Μητσοτάκης και Τσίπρας είναι αντιμέτωποι με σημαντικές προκλήσεις το 2020
Ύστερα από μια δεκαετία έντονων αναταράξεων τόσο σε οικονομικό και κοινωνικό όσο και σε πολιτικό επίπεδο, η επιστροφή της κανονικότητας φαίνεται πως αρχίζει να αποτυπώνεται σταδιακά και στον πολιτικό χάρτη.
Μια σύντομη αναδρομή στα αποτελέσματα των τελευταίων εκλογικών αναμετρήσεων είναι ενδεικτική:
- Στις εκλογές του Σεπτεμβρίου του 2007 – πολύ πριν ξεσπάσει η οικονομική κρίση – η ΝΔ έλαβε το 41,84% έναντι 38,1% του ΠΑΣΟΚ, με ΚΚΕ (8,15%), ΣΥΡΙΖΑ (5,04%) και ΛΑΟΣ (3,8%) να μπαίνουν στη Βουλή.
- Στις εκλογές του Οκτωβρίου του 2009 – λίγους μήνες πριν το πρώτο μνημόνιο – το ΠΑΣΟΚ έλαβε το 43,92% έναντι 33,47% της ΝΔ με ΚΚΕ ( 7.54%), ΛΑΟΣ ( 5,63%) και ΣΥΡΙΖΑ (4,6%) να συμπληρώνουν και πάλι την πεντακομματική Βουλή.
- Στις εκλογές του Μαΐου του 2012 – και αφού έχει υπογραφεί και το δεύτερο μνημόνιο – η ΝΔ έλαβε 18,85%, με τον ΣΥΡΙΖΑ στο 16,78%, με το ΠΑΣΟΚ στο 13,18%, με τους ΑΝΕΛ στο 10,61%, με το ΚΚΕ στο 8,48%, με την Χρυσή Αυγή στο 6,97% και με Δημοκρατική Αριστερά στο 6,11%.
- Στις εκλογές του Ιουνίου του 2012, η ΝΔ έλαβε 29,66%, ο ΣΥΡΙΖΑ 26,89%, το ΠΑΣΟΚ 12,28%, οι ΑΝΕΛ 7,51%, η Χρυσή Αυγή 6,92%, η Δημοκρατική Αριστερά 6,25% και το ΚΚΕ το 4,50%.
- Στις εκλογές του Ιανουαρίου του 2015 ο ΣΥΡΙΖΑ έλαβε το 36,34%, η ΝΔ το 27,81%, η Χρυσή Αυγή το 6,28%, το Ποτάμι το 6,05%, το ΚΚΕ το 5,47%, οι ΑΝΕΛ το 4,75% και το ΠΑΣΟΚ το 4,68%.
- Στις εκλογές του Σεπτεμβρίου του 2015 ο ΣΥΡΙΖΑ έλαβε το 35,46%, η ΝΔ το 28,10%, η Χρυσή Αυγή το 6,99%, η Δημοκρατική Συμπαράταξη το 6,28%, το ΚΚΕ το 5,55%, το Ποτάμι το 4,09%, οι ΑΝΕΛ το 3,69% και η Ένωση Κεντρώων το 3,44%.
- Στις εκλογές του Ιουλίου του 2019 η ΝΔ έλαβε το 39,85% έναντι 31,53% του ΣΥΡΙΖΑ, 8,1% του Κινήματος Αλλαγής, 5,3% του ΚΚΕ, 3,7% της Ελληνικής Λύσης και 3,44% του ΜεΡΑ25.
Μέσα σε μια δεκαετία, η διαχρονική «σταθερά» του δίπολου ΝΔ – ΠΑΣΟΚ με ποσοστά της τάξης του 80% και άνω, κατέρρευσε.
Εμφανίστηκαν νέα πολιτικά κόμματα με μεγάλη δυναμική που κατάφεραν την άλλοτε τετρακομματική Βουλή να την κάνουν … οκτακομματική.
Το πολιτικό τοπίο κατακερματίστηκε.
Το «κραταιό» ΠΑΣΟΚ συνεθλίβη και χάθηκε κάπου μεταξύ Δημοκρατικής Συμπαράταξης και Κινήματος Αλλαγής, η ΝΔ – ιδιαίτερα μετά τις εκλογές του Σεπτεμβρίου του 2015 – δοκιμάστηκε αλλά τελικά άντεξε ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ αναδύθηκε από ποσοστά της τάξης του 3% και εδραιώθηκε.
Όλα τα υπόλοιπα κόμματα – και με εξαίρεση το ΚΚΕ που αποτελεί μόνιμη «σταθερά» - που είτε «αναγεννήθηκαν» είτε γεννήθηκαν στα χρόνια της κρίσης, είδαν να χάνουν τη δυναμική τους με τον ίδιο τρόπο που την απέκτησαν.
Τα παραδείγματα πολλά, ΔΗΜΑΡ, Ποτάμι, ΑΝΕΛ, Ένωση Κεντρώων, ΛΑΟΣ, Χρυσή Αυγή.
Είναι χαρακτηριστικό μάλιστα πως το Ποτάμι και οι Ανεξάρτητοι Έλληνες δεν «κατέβηκαν» καν στις τελευταίες εκλογές του Ιουλίου του 2019.
Το νέο δίπολο
Οι εκλογές του Ιουλίου του 2019 έδειξαν πως η «κανονικότητα» επιστρέφει σταδιακά και στο πολιτικό τοπίο.
Μόνο που στο δίπολο εξουσίας, στην θέση του ΠΑΣΟΚ, βρίσκεται πλέον ο ΣΥΡΙΖΑ.
Πράγματι ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ έλαβαν αθροιστικά το 71,11% των ψήφων στις εκλογές του Ιουλίου του 2019.
Και οι δύο εμφανίζονται κερδισμένοι.
Η ΝΔ επέστρεψε στην εξουσία, ο ΣΥΡΙΖΑ αν και χαμένος, εδραίωσε τη θέση του στο νέο δίπολο καθώς είναι το μόνο κόμμα από το 2009 και μετά, που αν και δεύτερο κόμμα, ξεπέρασε το 31%.
Και αυτό ίσως είναι - μαζί με τα 4,5 χρόνια της διακυβέρνησης της χώρας - το μεγαλύτερο πολιτικό επίτευγμα του ΣΥΡΙΖΑ.
Το Κίνημα Αλλαγής δεν φαίνεται – με τα σημερινά δεδομένα – να είναι σε θέση να απειλήσει το ΣΥΡΙΖΑ.
Με ποσοστά που δεν ξεπερνούν το 8%, χωρίς καν να ανιχνεύεται στα νεότερα σε ηλικία άτομα και χωρίς να διαθέτει έναν ελκυστικό, διαφορετικό και πειστικό πολιτικό λόγο, το Κίνημα Αλλαγής, αργά ή γρήγορα, θα κληθεί να αντιμετωπίσει υπαρξιακά ζητήματα.
Ήδη καταγράφεται μια σημαντική αποχώρηση στελεχών του ευρύτερου χώρου του ΠΑΣΟΚ προς το ΣΥΡΙΖΑ.
Το τελευταίο βήμα που απομένει στο ΣΥΡΙΖΑ για να εδραιώσει την κυριαρχία του στον ευρύτερο κεντροαριστερό – αριστερό χώρο είναι το συνέδριο του, το οποίο τοποθετείται για τον ερχόμενο Μάιο.
Εκεί ο ΣΥΡΙΖΑ καλείται μια και καλή και χωρίς περιστροφές να ξεκαθαρίσει που τοποθετείται πολιτικά (είναι κεντροαριστερό κόμμα ή κόμμα της ριζοσπαστικής αριστεράς), ποιο είναι το πολιτικό του πρόγραμμα (τι θέλει δηλαδή να πετύχει και πώς) καθώς και με ποιους πηγαίνει και σε ποιους απευθύνεται.
Δεν πρόκειται σε καμία περίπτωση για μια εύκολη και ανέμελη διαδικασία.
Ο ΣΥΡΙΖΑ καλείται να επαναπροσδιοριστεί και να μετασχηματιστεί.
Και από αυτόν το μετασχηματισμό του, θα κριθεί το πολιτικό του μέλλον, η εδραίωση και η κυριαρχία του στο πολιτικό σύστημα.
Το 31,5% που έλαβε τον περασμένο Ιούλιο δείχνει την πρόθεση των πολιτών να διατηρήσουν το ΣΥΡΙΖΑ δυνατό στο πολιτικό στερέωμα.
Είναι προφανές πως η διεύρυνση με μεταγραφές στελεχών από το ΠΑΣΟΚ, δεν φτάνει.
Αντιθέτως, αυτό που χρειάζεται, είναι να καταθέσει μια καινοτόμα πολιτική πρόταση, ένα διαφορετικό όραμα για το μέλλον.
Που να κινητοποιεί και να ελκύει και όχι να αδρανοποιεί και να αποθαρρύνει δυνάμεις.
Στοίχημα εξαιρετικά δύσκολο.
Κυρίαρχος ο Μητσοτάκης
Πάντως και μέχρι να φτάσει σε αυτό το σημείο ο ΣΥΡΙΖΑ, η ΝΔ και ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχουν διαμορφώσει προφίλ πολιτικής κυριαρχίας.
Αυτό τουλάχιστον αποτυπώνουν όλες οι δημοσκοπήσεις που έχουν δοθεί στη δημοσιότητα έως σήμερα.
Η διαφορά της ΝΔ έναντι του ΣΥΡΙΖΑ κινείται σταθερά σε διψήφια ποσοστά.
Η πλειοψηφία των πολιτών εξακολουθεί να εκφράζει τη στήριξη της στην κυβέρνηση Μητσοτάκη και να επιβραβεύει τις μέχρι στιγμής βασικές επιλογές της παρά τα όποια «φάλτσα» υπουργών και παρά τις ενστάσεις που διατυπώνονται για το ρόλο της αστυνομίας στην εφαρμογή του δόγματος «νόμος και τάξη».
Όμως η περίοδος χάριτος έχει τελειώσει.
Ο κ.Μητσοτάκης σύντομα θα βρεθεί αντιμέτωπος με τεράστια ζητήματα - προκλήσεις
Πρώτον, η τουρκική προκλητικότητα και οι προαναγγελίες Erdogan περί γεωτρήσεων σε περιοχές ελληνικής κυριαρχίας.
Οποιαδήποτε λάθος κίνηση, θα επιφέρει τεράστιο πολιτικό πλήγμα στην κυβέρνηση Μητσοτάκη.
Δεύτερον, η διαχείριση του μεταναστευτικού – προσφυγικού ζητήματος που εξακολουθεί να δοκιμάζει τα ελληνικά νησιά και τις τοπικές κοινωνίες.
Δεν είναι τυχαίο ότι αυτό το θέμα άλλωστε είναι που συγκεντρώνει και τη μεγαλύτερη δυσαρέσκεια των πολιτών απέναντι στην κυβέρνηση.
Τρίτον, η βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών, εκεί που σε κανονικές και φυσιολογικές συνθήκες, κρίνονται τα πάντα.
Περαιτέρω φοροελαφρύνσεις, περαιτέρω βελτίωση του οικονομικού κλίματος, περισσότερες θέσεις εργασίας θα είναι το «κλειδί» για να μπορέσει να διατηρήσει ο Κ. Μητσοτάκης την εικόνα πολιτικής κυριαρχίας που απολαμβάνει σήμερα.
Οι προκλήσεις που έχει μπροστά του ο Μητσοτάκης είναι τεράστιες.
Και η αντιμετώπιση τους θα αρχίσει να γίνεται πιο δύσκολη, ειδικά όταν θα σταματήσει να δείχνει την ανοχή της η κοινωνία στις όποιες κυβερνητικές «παραφωνίες», καθυστερήσεις ή διαψεύσεις.
Σπύρος Χριστόπουλος
www.bankingnews.gr
Μια σύντομη αναδρομή στα αποτελέσματα των τελευταίων εκλογικών αναμετρήσεων είναι ενδεικτική:
- Στις εκλογές του Σεπτεμβρίου του 2007 – πολύ πριν ξεσπάσει η οικονομική κρίση – η ΝΔ έλαβε το 41,84% έναντι 38,1% του ΠΑΣΟΚ, με ΚΚΕ (8,15%), ΣΥΡΙΖΑ (5,04%) και ΛΑΟΣ (3,8%) να μπαίνουν στη Βουλή.
- Στις εκλογές του Οκτωβρίου του 2009 – λίγους μήνες πριν το πρώτο μνημόνιο – το ΠΑΣΟΚ έλαβε το 43,92% έναντι 33,47% της ΝΔ με ΚΚΕ ( 7.54%), ΛΑΟΣ ( 5,63%) και ΣΥΡΙΖΑ (4,6%) να συμπληρώνουν και πάλι την πεντακομματική Βουλή.
- Στις εκλογές του Μαΐου του 2012 – και αφού έχει υπογραφεί και το δεύτερο μνημόνιο – η ΝΔ έλαβε 18,85%, με τον ΣΥΡΙΖΑ στο 16,78%, με το ΠΑΣΟΚ στο 13,18%, με τους ΑΝΕΛ στο 10,61%, με το ΚΚΕ στο 8,48%, με την Χρυσή Αυγή στο 6,97% και με Δημοκρατική Αριστερά στο 6,11%.
- Στις εκλογές του Ιουνίου του 2012, η ΝΔ έλαβε 29,66%, ο ΣΥΡΙΖΑ 26,89%, το ΠΑΣΟΚ 12,28%, οι ΑΝΕΛ 7,51%, η Χρυσή Αυγή 6,92%, η Δημοκρατική Αριστερά 6,25% και το ΚΚΕ το 4,50%.
- Στις εκλογές του Ιανουαρίου του 2015 ο ΣΥΡΙΖΑ έλαβε το 36,34%, η ΝΔ το 27,81%, η Χρυσή Αυγή το 6,28%, το Ποτάμι το 6,05%, το ΚΚΕ το 5,47%, οι ΑΝΕΛ το 4,75% και το ΠΑΣΟΚ το 4,68%.
- Στις εκλογές του Σεπτεμβρίου του 2015 ο ΣΥΡΙΖΑ έλαβε το 35,46%, η ΝΔ το 28,10%, η Χρυσή Αυγή το 6,99%, η Δημοκρατική Συμπαράταξη το 6,28%, το ΚΚΕ το 5,55%, το Ποτάμι το 4,09%, οι ΑΝΕΛ το 3,69% και η Ένωση Κεντρώων το 3,44%.
- Στις εκλογές του Ιουλίου του 2019 η ΝΔ έλαβε το 39,85% έναντι 31,53% του ΣΥΡΙΖΑ, 8,1% του Κινήματος Αλλαγής, 5,3% του ΚΚΕ, 3,7% της Ελληνικής Λύσης και 3,44% του ΜεΡΑ25.
Μέσα σε μια δεκαετία, η διαχρονική «σταθερά» του δίπολου ΝΔ – ΠΑΣΟΚ με ποσοστά της τάξης του 80% και άνω, κατέρρευσε.
Εμφανίστηκαν νέα πολιτικά κόμματα με μεγάλη δυναμική που κατάφεραν την άλλοτε τετρακομματική Βουλή να την κάνουν … οκτακομματική.
Το πολιτικό τοπίο κατακερματίστηκε.
Το «κραταιό» ΠΑΣΟΚ συνεθλίβη και χάθηκε κάπου μεταξύ Δημοκρατικής Συμπαράταξης και Κινήματος Αλλαγής, η ΝΔ – ιδιαίτερα μετά τις εκλογές του Σεπτεμβρίου του 2015 – δοκιμάστηκε αλλά τελικά άντεξε ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ αναδύθηκε από ποσοστά της τάξης του 3% και εδραιώθηκε.
Όλα τα υπόλοιπα κόμματα – και με εξαίρεση το ΚΚΕ που αποτελεί μόνιμη «σταθερά» - που είτε «αναγεννήθηκαν» είτε γεννήθηκαν στα χρόνια της κρίσης, είδαν να χάνουν τη δυναμική τους με τον ίδιο τρόπο που την απέκτησαν.
Τα παραδείγματα πολλά, ΔΗΜΑΡ, Ποτάμι, ΑΝΕΛ, Ένωση Κεντρώων, ΛΑΟΣ, Χρυσή Αυγή.
Είναι χαρακτηριστικό μάλιστα πως το Ποτάμι και οι Ανεξάρτητοι Έλληνες δεν «κατέβηκαν» καν στις τελευταίες εκλογές του Ιουλίου του 2019.
Το νέο δίπολο
Οι εκλογές του Ιουλίου του 2019 έδειξαν πως η «κανονικότητα» επιστρέφει σταδιακά και στο πολιτικό τοπίο.
Μόνο που στο δίπολο εξουσίας, στην θέση του ΠΑΣΟΚ, βρίσκεται πλέον ο ΣΥΡΙΖΑ.
Πράγματι ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ έλαβαν αθροιστικά το 71,11% των ψήφων στις εκλογές του Ιουλίου του 2019.
Και οι δύο εμφανίζονται κερδισμένοι.
Η ΝΔ επέστρεψε στην εξουσία, ο ΣΥΡΙΖΑ αν και χαμένος, εδραίωσε τη θέση του στο νέο δίπολο καθώς είναι το μόνο κόμμα από το 2009 και μετά, που αν και δεύτερο κόμμα, ξεπέρασε το 31%.
Και αυτό ίσως είναι - μαζί με τα 4,5 χρόνια της διακυβέρνησης της χώρας - το μεγαλύτερο πολιτικό επίτευγμα του ΣΥΡΙΖΑ.
Το Κίνημα Αλλαγής δεν φαίνεται – με τα σημερινά δεδομένα – να είναι σε θέση να απειλήσει το ΣΥΡΙΖΑ.
Με ποσοστά που δεν ξεπερνούν το 8%, χωρίς καν να ανιχνεύεται στα νεότερα σε ηλικία άτομα και χωρίς να διαθέτει έναν ελκυστικό, διαφορετικό και πειστικό πολιτικό λόγο, το Κίνημα Αλλαγής, αργά ή γρήγορα, θα κληθεί να αντιμετωπίσει υπαρξιακά ζητήματα.
Ήδη καταγράφεται μια σημαντική αποχώρηση στελεχών του ευρύτερου χώρου του ΠΑΣΟΚ προς το ΣΥΡΙΖΑ.
Το τελευταίο βήμα που απομένει στο ΣΥΡΙΖΑ για να εδραιώσει την κυριαρχία του στον ευρύτερο κεντροαριστερό – αριστερό χώρο είναι το συνέδριο του, το οποίο τοποθετείται για τον ερχόμενο Μάιο.
Εκεί ο ΣΥΡΙΖΑ καλείται μια και καλή και χωρίς περιστροφές να ξεκαθαρίσει που τοποθετείται πολιτικά (είναι κεντροαριστερό κόμμα ή κόμμα της ριζοσπαστικής αριστεράς), ποιο είναι το πολιτικό του πρόγραμμα (τι θέλει δηλαδή να πετύχει και πώς) καθώς και με ποιους πηγαίνει και σε ποιους απευθύνεται.
Δεν πρόκειται σε καμία περίπτωση για μια εύκολη και ανέμελη διαδικασία.
Ο ΣΥΡΙΖΑ καλείται να επαναπροσδιοριστεί και να μετασχηματιστεί.
Και από αυτόν το μετασχηματισμό του, θα κριθεί το πολιτικό του μέλλον, η εδραίωση και η κυριαρχία του στο πολιτικό σύστημα.
Το 31,5% που έλαβε τον περασμένο Ιούλιο δείχνει την πρόθεση των πολιτών να διατηρήσουν το ΣΥΡΙΖΑ δυνατό στο πολιτικό στερέωμα.
Είναι προφανές πως η διεύρυνση με μεταγραφές στελεχών από το ΠΑΣΟΚ, δεν φτάνει.
Αντιθέτως, αυτό που χρειάζεται, είναι να καταθέσει μια καινοτόμα πολιτική πρόταση, ένα διαφορετικό όραμα για το μέλλον.
Που να κινητοποιεί και να ελκύει και όχι να αδρανοποιεί και να αποθαρρύνει δυνάμεις.
Στοίχημα εξαιρετικά δύσκολο.
Κυρίαρχος ο Μητσοτάκης
Πάντως και μέχρι να φτάσει σε αυτό το σημείο ο ΣΥΡΙΖΑ, η ΝΔ και ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχουν διαμορφώσει προφίλ πολιτικής κυριαρχίας.
Αυτό τουλάχιστον αποτυπώνουν όλες οι δημοσκοπήσεις που έχουν δοθεί στη δημοσιότητα έως σήμερα.
Η διαφορά της ΝΔ έναντι του ΣΥΡΙΖΑ κινείται σταθερά σε διψήφια ποσοστά.
Η πλειοψηφία των πολιτών εξακολουθεί να εκφράζει τη στήριξη της στην κυβέρνηση Μητσοτάκη και να επιβραβεύει τις μέχρι στιγμής βασικές επιλογές της παρά τα όποια «φάλτσα» υπουργών και παρά τις ενστάσεις που διατυπώνονται για το ρόλο της αστυνομίας στην εφαρμογή του δόγματος «νόμος και τάξη».
Όμως η περίοδος χάριτος έχει τελειώσει.
Ο κ.Μητσοτάκης σύντομα θα βρεθεί αντιμέτωπος με τεράστια ζητήματα - προκλήσεις
Πρώτον, η τουρκική προκλητικότητα και οι προαναγγελίες Erdogan περί γεωτρήσεων σε περιοχές ελληνικής κυριαρχίας.
Οποιαδήποτε λάθος κίνηση, θα επιφέρει τεράστιο πολιτικό πλήγμα στην κυβέρνηση Μητσοτάκη.
Δεύτερον, η διαχείριση του μεταναστευτικού – προσφυγικού ζητήματος που εξακολουθεί να δοκιμάζει τα ελληνικά νησιά και τις τοπικές κοινωνίες.
Δεν είναι τυχαίο ότι αυτό το θέμα άλλωστε είναι που συγκεντρώνει και τη μεγαλύτερη δυσαρέσκεια των πολιτών απέναντι στην κυβέρνηση.
Τρίτον, η βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών, εκεί που σε κανονικές και φυσιολογικές συνθήκες, κρίνονται τα πάντα.
Περαιτέρω φοροελαφρύνσεις, περαιτέρω βελτίωση του οικονομικού κλίματος, περισσότερες θέσεις εργασίας θα είναι το «κλειδί» για να μπορέσει να διατηρήσει ο Κ. Μητσοτάκης την εικόνα πολιτικής κυριαρχίας που απολαμβάνει σήμερα.
Οι προκλήσεις που έχει μπροστά του ο Μητσοτάκης είναι τεράστιες.
Και η αντιμετώπιση τους θα αρχίσει να γίνεται πιο δύσκολη, ειδικά όταν θα σταματήσει να δείχνει την ανοχή της η κοινωνία στις όποιες κυβερνητικές «παραφωνίες», καθυστερήσεις ή διαψεύσεις.
Σπύρος Χριστόπουλος
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών