϊτζάν, καθώς και από τουρκικούς και ελληνικούς τερματικούς σταθμούς εισαγωγής LNG, μπορεί να φτάσει στη Μολδαβία μέσω του νότου.
Όταν παύσει η συμφωνία διαμετακόμισης Ρωσίας-Ουκρανίας, οι μοναδικές εναλλακτικές οδοί τροφοδοσίας για τις χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης θα είναι το Balkan Stream και το σημείο εισόδου Horgos μεταξύ Σερβίας και Ουγγαρίας.
Ο Ρώσος παραγωγός Gazprom και οι ευρωπαίοι εισαγωγείς επιθυμούν συνεχείς προμήθειες μέσω Ουκρανίας, ενώ Ουκρανοί αξιωματούχοι αρνούνται οποιαδήποτε πρόθεση για ανανέωση της συμφωνίας με τη Ρωσία.
Χωρίς το Αζερμπαϊτζάν ή άλλο τρίτο μέρος να διαμετακομίσει το φυσικό αέριο μετά από μια συμφωνία ανταλλαγής με τη Ρωσία, η ΕΕ θα απαιτήσει περίπου 7,2 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου να προμηθεύεται από την αγορά LNG.
Οι τερματικοί σταθμοί στην Πολωνία, τη Γερμανία, τη Λιθουανία και την Ιταλία θα μπορούσαν να προωθήσουν αυτούς τους όγκους σε πληγείσες χώρες, όπως η Σλοβακία και η Αυστρία,
Η Rystad Energy προβλέπει πιθανές αλλαγές στο ισοζύγιο φυσικού αερίου του 2023 για τις πληγείσες χώρες με 0% ροές φυσικού αερίου μέσω της Ουκρανίας και περιορισμούς χωρητικότητας σε σχετικές εναλλακτικές θέσεις εισόδου.
Η Αυστρία, ο μεγαλύτερος παραλήπτης ρωσικού φυσικού αερίου το 2023, θα επιδιώξει αύξηση των εισαγωγών από τη Γερμανία μέσω του σημείου εισόδου του Oberkappel, που αναμένεται να λειτουργεί με μέγιστη ετήσια δυναμικότητα 8 Bcm.
Ωστόσο, η ικανότητα εισαγωγής στο Oberkappel δεν θα είναι επαρκής για να κλείσει το κενό των 8,53 Bcm.
Χωρίς βραχυπρόθεσμες προσαρμογές δυναμικότητας, οι διαμετακομίσεις φυσικού αερίου προς την Ουγγαρία θα μειώνονταν και οι εκροές προς την Ιταλία θα σταματήσουν.
Εάν σταματήσουν όλες οι ροές ρωσικού φυσικού αερίου μέσω της Ουκρανίας, η Αυστρία θα έπρεπε να εισάγει έως και 2,5 Bcm από την Ιταλία μέσω του σημείου διέλευσης Arnoldstein-Tarvisio.
Η Ιταλία έχει πολλές επιλογές για να αντικαταστήσει τους ρωσικούς αγωγούς φυσικού αερίου και έχει επιτύχει σε μεγάλο βαθμό την ανεξαρτησία από την ουκρανική διαμετακόμιση.
Ωστόσο, θα πρέπει να προμηθευτεί περίπου 3,75 Bcm για τη Σλοβακία και την Αυστρία.
Αυτές οι πρόσθετες προμήθειες θα μπορούσαν να προέρχονται από την πλωτή μονάδα αποθήκευσης και επαναεριοποίησης της Ραβέννα (FSRU) —5 Bcm ετησίως από το 2025—και 1,23 Bcm από προμήθειες αγωγών μέσω της Τυνησίας.
Η Ουγγαρία θα αντιμετωπίσει μεγάλες προκλήσεις σε περίπτωση πλήρους διακοπής της ροής ρωσικού φυσικού αερίου μέσω της Ουκρανίας.
Υποθέτοντας ότι η Μολδαβία τροφοδοτείται από τον Νότο, η χωρητικότητα μέσω του Διαβαλκανικού αγωγού από τη Ρουμανία θα κατανεμηθεί πλήρως, αναστέλλοντας τις εισροές από τη Ρουμανία.
Επιπλέον, η Αυστρία δεν θα είναι σε θέση να διαβιβάσει φυσικό αέριο στην Ουγγαρία, ενώ η Κροατία δεν θα έχει πρόσθετη δυνατότητα επαναεριοποίησης πριν από το 2025.
Η Ουγγαρία θα πρέπει να βασίζεται αποκλειστικά στην αυξημένη ροή φυσικού αερίου μέσω του αγωγού TurkStream, όπου το σημείο εισόδου Horgos θα πρέπει να λειτουργεί συνεχώς με τη μέγιστη δυναμικότητά του των 9 Bcm ετησίως.
Εναλλακτικά, εάν η Αυστρία μπορούσε να προμηθευτεί επαρκές LNG από την Ιταλία, η Ουγγαρία θα μπορούσε να λάβει επιπλέον αέριο μέσω αντίστροφων ροών στο σημείο εισόδου Mosonmagyarovar από την Αυστρία.
Οι χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης προετοιμάζονται για πιθανή διακοπή της διαμετακόμισης φυσικού αερίου της Ουκρανίας και ένωσαν τις δυνάμεις τους για να δημιουργήσουν έναν Κάθετο Διάδρομο Φυσικού Αερίου στο πλαίσιο της Πρωτοβουλίας Ενεργειακής Συνδεσιμότητας της Κεντρικής και Νοτιοανατολικής Ευρώπης της ΕΕ (CESEC).
Φέτος, στις 19 Ιανουαρίου, υπογράφηκε στην Αθήνα ένα μνημόνιο κατανόησης (MoU) στο οποίο συμμετείχαν η Επίτροπος Ενέργειας της ΕΕ Kadri Simson και οι Διαχειριστές Συστημάτων Μεταφοράς (ΔΣΜ) από την Ελλάδα, τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, την Ουγγαρία, τη Σλοβακία, την Ουκρανία και τη Μολδαβία.
Ο διάδρομος θα χρησιμοποιεί την υπάρχουσα υποδομή στην Ουκρανία και τη Μολδαβία και θα επιτρέπει στις εισαγωγές LNG από την Ελλάδα και την Τουρκία να φτάσουν στη Σλοβακία, την Ουγγαρία και πιθανώς την Πολωνία.
Επιπλέον, ο διαχειριστής συστήματος μεταφοράς της Τουρκίας BOTAS και ο χειριστής της Βουλγαρίας Bulgartransgaz υπέγραψαν συμφωνία τον Ιανουάριο του 2024 για αύξηση της χωρητικότητας εισόδου φυσικού αερίου στο σημείο εισόδου Strandzha 1, επιτρέποντας αυξημένες ροές φυσικού αερίου από το Αζερμπαϊτζάν και την περιοχή της Κασπίας Θάλασσας προς την Ευρώπη.
Αυτή η επέκταση θα μπορούσε να βοηθήσει στην αύξηση των εξαγωγών φυσικού αερίου του Αζερμπαϊτζάν στην ΕΕ από 13 Bcm σε 20 Bcm ετησίως έως το 2027 και, μακροπρόθεσμα, να μεταφέρει δυνητικά ιρανικό αέριο μέσω της Πρωτοβουλίας του Δακτυλίου Αλληλεγγύης.
www.bankingnews.gr
Ωστόσο, σχεδόν το ήμισυ των προμηθειών ρωσικού φυσικού αερίου προς την Ευρώπη και τη Μολδαβία εξακολουθεί να διέρχεται από την Ουκρανία - συνολικά 13,7 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα (Bcm) το 2023.
Και ενώ η ΕΕ συζητά τη δυνατότητα συμμετοχής του Αζερμπαϊτζάν σε μια μελλοντική συμφωνία διαμετακόμισης, η τρέχουσα πενταετής συμφωνία διαμετακόμισης φυσικού αερίου μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας πρόκειται να λήξει έως το τέλος του 2024, γεγονός που προκαλεί ανησυχίες σε ό,τι αφορά τη μελλοντική ροή των όγκων φυσικού αερίου.
Σύμφωνα με τη Rystad Energy, το ρωσικό αέριο θα πρέπει να μεταφερθεί στην Ευρώπη μέσω εναλλακτικών οδών, απαιτώντας επιπλέον 7,2 Bcm ετησίως υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG), για να αντικαταστήσει το αέριο που διέρχεται από την Ουκρανία.
Διαταραχές στον εφοδιασμό ενδέχεται να συμβούν νωρίτερα από ό,τι αρχικά αναμενόταν, όπως υποδεικνύεται από την προειδοποίηση της αυστριακής εταιρείας OMV τον Μάιο.
Η Σλοβακία, η Αυστρία και η Μολδαβία είναι οι ευρωπαϊκές χώρες που εξαρτώνται περισσότερο από τους όγκους διαμετακόμισης, αφού εισήγαγαν περίπου 3,2 Bcm, 5,7 Bcm και 2,0 Bcm, αντίστοιχα το 2023.
Πέρυσι, το ρωσικό αέριο που διέρχεται από την Ουκρανία προμήθευε χώρες της ΕΕ έχοντα ως σημεία εισόδου τη Σλοβακία και τη Μολδαβία.
Η Μολδαβία προσαρμόζει τις προμήθειές της, ενώ έχει συμφωνήσει με την Ουκρανία για συνεχή ροή ρωσικού φυσικού αερίου μέχρι το τέλος του 2025, που θα προμηθεύεται, σε μεγάλο βαθμό, στη φιλορωσική αυτονομιστική περιοχή της Υπερδνειστερίας.
Το 2023, η χώρα εισήγαγε το 74% του φυσικού της αερίου μέσω Ουκρανίας, ενώ για πρώτη φορά έλαβε αέριο από τη Ρουμανία και τον Νότο μέσω του διαβαλκανικού αγωγού (με αντίστροφες ροές).
Επίσης, η ιταλική ενεργειακή εταιρεία Eni και η Ουγγαρία εισήγαγαν ρωσικό αέριο μέσω της Ουκρανίας.
Η δε Σλοβενία και η Κροατία ήταν μικρότεροι λήπτες ρωσικού αερίου – πάλι μέσω Ουκρανίας.
Η διακοπή των ροών του ρωσικού αγωγού φυσικού αερίου μέσω της Ουκρανίας θα επηρεάσει σημαντικά τις χώρες που βασίζονται σε αυτούς τους όγκους.
Για παράδειγμα, όταν λήξει η επέκταση διαμετακόμισης μετά το 2025, η Μολδαβία θα χρειαστεί να επαναδρομολογήσει τα 2 Bcm που παρέχονται μέσω Ουκρανίας, πιθανώς μέσω των αντίστροφων ροών του διαβαλκανικού αγωγού.
Για να φτάσει στη Μολδαβία, το ρωσικό αέριο θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει το σημείο εισόδου Isaccea μεταξύ Ρουμανίας και Ουκρανίας, αλλά θα απαιτηθεί μια συμφωνία διαμετακόμισης για τη μικρή απόσταση των 25 χιλιομέτρων μέσω της Ουκρανίας.
Ο Διαβαλκανικός αγωγός λειτουργεί με αντίστροφη ροή από τα τέλη του 2022, με 0,54 Bcm φυσικού αερίου να εισέρχεται στη Μολδαβία διά της Ουκρανίας από τη Ρουμανία, μέσω του σημείου εισόδου Isaccea το 2023.
Επιπλέον, αέριο από τον Νότιο Διάδρομο Φυσικού Αερίου στο Αζερμπαϊτζάν, καθώς και από τουρκικούς και ελληνικούς τερματικούς σταθμούς εισαγωγής LNG, μπορεί να φτάσει στη Μολδαβία μέσω του νότου.
Όταν παύσει η συμφωνία διαμετακόμισης Ρωσίας-Ουκρανίας, οι μοναδικές εναλλακτικές οδοί τροφοδοσίας για τις χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης θα είναι το Balkan Stream και το σημείο εισόδου Horgos μεταξύ Σερβίας και Ουγγαρίας.
Ο Ρώσος παραγωγός Gazprom και οι ευρωπαίοι εισαγωγείς επιθυμούν συνεχείς προμήθειες μέσω Ουκρανίας, ενώ Ουκρανοί αξιωματούχοι αρνούνται οποιαδήποτε πρόθεση για ανανέωση της συμφωνίας με τη Ρωσία.
Χωρίς το Αζερμπαϊτζάν ή άλλο τρίτο μέρος να διαμετακομίσει το φυσικό αέριο μετά από μια συμφωνία ανταλλαγής με τη Ρωσία, η ΕΕ θα απαιτήσει περίπου 7,2 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου να προμηθεύεται από την αγορά LNG.
Οι τερματικοί σταθμοί στην Πολωνία, τη Γερμανία, τη Λιθουανία και την Ιταλία θα μπορούσαν να προωθήσουν αυτούς τους όγκους σε πληγείσες χώρες, όπως η Σλοβακία και η Αυστρία,
Η Rystad Energy προβλέπει πιθανές αλλαγές στο ισοζύγιο φυσικού αερίου του 2023 για τις πληγείσες χώρες με 0% ροές φυσικού αερίου μέσω της Ουκρανίας και περιορισμούς χωρητικότητας σε σχετικές εναλλακτικές θέσεις εισόδου.
Η Αυστρία, ο μεγαλύτερος παραλήπτης ρωσικού φυσικού αερίου το 2023, θα επιδιώξει αύξηση των εισαγωγών από τη Γερμανία μέσω του σημείου εισόδου του Oberkappel, που αναμένεται να λειτουργεί με μέγιστη ετήσια δυναμικότητα 8 Bcm.
Ωστόσο, η ικανότητα εισαγωγής στο Oberkappel δεν θα είναι επαρκής για να κλείσει το κενό των 8,53 Bcm.
Χωρίς βραχυπρόθεσμες προσαρμογές δυναμικότητας, οι διαμετακομίσεις φυσικού αερίου προς την Ουγγαρία θα μειώνονταν και οι εκροές προς την Ιταλία θα σταματήσουν.
Εάν σταματήσουν όλες οι ροές ρωσικού φυσικού αερίου μέσω της Ουκρανίας, η Αυστρία θα έπρεπε να εισάγει έως και 2,5 Bcm από την Ιταλία μέσω του σημείου διέλευσης Arnoldstein-Tarvisio.
Η Ιταλία έχει πολλές επιλογές για να αντικαταστήσει τους ρωσικούς αγωγούς φυσικού αερίου και έχει επιτύχει σε μεγάλο βαθμό την ανεξαρτησία από την ουκρανική διαμετακόμιση.
Ωστόσο, θα πρέπει να προμηθευτεί περίπου 3,75 Bcm για τη Σλοβακία και την Αυστρία.
Αυτές οι πρόσθετες προμήθειες θα μπορούσαν να προέρχονται από την πλωτή μονάδα αποθήκευσης και επαναεριοποίησης της Ραβέννα (FSRU) —5 Bcm ετησίως από το 2025—και 1,23 Bcm από προμήθειες αγωγών μέσω της Τυνησίας.
Η Ουγγαρία θα αντιμετωπίσει μεγάλες προκλήσεις σε περίπτωση πλήρους διακοπής της ροής ρωσικού φυσικού αερίου μέσω της Ουκρανίας.
Υποθέτοντας ότι η Μολδαβία τροφοδοτείται από τον Νότο, η χωρητικότητα μέσω του Διαβαλκανικού αγωγού από τη Ρουμανία θα κατανεμηθεί πλήρως, αναστέλλοντας τις εισροές από τη Ρουμανία.
Επιπλέον, η Αυστρία δεν θα είναι σε θέση να διαβιβάσει φυσικό αέριο στην Ουγγαρία, ενώ η Κροατία δεν θα έχει πρόσθετη δυνατότητα επαναεριοποίησης πριν από το 2025.
Η Ουγγαρία θα πρέπει να βασίζεται αποκλειστικά στην αυξημένη ροή φυσικού αερίου μέσω του αγωγού TurkStream, όπου το σημείο εισόδου Horgos θα πρέπει να λειτουργεί συνεχώς με τη μέγιστη δυναμικότητά του των 9 Bcm ετησίως.
Εναλλακτικά, εάν η Αυστρία μπορούσε να προμηθευτεί επαρκές LNG από την Ιταλία, η Ουγγαρία θα μπορούσε να λάβει επιπλέον αέριο μέσω αντίστροφων ροών στο σημείο εισόδου Mosonmagyarovar από την Αυστρία.
Οι χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης προετοιμάζονται για πιθανή διακοπή της διαμετακόμισης φυσικού αερίου της Ουκρανίας και ένωσαν τις δυνάμεις τους για να δημιουργήσουν έναν Κάθετο Διάδρομο Φυσικού Αερίου στο πλαίσιο της Πρωτοβουλίας Ενεργειακής Συνδεσιμότητας της Κεντρικής και Νοτιοανατολικής Ευρώπης της ΕΕ (CESEC).
Φέτος, στις 19 Ιανουαρίου, υπογράφηκε στην Αθήνα ένα μνημόνιο κατανόησης (MoU) στο οποίο συμμετείχαν η Επίτροπος Ενέργειας της ΕΕ Kadri Simson και οι Διαχειριστές Συστημάτων Μεταφοράς (ΔΣΜ) από την Ελλάδα, τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, την Ουγγαρία, τη Σλοβακία, την Ουκρανία και τη Μολδαβία.
Ο διάδρομος θα χρησιμοποιεί την υπάρχουσα υποδομή στην Ουκρανία και τη Μολδαβία και θα επιτρέπει στις εισαγωγές LNG από την Ελλάδα και την Τουρκία να φτάσουν στη Σλοβακία, την Ουγγαρία και πιθανώς την Πολωνία.
Επιπλέον, ο διαχειριστής συστήματος μεταφοράς της Τουρκίας BOTAS και ο χειριστής της Βουλγαρίας Bulgartransgaz υπέγραψαν συμφωνία τον Ιανουάριο του 2024 για αύξηση της χωρητικότητας εισόδου φυσικού αερίου στο σημείο εισόδου Strandzha 1, επιτρέποντας αυξημένες ροές φυσικού αερίου από το Αζερμπαϊτζάν και την περιοχή της Κασπίας Θάλασσας προς την Ευρώπη.
Αυτή η επέκταση θα μπορούσε να βοηθήσει στην αύξηση των εξαγωγών φυσικού αερίου του Αζερμπαϊτζάν στην ΕΕ από 13 Bcm σε 20 Bcm ετησίως έως το 2027 και, μακροπρόθεσμα, να μεταφέρει δυνητικά ιρανικό αέριο μέσω της Πρωτοβουλίας του Δακτυλίου Αλληλεγγύης.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών