Στις 19 Σεπτεμβρίου 1992, η τότε πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας Margaret Thatcher πραγματοποίησε μια προφητική ομιλία στην Παγκόσμια Διάσκεψη Οικονομικής Ανάπτυξης σχετικά με την ΕΕ.
Στις 19 Σεπτεμβρίου 1992, η τότε πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας Margaret Thatcher πραγματοποίησε μια προφητική ομιλία στην Παγκόσμια Διάσκεψη Οικονομικής Ανάπτυξης σχετικά με την ΕΕ.
Η Thatcher έκανε λόγο για την αποτυχία του ERM, του Μηχανισμού Συναλλαγματικών Ισοτιμιών, προκάτοχο του ευρώ και προειδοποίησε για τη λειτουργία του κοινού νομίσματος.
Ο ERM απαιτούσε από τη στερλίνα να διαπραγματεύεται σε ένα ορισμένο επίπεδο τιμών.
Ο George Soros κέρδισε 1 δισεκατομμύριο στερλίνες ποντάροντας εναντίον του ERMμ καθώς εκτιμούσε ότι η στερλίνα ήταν υπερτιμημένη.
Αναλυτικότερα στους βρετανικούς πολιτικούς και οικονομικούς κύκλους, η Μαύρη Τετάρτη αναφέρεται στις 16 Σεπτεμβρίου 1992 που η κυβέρνηση αναγκάστηκε να αποσύρει τη στερλίνα από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Συναλλαγματικών Ισοτιμιών (ERM) εξαιτίας των ενεργειών εμπόρων συναλλάγματος με κυριότερο παίχτη τον George Soros.
Τη Μαύρη Τετάρτη τα επιτόκια αυξήθηκαν από 10% σε 15% ενώ το εγχείρημα της Τράπεζας της Αγγλίας να στηρίξει τη λίρα κόστισε τελικά στους φορολογούμενους πολίτες του Ηνωμένου Βασιλείου 3,3 δισεκατομμύρια λίρες.
Η έξοδος όμως της στερλίνας από το μηχανισμό συναλλαγματικών ισοτιμιών (ERM) και η προσωρινή υποτίμηση θεωρείται ότι βοήθησαν την οικονομία της χώρας και στη συνέχεια ακολούθησε ενίσχυση της ισοτιμίας του νομίσματος και συγκράτηση του πληθωρισμού.
Στη διάσκεψη, μόλις τρεις ημέρες μετά τη Μαύρη Τετάρτη, η Thatcher παραδέχτηκε το λάθος της στην ένταξή της στον ERM και μιλώντας προφητικά προέβλεψε σωστά μια σειρά γεγονότων σχετικά με την Ευρωζώνη.
Η σταθερότητα που προσέφερε ο μηχανισμός συναλλαγματικών ισοτιμιών ήταν ψευδής.
Εμπόδιζε τα νομίσματα να προσαρμοστούν σταδιακά στις πραγματικότητες της αγοράς και τελικά προκάλεσε έντονη μεταβλητότητα και αστάθεια.
Δεν υπάρχει τίποτα νέο σχετικά με την κατάρρευση των σταθερών συναλλαγματικών ισοτιμιών. Αυτό που μπορεί να είναι τελικά το μάθημα ότι οι σταθερές ισοτιμίες δεν λειτουργούν και δεν μπορούν να λειτουργήσουν σε καθεστώς ελεύθερων αγορών.
Δεδομένου ότι οι χώρες διαφέρουν στο επίπεδο της οικονομικής ανάπτυξης και του δυναμικού τους, στη δημοσιονομική τους πολιτική και στο ρυθμό πληθωρισμού τους, η πιο ευέλικτη και ρεαλιστική μέθοδος οικονομικής προσαρμογής είναι ένα σύστημα κυμαινόμενων συναλλαγματικών ισοτιμιών.
Κάθε χώρα μπορεί να λειτουργήσει τη νομισματική πολιτική της ώστε να ταιριάζει στις εγχώριες συνθήκες της.
Προφητικό Όραμα για την Ευρωζώνη
Εάν οι αποκλίσεις μεταξύ των διαφόρων ευρωπαϊκών οικονομιών είναι τόσο μεγάλες που ακόμη και ο Μηχανισμός Συναλλαγματικών Ισοτιμιών δεν μπορεί να τις συγκρατήσει, πώς θα αντιδρούσαν αυτές οι οικονομίες σε ένα ενιαίο ευρωπαϊκό νόμισμα;
Η απάντηση είναι ότι θα υπήρχε χάος.
Τεράστια κεφάλαια θα έπρεπε να μεταφερθούν από πλουσιότερες σε φτωχότερες χώρες και περιφέρειες για να μπορέσουν να συνεχίσουν να λειτουργούν.
Ακόμη και τότε θα ακολουθήσει μια τεράστια έκρηξη της ανεργίας και μαζική μετανάστευση καθώς ένα πλήρες ενιαίο νόμισμα δεν θα επέτρεπε καμιά διαφυγή για τις φτωχότερες χώρες.
Οι πολιτικές συνέπειες των παραπάνω μπορούν να γίνουν ήδη αντιληπτές.
Η ανάπτυξη εξτρεμιστικών κομμάτων, η οποία «αγκαλιάζει» τους φόβους για τη μαζική μετανάστευση και την ανεργία, προσφέροντας μια πραγματική -αν όχι εντελώς ανεπιθύμητη- εναλλακτική λύση στο ευρω-σκεπτιστικό πολιτικό κατεστημένο.
Εάν πάλι δημιουργούσατε μια υπερεθνική ευρωπαϊκή ομοσπονδία, και οι λαοί δεν θα μπορούσε πλέον να διατηρήσουν τα εθνικά κοινοβούλιά τους, ο εξτρεμισμός θα μπορούσε μόνο να αυξηθεί περαιτέρω.
Είναι καιρός οι Ευρωπαίοι πολιτικοί να καθίσουν και να παρατηρήσουν την πραγματικότητα γύρω τους.
Υπάρχει μια αυξανόμενη αίσθηση αποξένωσης των ανθρώπων από τους θεσμούς της κυβέρνησης και τους πολιτικούς ηγέτες τους.
Υπάρχει φόβος ότι η «ευρωπαϊκή αμαξοστοιχία» θα βυθιστεί προς έναν προορισμό που ούτε επιθυμούν ούτε κατανοούν οι πολίτες.
Αλλά το τρένο μπορεί να σταματήσει.
Αύριο, ο γαλλικός λαός θα ψηφίσει για το μέλλον της Ευρώπης.
Δεν θα τους διδάξω εγώ ποιο είναι το συμφέρον των Γάλλων.
Πρέπει όμως να τονίσω ότι το δημοψήφισμα δεν είναι ψηφοφορία για το αν πρέπει να έχουμε μια Ευρωπαϊκή Κοινότητα - αλλά για το είδος της Ευρωπαϊκής Κοινότητας που πρέπει να είναι.
www.bankingnews.gr
Η Thatcher έκανε λόγο για την αποτυχία του ERM, του Μηχανισμού Συναλλαγματικών Ισοτιμιών, προκάτοχο του ευρώ και προειδοποίησε για τη λειτουργία του κοινού νομίσματος.
Ο ERM απαιτούσε από τη στερλίνα να διαπραγματεύεται σε ένα ορισμένο επίπεδο τιμών.
Ο George Soros κέρδισε 1 δισεκατομμύριο στερλίνες ποντάροντας εναντίον του ERMμ καθώς εκτιμούσε ότι η στερλίνα ήταν υπερτιμημένη.
Αναλυτικότερα στους βρετανικούς πολιτικούς και οικονομικούς κύκλους, η Μαύρη Τετάρτη αναφέρεται στις 16 Σεπτεμβρίου 1992 που η κυβέρνηση αναγκάστηκε να αποσύρει τη στερλίνα από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Συναλλαγματικών Ισοτιμιών (ERM) εξαιτίας των ενεργειών εμπόρων συναλλάγματος με κυριότερο παίχτη τον George Soros.
Τη Μαύρη Τετάρτη τα επιτόκια αυξήθηκαν από 10% σε 15% ενώ το εγχείρημα της Τράπεζας της Αγγλίας να στηρίξει τη λίρα κόστισε τελικά στους φορολογούμενους πολίτες του Ηνωμένου Βασιλείου 3,3 δισεκατομμύρια λίρες.
Η έξοδος όμως της στερλίνας από το μηχανισμό συναλλαγματικών ισοτιμιών (ERM) και η προσωρινή υποτίμηση θεωρείται ότι βοήθησαν την οικονομία της χώρας και στη συνέχεια ακολούθησε ενίσχυση της ισοτιμίας του νομίσματος και συγκράτηση του πληθωρισμού.
Στη διάσκεψη, μόλις τρεις ημέρες μετά τη Μαύρη Τετάρτη, η Thatcher παραδέχτηκε το λάθος της στην ένταξή της στον ERM και μιλώντας προφητικά προέβλεψε σωστά μια σειρά γεγονότων σχετικά με την Ευρωζώνη.
Η σταθερότητα που προσέφερε ο μηχανισμός συναλλαγματικών ισοτιμιών ήταν ψευδής.
Εμπόδιζε τα νομίσματα να προσαρμοστούν σταδιακά στις πραγματικότητες της αγοράς και τελικά προκάλεσε έντονη μεταβλητότητα και αστάθεια.
Δεν υπάρχει τίποτα νέο σχετικά με την κατάρρευση των σταθερών συναλλαγματικών ισοτιμιών. Αυτό που μπορεί να είναι τελικά το μάθημα ότι οι σταθερές ισοτιμίες δεν λειτουργούν και δεν μπορούν να λειτουργήσουν σε καθεστώς ελεύθερων αγορών.
Δεδομένου ότι οι χώρες διαφέρουν στο επίπεδο της οικονομικής ανάπτυξης και του δυναμικού τους, στη δημοσιονομική τους πολιτική και στο ρυθμό πληθωρισμού τους, η πιο ευέλικτη και ρεαλιστική μέθοδος οικονομικής προσαρμογής είναι ένα σύστημα κυμαινόμενων συναλλαγματικών ισοτιμιών.
Κάθε χώρα μπορεί να λειτουργήσει τη νομισματική πολιτική της ώστε να ταιριάζει στις εγχώριες συνθήκες της.
Προφητικό Όραμα για την Ευρωζώνη
Εάν οι αποκλίσεις μεταξύ των διαφόρων ευρωπαϊκών οικονομιών είναι τόσο μεγάλες που ακόμη και ο Μηχανισμός Συναλλαγματικών Ισοτιμιών δεν μπορεί να τις συγκρατήσει, πώς θα αντιδρούσαν αυτές οι οικονομίες σε ένα ενιαίο ευρωπαϊκό νόμισμα;
Η απάντηση είναι ότι θα υπήρχε χάος.
Τεράστια κεφάλαια θα έπρεπε να μεταφερθούν από πλουσιότερες σε φτωχότερες χώρες και περιφέρειες για να μπορέσουν να συνεχίσουν να λειτουργούν.
Ακόμη και τότε θα ακολουθήσει μια τεράστια έκρηξη της ανεργίας και μαζική μετανάστευση καθώς ένα πλήρες ενιαίο νόμισμα δεν θα επέτρεπε καμιά διαφυγή για τις φτωχότερες χώρες.
Οι πολιτικές συνέπειες των παραπάνω μπορούν να γίνουν ήδη αντιληπτές.
Η ανάπτυξη εξτρεμιστικών κομμάτων, η οποία «αγκαλιάζει» τους φόβους για τη μαζική μετανάστευση και την ανεργία, προσφέροντας μια πραγματική -αν όχι εντελώς ανεπιθύμητη- εναλλακτική λύση στο ευρω-σκεπτιστικό πολιτικό κατεστημένο.
Εάν πάλι δημιουργούσατε μια υπερεθνική ευρωπαϊκή ομοσπονδία, και οι λαοί δεν θα μπορούσε πλέον να διατηρήσουν τα εθνικά κοινοβούλιά τους, ο εξτρεμισμός θα μπορούσε μόνο να αυξηθεί περαιτέρω.
Είναι καιρός οι Ευρωπαίοι πολιτικοί να καθίσουν και να παρατηρήσουν την πραγματικότητα γύρω τους.
Υπάρχει μια αυξανόμενη αίσθηση αποξένωσης των ανθρώπων από τους θεσμούς της κυβέρνησης και τους πολιτικούς ηγέτες τους.
Υπάρχει φόβος ότι η «ευρωπαϊκή αμαξοστοιχία» θα βυθιστεί προς έναν προορισμό που ούτε επιθυμούν ούτε κατανοούν οι πολίτες.
Αλλά το τρένο μπορεί να σταματήσει.
Αύριο, ο γαλλικός λαός θα ψηφίσει για το μέλλον της Ευρώπης.
Δεν θα τους διδάξω εγώ ποιο είναι το συμφέρον των Γάλλων.
Πρέπει όμως να τονίσω ότι το δημοψήφισμα δεν είναι ψηφοφορία για το αν πρέπει να έχουμε μια Ευρωπαϊκή Κοινότητα - αλλά για το είδος της Ευρωπαϊκής Κοινότητας που πρέπει να είναι.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών