Τελευταία Νέα
Αναλύσεις – Εκθέσεις

Mises Institute: Πώς η Fed χειραγωγεί απόλυτα τις αγορές ομολόγων και τα επιτόκια δανεισμού

tags :
Mises Institute: Πώς η Fed χειραγωγεί απόλυτα τις αγορές ομολόγων και τα επιτόκια δανεισμού
Οι αυξομειώσεις του ισολογισμού της Fed διατηρούν σε τεχνητά χαμηλό επίπεδο τα επιτόκια
Η Fed έχει στείλει στις αγορές το μήνυμα ότι επιθυμεί να σταματήσει για κάποιο διάστημα τη σύσφιξη της νομισματικής της πολιτικής.
Οι επενδυτές, όμως, κατάλαβαν κάτι αρκετά διαφορετικό: υπέθεσαν ότι η αύξηση επιτοκίων από τη Fed έφθασε στο τέλος τ6ης.
Αυτή είναι μία πολύ κακή εξέλιξη για όσους διακρατούν μετρητά, έχουν αποταμιεύσεις και έχουν επενδύσει σε ομόλογα.
Σημαίνει ότι τα προσαρμοσμένα στον πληθωρισμό αμερικανικά επιτόκια –εάν ο πληθωρισμός παραμείνει στα τρέχοντα επίπεδα- θα διατηρηθούν  στο μηδέν ή θα καταστούν ακόμη και αρνητικά.
Επίσης, ανάλογης σημασίας είναι και το νέο σχέδιο της Fed να σταματήσει για ένα διάστημα τη μείωση του ισολογισμού.
Θα πρέπει να υπενθυμιστεί ότι η Fed ξεκίνησε να αγοράζει κρατικά ομόλογα και τιτλοποιημένα στεγαστικά δάνεια στο ζενίθ της χρηματοοικονομικής κρίσης μεταξύ 2008-2009.
Αποτέλεσμα ο ισολογισμός της να φθάσει στα 4.489,3 δισ. δολάρια τον Νοέμβριο του 2015 από 870,3 δισ. δολάρια που ήταν τον Σεπτέμβριο του 2007.
Όμως τον Οκτώβριο του 2017 η Fed αποφάσισε να αντιστρέψει το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων.
Από τότε ο ισολογισμός της,  έως τον Φεβρουάριο 2019, μειώθηκε στα 4.039,7 δισ. δολάρια, κυρίως μέσω της μη επανεπένδυσης ομολόγων που έχουν λήξει.
Ακόμη, όμως, και εάν σταματήσει, σύντομα, η διαδικασία μείωσης του ισολογισμού της, η Fed θα συνεχίσει να έχει στην κατοχή της μεγάλο χαρτοφυλάκιο σταθερού εισοδήματος και θα συνεχίσει να επανεπενδύει σημαντικά κεφάλαια σε τακτική βάση.
Στην πραγματικότητα θα συνεχίσει να είναι αγοραστής, ασκώντας πτωτικές πιέσεις στα επιτόκια της αγοράς.
Η υπερβολική επιρροή της Fed στα βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα επιτόκια της αγοράς θα εδραιωθεί.
Δεν μπορεί να είναι υπερβολή να πούμε ότι η Fed πρόκειται να γίνει ο «κύριος της καμπύλης αποδόσεων».
Όσον αφορά τις μελλοντικές προοπτικές, φαίνεται ότι οι αποδόσεις της πιστωτικής αγοράς θα επηρεαστούν κυρίως από το τι περιμένουν οι επενδυτές στο μέλλον  και σε πολύ μικρότερο βαθμό από τις προσδοκίες των λαών για μελλοντική ανάπτυξη, δημοσιονομικά ελλείμματα, πληθωρισμό και πιστωτικό κίνδυνο.
Η αγορά ομολόγων θα γίνει χρονοβόρα.
Αυτό προκαλεί πρόβλημα, σίγουρα.
Για το επιτόκιο της αγοράς, είναι κρίσιμης σημασίας για να ευθυγραμμιστούν οι εξοικονομήσεις, οι επενδύσεις και η κατανάλωση. Σε μια πραγματικά αδιάσπαστη αγορά, το επιτόκιο της αγοράς καθορίζεται ελεύθερα από την προσφορά και τη ζήτηση για εξοικονόμηση.
Αυτή η διαδικασία διασφαλίζει ότι υπάρχουν επαρκείς πόροι για την υλοποίηση όλων των επενδυτικών σχεδίων που ενθαρρύνονται με το ισχύον επιτόκιο της αγοράς - και η οικονομία μπορεί να ευημερήσει.
Ωστόσο, η Fed αναταράσσει όλο και περισσότερο αυτή τη διαδικασία. Αθέλητα καταστέλλει τα βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα επιτόκια σε τεχνητά χαμηλά επίπεδα - επίπεδα χαμηλότερα από τα επιτόκια που καθορίζονται σε μια ανεμπόδιστη αγορά.
Κατά συνέπεια, μειώνεται η αποταμίευση, αυξάνεται η κατανάλωση και επεκτείνονται οι επενδύσεις.
Αν και αυτό εντείνει την οικονομική δραστηριότητα βραχυπρόθεσμα, μια τέτοια "έκρηξη" προκαλεί σοβαρά προβλήματα που θα εμφανιστούν αργότερα: στρέβλωση της δομής της παραγωγής και της απασχόλησης της οικονομίας.
Τα τεχνητά μειωμένα επιτόκια ενθαρρύνουν τις νέες επενδύσεις και τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης στα «υψηλότερα στάδια» της παραγωγής (δηλαδή τη βιομηχανία κεφαλαιουχικών αγαθών), η οποία αποβαίνει εις βάρος της οικονομικής δραστηριότητας στα «κατώτερα στάδια» της παραγωγής (βιομηχανία καταναλωτικών αγαθών).
 Η συνολική παραγωγή γίνεται πιο «χρονοβόρα», και η έκρηξη - που προκαλείται από τεχνητά χαμηλά επιτόκια - μπορεί να διατηρηθεί μόνο εάν τα επιτόκια δανεισμού παραμείνουν σε χαμηλά επίπεδα ή μειώνονται ακόμη περισσότερο.
Σε μια ελεύθερη αγορά, μια τεχνητή άνθηση θα μεταπηδήσει κάποτε σε «προτομή», όπως για παράδειγμα οι τράπεζες θα επιβραδύνουν το δανεισμό και οι επενδυτές θα μειώσουν την έκθεσή τους στον πιστωτικό κίνδυνο.
Στη διαδικασία αυτή, τα επιτόκια της αγοράς θα ωθηθούν προς τα φυσικά επίπεδα.
Εάν συμβεί αυτό, καταρρέει η δομή της παραγωγής και της απασχόλησης, η οποία έχει οικοδομηθεί υπό το καθεστώς των τεχνητά καταπιεσμένων επιτοκίων της αγοράς.
Μια τέτοια «προτομή» αντιπροσωπεύει την οικονομικά απαιτούμενη διόρθωση της προαναφερθείσας συσσώρευσης των κακοποιημένων επενδύσεων.
Ωστόσο, αυτό δεν θα είναι πλέον εφικτό όταν η Fed έχει τον πλήρη έλεγχο των επιτοκίων της αγοράς.
Για το λόγο αυτό μπορεί να αποφευχθεί οποιαδήποτε ανεπιθύμητη αύξηση επιτοκίου.
Εάν, για παράδειγμα, συμβεί μια πώληση ομολόγων, η Fed θα μπορούσε να αρχίσει να αγοράζει χρεωστικούς τίτλους έως ότου οι αποδόσεις των ομολόγων μειωθούν και πάλι στα επίπεδα που θεωρούνται πολιτικά επιθυμητά.
Ως μονοπωλιακός παραγωγός χρήματος, η Fed έχει μεγάλη δύναμη πυρός, πράγματι: Μπορεί να αγοράσει οποιοδήποτε ποσό χρέους και να πληρώσει με ισορροπία σε δολάρια ΗΠΑ που δημιουργήθηκε από λεπτό αέρα και έτσι να θέσει το επιτόκιο της αγοράς όπου επιθυμεί να είναι.
Οι επενδυτές γνωρίζουν πολύ καλά αυτό.
Κανένας διαχειριστής χαρτοφυλακίου δεν θα κάνει εικασίες εναντίον της Fed, διότι εάν η Fed θέλει επιτόκια σε πολύ χαμηλά επίπεδα, οι επενδυτές έχουν κάθε λόγο να στοιχηματίζουν ότι τα επιτόκια της αγοράς θα επιλυθούν τελικά σε επίπεδα που στοχεύουν η Fed. Στην πραγματικότητα, η Fed μπορεί να μην χρειάζεται καν να αγοράσει ομόλογα για να επιβάλει το στόχο των επιτοκίων της αγοράς.
Θα μπορούσε απλώς να μεταφέρει το μήνυμα στα εμπορικά πατώματα των τραπεζών που θα ήθελε να δει, για παράδειγμα, το εμπόριο των 10ετών κρατικών ομολόγων στο 2,0% - και η απόδοση θα κινηθούσε προς αυτό το επίπεδο.
Η τελευταία ανακοίνωση της Fed ότι δεν επιθυμεί να αποσυρθεί από την αγορά ομολόγων δεν είναι σε καμία περίπτωση ασήμαντη.
Είναι μια αναμφισβήτητη ένδειξη ότι η Fed είναι διατεθειμένη να αποσπάσει το ελάχιστο που απομένει από τις δυνάμεις της ελεύθερης αγοράς στον χώρο της αγοράς χρεογράφων, καθώς σκοπός της είναι να διατηρηθεί το fiat σύστημα δολαρίων ΗΠΑ και ό, τι είναι απαραίτητο για να επιτευχθεί αυτό θα γίνει.
Δεν υπάρχει αμφιβολία: Ένα από τα πιο κρίσιμα ζητήματα στον «αγώνα κατά της προτομής» αποκτά τον πλήρη έλεγχο του επιτοκίου της αγοράς στην οικονομία.
Αλλά πού μας οδηγεί αυτό;
Η Fed θα κρατήσει την έκρηξη να διαρκέσει περισσότερο από ό, τι θα ήταν χωρίς την παρέμβαση της: Η αύξηση του επιτοκίου της αγοράς που θα μπορούσε ενδεχομένως να προωθήσει την προτομή μπορεί και πιθανότατα να αποτραπεί.
Η συνέχιση των τεχνητά χαμηλών επιτοκίων, ωστόσο, σημαίνει περισσότερη κακή επενδυτική επένδυση.
Και όσο περισσότερο υπάρχει κακή επένδυση, τόσο υψηλότερο θα είναι το κόστος μιας διορθωτικής αποτυχίας από πλευράς απώλειας παραγωγής και απασχόλησης.
Τι μπορεί να πάει στραβά;
Το πρόβλημα θα ξεκινούσε εάν οι ιδιώτες και οι θεσμικοί επενδυτές έπρεπε να γυρίσουν την πλάτη τους στην αγορά χρεών.
Προκειμένου να αποφευχθεί η αύξηση των επιτοκίων της αγοράς λόγω, λόγου χάρη, της πώλησης των ομολόγων ευρείας βάσης, η κεντρική τράπεζα πρέπει να εισέλθει και να αγοράσει χρέος έναντι της έκδοσης νεοσυσταθέντων χρηματικών διαθεσίμων.
Αυτή είναι, ασφαλώς, μια πληθωριστική πολιτική που θα μπορούσε να εξελιχθεί σε ένα από τα δύο σενάρια.
Στο πρώτο σενάριο, ο πληθωρισμός τιμών φτάνει, για παράδειγμα, 4 ή 6% ετησίως - σε ένα επίπεδο στο οποίο οι άνθρωποι θα μπορούσαν κάπως να μειώσουν τα χρήματά τους, αλλά δεν ξεφεύγουν εντελώς από το νόμισμα.
Με τα επιτόκια της αγοράς να παραμένουν σταθερά σε επίπεδα μεταξύ, για παράδειγμα, μηδέν και 2%, οι άνθρωποι υφίστανται πραγματικές ζημίες στις καταθέσεις και τα ομόλογα τους.
Παίρνουν λιγότερα, ενώ οι οφειλέτες γίνονται πλουσιότεροι - καθώς οι υποχρεώσεις τους υποτιμώνται σε πραγματικούς νομισματικούς όρους. Με τον τρόπο αυτό η κεντρική τράπεζα επιφέρει μια ανανεωμένη αναδιανομή του πλούτου σε μεγάλη κλίμακα.
Στο δεύτερο σενάριο, υπό το πρίσμα μιας πραγματικής ή αναμενόμενης αύξησης του πληθωρισμού, οι άνθρωποι χάνουν την εμπιστοσύνη τους στην αξία του νομίσματος.
Προσπαθούν να απαλλαγούν από τα υπόλοιπα των χρημάτων τους, να αποσύρουν τις τραπεζικές καταθέσεις και να εκποιήσουν τις ομολογίες τους.
Για να αποφευχθεί η αύξηση των επιτοκίων της αγοράς, η κεντρική τράπεζα έχει αγοράσει περισσότερα χρέη και έχει δώσει περισσότερα χρήματα.
Αυτό προκαλεί περαιτέρω πτώση της εμπιστοσύνης στην αξία του χρήματος.
Η πώληση χρέους στην αγορά συνεχίζεται και εκδίδονται περισσότερα χρήματα, έτσι ώστε τελικά να επιταχυνθεί ο πληθωρισμός των τιμών.
Η κατάσταση στο δεύτερο σενάριο θα ήταν πιθανόν ακατάλληλη εάν ο πληθωρισμός των τιμών θα αυξηθεί σε υπερβολικά υψηλό επίπεδο, προκαλώντας στους ανθρώπους ακραία οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα, τα οποία συνήθως πλήττουν ιδιαίτερα τους χαμηλόμισθους και τους μεσαίου εισοδήματος.
Το ευρύ κοινό πιθανότατα θα αρχίσει να διαμαρτύρεται ενάντια στην πληθωριστική απαλλοτρίωση σε ένα σημείο.
Πράγματι, η νομισματική ιστορία είναι γεμάτη από παραδείγματα στα οποία ο απαράδεκτα υψηλός πληθωρισμός κατέληξε σε πολιτικές αναταραχές και ακόμη και σε επανάσταση.
Σε αυτό το πλαίσιο, είναι μάλλον μια δυσάρεστη εξέλιξη ότι η Fed -ιδίως καθόσον οδηγεί αποτελεσματικά στην πράξη των κεντρικών τραπεζών σε όλο τον κόσμο- δεν παρεμβαίνει μόνο στα επιτόκια της αγοράς, αλλά πρόκειται επίσης να καταστήσει μόνιμη την κυρίαρχη επιρροή της επί των ομολόγων και, συνεπώς, συνθήκες της πιστωτικής αγοράς.
Όλα αυτά δεν εξουδετερώνουν τα οικονομικά και νομισματικά προβλήματα που προκάλεσε η Fed, αλλά θα τα καταστήσουν ακόμη χειρότερα.
Ευτυχώς, ο αυστριακός οικονομικός Ludwig von Mises επεσήμανε, βάσει σοβαρών οικονομικών συλλογισμών, πώς να εγκαταλείψει τον δρόμο προς την καταστροφή, ακολουθούμενη από την Fed και βασικά όλες τις μεγάλες κεντρικές τράπεζες σε όλο τον κόσμο.
Με οικονομικό και πολιτικό πνεύμα έγραψε: "Υπάρχει μόνο μία διέξοδος από την κρίση: Παραλείψτε κάθε προσπάθεια να αποτρέψετε τον αντίκτυπο των τιμών της αγοράς στην παραγωγή.
Παραμελούν την επιδίωξη πολιτικών που επιδιώκουν να καθορίσουν διαφορετικά επιτόκια, μισθούς και τιμές βασικών εμπορευμάτων από εκείνα που δείχνει η αγορά.
Αυτό μπορεί να αντικρούσει την επικρατούσα άποψη.
Σίγουρα δεν είναι δημοφιλής.
Σήμερα όλες οι κυβερνήσεις και τα πολιτικά κόμματα έχουν πλήρη εμπιστοσύνη στον παρεμβατισμό και δεν είναι πιθανό να εγκαταλείψουν το πρόγραμμά τους.
Ωστόσο, ίσως δεν είναι υπερβολικά αισιόδοξο να υποθέσουμε ότι οι κυβερνήσεις και τα κόμματα των οποίων οι πολιτικές έχουν οδηγήσει σε αυτήν την κρίση κάποια στιγμή θα εξαφανιστούν από τη σκηνή και θα κάνουν τη θέση τους για τους άνδρες των οποίων το οικονομικό πρόγραμμα οδηγεί όχι στην καταστροφή και το χάος αλλά στην οικονομική ανάπτυξη και την πρόοδο».

www.bankingnews.gr

Ρoή Ειδήσεων

Σχόλια αναγνωστών

Δείτε επίσης