Τελευταία Νέα
Τραπεζικά νέα

Θ. Καλαντώνης (Eurobank): Με 10 τρόπους μπορεί να αντιμετωπιστεί η φοροδιαφυγή στην Ελλάδα - Εντυπωσιακή η αύξηση καρτών

Θ. Καλαντώνης (Eurobank): Με 10 τρόπους μπορεί να αντιμετωπιστεί η φοροδιαφυγή στην Ελλάδα - Εντυπωσιακή η αύξηση καρτών
Άρθρο του Θεόδωρου Καλαντώνη αναπληρωτή διευθύνοντα συμβούλου της Eurobank
Η επιβολή των κεφαλαιακών περιορισμών, βρήκε ένα μεγάλο αριθμό Ελλήνων πολιτών απροετοίμαστους και συνεπώς "αποκλεισμένους" από μια σειρά τραπεζικών συναλλαγών, με πρώτη και κύρια την αδυναμία ανάληψης μετρητών, αλλά και εξυπηρέτησης βασικών καθημερινών τους υποχρεώσεων.
Ακριβώς γι' αυτό, από τις πρώτες κιόλας ημέρες επιβολής των capital controls οι τράπεζες δέχθηκαν καταιγισμό αιτημάτων έκδοσης χρεωστικών καρτών καθώς και δυνατότητα πρόσβασης σε εναλλακτικά (ηλεκτρονικά και τηλεφωνικά) δίκτυα συναλλαγών.
Αυτό που με κόπο και επί χρόνια το εγχώριο τραπεζικό σύστημα, προσπαθούσε να προωθήσει, στη βάση της διεθνούς εμπειρίας, συντελέσθηκε εξ ανάγκης, απότομα και χωρίς καμία περίοδο προσαρμογής.
Είναι ενδεικτικό ότι στην Ελλάδα οι πληρωμές με κάρτες κάθε μορφής αντιπροσωπεύουν μόλις το 6% των συνολικών πληρωμών στη χώρα, ένα από τα μικρότερα ποσοστά στην Ευρώπη, σε σχέση με 24% που είναι ο Ευρωπαϊκός μέσος όρος και 42% που είναι στη Δανία.  
Η διεθνής εμπειρία πιστοποιεί επίσης την αντίστροφη σχέση μεταξύ παραοικονομίας και χρήσης ηλεκτρονικού χρήματος.
Είναι ενδεικτικό ότι σε χώρες της Βόρειας Ευρώπης (π.χ. Δανία, Σουηδία) όπου η χρήση ηλεκτρονικού χρήματος είναι εξαιρετικά ανεπτυγμένη, σχεδόν έχει εξαλειφθεί η παραοικονομία, εν αντιθέσει με χώρες του Νότου ή του πρώην ανατολικού μπλοκ όπου επικρατεί η χρήση του χρήματος σε φυσική μορφή και ανθούν παραοικονομία και φοροδιαφυγή.
Παρά το αρχικό σοκ που προκάλεσαν στην χώρα μας οι κεφαλαιακοί περιορισμοί, η μεταβολή στα συναλλακτικά ήθη και την καταναλωτική συμπεριφορά, μπορεί να αποτελέσει σταδιακά τη βάση μιας ευρύτερης μεταρρύθμισης στο σκέλος των τραπεζικών και των εμπορικών συναλλαγών και κυρίως στη συμπεριφορά των πολιτών όσον αφορά τις υποχρεώσεις τους προς το Δημόσιο.
Είναι προφανές ότι κάθε ηλεκτρονική συναλλαγή, αφήνει το φορολογικό της αποτύπωμα διευκολύνοντας έτσι, τόσο την προσπάθεια αύξησης των φορολογικών εσόδων όσο και την ενίσχυση της διαφάνειας, του ελέγχου και τον δραστικό και αποτελεσματικότερο περιορισμό της φοροδιαφυγής.
Η αλλαγή που συντελέστηκε από την επιβολή των κεφαλαιακών περιορισμών μέχρι σήμερα, πιστοποιείται από τα διαθέσιμα στοιχεία των ελληνικών τραπεζών, σύμφωνα με τα οποία, σημειώθηκε σημαντική αύξηση της ζήτησης για χρεωστικές κάρτες, που ξεπέρασαν το 1 εκατ. νέες εκδόσεις τον μήνα Ιούλιο, όταν πριν τους κεφαλαιακούς περιορισμούς εκδίδονταν κατά μέσο όρο λιγότερες από 100.000 κάρτες μηνιαίως.
Την ίδια περίοδο, υπερδιπλασιάστηκαν οι νέοι κωδικοί χρήσης ηλεκτρονικής τραπεζικής eBanking.
Με το ημερήσιο όριο αναλήψεων να παραμένει στα 60 ευρώ, οι καταναλωτές χρησιμοποιούν ολοένα και περισσότερο την χρεωστική τους κάρτα για τις καθημερινές συναλλαγές, με αποτέλεσμα, ο τζίρος των χρεωστικών καρτών να ξεπεράσει για πρώτη φορά τον μήνα Ιούλιο τον τζίρο των πιστωτικών καρτών, ακλουθώντας την τάση που επικρατεί στις υπόλοιπες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Συγκεκριμένα, ο τζίρος των χρεωστικών καρτών σε τερματικά αποδοχής καρτών (POS) υπερδιπλασιάστηκε σε σχέση με το προηγούμενο διάστημα.
Η αυξημένη χρήση παρατηρείται στους υφιστάμενους αλλά και στους νέους πελάτες καρτών, οι οποίοι αντικατέστησαν τα μετρητά με την κάρτα ως μέσο πληρωμής για τις καθημερινές τους συναλλαγές (όπως σούπερ μάρκετ, πρατήρια καυσίμων κλπ).
Επιπλέον, είναι αξιοσημείωτο ότι το περιβάλλον αποδοχής καρτών μεταβάλλεται. Επιχειρήσεις και υπηρεσίες, αρκετές εκ των οποίων αποτελούσαν εστίες φοροδιαφυγής, εκδηλώνουν την πρόθεση να εγκαταστήσουν γρήγορα επιλογές πληρωμής με κάρτα στα σημεία πώλησης.
Η ζήτηση είναι μεγάλη ακόμα και από λιγότερο παραδοσιακούς κλάδους, όπως μικρές επιχειρήσεις και ιδιώτες επαγγελματίες (π.χ. φαρμακοποιοί, γιατροί, οδοντιατρικές κλινικές).
Ένας μεγάλος αριθμός γρήγορων υπηρεσιών εστίασης (καφέ κλπ) που δεν δέχονται κάρτες, ζητούν να εγκαταστήσουν τερματικά ανέπαφων πληρωμών.
Πολλά σωματεία ταξί επιθυμούν να εξοπλίσουν επίσης τους οδηγούς με φορητά τερματικά αποδοχής καρτών (mPΟS).
Εκτιμάται ότι στα επόμενα δύο χρόνια, η εγκατεστημένη βάση τερματικών αποδοχής καρτών (POS) στη χώρα θα φτάσει περίπου τις 400.000 (υπερδιπλασιασμός από τη σημερινή βάση των 150.000).
Οι παραπάνω εξελίξεις αναμένεται να συμβάλλουν σημαντικά στην προσπάθεια μείωσης του λειτουργικού κόστους των τραπεζών, μέσω μεταφοράς των συναλλαγών από τα τραπεζικά καταστήματα σε εναλλακτικά κανάλια εξυπηρέτησης, δηλ. ATM, POS και e-Banking.
Ωστόσο, σημαντικότερο όλων από την επέκταση των ηλεκτρονικών συναλλαγών, είναι η θετική συμβολή τους για την οικονομία και την ενδυνάμωση των δημοσιονομικών της χώρας από την πάταξη της παραοικονομίας και της φοροδιαφυγής.
H Eurobank από πολύ νωρίς έδωσε ιδιαίτερη έμφαση και επένδυσε στην αξιοποίηση της τεχνολογίας για την ανάπτυξη καινοτόμων συστημάτων ψηφιοποίησης και αναβάθμισης των ηλεκτρονικών υποδομών της.
Αυτό, αποτελεί για τον Όμιλο της Eurobank στρατηγική επιλογή με στόχο, τη διαρκή βελτίωση της παροχής υπηρεσιών υψηλής ποιότητας και ασφάλειας και τον εξορθολογισμό του κόστους λειτουργίας.
Παράλληλα μέσω αυτής της στρατηγικής η Τράπεζα  είναι σε θέση να στηρίξει αξιόπιστα και αποτελεσματικά την προσπάθεια της κυβέρνησης στην πάταξη της φοροδιαφυγής και τον περιορισμό της παραοικονομίας, συμβάλλοντας στον εθνικό στόχο επιστροφής της οικονομίας μας στην ανάπτυξη και την έξοδο από την κρίση.
Στην χώρα μας, το μέγεθος της παραοικονομίας εκτιμάται στο 25% του ΑΕΠ, (δηλ. 40 δισ). Βάσει εκτιμήσεων, μια μείωσή της κατά 5 δισ θα μπορούσε να αποφέρει αύξηση φορολογικών εσόδων πάνω από 1 δισ ετησίως (ΦΠΑ, φορολογία φυσικών και νομικών προσώπων).
Η συντονισμένη υλοποίηση ενός εκτενούς πακέτου μέτρων για την αύξηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών θα μπορούσε να μειώσει τουλάχιστον κατά 25% τη παραοικονομία, ενισχύοντας σημαντικά τα δημόσια έσοδα της χώρας.
Διεθνώς έχει παρατηρηθεί ότι μια αύξηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών κατά 10% ετησίως επί 4 συνεχόμενα έτη, οδηγεί σε μείωση παραοικονομίας κατά 5% (περίπου 2,5 δισ ευρώ για την Ελλάδα) και αντίστοιχη αύξηση του ΑΕΠ.
10 μέτρα για τον έλεγχο της φοροδιαφυγής
Είναι ενθαρρυντικό ότι η ελληνική κυβέρνηση εξετάζει τη λήψη μέτρων που βοηθούν προς αυτή την κατεύθυνση, όπως για παράδειγμα η εισαγωγή ενός άνω ορίου €70 για κάθε συναλλαγή με μετρητά στα τουριστικά νησιά.
Εκτιμάται ότι η επιβολή ενός γενικού ορίου στις συναλλαγές μετρητών θα έχει σημαντικά οφέλη στον έλεγχο της παραοικονομίας.
Επιπλέον, όμως πρέπει να αναληφθούν πρωτοβουλίες από την πλευρά της πολιτείας και των τραπεζών που να ενθαρρύνουν τη χρήση των καρτών με στόχο τη μείωση της φοροδιαφυγής, όπως:

1.    Υποχρεωτική χρήση καρτών για όλες τις συναλλαγές από ένα ποσό και πάνω     (π.χ. άνω των €100) και σχεδιασμός κατάλληλου μηχανισμού ελέγχου σε συνεργασία με τις τράπεζες. Το ανώτατο όριο χρήσης μετρητών μπορεί να διαφοροποιείται ανά κλάδο, ανάλογα με το ρίσκο φοροδιαφυγής του κλάδου.
2.     Επέκταση υποχρεωτικής καταβολής μισθοδοσίας μέσω τραπεζικών ηλεκτρονικών συναλλαγών όχι μόνο για Ανώνυμες Εταιρείες αλλά και για ΕΠΕ που απασχολούν προσωπικό άνω των δέκα ατόμων.
3.      Υποχρεωτική κατοχή τερματικού αποδοχής καρτών (POS) από όλες τις επιχειρήσεις και τους ελεύθερους επαγγελματίες που συναλλάσσονται με πελάτες, όπως ισχύει για τις ταμειακές μηχανές. Μέρος ή το σύνολο του κόστους των τερματικών μπορεί να επιδοτηθεί μέσω προγράμματος ΕΣΠΑ.
4.      Θέσπιση κινήτρων τόσο για τους καταναλωτές όσο και για τους επαγγελματίες/εμπόρους προκειμένου να ενθαρρυνθούν στη χρήση καρτών και ηλεκτρονικών συναλλαγών.
5.      Θέσπιση αντικινήτρων για αναλήψεις μετρητών (από ΑΤΜ ή ταμείο τραπεζικών καταστημάτων). Σε άλλες χώρες έχει εφαρμοσθεί η επιβολή ειδικού τέλους επι των συναλλαγών αυτών και η διάθεση των αντίστοιχων εσόδων σε κοινωνικούς σκοπούς, ανάλογα με τις ανάγκες της κοινωνίας.

6.    Μετατροπή όλων των πληρωμών του Δημοσίου σε ηλεκτρονική μορφή, π.χ. πληρωμή επιδομάτων, πληρωμή εξόδων κυβερνητικών υπαλλήλων κλπ
7.    Παρακράτηση του αναλογούντος ΦΠΑ κάθε συναλλαγής μέσω κάρτας, απευθείας από τις τράπεζες μέσω των τερματικών και αντίστοιχα απευθείας απόδοσή του στο κράτος.
8.     Υποχρεωτική καταβολή εισφορών σε Ασφαλιστικά Ταμεία μέσω ηλεκτρονικών συναλλαγών (eBanking)
9.     Επιμερισμός της πίστωσης μισθοδοσίας δημοσίων υπαλλήλων και συνταξιούχων σε δύο διακριτά τμήματα, όπου το ένα τμήμα μπορεί να πιστώνεται σε προπληρωμένη κάρτα και θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί αποκλειστικά για ηλεκτρονικές συναλλαγές.
10.    Ενημέρωση και εκπαίδευση των καταναλωτών για τα οφέλη από τη χρήση καρτών στις καθημερινές συναλλαγές, για τους ίδιους και το κράτος.

Συμπερασματικά, η επιβολή των κεφαλαιακών περιορισμών επιτάχυνε την ωρίμανση των συνθηκών για την χρήση των ηλεκτρονικών συναλλαγών.
Οι πληρωμές με ηλεκτρονικές συναλλαγές παγιώνονται πλέον στη συνείδηση των καταναλωτών και παράλληλα δημιουργούν ευνοϊκό περιβάλλον για την μετάβαση της ελληνικής οικονομίας, από την κυριαρχία των συναλλαγών με μετρητά στις ηλεκτρονικές συναλλαγές με τη χρήση καρτών (πιστωτικών, χρεωστικών και προπληρωμένων), συμβάλλοντας στη μείωση της φοροδιαφυγής και στην αύξηση των δημόσιων εσόδων.
Και ταυτόχρονα, για πρώτη φορά το κράτος βρίσκεται μπροστά σε μια σχεδόν συντελεσθείσα "συναλλακτική μεταρρύθμιση" η οποία σε συνδυασμό με τις κατάλληλες πρωτοβουλίες μπορεί να υλοποιήσει στην πράξη την πάγια εξαγγελία και υπόσχεση όλων των κυβερνήσεων, για πάταξη της φοροδιαφυγής και δικαιότερη κατανομή των φορολογικών βαρών για τους Έλληνες φορολογούμενους πολίτες

Το άρθρο είναι αναδημοσίευση από το Βήμα της Κυριακής

www.bankingnews.gr

Ρoή Ειδήσεων

Σχόλια αναγνωστών

Δείτε επίσης