“Κεραυνοβόλος πόλεμος”
Το ΜΡ40 ήταν το πλέον διαδομένο υποπολυβόλο των Γερμανών στο Β’ Παγκόσμιο.
Συχνά αναφερόμενο ως “Schmeisser” -από το σχεδιαστή όπλων Ούγκο Σμάϊσσερ- στην πραγματικότητα δεν ήταν δικό του δημιούργημα. Οι Αμερικανοί είχαν αποδώσει το σχέδιο σε αυτόν, λόγω της προηγούμενης δουλειάς του στο ΜΡ28 με το οποίο το νέο όπλο μοιραζόταν τους ίδιους γεμιστήρες.
Ο πραγματικός “πατέρας” του ήταν ο Heinrich Vollmer (Χάϊνριχ Βόλμερ) που το εξέλιξε ως μια απλοποιημένη εκδοχή του πρότερου ΜΡ38. Για τις ανάγκες του πολέμου, το εξαιρετικό αλλά πολύπλοκο υποπολυβόλο δε μπορούσε να παραχθεί αρκετά γρήγορα. Με τις αλλαγές, τα ναζιστικά εργοστάσια έφτιαξαν 1,1 εκατομμύρια “Schmeisser” μεταξύ 1940 και 1945.
Το όπλο προοριζόταν για προσωπικό όπως μοτοσυκλετιστές, ταχυδρόμοι, πληρώματα αρμάτων και μικροί ηγήτορες, τον οποίων ο κύριος ρόλος δεν ήταν η μάχη πεζικού.
Κατέληξε όμως να χρησιμοποποιείται όσο το δυνατόν περισσότερο στις μάχες για τις ευρωπαϊκές πόλεις.
Μηχανισμός
Το ΜΡ40 χρησιμοποιούσε το ίδιο φυσίγγιο 9X19mm με τα πιστόλια Ρ.08 Luger και Ρ.38 Walther. Τροφοδοτεί από ένα γεμιστήρα διπλής στήλης που δέχεται 32 σφαίρες και βάλλει μόνο σε αυτόματο πυρ. Έχοντας μια πολύ χαμηλή ταχυβολία μόλις 500-550 βολών ανά λεπτό, παραμένει πολύ ελεγχόμενο ακόμη και σε παρατεταμένες ριπές. Σε αυτό συντελλούν και τα 3,9 κιλά που ζυγίζει. Το αυξημένο βάρος οφείλεται στην κατασκευή από
χάλυβα και το σιδερένιο, πτυσσόμενο κοντάκι που διπλώνει κάτω από τον κορμό. Το μικρό του μέγεθος και η ισχύς πυρός το κατέστησε αγαπητό στους Γερμανούς στρατιώτες.
Η λειτουργία γινόταν με το σύστημα της “απλής οπισθοδρόμησης” με το βαρύ κλείστρο να κινείται κατά μήκος του κυλινδρικού κορμού και να πυροδοτεί ένα φυσίγγιο κάθε φορά που σφραγίζει τη θαλάμη. Η πυροδότηση γινόταν με το κλείστρο συρμένο πίσω -αυτό που ονομάζουμε “ανοικτό κλείστρο”- και δεν υπήρχε κανένας μηχανισμός ασφάλειας να το μπλοκάρει. Στο αρχικό σχέδιο μόνο μια εγκοπή στον κορμό του όπλου συγκρατούσε το
κλείστρο από το μοχλό όπλισης, ώστε να μην απελευθερωθεί ακούσια και πυροδοτήσει.
Αρκεί να πούμε πως αρκετοί χρήστες ανακάλυψαν με άσχημο τρόπο πως ήταν ανεπαρκές.
Οι έμπειροι στρατιώτες γνώριζαν πως το ΜΡ40 ίσως πυροδοτούσε αν τρανταζόταν απότομα και λάμβαναν τα μέτρα τους.
Αργότερα προστέθηκε ένας μοχλός όπλισης που κλείδωνε στην εγκοπή, ακόμη και ένα δερμάτινο λουρί που υποτίθεται ότι θα συγκρατούσε το κλείστρο για να μην απελευθερωθεί τυχαία.
Τα σκοπευτικά ήταν απλά και αποτελούνταν από μία προστατευμένη ακίδα (περιβάλλεται από ένα δακτύλιο) και ένα αναδιπλούμενο κλισιοσκόπιο με ενδείξεις για τα 100 και 200 μέτρα.
Φορέας εξέλιξης
Το εμβληματικό σχήμα του ΜΡ40 είναι γνωστό σε όποιον έχει δεί ταινίες και ντοκυμαντερ από το Β’ παγκόσμιο. Στη συνείδηση πολλών είναι η εικόνα της Βέρμαχτ, αλλά είναι αξιομνημόνευτο για μια σειρά από άλλους λόγους. Υπήρξε το υπόδειγμα για μια σειρά μιμητές. Μέχρι τότε οι στρατοί βασίζονταν σε μεγάλα, ισχυρά, επαναληπτικά τουφέκια που προορίζονταν για μάχες σε πεδία εκατοντάδων μέτρων. Η μαζική χρήση του
υποπολυβόλου στον “κεραυνοβόλο πόλεμο” των Γερμανών έδειξε την αξία του αυτομάτου.
Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι όπλα όπως το αγγλικό STEN και το αμερικανικό Μ3 είναι αποτέλεσμα της ύπαρξης του “Schmeisser”. Οι Γερμανοί πεζικάριοι σε μέρη όπως η Γαλλία ή το Στάλινγκραντ διέθεταν ένα εύχρηστο αυτόματο όπλο, ιδανικό για μάχες από σπίτι σε σπίτι. Κουβαλώντας έξι γεμιστήρες, διέθεταν μια ευκίνητη βάση πυρός που μέχρι τότε επιτύγχαναν μόνο πολυβόλα όπως το MG-34. Τα διδάγματα από τη χρήση του
οδήγησαν στην εξέλιξη των μετέπειτα “Sturmgewehr”, των τυφεκίων εφόδου που ακόμη κυριαρχούν στα πεδία μαχών.
Αλλά και ο τρόπος παραγωγής άνοιξε νέους δρόμους. Για οικονομία σε ατσάλι και ξύλο, ο Vollmer και το εργοστάσιο της ERMA χρησιμοποιήσαν μορφοποιημένα χαλυβδόφυλλα και βακελλίτη (ένα πρώιμο πλαστικό). Οι τεχνικές αυτές αργότερα απέδωσαν όπλα όπως το G3 και το Kalashnikov και χρησιμοποιούνται ευρέως. Είναι πάνω από ξεκάθαρο πως οι τεχνικές κατασκευής των δύο ανωτέρω όπλων ή το αναδιπλούμενο κοντάκι του σοβιετικού ΑΚΜs προέρχονται από το γερμανικό υποπολυβόλο.
Στα “επαναστατικά κινήματα”
Η “αχίλλειος πτέρνα” του ΜΡ40 αποδείχτηκε ο γεμιστήρας του. Τα φυσίγγια τοποθετούνταν σε διπλή στήλη αλλά στο χείλος στένευαν σε μονή σειρά, αυξάνοντας την τριβή και πίεση στο ελατήριο. Οι Γερμανοί διδάσκονταν να μη κρατούν το όπλο από το γεμιστήρα, αλλά από το κανάλι αγκίστρωσης του, ώστε να μειώνουν τις πιθανότητες εμπλοκής. Πολλοί στρατιώτες “φόρτωναν” λιγότερα φυσίγγια για να μετριάσουν το πρόβλημα. Φαίνεται τελικά
ότι η μοναδική συνεισφορά του Hugo Schmeisser στο υποπολυβόλο που λανθασμένα φέρνει το όνομα του ήταν αρνητική.
Αυτό δεν απέτρεψε το όπλο από το να γίνει το αγαπημένο λάφυρο πολλών αντιπάλων στρατιωτών και ανταρτών που εκτιμούσαν την ταχυβολία και τις συμπαγείς διαστάσειςτου.
Το γεγονός ότι οι Άγγλοι χρησιμοποιούσαν το ίδιο φυσίγγιο, εξασφάλιζε εύκολη ανατροφοδότηση από εχθρικά ή φίλια αποθέματα. Μετά τον πόλεμο μεγάλες ποσότητες βρέθηκαν μέσω λαθρεμπορίου ή ως σοβιετική βοήθεια σε “επαναστατικά κινήματα” ανά την υφήλιο, καθιστώντας το ένα από τα λίγα όπλα που επέζησε της πτώσης των Ναζί.
www.bankingnews.gr
Συχνά αναφερόμενο ως “Schmeisser” -από το σχεδιαστή όπλων Ούγκο Σμάϊσσερ- στην πραγματικότητα δεν ήταν δικό του δημιούργημα. Οι Αμερικανοί είχαν αποδώσει το σχέδιο σε αυτόν, λόγω της προηγούμενης δουλειάς του στο ΜΡ28 με το οποίο το νέο όπλο μοιραζόταν τους ίδιους γεμιστήρες.
Ο πραγματικός “πατέρας” του ήταν ο Heinrich Vollmer (Χάϊνριχ Βόλμερ) που το εξέλιξε ως μια απλοποιημένη εκδοχή του πρότερου ΜΡ38. Για τις ανάγκες του πολέμου, το εξαιρετικό αλλά πολύπλοκο υποπολυβόλο δε μπορούσε να παραχθεί αρκετά γρήγορα. Με τις αλλαγές, τα ναζιστικά εργοστάσια έφτιαξαν 1,1 εκατομμύρια “Schmeisser” μεταξύ 1940 και 1945.
Το όπλο προοριζόταν για προσωπικό όπως μοτοσυκλετιστές, ταχυδρόμοι, πληρώματα αρμάτων και μικροί ηγήτορες, τον οποίων ο κύριος ρόλος δεν ήταν η μάχη πεζικού.
Κατέληξε όμως να χρησιμοποποιείται όσο το δυνατόν περισσότερο στις μάχες για τις ευρωπαϊκές πόλεις.
Μηχανισμός
Το ΜΡ40 χρησιμοποιούσε το ίδιο φυσίγγιο 9X19mm με τα πιστόλια Ρ.08 Luger και Ρ.38 Walther. Τροφοδοτεί από ένα γεμιστήρα διπλής στήλης που δέχεται 32 σφαίρες και βάλλει μόνο σε αυτόματο πυρ. Έχοντας μια πολύ χαμηλή ταχυβολία μόλις 500-550 βολών ανά λεπτό, παραμένει πολύ ελεγχόμενο ακόμη και σε παρατεταμένες ριπές. Σε αυτό συντελλούν και τα 3,9 κιλά που ζυγίζει. Το αυξημένο βάρος οφείλεται στην κατασκευή από
χάλυβα και το σιδερένιο, πτυσσόμενο κοντάκι που διπλώνει κάτω από τον κορμό. Το μικρό του μέγεθος και η ισχύς πυρός το κατέστησε αγαπητό στους Γερμανούς στρατιώτες.
Η λειτουργία γινόταν με το σύστημα της “απλής οπισθοδρόμησης” με το βαρύ κλείστρο να κινείται κατά μήκος του κυλινδρικού κορμού και να πυροδοτεί ένα φυσίγγιο κάθε φορά που σφραγίζει τη θαλάμη. Η πυροδότηση γινόταν με το κλείστρο συρμένο πίσω -αυτό που ονομάζουμε “ανοικτό κλείστρο”- και δεν υπήρχε κανένας μηχανισμός ασφάλειας να το μπλοκάρει. Στο αρχικό σχέδιο μόνο μια εγκοπή στον κορμό του όπλου συγκρατούσε το
κλείστρο από το μοχλό όπλισης, ώστε να μην απελευθερωθεί ακούσια και πυροδοτήσει.
Αρκεί να πούμε πως αρκετοί χρήστες ανακάλυψαν με άσχημο τρόπο πως ήταν ανεπαρκές.
Οι έμπειροι στρατιώτες γνώριζαν πως το ΜΡ40 ίσως πυροδοτούσε αν τρανταζόταν απότομα και λάμβαναν τα μέτρα τους.
Αργότερα προστέθηκε ένας μοχλός όπλισης που κλείδωνε στην εγκοπή, ακόμη και ένα δερμάτινο λουρί που υποτίθεται ότι θα συγκρατούσε το κλείστρο για να μην απελευθερωθεί τυχαία.
Τα σκοπευτικά ήταν απλά και αποτελούνταν από μία προστατευμένη ακίδα (περιβάλλεται από ένα δακτύλιο) και ένα αναδιπλούμενο κλισιοσκόπιο με ενδείξεις για τα 100 και 200 μέτρα.
Φορέας εξέλιξης
Το εμβληματικό σχήμα του ΜΡ40 είναι γνωστό σε όποιον έχει δεί ταινίες και ντοκυμαντερ από το Β’ παγκόσμιο. Στη συνείδηση πολλών είναι η εικόνα της Βέρμαχτ, αλλά είναι αξιομνημόνευτο για μια σειρά από άλλους λόγους. Υπήρξε το υπόδειγμα για μια σειρά μιμητές. Μέχρι τότε οι στρατοί βασίζονταν σε μεγάλα, ισχυρά, επαναληπτικά τουφέκια που προορίζονταν για μάχες σε πεδία εκατοντάδων μέτρων. Η μαζική χρήση του
υποπολυβόλου στον “κεραυνοβόλο πόλεμο” των Γερμανών έδειξε την αξία του αυτομάτου.
Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι όπλα όπως το αγγλικό STEN και το αμερικανικό Μ3 είναι αποτέλεσμα της ύπαρξης του “Schmeisser”. Οι Γερμανοί πεζικάριοι σε μέρη όπως η Γαλλία ή το Στάλινγκραντ διέθεταν ένα εύχρηστο αυτόματο όπλο, ιδανικό για μάχες από σπίτι σε σπίτι. Κουβαλώντας έξι γεμιστήρες, διέθεταν μια ευκίνητη βάση πυρός που μέχρι τότε επιτύγχαναν μόνο πολυβόλα όπως το MG-34. Τα διδάγματα από τη χρήση του
οδήγησαν στην εξέλιξη των μετέπειτα “Sturmgewehr”, των τυφεκίων εφόδου που ακόμη κυριαρχούν στα πεδία μαχών.
Αλλά και ο τρόπος παραγωγής άνοιξε νέους δρόμους. Για οικονομία σε ατσάλι και ξύλο, ο Vollmer και το εργοστάσιο της ERMA χρησιμοποιήσαν μορφοποιημένα χαλυβδόφυλλα και βακελλίτη (ένα πρώιμο πλαστικό). Οι τεχνικές αυτές αργότερα απέδωσαν όπλα όπως το G3 και το Kalashnikov και χρησιμοποιούνται ευρέως. Είναι πάνω από ξεκάθαρο πως οι τεχνικές κατασκευής των δύο ανωτέρω όπλων ή το αναδιπλούμενο κοντάκι του σοβιετικού ΑΚΜs προέρχονται από το γερμανικό υποπολυβόλο.
Στα “επαναστατικά κινήματα”
Η “αχίλλειος πτέρνα” του ΜΡ40 αποδείχτηκε ο γεμιστήρας του. Τα φυσίγγια τοποθετούνταν σε διπλή στήλη αλλά στο χείλος στένευαν σε μονή σειρά, αυξάνοντας την τριβή και πίεση στο ελατήριο. Οι Γερμανοί διδάσκονταν να μη κρατούν το όπλο από το γεμιστήρα, αλλά από το κανάλι αγκίστρωσης του, ώστε να μειώνουν τις πιθανότητες εμπλοκής. Πολλοί στρατιώτες “φόρτωναν” λιγότερα φυσίγγια για να μετριάσουν το πρόβλημα. Φαίνεται τελικά
ότι η μοναδική συνεισφορά του Hugo Schmeisser στο υποπολυβόλο που λανθασμένα φέρνει το όνομα του ήταν αρνητική.
Αυτό δεν απέτρεψε το όπλο από το να γίνει το αγαπημένο λάφυρο πολλών αντιπάλων στρατιωτών και ανταρτών που εκτιμούσαν την ταχυβολία και τις συμπαγείς διαστάσειςτου.
Το γεγονός ότι οι Άγγλοι χρησιμοποιούσαν το ίδιο φυσίγγιο, εξασφάλιζε εύκολη ανατροφοδότηση από εχθρικά ή φίλια αποθέματα. Μετά τον πόλεμο μεγάλες ποσότητες βρέθηκαν μέσω λαθρεμπορίου ή ως σοβιετική βοήθεια σε “επαναστατικά κινήματα” ανά την υφήλιο, καθιστώντας το ένα από τα λίγα όπλα που επέζησε της πτώσης των Ναζί.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών