Η επόμενη κρίση στην παγκόσμια οικονομία μάλλον θα ξεκινήσει από την Μεσόγειο
Δέκα χρόνια από την τελευταία κρίση που συγκλόνισε τον κόσμο είναι πολλά στην οικονομική ιστορία… και όλοι ετοιμάζονται για την επόμενη κρίση.
Και αυτή μάλλον θα πυροδοτηθεί από τη γειτονιά μας… τη Μεσόγειο.
Η Ελλάδα βρισκόταν στο επίκεντρο της ευρωπαϊκής κρίσης από την πρώτη στιγμή.
Μάλιστα κάποια στιγμή η χώρα πιθανότατα θα γινόταν η θρυαλλίδα της διάλυσης της Ευρωζώνης όπως την ξέρουμε σήμερα.
Και μπορεί η Ελλάδα να βγήκε στις 20 Αυγούστου από τα προγράμματα διάσωσης, με πολλούς Ευρωπαίους να πανηγυρίζουν για το τέλος της κρίσης, αλλά ουδείς έχει πιστέψει ότι το ελληνικό ζήτημα έληξε.
Η Ελλάδα επιστρέφει στην ασυνέπεια και την παροχολογία, η οποία αν συνδυαστεί με την ελάχιστη πρόοδο που έκανε τα προηγούμενα χρόνια, με μαθηματική ακρίβεια θα απασχολήσει την παγκόσμια οικονομία πολύ σύντομα.
Άλλωστε το χρέος της χώρας μας παραμένει στα επίπεδα του… 180% του ΑΕΠ!
Το πέλαγος του Αιγαίου φαίνεται ότι μοιράζει τις όχθες του σε κυβερνήσεις που δεν αντιλαμβάνονται τις ευθύνες των πράξεων τους, με την τουρκική ηγεσία να ακολουθεί τους ελληνικούς αριβισμούς και να θεωρεί ότι μπορεί να αγνοήσει «επιθέσεις» «πληρωμένων funds».
Η άμεση αιτία των προβλημάτων της Τουρκίας είναι αρκετά ξεκάθαρη: στις αρχές του μήνα η αμερικανική κυβέρνηση επέβαλε κυρώσεις εναντίον της συμμάχου του στο ΝΑΤΟ, ως απάντηση στη συνεχιζόμενη κράτηση Αμερικανικού πάστορα, κατηγορούμενου για συμμετοχή στο πραξικόπημα του 2016.
Η ανακοίνωση της διοίκησης Trump για τον διπλασιασμό των τιμολογίων χάλυβα και αλουμινίου στις 10 Αυγούστου έστειλε αμέσως τη λίρα στο βυθό (-40% από τις αρχές του έτους)!
Η κρίση από τότε επιδεινώνεται, με τους επενδυτές να ανησυχούν λόγω της επιθετικής ρητορικής του Τούρκου Προέδρου Recep Tayyip Erdogan, αλλά και σε αυτό που ονομάζει "λόμπι επιτοκίων" και τη μακρόχρονη αντίθεσή του στην αύξηση των επιτοκίων.
Η φωτιά καίει βέβαια και σε άλλο σημείο της Μεσογείου, καθώς η νέα κυβέρνηση συνασπισμού στην Ιταλία έχει φουντώσει τις ανησυχίες ότι η γειτονική χώρα θα μπορούσε να πυροδοτήσει τη νέα κρίση στην Ευρώπη, θέτοντας σε κίνδυνο ολόκληρο το ευρωπαϊκό οικοδόμημα.
Η κυβέρνηση Κινήματος Πέντε Αστέρων και Λέγκας του Βορρά έχει ήδη έρθει σε σύγκρουση ουκ ολίγες φορές με την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Πριν λίγες εβδομάδες, η ιταλική κυβέρνηση κατηγόρησε άμεσα την ΕΕ για την κατάρρευση της γέφυρας στη Γένοβα, που στοίχισε τη ζωή σε δεκάδες ανθρώπους.
Ωστόσο, αυτό που… τρομάζει περισσότερο τους επενδυτές είναι ο προϋπολογισμός της νέας ιταλικής κυβέρνησης, που κυριολεκτικά θα μπορούσε να φέρει την κόντρα ΕΕ-Ιταλίας σε νέο επίπεδο.
Με χρέος πάνω από το 130% του ΑΕΠ της και με μια σχετικά αργή οικονομική ανάπτυξη, η Ιταλία αποτελεί εδώ και καιρό πονοκέφαλο για τους αξιωματούχους της Ευρωζώνης.
Φαίνεται όμως ότι κάθε λίγες ημέρες μια νέα αναπτυσσόμενη χώρα ανακαλύπτει ότι δεν μπορεί να εξοφλήσει τα δολάρια ή / και τα ευρώ που δανείστηκε όταν εξέδιδε εξωτερικό χρέος σε ξένο νόμισμα.
Έτσι μετά την Τουρκία... η Τυνησία φαίνεται να είναι η επόμενη που μπει στο στόχαστρο των αγορών.
Όπως αναφέρουν τα ξένα μέσα ενημέρωσης, το έθνος που πυροδότησε την Αραβική Άνοιξη, θεωρεί τον εαυτό του ένα τρενάκι για την παράνομη μετανάστευση.
Οι Τυνήσιοι απολαμβάνουν μεγαλύτερες πολιτικές ελευθερίες από την αραβική εξέγερση της άνοιξης και την πτώση του κ. Ben Ali, αλλά μια σειρά από μετα-επαναστατικές κυβερνήσεις απέτυχαν να αναζωογονήσουν την οικονομία και να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας.
Σήμερα, πάνω από το 35% των Τυνήσιων νέων είναι άνεργοι και πολλοί δεν βλέπουν μέλλον στη χώρα τους.
Επίσης, το 80% του ΑΕΠ σε χρέος είναι αρκετά υψηλό ώστε να είναι δυνητικά αποσταθεροποιητικό εάν το δηνάριο συνεχίσει να μειώνεται.
Πράγματι, εδώ και αρκετά χρόνια, μια τέλεια καταιγίδα βράζει στο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα, και επικεντρώνονται - όπως σε προηγούμενα επεισόδια κρίσης της δεκαετίας του 1980 και του 1990 - σε εκείνες τις αναδυόμενες αγορές που εξαρτώνται περισσότερο από το ξένο κεφάλαιο.
Αν όμως η σημερινή πορεία της νομισματικής σύσφιξης στις ανεπτυγμένες χώρες συνεχίσει, ο πόνος των περαιτέρω σοβαρών νομισματικών και χρεωστικών κρίσεων είναι απίθανο να παραμείνει περιορισμένος.
Και όπως ο Αμερικανός επενδυτής Warren Buffett το είχε πει περίφημα, μόνο όταν συμβεί η παλίρροια, θα ανακαλύψετε ποιος έχει κολυμπήσει γυμνός.
www.bankingnews.gr
Και αυτή μάλλον θα πυροδοτηθεί από τη γειτονιά μας… τη Μεσόγειο.
Η Ελλάδα βρισκόταν στο επίκεντρο της ευρωπαϊκής κρίσης από την πρώτη στιγμή.
Μάλιστα κάποια στιγμή η χώρα πιθανότατα θα γινόταν η θρυαλλίδα της διάλυσης της Ευρωζώνης όπως την ξέρουμε σήμερα.
Και μπορεί η Ελλάδα να βγήκε στις 20 Αυγούστου από τα προγράμματα διάσωσης, με πολλούς Ευρωπαίους να πανηγυρίζουν για το τέλος της κρίσης, αλλά ουδείς έχει πιστέψει ότι το ελληνικό ζήτημα έληξε.
Η Ελλάδα επιστρέφει στην ασυνέπεια και την παροχολογία, η οποία αν συνδυαστεί με την ελάχιστη πρόοδο που έκανε τα προηγούμενα χρόνια, με μαθηματική ακρίβεια θα απασχολήσει την παγκόσμια οικονομία πολύ σύντομα.
Άλλωστε το χρέος της χώρας μας παραμένει στα επίπεδα του… 180% του ΑΕΠ!
Το πέλαγος του Αιγαίου φαίνεται ότι μοιράζει τις όχθες του σε κυβερνήσεις που δεν αντιλαμβάνονται τις ευθύνες των πράξεων τους, με την τουρκική ηγεσία να ακολουθεί τους ελληνικούς αριβισμούς και να θεωρεί ότι μπορεί να αγνοήσει «επιθέσεις» «πληρωμένων funds».
Η άμεση αιτία των προβλημάτων της Τουρκίας είναι αρκετά ξεκάθαρη: στις αρχές του μήνα η αμερικανική κυβέρνηση επέβαλε κυρώσεις εναντίον της συμμάχου του στο ΝΑΤΟ, ως απάντηση στη συνεχιζόμενη κράτηση Αμερικανικού πάστορα, κατηγορούμενου για συμμετοχή στο πραξικόπημα του 2016.
Η ανακοίνωση της διοίκησης Trump για τον διπλασιασμό των τιμολογίων χάλυβα και αλουμινίου στις 10 Αυγούστου έστειλε αμέσως τη λίρα στο βυθό (-40% από τις αρχές του έτους)!
Η κρίση από τότε επιδεινώνεται, με τους επενδυτές να ανησυχούν λόγω της επιθετικής ρητορικής του Τούρκου Προέδρου Recep Tayyip Erdogan, αλλά και σε αυτό που ονομάζει "λόμπι επιτοκίων" και τη μακρόχρονη αντίθεσή του στην αύξηση των επιτοκίων.
Η φωτιά καίει βέβαια και σε άλλο σημείο της Μεσογείου, καθώς η νέα κυβέρνηση συνασπισμού στην Ιταλία έχει φουντώσει τις ανησυχίες ότι η γειτονική χώρα θα μπορούσε να πυροδοτήσει τη νέα κρίση στην Ευρώπη, θέτοντας σε κίνδυνο ολόκληρο το ευρωπαϊκό οικοδόμημα.
Η κυβέρνηση Κινήματος Πέντε Αστέρων και Λέγκας του Βορρά έχει ήδη έρθει σε σύγκρουση ουκ ολίγες φορές με την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Πριν λίγες εβδομάδες, η ιταλική κυβέρνηση κατηγόρησε άμεσα την ΕΕ για την κατάρρευση της γέφυρας στη Γένοβα, που στοίχισε τη ζωή σε δεκάδες ανθρώπους.
Ωστόσο, αυτό που… τρομάζει περισσότερο τους επενδυτές είναι ο προϋπολογισμός της νέας ιταλικής κυβέρνησης, που κυριολεκτικά θα μπορούσε να φέρει την κόντρα ΕΕ-Ιταλίας σε νέο επίπεδο.
Με χρέος πάνω από το 130% του ΑΕΠ της και με μια σχετικά αργή οικονομική ανάπτυξη, η Ιταλία αποτελεί εδώ και καιρό πονοκέφαλο για τους αξιωματούχους της Ευρωζώνης.
Φαίνεται όμως ότι κάθε λίγες ημέρες μια νέα αναπτυσσόμενη χώρα ανακαλύπτει ότι δεν μπορεί να εξοφλήσει τα δολάρια ή / και τα ευρώ που δανείστηκε όταν εξέδιδε εξωτερικό χρέος σε ξένο νόμισμα.
Έτσι μετά την Τουρκία... η Τυνησία φαίνεται να είναι η επόμενη που μπει στο στόχαστρο των αγορών.
Όπως αναφέρουν τα ξένα μέσα ενημέρωσης, το έθνος που πυροδότησε την Αραβική Άνοιξη, θεωρεί τον εαυτό του ένα τρενάκι για την παράνομη μετανάστευση.
Οι Τυνήσιοι απολαμβάνουν μεγαλύτερες πολιτικές ελευθερίες από την αραβική εξέγερση της άνοιξης και την πτώση του κ. Ben Ali, αλλά μια σειρά από μετα-επαναστατικές κυβερνήσεις απέτυχαν να αναζωογονήσουν την οικονομία και να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας.
Σήμερα, πάνω από το 35% των Τυνήσιων νέων είναι άνεργοι και πολλοί δεν βλέπουν μέλλον στη χώρα τους.
Επίσης, το 80% του ΑΕΠ σε χρέος είναι αρκετά υψηλό ώστε να είναι δυνητικά αποσταθεροποιητικό εάν το δηνάριο συνεχίσει να μειώνεται.
Πράγματι, εδώ και αρκετά χρόνια, μια τέλεια καταιγίδα βράζει στο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα, και επικεντρώνονται - όπως σε προηγούμενα επεισόδια κρίσης της δεκαετίας του 1980 και του 1990 - σε εκείνες τις αναδυόμενες αγορές που εξαρτώνται περισσότερο από το ξένο κεφάλαιο.
Αν όμως η σημερινή πορεία της νομισματικής σύσφιξης στις ανεπτυγμένες χώρες συνεχίσει, ο πόνος των περαιτέρω σοβαρών νομισματικών και χρεωστικών κρίσεων είναι απίθανο να παραμείνει περιορισμένος.
Και όπως ο Αμερικανός επενδυτής Warren Buffett το είχε πει περίφημα, μόνο όταν συμβεί η παλίρροια, θα ανακαλύψετε ποιος έχει κολυμπήσει γυμνός.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών