O SSM, εποπτικός βραχίονας της ΕΚΤ, τηρεί πλέον πιο ανεκτική στάση στο θέμα των συγχωνεύσεων
H εποπτική αρχή των τραπεζών της Ευρωζώνης (SSM) επδιώκει να ανοίξει το δρόμο για συγχωνεύσεις μεταξύ των τραπεζών της ευρωζώνης, καθώς εδραιώνεται η πεποίθηση πως η κλίμακα είναι το κλειδί στην προσπάθεια αναγέννησης του κλάδου.
Σύμφωνα με αποκλειστικό δημοσίευμα της Wall Street Journal, που επικαλείται καλά πληροφορημένες πηγές τραπεζιτών και αναλυτών, ο SSM, εποπτικός βραχίονας της ΕΚΤ, τηρεί πλέον πιο ήπια στάση στο θέμα των συγχωνεύσεων.
Συγκεκριμένες δημόσιες δηλώσεις αξιωματούχων του επίσης μαρτυρούν τη στροφή αυτή αναφέρει η εφημερίδα, προσθέτοντας πως μεταβάλλεται η προηγούμενη στάση του.
Είχε εκφράσει σοβαρές αμφιβολίες για τα οφέλη από τη συνένωση δυνάμεων μεγάλων τραπεζών, όπως για παράδειγμα των Deutsche Bank και Commerzbank που τελικά δεν καρποφόρησε, ενώ έθετε γενικά «απαγορευτικά αυστηρούς» όρους για συγχωνεύσεις.
Ωστόσο η ΕΚΤ έδειξε ανοιχτή στο να εργαστεί με δύο ισπανικές τράπεζες μεσαίου μεγέθους, τις Liberbank και Unicaja Banco, κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεών τους για συγχώνευση, σύμφωνα με πληροφορίες της αμερικανικής εφημερίδας.
Οι ίδιες ανέφεραν ότι η ρυθμιστική αρχή είναι πιο ανοιχτή στο να δώσει περισσότερο χρόνο να εκδηλωθούν πρώτα κάποιες συνεργασίες από τη συγχώνευση, πριν θέσει αυστηρές απαιτήσεις για τα κεφαλαιακά μαξιλάρια.
Η αλλαγή στάσης έρχεται σε μία περίοδο κατά την οποία ο κατακερματισμένος τραπεζικός κλάδος της Ευρωζώνης δοκιμάζεται ως προς την κερδοφορία.
Τα εξαιρετικά χαμηλά, ή μηδενικά και αρνητικά επιτόκια πιέζουν ασφυκτικά τα περιθώρια κέρδους και τις καθιστούν εν πολλοίς μη ελκυστικές επιλογές για τους επενδυτές.
Αρκετοί πιστεύουν καιρό τώρα πως οι συγχωνεύσεις είναι η απάντηση στις προκλήσεις αυτές και ουσιαστικά ο μόνος τρόπος να σταθούν οι ευρωπαϊκές τράπεζες απέναντι στον ανταγωνισμό των αμερικανικών.
Αξίζει σημειωθεί ότι στο 6% η απόδοση ιδίων κεφαλαίων των ευρωπαϊκών τραπεζών είναι περίπου στο μισό εκείνης των αμερικανικών πιστωτικών ιδρυμάτων.
«Σίγουρα πιστεύω ότι θα υπάρξουν συγχωνεύσεις, πιθανότατα από το δεύτερο εξάμηνο του τρέχοντος έτους», δήλωσε ο Filippo Alloatti, αναλυτής της Hermes Investment Management, προσθέτοντας ότι το υψηλό κόστος ψηφιοποίησης εκτός από το περιβάλλον χαμηλών επιτοκίων ασκεί υπερβολική πίεση στις τράπεζες και αυτό αναγκάζει την ΕΚΤ να ενεργήσει άμεσα.
Η ευελιξία είναι το κλειδί
Το κλειδί για την ευελιξία, που αναμένεται να επιδείξει η ρυθμιστική αρχή είναι η βούληση να μειωθούν οι κεφαλαιακές απαιτήσεις μιας συγχωνευμένης οντότητας, κάτι που έχει θέσει «φρένο» στην ενοποίηση τραπεζών, επειδή λίγοι είναι πρόθυμοι να ζητήσουν από τους μετόχους να τοποθετήσουν περισσότερα χρήματα.
Στο παρελθόν, η ΕΚΤ υιοθέτησε μια σκληρή στάση επί του θέματος. Το 2016, δύο χρόνια μετά τη δημιουργία του βραχίονα τραπεζικής εποπτείας, επέβαλε σκληρούς όρους για τη συγχώνευση δύο μεσαίων ιταλικών τραπεζών - Banco Popolare SC και Banca Popolare di Milano Scarl.
Οι τράπεζες ενημερώθηκαν ότι θα πρέπει να μειώσουν τον αριθμό του διοικητικού συμβουλίου τους, να επιφέρουν πρόσθετες απομειώσεις των επισφαλών δανείων και να αντλήσουν κεφάλαια ύψους 1 δισ. ευρώ.
Οι επικεφαλής των δύο τραπεζών χαρακτήρισαν τα αιτήματα υπερβολικά και τους αντιδρούσαν για εβδομάδες. «Αντιμετωπίζοντας μια θέση (της ΕΚΤ) που δεν άφηνε άλλη εναλλακτική λύση, αποφασίσαμε να ανταποκριθούμε στις απαιτήσεις του ρυθμιστικού φορέα», δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος της Banco Popolare Pier Francesco Saviotti.
Έκτοτε, οι τραπεζικές συγχωνεύσεις έχουν μειωθεί, με πολλούς τραπεζίτες να επικαλούνται τα εμπόδια που επιβάλλει η ρυθμιστική αρχή.
«Από τη φύση τους επικίνδυνες οι εποπτικές αρχές»
Tα χαμηλά επιτόκια - που δημιουργούνται από τη νομισματική πολιτική της ΕΚΤ - συνεχίζουν να πλήττουν την κερδοφορία τους και να τα καθιστούν σε μεγάλο βαθμό ελκυστικά για τους επενδυτές.
Οι συγχωνεύσεις έχουν παραμείνει επί μακρόν ως μια πιθανή απάντηση στις δυσκολίες των τραπεζών. Μέρος της λογικής για τις ευρωπαϊκές τράπεζες είναι πως χρειάζονται κλίμακα για να ανταγωνιστούν τις ανταγωνίστριες των ΗΠΑ.
«Κάπου στο μυαλό της, η ΕΚΤ αντιλαμβάνεται ότι το περιβάλλον των αρνητικών επιτοκίων αντισταθμίζει την κερδοφορία των τραπεζών και πρέπει να κάνει κάτι γι 'αυτό», δήλωσε ο Jérôme Legras, επικεφαλής της έρευνας στην Axiom Alternative Investments.
Βεβαίως, η ικανότητα της ΕΚΤ να προωθήσει τη σύναψη συναλλαγών στον ευρωπαϊκό τραπεζικό τομέα εξαρτάται από την προθυμία των τραπεζών να ενώσουν τις δυνάμεις τους.
Ιστορικά αυτό έχει αποδειχθεί μερικές φορές δύσκολο λόγω των διαφωνιών μεταξύ των τραπεζών που είναι, της εκτελεστικής ηγεσίας και της μετοχικής δομής της προτεινόμενης τραπεζικής συγχώνευσης.
Ορισμένοι τραπεζίτες είναι επίσης σκεπτικοί σχετικά με το βαθμό στον οποίο η ΕΚΤ είναι διατεθειμένη να επιδείξει ευελιξία και αν αυτό θα είναι αρκετό για να επιφέρει συγχωνεύσεις.
Ανώτατο στέλεχος ευρωπαϊκής τράπεζας δήλωσε στην αμερικανική εφημερίδα ότι, ενώ είναι αλήθεια πως η ΕΚΤ προσπαθεί να είναι χρήσιμη, «στο τέλος της ημέρας είναι εποπτική και οι εποπτικές αρχές είναι από τη φύση τους πολύ επικίνδυνες».
Enria: Στόχος μας ένα μοντέλο βιώσιμο
Προσφάτως όμως, η ΕΚΤ επέλεξε έναν ήπιο τόνο.
«Θα ήθελα να διαλύσω την αντίληψη ότι η ΕΚΤ απαιτεί υψηλότερα κεφαλαιακά επίπεδα από συγχωνευμένες τράπεζες», δήλωσε ο επικεφαλής του SSM Andrea Enria τον Νοέμβριο του 2019.
«Στόχος μας είναι να υποστηρίξουμε, αντί να αποθαρρύνουμε, την αποτελεσματική αναδιάρθρωση των συγχωνευμένων οντοτήτων και να εξασφαλίσουμε ότι το προκύπτον επιχειρηματικό μοντέλο θα είναι βιώσιμο», πρόσθεσε.
Σε μια ομιλία του ο Yves Mersch, μέλος του εκτελεστικού συμβουλίου της ΕΚΤ, σημείωσε ότι η ρυθμιστική αρχή θα μπορούσε να επανεξετάσει τα κριτήρια αξιολόγησής της για συγχωνεύσεις, συμπεριλαμβανομένης της αντιμετώπισης των επιπέδων των επισφαλών δανείων για τη συγχωνευμένη τράπεζα.
«Ως επιβλέπουσα αρχή, ενισχύουμε τον έλεγχο των συγχωνευμένων τραπεζών, τουλάχιστον στην αρχή, καθώς αναγνωρίζουμε τις προκλήσεις του λειτουργικού κινδύνου που προκύπτουν από τη συγχώνευση σύνθετων δομών. Αυτό όμως δεν πρέπει να οδηγήσει σε διπλή αυστηρότητα», σημείωσε.
Σύμφωνα με αποκλειστικό δημοσίευμα της Wall Street Journal, που επικαλείται καλά πληροφορημένες πηγές τραπεζιτών και αναλυτών, ο SSM, εποπτικός βραχίονας της ΕΚΤ, τηρεί πλέον πιο ήπια στάση στο θέμα των συγχωνεύσεων.
Συγκεκριμένες δημόσιες δηλώσεις αξιωματούχων του επίσης μαρτυρούν τη στροφή αυτή αναφέρει η εφημερίδα, προσθέτοντας πως μεταβάλλεται η προηγούμενη στάση του.
Είχε εκφράσει σοβαρές αμφιβολίες για τα οφέλη από τη συνένωση δυνάμεων μεγάλων τραπεζών, όπως για παράδειγμα των Deutsche Bank και Commerzbank που τελικά δεν καρποφόρησε, ενώ έθετε γενικά «απαγορευτικά αυστηρούς» όρους για συγχωνεύσεις.
Ωστόσο η ΕΚΤ έδειξε ανοιχτή στο να εργαστεί με δύο ισπανικές τράπεζες μεσαίου μεγέθους, τις Liberbank και Unicaja Banco, κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεών τους για συγχώνευση, σύμφωνα με πληροφορίες της αμερικανικής εφημερίδας.
Οι ίδιες ανέφεραν ότι η ρυθμιστική αρχή είναι πιο ανοιχτή στο να δώσει περισσότερο χρόνο να εκδηλωθούν πρώτα κάποιες συνεργασίες από τη συγχώνευση, πριν θέσει αυστηρές απαιτήσεις για τα κεφαλαιακά μαξιλάρια.
Η αλλαγή στάσης έρχεται σε μία περίοδο κατά την οποία ο κατακερματισμένος τραπεζικός κλάδος της Ευρωζώνης δοκιμάζεται ως προς την κερδοφορία.
Τα εξαιρετικά χαμηλά, ή μηδενικά και αρνητικά επιτόκια πιέζουν ασφυκτικά τα περιθώρια κέρδους και τις καθιστούν εν πολλοίς μη ελκυστικές επιλογές για τους επενδυτές.
Αρκετοί πιστεύουν καιρό τώρα πως οι συγχωνεύσεις είναι η απάντηση στις προκλήσεις αυτές και ουσιαστικά ο μόνος τρόπος να σταθούν οι ευρωπαϊκές τράπεζες απέναντι στον ανταγωνισμό των αμερικανικών.
Αξίζει σημειωθεί ότι στο 6% η απόδοση ιδίων κεφαλαίων των ευρωπαϊκών τραπεζών είναι περίπου στο μισό εκείνης των αμερικανικών πιστωτικών ιδρυμάτων.
«Σίγουρα πιστεύω ότι θα υπάρξουν συγχωνεύσεις, πιθανότατα από το δεύτερο εξάμηνο του τρέχοντος έτους», δήλωσε ο Filippo Alloatti, αναλυτής της Hermes Investment Management, προσθέτοντας ότι το υψηλό κόστος ψηφιοποίησης εκτός από το περιβάλλον χαμηλών επιτοκίων ασκεί υπερβολική πίεση στις τράπεζες και αυτό αναγκάζει την ΕΚΤ να ενεργήσει άμεσα.
Η ευελιξία είναι το κλειδί
Το κλειδί για την ευελιξία, που αναμένεται να επιδείξει η ρυθμιστική αρχή είναι η βούληση να μειωθούν οι κεφαλαιακές απαιτήσεις μιας συγχωνευμένης οντότητας, κάτι που έχει θέσει «φρένο» στην ενοποίηση τραπεζών, επειδή λίγοι είναι πρόθυμοι να ζητήσουν από τους μετόχους να τοποθετήσουν περισσότερα χρήματα.
Στο παρελθόν, η ΕΚΤ υιοθέτησε μια σκληρή στάση επί του θέματος. Το 2016, δύο χρόνια μετά τη δημιουργία του βραχίονα τραπεζικής εποπτείας, επέβαλε σκληρούς όρους για τη συγχώνευση δύο μεσαίων ιταλικών τραπεζών - Banco Popolare SC και Banca Popolare di Milano Scarl.
Οι τράπεζες ενημερώθηκαν ότι θα πρέπει να μειώσουν τον αριθμό του διοικητικού συμβουλίου τους, να επιφέρουν πρόσθετες απομειώσεις των επισφαλών δανείων και να αντλήσουν κεφάλαια ύψους 1 δισ. ευρώ.
Οι επικεφαλής των δύο τραπεζών χαρακτήρισαν τα αιτήματα υπερβολικά και τους αντιδρούσαν για εβδομάδες. «Αντιμετωπίζοντας μια θέση (της ΕΚΤ) που δεν άφηνε άλλη εναλλακτική λύση, αποφασίσαμε να ανταποκριθούμε στις απαιτήσεις του ρυθμιστικού φορέα», δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος της Banco Popolare Pier Francesco Saviotti.
Έκτοτε, οι τραπεζικές συγχωνεύσεις έχουν μειωθεί, με πολλούς τραπεζίτες να επικαλούνται τα εμπόδια που επιβάλλει η ρυθμιστική αρχή.
«Από τη φύση τους επικίνδυνες οι εποπτικές αρχές»
Tα χαμηλά επιτόκια - που δημιουργούνται από τη νομισματική πολιτική της ΕΚΤ - συνεχίζουν να πλήττουν την κερδοφορία τους και να τα καθιστούν σε μεγάλο βαθμό ελκυστικά για τους επενδυτές.
Οι συγχωνεύσεις έχουν παραμείνει επί μακρόν ως μια πιθανή απάντηση στις δυσκολίες των τραπεζών. Μέρος της λογικής για τις ευρωπαϊκές τράπεζες είναι πως χρειάζονται κλίμακα για να ανταγωνιστούν τις ανταγωνίστριες των ΗΠΑ.
«Κάπου στο μυαλό της, η ΕΚΤ αντιλαμβάνεται ότι το περιβάλλον των αρνητικών επιτοκίων αντισταθμίζει την κερδοφορία των τραπεζών και πρέπει να κάνει κάτι γι 'αυτό», δήλωσε ο Jérôme Legras, επικεφαλής της έρευνας στην Axiom Alternative Investments.
Βεβαίως, η ικανότητα της ΕΚΤ να προωθήσει τη σύναψη συναλλαγών στον ευρωπαϊκό τραπεζικό τομέα εξαρτάται από την προθυμία των τραπεζών να ενώσουν τις δυνάμεις τους.
Ιστορικά αυτό έχει αποδειχθεί μερικές φορές δύσκολο λόγω των διαφωνιών μεταξύ των τραπεζών που είναι, της εκτελεστικής ηγεσίας και της μετοχικής δομής της προτεινόμενης τραπεζικής συγχώνευσης.
Ορισμένοι τραπεζίτες είναι επίσης σκεπτικοί σχετικά με το βαθμό στον οποίο η ΕΚΤ είναι διατεθειμένη να επιδείξει ευελιξία και αν αυτό θα είναι αρκετό για να επιφέρει συγχωνεύσεις.
Ανώτατο στέλεχος ευρωπαϊκής τράπεζας δήλωσε στην αμερικανική εφημερίδα ότι, ενώ είναι αλήθεια πως η ΕΚΤ προσπαθεί να είναι χρήσιμη, «στο τέλος της ημέρας είναι εποπτική και οι εποπτικές αρχές είναι από τη φύση τους πολύ επικίνδυνες».
Enria: Στόχος μας ένα μοντέλο βιώσιμο
Προσφάτως όμως, η ΕΚΤ επέλεξε έναν ήπιο τόνο.
«Θα ήθελα να διαλύσω την αντίληψη ότι η ΕΚΤ απαιτεί υψηλότερα κεφαλαιακά επίπεδα από συγχωνευμένες τράπεζες», δήλωσε ο επικεφαλής του SSM Andrea Enria τον Νοέμβριο του 2019.
«Στόχος μας είναι να υποστηρίξουμε, αντί να αποθαρρύνουμε, την αποτελεσματική αναδιάρθρωση των συγχωνευμένων οντοτήτων και να εξασφαλίσουμε ότι το προκύπτον επιχειρηματικό μοντέλο θα είναι βιώσιμο», πρόσθεσε.
Σε μια ομιλία του ο Yves Mersch, μέλος του εκτελεστικού συμβουλίου της ΕΚΤ, σημείωσε ότι η ρυθμιστική αρχή θα μπορούσε να επανεξετάσει τα κριτήρια αξιολόγησής της για συγχωνεύσεις, συμπεριλαμβανομένης της αντιμετώπισης των επιπέδων των επισφαλών δανείων για τη συγχωνευμένη τράπεζα.
«Ως επιβλέπουσα αρχή, ενισχύουμε τον έλεγχο των συγχωνευμένων τραπεζών, τουλάχιστον στην αρχή, καθώς αναγνωρίζουμε τις προκλήσεις του λειτουργικού κινδύνου που προκύπτουν από τη συγχώνευση σύνθετων δομών. Αυτό όμως δεν πρέπει να οδηγήσει σε διπλή αυστηρότητα», σημείωσε.
Σχόλια αναγνωστών