Η εμπλοκή της Τουρκίας στην Λιβύη και οι διενέξεις με την Ελλάδα
Ενώ η Λιβύη το κράτος που βρίσκεται στην Βόρεια Αφρική και συνορεύει με την Αίγυπτο, Τυνησία και Αλγερία παραμένει στο χείλος του γκρεμού που προκαλεί ο εμφύλιος πόλεμος εδώ και 10 χρόνια ένας μεγάλος αριθμός ξένων δυνάμεων ενδιαφέρεται για την Λιβύη την έσχατη περίοδο.
Το Ιρλανδικό δίκτυο RTE αναλύει τις ισορροπίες στην Λιβύη και αναδεικνύει το βασικότερο ζήτημα γιατί τώρα τόσες ξένες δυνάμεις ασχολούνται με την Λιβύη ενώ ο εμφύλιος πόλεμος μαίνεται εδώ και 10 χρόνια;
Η Λιβύη διαθέτει ένα από τα μεγαλύτερα και κορυφαία από πλευράς ποιότητας αποθέματα πετρελαίου στον κόσμο.
Ο εμφύλιος πόλεμος που μαίνεται για 10 με 11 χρόνια μετά την δολοφονία του δικτάτορα Muammar Gaddafi έχει μόνο καταστροφικές συνέπειες για τα 6,4 εκατ Λίβυους…. που οδηγεί σε μετανάστευση προς την Ευρώπη.
Ο τελευταίος γύρος αιματοχυσίας είναι αποτέλεσμα της διαμάχης ανάμεσα σε δύο αντιτιθέμενες δυνάμεις που ενώ πολέμησαν μαζί με το ΝΑΤΟ για την ανατροπή του καθεστώτος του Muammar Gaddafi… τα τελευταία χρόνια αλληλοσκοτώνονται στο πλαίσιο του εμφυλίου πολέμου.
Οι βασικές αντίπαλες ομάδες στην Λιβύη
Από τη μία πλευρά είναι η αναγνωρισμένη από το ΟΗΕ Κυβέρνηση Εθνικής Συμφωνίας ή Government of National Accord ή GNA, της οποίας επικεφαλής είναι ο Fayez Al Sarraj, που προέρχεται από μια πλούσια και εξέχουσα οικογένεια της Λιβύης.
Ο πατέρας του Mustafa Al Sarraj ήταν μέλος του κοινοβουλίου και υπουργός υπό τον βασιλιά Idriss της Λιβύης.
Από την άλλη πλευρά, είναι ο Εθνικός Στρατός της Λιβύης Libyan National Army ή LNA, που διοικείται από τον στρατηγικό Khalifa Haftar ο οποίος ήταν αξιωματικός, όταν συμμετείχε σε πραξικόπημα που έριξε τον βασιλιά Idris το 1969 και έφερε τον Muammar Gaddafi στην εξουσία.
Ο Haftar ήρθε σε ρήξη το 1987 κατά τη διάρκεια του πολέμου Λιβύης - Τσαντ με τον Muammar Gaddafi.
Αργότερα προσχώρησε στην αντιπολίτευση που είχε την υποστήριξη της αμερικανικής CIA και μετά έλαβε άσυλο στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Το GNA είναι μια πολιτική ομπρέλα η οποία προστατεύεται από μια σειρά ένοπλων πολιτοφυλακών, συμπεριλαμβανομένων ισλαμιστών ευθυγραμμισμένων με την Αδελφότητα.
Οι συμμαχικές δυνάμεις της GNA περιλαμβάνουν την Ταξιαρχία της Τρίπολης, τις Κεντρικές Δυνάμεις Ασφαλείας Αμπού Σαλίμ, το Μπαλαγιόν Αλ Ναουάσι και την Ταξιαρχία Μπάμ Ταγιούρα.
Άλλες ισχυρές πολιτοφυλακές που υποστηρίζουν το GNA είναι οι Ειδικές Δυνάμεις Αποτροπής, το Τάγμα Πεζικού 301, η Ταξιαρχία Al Mahgoub και η ταξιαρχία Al Halbous από την πόλη Misrata, μεταξύ πολλών άλλων πολιτοφυλακών από άλλες πόλεις της Λιβύης.
Το GNA ελέγχει περίπου το 10% της Λιβύης, συμπεριλαμβανομένης της πρωτεύουσας της Τρίπολης, ουσιαστικά ελέγχει μια μειοψηφία του εδάφους της Λιβύης.
Το LNA είναι η στρατιωτική πτέρυγα της Βουλής των Αντιπροσώπων (HoR) η οποία εδρεύει στην ανατολική πόλη Tobruk.
Το HoR είναι το διεθνώς αναγνωρισμένο κοινοβούλιο, το οποίο εκλέχθηκε δημοκρατικά τον Ιούνιο του 2014 ως αντικατάσταση του Γενικού Εθνικού Κογκρέσου.
Το LNA είναι μια στρατιωτική συμμαχία μεταξύ των ένοπλων ομάδων από διάφορα μέρη της Λιβύης, συμπεριλαμβανομένων των ισχυρών πολιτοφυλακών από πόλεις όπως οι Zintan, Tarhouna, Sabrata, Madkhali Salafists και υπολείμματα του πρώην στρατού της Λιβύης που ήταν πιστός στον συνταγματάρχη Gaddafi.
Περίπου τα δύο τρίτα της Λιβύης βρίσκεται κάτω από τον έλεγχο της LNA, συμπεριλαμβανομένων μεγάλων πόλεων όπως Benghazi, Sirte, Sabha, Zawiya, Derna και Tobruk.
Το υπόλοιπο έδαφος στο νότιο τμήμα της Λιβύης, που συνορεύει με την Αλγερία, τον Νίγηρα και το Τσαντ παραμένει υπό τον έλεγχο φυλών όπως οι Tuareng.
Το GNA δημιουργήθηκε με βάση την Συμφωνία Skhirat η οποία υπογράφηκε στο Μαρόκο το 2015 υπό την αιγίδα του ΟΗΕ.
Εντούτοις, σύντομα ξέσπασε διαφωνία ανάμεσα σε αντίπαλες πολιτικές ομάδες για πολλά θέματα, συμπεριλαμβανομένου του μελλοντικού ρόλου του Haftar και διεξαγωγής νέων εκλογών.
Ως αποτέλεσμα, και τα δύο διοικητικά όργανα έχουν δημιουργήσει παράλληλα συστήματα που περιλαμβάνουν ξεχωριστά νομίσματα, κεντρικές τράπεζες και μηχανισμούς εξαγωγής πετρελαίου.
Το GNA υποστηρίζεται οικονομικά από το Κατάρ ενώ η Τουρκία παρέχει στρατιωτική βοήθεια.
Το Τουρκικό κοινοβούλιο ενέκρινε την μεταφορά στρατευμάτων στην Λιβύη για να εκπαιδεύσει και να εξοπλίσει τις πολιτοφυλακές υπέρ του GNA.
Πληροφορίες αναφέρουν επίσης ότι η Τουρκία απέστειλε εκατοντάδες αντάρτες από τη Συρία μισθοφόρους, οι οποίοι είχαν ήδη αναλάβει να πλήξουν το συριακό καθεστώτος και τους κούρδους.
Το GNA συνεργάζεται επίσης με την Ιταλία για να ανακόψει την παλίρροια των προσφύγων από την Αφρική μετά την υπογραφή μνημονίου συμφωνίας τον Φεβρουάριο του 2017.
Και οι δύο πλευρές συμμετέχουν επίσης σε κοινά έργα έρευνας πετρελαίου.
Εν τω μεταξύ, το LNA λαμβάνει σημαντική οικονομική και στρατιωτική στήριξη από την Αίγυπτο και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, συμπεριλαμβανομένης της αεροπορικής υποστήριξης που βοήθησε τον στρατό του Haftar να αποκτήσει προβάδισμα.
Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι η Γαλλία και η Ρωσία υποστηρίζουν επίσης στρατιωτικά το LNA, αν και οι δύο χώρες αρνήθηκαν ότι έχουν εμπλοκή.
Η εμπλοκή της Τουρκίας στην Λιβύη και οι διενέξεις με την Ελλάδα
Η σύγκρουση στη Λιβύη έγινε πιο περίπλοκη σε διεθνές επίπεδο αφού η Τουρκία υπέγραψε συμφωνία με το GNA τον Νοέμβριο του 2019 με στόχο την ανακήρυξη μιας αποκλειστικής οικονομικής ζώνης από τη νότια ακτή της Τουρκίας στη βορειοανατολική ακτή της Λιβύης, παρακάμπτοντας ουσιαστικά τα θαλάσσια ύδατα της Ελλάδας στην ανατολική Μεσόγειο Θάλασσα.
Είναι μια περιοχή που περιέχει δυνητικά αποθέματα φυσικού αερίου των 3 τρισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων και 1,7 δισεκατομμύρια βαρέλια αργού πετρελαίου αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Η Τουρκία και η Ελλάδα είναι εγκλωβισμένες σε διαμάχες για την Κύπρο και τα νησιά στο Αιγαίο για δεκαετίες.
Οι τουρκικές δυνάμεις εισέβαλαν και κατέλαβαν το βόρειο τμήμα της Κύπρου το 1974 μετά από ελληνοκυπριακό πραξικόπημα.
Η συμφωνία της Τουρκίας με το GNA θεωρείται ως μια κίνηση που υπονομεύει το σχέδιο Κύπρου - Ελλάδας - Ισραήλ - Αιγύπτου για τη δημιουργία ενός αγωγού φυσικού αερίου επένδυσης 7 έως 9 δισεκατομμυρίων δολαρίων που θα περάσει από το Ισραήλ και τα Ελληνοκυπριακά ύδατα και από την Κρήτης, στην ηπειρωτική Ελλάδα και στο ευρωπαϊκό δίκτυο φυσικού αερίου μέσω της Ιταλίας.
Ο EastMed όπως λέγεται αυτός ο αγωγός θα πρέπει να διασχίσει την αυτοανακηρυχθείσα οικονομική ζώνη Τουρκίας και Λιβύης που αμφισβητείται από την Κύπρο, την Αίγυπτο, την Ελλάδα και το Ισραήλ.
Οι πρωτοβουλίες που ανέλαβε η ΕΕ και η Ρωσία ώστε να υπάρξει κατάπαυσης του πυρός μεταξύ GNA και LNA απέτυχαν μέχρι στιγμής λόγω των βαθιά ριζωμένων διαφορών μεταξύ των δύο αντιμαχόμενων πλευρών.
Ωστόσο στις 19 Ιανουαρίου στο Βερολίνο διεξάγεται μια συνδιάσκεψη για την Λιβύη με την συμμετοχή πολλών χωρών όχι όμως της Ελλάδος με στόχο να υπάρξει κατάπαυση του πυρός και για να τερματιστεί ο εμφύλιος πόλεμος.
Πολλοί αναλυτές πιστεύουν ότι ο Haftar του LNA προτιμά μια στρατιωτική λύση παρά μια διπλωματική διευθέτηση, καθώς οι δυνάμεις του πλησιάζουν την πρωτεύουσα της Λιβύης την Τρίπολη και πρόσφατα δίνουν μάχες στην Sirte, ένα προπύργιο του Gaddafi, που ελέγχει το GNA.
Εάν ο Haftar προχωρήσει, είναι σίγουρο ότι θα υπάρξουν χιλιάδες άμαχοι, ενώ θα εκτοπιστούν επίσης χιλιάδες.
Ο πρώην δικτάτορας της Λιβύης Gaddafi επέμενε ότι η πραγματική εξουσία βρίσκεται στα χέρια του λαού του ενώ ο ίδιος ήταν απλά ο οδηγός της επανάστασης.
Όμως ο Gaddafi ήταν αυτός που διέθετε τον απόλυτο έλεγχο του έθνους.
Μετά την επίθεση του ΝΑΤΟ το 2011 όπου κατέρρευσε ο στρατός του Gaddafi και ο ίδιος εν συνεχεία δολοφονήθηκε οι ηγέτες και τα μέλη των ένοπλων πολιτοφυλακών, που είναι γνωστά ως "επαναστάτες" πολλών Λιβυκών κινημάτων, έχουν γίνει οι ίδιοι νέοι Muammar Gaddafi.
www.bankingnews.gr
Το Ιρλανδικό δίκτυο RTE αναλύει τις ισορροπίες στην Λιβύη και αναδεικνύει το βασικότερο ζήτημα γιατί τώρα τόσες ξένες δυνάμεις ασχολούνται με την Λιβύη ενώ ο εμφύλιος πόλεμος μαίνεται εδώ και 10 χρόνια;
Η Λιβύη διαθέτει ένα από τα μεγαλύτερα και κορυφαία από πλευράς ποιότητας αποθέματα πετρελαίου στον κόσμο.
Ο εμφύλιος πόλεμος που μαίνεται για 10 με 11 χρόνια μετά την δολοφονία του δικτάτορα Muammar Gaddafi έχει μόνο καταστροφικές συνέπειες για τα 6,4 εκατ Λίβυους…. που οδηγεί σε μετανάστευση προς την Ευρώπη.
Ο τελευταίος γύρος αιματοχυσίας είναι αποτέλεσμα της διαμάχης ανάμεσα σε δύο αντιτιθέμενες δυνάμεις που ενώ πολέμησαν μαζί με το ΝΑΤΟ για την ανατροπή του καθεστώτος του Muammar Gaddafi… τα τελευταία χρόνια αλληλοσκοτώνονται στο πλαίσιο του εμφυλίου πολέμου.
Οι βασικές αντίπαλες ομάδες στην Λιβύη
Από τη μία πλευρά είναι η αναγνωρισμένη από το ΟΗΕ Κυβέρνηση Εθνικής Συμφωνίας ή Government of National Accord ή GNA, της οποίας επικεφαλής είναι ο Fayez Al Sarraj, που προέρχεται από μια πλούσια και εξέχουσα οικογένεια της Λιβύης.
Ο πατέρας του Mustafa Al Sarraj ήταν μέλος του κοινοβουλίου και υπουργός υπό τον βασιλιά Idriss της Λιβύης.
Από την άλλη πλευρά, είναι ο Εθνικός Στρατός της Λιβύης Libyan National Army ή LNA, που διοικείται από τον στρατηγικό Khalifa Haftar ο οποίος ήταν αξιωματικός, όταν συμμετείχε σε πραξικόπημα που έριξε τον βασιλιά Idris το 1969 και έφερε τον Muammar Gaddafi στην εξουσία.
Ο Haftar ήρθε σε ρήξη το 1987 κατά τη διάρκεια του πολέμου Λιβύης - Τσαντ με τον Muammar Gaddafi.
Αργότερα προσχώρησε στην αντιπολίτευση που είχε την υποστήριξη της αμερικανικής CIA και μετά έλαβε άσυλο στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Το GNA είναι μια πολιτική ομπρέλα η οποία προστατεύεται από μια σειρά ένοπλων πολιτοφυλακών, συμπεριλαμβανομένων ισλαμιστών ευθυγραμμισμένων με την Αδελφότητα.
Οι συμμαχικές δυνάμεις της GNA περιλαμβάνουν την Ταξιαρχία της Τρίπολης, τις Κεντρικές Δυνάμεις Ασφαλείας Αμπού Σαλίμ, το Μπαλαγιόν Αλ Ναουάσι και την Ταξιαρχία Μπάμ Ταγιούρα.
Άλλες ισχυρές πολιτοφυλακές που υποστηρίζουν το GNA είναι οι Ειδικές Δυνάμεις Αποτροπής, το Τάγμα Πεζικού 301, η Ταξιαρχία Al Mahgoub και η ταξιαρχία Al Halbous από την πόλη Misrata, μεταξύ πολλών άλλων πολιτοφυλακών από άλλες πόλεις της Λιβύης.
Το GNA ελέγχει περίπου το 10% της Λιβύης, συμπεριλαμβανομένης της πρωτεύουσας της Τρίπολης, ουσιαστικά ελέγχει μια μειοψηφία του εδάφους της Λιβύης.
Το LNA είναι η στρατιωτική πτέρυγα της Βουλής των Αντιπροσώπων (HoR) η οποία εδρεύει στην ανατολική πόλη Tobruk.
Το HoR είναι το διεθνώς αναγνωρισμένο κοινοβούλιο, το οποίο εκλέχθηκε δημοκρατικά τον Ιούνιο του 2014 ως αντικατάσταση του Γενικού Εθνικού Κογκρέσου.
Το LNA είναι μια στρατιωτική συμμαχία μεταξύ των ένοπλων ομάδων από διάφορα μέρη της Λιβύης, συμπεριλαμβανομένων των ισχυρών πολιτοφυλακών από πόλεις όπως οι Zintan, Tarhouna, Sabrata, Madkhali Salafists και υπολείμματα του πρώην στρατού της Λιβύης που ήταν πιστός στον συνταγματάρχη Gaddafi.
Περίπου τα δύο τρίτα της Λιβύης βρίσκεται κάτω από τον έλεγχο της LNA, συμπεριλαμβανομένων μεγάλων πόλεων όπως Benghazi, Sirte, Sabha, Zawiya, Derna και Tobruk.
Το υπόλοιπο έδαφος στο νότιο τμήμα της Λιβύης, που συνορεύει με την Αλγερία, τον Νίγηρα και το Τσαντ παραμένει υπό τον έλεγχο φυλών όπως οι Tuareng.
Το GNA δημιουργήθηκε με βάση την Συμφωνία Skhirat η οποία υπογράφηκε στο Μαρόκο το 2015 υπό την αιγίδα του ΟΗΕ.
Εντούτοις, σύντομα ξέσπασε διαφωνία ανάμεσα σε αντίπαλες πολιτικές ομάδες για πολλά θέματα, συμπεριλαμβανομένου του μελλοντικού ρόλου του Haftar και διεξαγωγής νέων εκλογών.
Ως αποτέλεσμα, και τα δύο διοικητικά όργανα έχουν δημιουργήσει παράλληλα συστήματα που περιλαμβάνουν ξεχωριστά νομίσματα, κεντρικές τράπεζες και μηχανισμούς εξαγωγής πετρελαίου.
Το GNA υποστηρίζεται οικονομικά από το Κατάρ ενώ η Τουρκία παρέχει στρατιωτική βοήθεια.
Το Τουρκικό κοινοβούλιο ενέκρινε την μεταφορά στρατευμάτων στην Λιβύη για να εκπαιδεύσει και να εξοπλίσει τις πολιτοφυλακές υπέρ του GNA.
Πληροφορίες αναφέρουν επίσης ότι η Τουρκία απέστειλε εκατοντάδες αντάρτες από τη Συρία μισθοφόρους, οι οποίοι είχαν ήδη αναλάβει να πλήξουν το συριακό καθεστώτος και τους κούρδους.
Το GNA συνεργάζεται επίσης με την Ιταλία για να ανακόψει την παλίρροια των προσφύγων από την Αφρική μετά την υπογραφή μνημονίου συμφωνίας τον Φεβρουάριο του 2017.
Και οι δύο πλευρές συμμετέχουν επίσης σε κοινά έργα έρευνας πετρελαίου.
Εν τω μεταξύ, το LNA λαμβάνει σημαντική οικονομική και στρατιωτική στήριξη από την Αίγυπτο και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, συμπεριλαμβανομένης της αεροπορικής υποστήριξης που βοήθησε τον στρατό του Haftar να αποκτήσει προβάδισμα.
Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι η Γαλλία και η Ρωσία υποστηρίζουν επίσης στρατιωτικά το LNA, αν και οι δύο χώρες αρνήθηκαν ότι έχουν εμπλοκή.
Η εμπλοκή της Τουρκίας στην Λιβύη και οι διενέξεις με την Ελλάδα
Η σύγκρουση στη Λιβύη έγινε πιο περίπλοκη σε διεθνές επίπεδο αφού η Τουρκία υπέγραψε συμφωνία με το GNA τον Νοέμβριο του 2019 με στόχο την ανακήρυξη μιας αποκλειστικής οικονομικής ζώνης από τη νότια ακτή της Τουρκίας στη βορειοανατολική ακτή της Λιβύης, παρακάμπτοντας ουσιαστικά τα θαλάσσια ύδατα της Ελλάδας στην ανατολική Μεσόγειο Θάλασσα.
Είναι μια περιοχή που περιέχει δυνητικά αποθέματα φυσικού αερίου των 3 τρισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων και 1,7 δισεκατομμύρια βαρέλια αργού πετρελαίου αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Η Τουρκία και η Ελλάδα είναι εγκλωβισμένες σε διαμάχες για την Κύπρο και τα νησιά στο Αιγαίο για δεκαετίες.
Οι τουρκικές δυνάμεις εισέβαλαν και κατέλαβαν το βόρειο τμήμα της Κύπρου το 1974 μετά από ελληνοκυπριακό πραξικόπημα.
Η συμφωνία της Τουρκίας με το GNA θεωρείται ως μια κίνηση που υπονομεύει το σχέδιο Κύπρου - Ελλάδας - Ισραήλ - Αιγύπτου για τη δημιουργία ενός αγωγού φυσικού αερίου επένδυσης 7 έως 9 δισεκατομμυρίων δολαρίων που θα περάσει από το Ισραήλ και τα Ελληνοκυπριακά ύδατα και από την Κρήτης, στην ηπειρωτική Ελλάδα και στο ευρωπαϊκό δίκτυο φυσικού αερίου μέσω της Ιταλίας.
Ο EastMed όπως λέγεται αυτός ο αγωγός θα πρέπει να διασχίσει την αυτοανακηρυχθείσα οικονομική ζώνη Τουρκίας και Λιβύης που αμφισβητείται από την Κύπρο, την Αίγυπτο, την Ελλάδα και το Ισραήλ.
Οι πρωτοβουλίες που ανέλαβε η ΕΕ και η Ρωσία ώστε να υπάρξει κατάπαυσης του πυρός μεταξύ GNA και LNA απέτυχαν μέχρι στιγμής λόγω των βαθιά ριζωμένων διαφορών μεταξύ των δύο αντιμαχόμενων πλευρών.
Ωστόσο στις 19 Ιανουαρίου στο Βερολίνο διεξάγεται μια συνδιάσκεψη για την Λιβύη με την συμμετοχή πολλών χωρών όχι όμως της Ελλάδος με στόχο να υπάρξει κατάπαυση του πυρός και για να τερματιστεί ο εμφύλιος πόλεμος.
Πολλοί αναλυτές πιστεύουν ότι ο Haftar του LNA προτιμά μια στρατιωτική λύση παρά μια διπλωματική διευθέτηση, καθώς οι δυνάμεις του πλησιάζουν την πρωτεύουσα της Λιβύης την Τρίπολη και πρόσφατα δίνουν μάχες στην Sirte, ένα προπύργιο του Gaddafi, που ελέγχει το GNA.
Εάν ο Haftar προχωρήσει, είναι σίγουρο ότι θα υπάρξουν χιλιάδες άμαχοι, ενώ θα εκτοπιστούν επίσης χιλιάδες.
Ο πρώην δικτάτορας της Λιβύης Gaddafi επέμενε ότι η πραγματική εξουσία βρίσκεται στα χέρια του λαού του ενώ ο ίδιος ήταν απλά ο οδηγός της επανάστασης.
Όμως ο Gaddafi ήταν αυτός που διέθετε τον απόλυτο έλεγχο του έθνους.
Μετά την επίθεση του ΝΑΤΟ το 2011 όπου κατέρρευσε ο στρατός του Gaddafi και ο ίδιος εν συνεχεία δολοφονήθηκε οι ηγέτες και τα μέλη των ένοπλων πολιτοφυλακών, που είναι γνωστά ως "επαναστάτες" πολλών Λιβυκών κινημάτων, έχουν γίνει οι ίδιοι νέοι Muammar Gaddafi.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών