Η αμερικανική Mossberg ιδρύθηκε πριν ένα αιώνα από ένα Σουηδό μηχανικό που μετανάστευσε στο Κονέκτικατ των ΗΠΑ.
Παράγει όλων των κατηγοριών όπλα για κυνήγι και σπορ αλλά η φήμη της είναι συνυφασμένη με ένα προϊόν: την επαναληπτική (χράπα-χρούπα) καραμπίνα Model 500.
Αυτό και η παραλλαγή του Μ590 -ουσιαστικά το ίδιο τουφέκι με μεγαλύτερη αποθήκη φυσιγγίων- είναι από τα πλέον διαδεδομένα στον κόσμο.
Φημίζεται για την αξιοπιστία του.
Διαθέτει διπλούς εξολκείς και η όπλιση γίνεται μέσω διπλής μπάρας συνδεμένης με την “πάπια”.
Δέχεται φυσίγγια cal. 12 (απλά και magnum).
Από το 1960 έχουν κατασκευαστεί εκατομμύρια αντίγραφα και η ζήτηση δε δείχνει να μειώνεται.
Το 2018, η εταιρεία παρουσίασε την πλέον ριζική επανασχεδίαση του μοντέλου στα 60 χρόνια της πορείας του.
“Μ” όπως Magazine
Δηλαδή γεμιστήρας.
Το Mossberg 590 τροφοδοτεί φυσίγγια από μια κυλινδρική αποθήκη, σταθερά τοποθετημένη παράλληλα με την κάνη του.
Αυτή είναι η επί 120 χρόνια τυπική διάταξη για τις αυτογεμείς και επαναληπτικές καραμπίνες.
Προσφέρει το πλεονέκτημα του μικρού όγκου με λιτές γραμμές που διευκολύνουν την επώμιση και διαχείριση.
Το μειονέκτημα είναι πως με δεδομένο το μήκος κάνης (πχ. 50-66 εκατοστά), η χωρητικότητα της αποθήκης σπάνια ξεπερνά τα 5 ως 8 φυσίγγια.
Σε αντίθεση με τα επαναληπτικά τουφέκια η χρήση γεμιστήρων είναι κοινότυπη πλέον στα ημιαυτόματα.
Εδώ και 20 σχεδόν χρόνια υπάρχουν στην αγορά τα ρωσικά Saiga, Molot Vepr και πιο πρόσφατα τα τουρκικά Akdal, Typhoon, κα. Όλα αυτά τροφοδοτούν από μεταλλικούς αποσπώμενους γεμιστήρες χωρητικότητας από 5 εώς 10 φυσιγγίων. Το πλεονέκτημα αυτής της λύσης είναι η ταχύτητα επαναγέμισης.
Στα μείον συγκαταλέγεται ο μεγάλος όγκος (και συνεπαγόμενο βάρος) αυτών των γεμιστήρων που δυσκολεύει το χειρισμό. Αυτά τα “μεταλλικά κουτιά” εκτείνονται από το κάτω μέρος του κορμού, αλλάζοντας το κέντρο βάρους και μεγαλώνοντας τον όγκο του όπλου.
Το 590Μ δανείζεται την ιδέα από τα ημιαυτόματα λειόκανα, αλλά προχωρά ένα ακόμη βήμα.
H Mossberg σχεδίασε ένα συνθετικό γεμιστήρα “διπλής στήλης” με τα φυσίγγια να αποθηκεύονται παράλληλα το ένα δίπλα στο άλλο. Tο μήκος της διάταξης μειώνεται περίπου στο μισό και ο γεμιστήρας εξέχει σημαντικά λιγότερο. Παράλληλα, δίνεται η ευκαιρία για μεγαλύτερη χωρητικότητα.
Υπάρχουν εκδόσεις που χωρούν 5, 10, 15 και 20 φυσίγγια με το τελευταίο να έχει περίπου το ίδιο μήκος με τους αντίστοιχους των 10 σφαιρών από το Saiga. Το βάρος είναι αξιοσημείωτο, αλλά από την άλλη πλευρά η ισχύς πυρός εντυπωσιάζει. Για συντήρηση και καθαρισμό οι γεμιστήρες λύνονται.
Στο εσωτερικό, το πολυμερικό υλικό των τοιχωμάτων είναι “αυτολιπαινόμενο”, ώστε να διευκολύνει την κίνηση των κυλινδρικών φυσιγγίων. Ένα ισχυρό ατσάλινο ελατήριο φροντίζει για την ανύψωση του βάρους.
Τα χείλη τροφοδοσίας που δέχονται όλη την πίεση εισχύονται με ατσάλι.
Ένα αμφιδέξιο κουμπί μπροστά από τη σκανδαλοθήκη απελευθερώνει το γεμιστήρα. Για να αφαιρεθεί, ο χειριστής πρέπει να τον στρίψει υπό κλίση προς τα εμπρός, όπως πχ. σε ένα FN FAL. 
Μηχανικές αλλαγές
Με την πρώτη ματιά το 590Μ μοιάζει με τα υπόλοιπα “αδέλφια” του.
Η κάνη έχει μήκος 47 εκατοστά, αποκλείοντας το από εισαγωγή στην Ελλάδα (στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες τα τουφέκια είναι νόμιμα όταν έχουν συνολικό μήκος άνω των 60 εκατοστών, εμείς “αγνοούμε” παραμένοντας σε νόμους του 1950).
Το κοντάκιο και η πάπια είναι από μαύρο πλαστικό. Ο αλουμινένιος κορμός ανοδιώνεται σε μαύρο χρώμα και διαθέτει αναμονές για τοποθέτηση σκοπευτικών.
Η Mossberg μας πληροφορεί ότι το “Μ” διαφέρει μηχανικά.
Το κλείστρο είναι εσωτερικά διαφορετικό. Έχει τροποποιηθεί για να μπορεί να αποσπά φυσίγγια από το γεμιστήρα.
Ο σωλήνας της αποθήκης που μοιάζει ίδιος, είναι εσωτερικά κενός. Υπάρχει μόνο για να στηρίζει την κάνη και το μηχανισμό όπλισης.
Μια σειρά από εγκοπές έχουν γίνει στον κορμό, εκεί που κανονικά θα υπήρχε η οπή τροφοδοσίας.
Συγκρατούν το γεμιστήρα σταθερά πάνω στο όπλο κατά τη λειτουργία.
Σύμφωνα με την εταιρεία τα υπάρχοντα 500/590 με κυλινδρική αποθήκη δεν μπορούν να μετατραπούν σε “Μ”.
Υπάρχουν δύο διαφορετικά μοντέλα 590Μ. Χρησιμοποιούν την ίδια κάνη -με βαριά τοιχώματα.
Το ένα διαθέτει τα στιβαρά σκόπευτρα με κλισιοσκόπιο της Mossberg, άλλο αρκείται σε μια ορειχάλκινη μπίλια δίκην στοχάστρου.
Το ακριβότερο μοντέλο περιλαμβάνει ένα ασπίδιο που περιλείει την κάνη και ράγες picatinny πάνω στην πάπια.
Αμφότερα εξοπλίζονται με αορτηριούχους και ένα “πλούσιο” ελαστικό πέλμα στο κοντάκι.
Βοηθάει όταν κάποιος προσπαθεί να αδειάσει γρήγορα ένα ολόκληρο γεμιστήρα από “δωδεκάρια”. 
Αξίζει τον κόπο;
Για να απαντήσει κανείς σε αυτή την ερώτηση πρέπει να ρωτήσει πρώτα: “Για ποιά χρήση;”.
Τα λειόκανα με κυλινδρικές αποθήκες λειτουργούν εξαιρετικά για το κυνήγι.
Τρία (ή και πέντε) φυσίγγια μέσα από μια επαναληπτική καραμπίνα συνήθως επαρκούν. Τα θηράματα δε δίνουν μεγαλύτερα χρονικά περιθώρια.
Στη σκοποβολή (ειδικά “πρακτικού” τύπου όπως η IPSC) και για αμυντική χρήση, υπάρχει κάποια λογική.
Το προφανές πλεονέκτημα είναι η ταχύτητατη επαναγέμιση. Ο χειριστής μπορεί σε δύο δευτερόλεπτα να αναπληρώσει την αναχορηγία, αντί να “παλεύει” σπρώχνοντας φυσίγγια μέσα σε μια κυλινδρική αποθήκη.
Με ένα γεμιστήρα 10 ή 15 φυσιγγίων, η διαφορά είναι δραματική. Παράλληλο πλεονέκτημα που προέρχεται από το γεμιστήρα είναι η αυξημένη χωρητικότητα.
Δεν υπάρχει σταθερή αποθήκη 15 ή 20 φυσιγγίων. Ακόμη και αν υπήρχε το μήκος της θα ξεπερνούσε αυτό του τυφεκίου, καθιστώντας το εγχείρημα μάταιο.
Με το γεμιστήρα κάτω από τον κορμό, το πρόβλημα του όγκου εξαφανίζεται.
Μπορούμε να δούμε το όφελος πχ. του να μεταφέρει κανείς διαφορετικού τύπου φυσίγγια σε ξεχωριστούς γεμιστήρες (μονόβολα, ψήφους, σκάγια, κλπ.) και να επιλέγει γρήγορα το απαιτούμενο χωρίς ανάγκη απογέμισης της αποθήκης.
Αλλά αυτό έχει πολύ στενό πεδίο εφαρμογής , με εξαίρεση ίσως τις αστυνομικές επιχειρήσεις. Φαίνεται ότι η Mossberg στοχεύει στο κοινό των σκοπευτών και ίσως στην αστυνομική/αμυντική αγορά.
Όσο για εμάς τους υπόλοιπους, ομολογουμένως θα ήταν ένα ενδιαφέρον παιχνίδι για εξάσκηση στο σκοπευτήριο. Αλλά δε μπορώ να φανταστώ πολλούς κυνηγούς που θα ξεφορτώνονταν την καραμπίνα τους για κάτι τέτοιο.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών