γράφει : Ελένη Μπότα
Το Εθνικό Συμβούλιο Βιομηχανίας Υποδομών και Κατασκευών φέρνει προτάσεις για την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορωνοϊού
Τις πρότυπες προτάσεις (unsolicited proposals -USP) φέρνει στο τραπέζι το Εθνικό Συμβούλιο Βιομηχανίας Υποδομών και Κατασκευών (ΕΣΒΥΚ), στο δεύτερο πακέτο μέτρων που προτείνει για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας του κορωνοϊού στον κατασκευαστικό κλάδο.
Η ελληνική αγορά είχε ακούσει, για πρώτη φορά, τον όρο από τα χείλη του Αναστάσιου Καλλιτσάντση, διευθύνοντα συμβούλου της Ελλάκτωρ σε τοποθέτησή του στο 4ο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών, τον Μάρτιο του 2019.
Τι είναι οι πρότυπες προτάσεις για τις οποίες όμως δεν υπάρχει ακόμη θεσμικό πλαίσιο; Παράλληλα με την πεπατημένη όπου το κράτος σχεδιάζει, αναπτύσσει και αναθέτει έργα κατόπιν διαγωνισμών, στην περίπτωση των Πρότυπων Προτάσεων είναι ο ιδιώτης που διαμορφώνει μία πρόταση για ένα έργο που μέχρι εκείνη τη στιγμή δεν εντάσσεται στον κρατικό σχεδιασμό. Μια πρόταση υποχρεωτικά ανταποδοτική για να είναι και χρηματοδοτήσιμη.
Έστω λοιπόν ότι ο Προτείνων έχει καταλήξει σε ένα έργο υποδομής ανταποδοτικό και με σαφή αναπτυξιακά πλεονεκτήματα, και βέβαια χρηματοδοτήσιμο από ιδιωτικά κεφάλαια και διεθνείς χρηματαγορές, που όμως δεν έχει ενταχθεί στις προτεραιότητες της δημόσιας διοίκησης.
Ο Προτείνων μπορεί μετά από τακτική διαδικασία να υποβάλει σε ειδική υπηρεσία του αρμόδιου Υπουργείου που θα είναι επιφορτισμένη με την αξιολόγηση Πρότυπων Προτάσεων, μία προκαταρκτική προμελέτη βιωσιμότητας – σε συνεργασία και με οικονομικό σύμβουλο – καθώς κι ένα οδικό χάρτη με όλα τα στάδια, όπως κι ένα σχέδιο χρηματοδότησης, το οποίο μπορεί να προβλέπει ακόμα και μηδενική συμβολή από το κράτος.
Εν συνεχεία, εφόσον η αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου κρίνει πως η Πρότυπη Πρόταση εναρμονίζεται με το αναπτυξιακό πρόγραμμα της χώρας στον τομέα των Υποδομών και δημιουργεί οφέλη, μπορεί να ζητήσει από τον Προτείνοντα να την εξειδικεύσει, υποβάλλοντας προμελέτες και αναλυτικό οδικό χάρτη, καθώς και επιστολές δέσμευσης από χρηματοδοτικούς οργανισμούς.
Ακολούθως, το Υπουργείο δρομολογεί μία διαγωνιστική διαδικασία η οποία θα διεξαχθεί με βάση το Νόμο για τα ΣΔΙΤ ή και τις Παραχωρήσεις.
Τι γίνεται στην περίπτωση που μειοδότης ανακηρυχθεί όχι αυτός που έχει καταθέσει την Πρότυπη Πρόταση αλλά κάποιος ανταγωνιστής του;
- Είτε ο ανάδοχος του έργου αναλαμβάνει να αποζημιώσει τον Προτείνοντα για το κόστος των μελετών και της προπαρασκευής,
- Είτε στον Προτείνοντα προσφέρονται άλλα κίνητρα όπως πχ δικαίωμα προαίρεσης. Έχει δηλαδή τη δυνατότητα να αναλάβει το έργο αν είναι διατεθειμένος να δώσει την ίδια προσφορά με αυτή που αναδείχθηκε ως μειοδότρια στο διαγωνισμό από τον ανταγωνιστή του.
Ποια είναι τα συγκριτικά πλεονεκτήματα των Πρότυπων Προτάσεων:
- Υλοποιούνται χρήσιμα έργα υποδομών με ιδιωτικά κεφάλαια, χωρίς δέσμευση πόρων του Δημοσίου
- Αναδεικνύονται έργα με αναπτυξιακά κριτήρια και διασφαλισμένη χρηματοδότηση από διεθνείς και εγχώριους χρηματοοικονομικούς φορείς.
- Εξοικονομείται χρόνος. Είναι χαρακτηριστικό ότι για ένα έργο στην Ελλάδα από τη στιγμή που ξεκινάει ο σχεδιασμός του μέχρι τη στιγμή που αρχίζουν οι εκσκαφές μεσολαβούν πάνω από 60 μήνες, όταν ο μέσος αντίστοιχος χρόνος για έργα μέσω Πρότυπων Προτάσεων στην Ιταλία περιορίζεται σε 12-18 μήνες.
Να καταργηθούν οι χαμηλές προσφορές
Πέρα από τις πρότυπες προτάσεις ο ΕΣΒΥΚ ζητά την ταχεία νομοθέτηση της δέσμης μέτρων για την τροποποίηση διατάξεων του Ν.4412/16 (ανάθεση μελετών και έργων με πολλαπλά αντικειμενικά και ποσοτικοποιημένα κριτήρια και τρόπους βαθμολόγησης, μέθοδος αποκλεισμού ασυνήθιστα χαμηλών προσφορών για έργα κάτω του κοινοτικού ορίου.
Επίσης ζητά την ανάληψη ρόλου κυβερνητικού Συντονιστή από το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών για την κατάστρωση, θεσμοθέτηση και υλοποίηση μέτρων και δράσεων που αφορούν στη βιομηχανία των υποδομών και κατασκευών.
Τη συγκρότηση ολιγομελούς Συμβουλευτικής Επιτροπής (task force), ακολουθώντας τις καλές πρακτικές άλλων κρατών, η οποία θα απαρτίζεται από έμπειρα στελέχη/συμβούλους των παραγωγικών Υπουργείων και εκπροσώπους των φορέων της αγοράς (ΕΣΒΥΚ) και θα συμβουλεύει την Πολιτική Ηγεσία για τη λήψη μέτρων βέλτιστης αντιμετώπισης της παρούσας κρίσης λόγω πανδημίας. Τέλος ζητά βραχυχρόνιο προγραμματισμό (crash program) της επόμενης μέρας, μέσω της άμεσης κατάστρωσης ενός ιεραρχημένου σχεδίου δράσεων και μέτρων με στόχο την επίσπευση των έργων.
Ελένη Μπότα
www.bankingnews.gr
Η ελληνική αγορά είχε ακούσει, για πρώτη φορά, τον όρο από τα χείλη του Αναστάσιου Καλλιτσάντση, διευθύνοντα συμβούλου της Ελλάκτωρ σε τοποθέτησή του στο 4ο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών, τον Μάρτιο του 2019.
Τι είναι οι πρότυπες προτάσεις για τις οποίες όμως δεν υπάρχει ακόμη θεσμικό πλαίσιο; Παράλληλα με την πεπατημένη όπου το κράτος σχεδιάζει, αναπτύσσει και αναθέτει έργα κατόπιν διαγωνισμών, στην περίπτωση των Πρότυπων Προτάσεων είναι ο ιδιώτης που διαμορφώνει μία πρόταση για ένα έργο που μέχρι εκείνη τη στιγμή δεν εντάσσεται στον κρατικό σχεδιασμό. Μια πρόταση υποχρεωτικά ανταποδοτική για να είναι και χρηματοδοτήσιμη.
Έστω λοιπόν ότι ο Προτείνων έχει καταλήξει σε ένα έργο υποδομής ανταποδοτικό και με σαφή αναπτυξιακά πλεονεκτήματα, και βέβαια χρηματοδοτήσιμο από ιδιωτικά κεφάλαια και διεθνείς χρηματαγορές, που όμως δεν έχει ενταχθεί στις προτεραιότητες της δημόσιας διοίκησης.
Ο Προτείνων μπορεί μετά από τακτική διαδικασία να υποβάλει σε ειδική υπηρεσία του αρμόδιου Υπουργείου που θα είναι επιφορτισμένη με την αξιολόγηση Πρότυπων Προτάσεων, μία προκαταρκτική προμελέτη βιωσιμότητας – σε συνεργασία και με οικονομικό σύμβουλο – καθώς κι ένα οδικό χάρτη με όλα τα στάδια, όπως κι ένα σχέδιο χρηματοδότησης, το οποίο μπορεί να προβλέπει ακόμα και μηδενική συμβολή από το κράτος.
Εν συνεχεία, εφόσον η αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου κρίνει πως η Πρότυπη Πρόταση εναρμονίζεται με το αναπτυξιακό πρόγραμμα της χώρας στον τομέα των Υποδομών και δημιουργεί οφέλη, μπορεί να ζητήσει από τον Προτείνοντα να την εξειδικεύσει, υποβάλλοντας προμελέτες και αναλυτικό οδικό χάρτη, καθώς και επιστολές δέσμευσης από χρηματοδοτικούς οργανισμούς.
Ακολούθως, το Υπουργείο δρομολογεί μία διαγωνιστική διαδικασία η οποία θα διεξαχθεί με βάση το Νόμο για τα ΣΔΙΤ ή και τις Παραχωρήσεις.
Τι γίνεται στην περίπτωση που μειοδότης ανακηρυχθεί όχι αυτός που έχει καταθέσει την Πρότυπη Πρόταση αλλά κάποιος ανταγωνιστής του;
- Είτε ο ανάδοχος του έργου αναλαμβάνει να αποζημιώσει τον Προτείνοντα για το κόστος των μελετών και της προπαρασκευής,
- Είτε στον Προτείνοντα προσφέρονται άλλα κίνητρα όπως πχ δικαίωμα προαίρεσης. Έχει δηλαδή τη δυνατότητα να αναλάβει το έργο αν είναι διατεθειμένος να δώσει την ίδια προσφορά με αυτή που αναδείχθηκε ως μειοδότρια στο διαγωνισμό από τον ανταγωνιστή του.
Ποια είναι τα συγκριτικά πλεονεκτήματα των Πρότυπων Προτάσεων:
- Υλοποιούνται χρήσιμα έργα υποδομών με ιδιωτικά κεφάλαια, χωρίς δέσμευση πόρων του Δημοσίου
- Αναδεικνύονται έργα με αναπτυξιακά κριτήρια και διασφαλισμένη χρηματοδότηση από διεθνείς και εγχώριους χρηματοοικονομικούς φορείς.
- Εξοικονομείται χρόνος. Είναι χαρακτηριστικό ότι για ένα έργο στην Ελλάδα από τη στιγμή που ξεκινάει ο σχεδιασμός του μέχρι τη στιγμή που αρχίζουν οι εκσκαφές μεσολαβούν πάνω από 60 μήνες, όταν ο μέσος αντίστοιχος χρόνος για έργα μέσω Πρότυπων Προτάσεων στην Ιταλία περιορίζεται σε 12-18 μήνες.
Να καταργηθούν οι χαμηλές προσφορές
Πέρα από τις πρότυπες προτάσεις ο ΕΣΒΥΚ ζητά την ταχεία νομοθέτηση της δέσμης μέτρων για την τροποποίηση διατάξεων του Ν.4412/16 (ανάθεση μελετών και έργων με πολλαπλά αντικειμενικά και ποσοτικοποιημένα κριτήρια και τρόπους βαθμολόγησης, μέθοδος αποκλεισμού ασυνήθιστα χαμηλών προσφορών για έργα κάτω του κοινοτικού ορίου.
Επίσης ζητά την ανάληψη ρόλου κυβερνητικού Συντονιστή από το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών για την κατάστρωση, θεσμοθέτηση και υλοποίηση μέτρων και δράσεων που αφορούν στη βιομηχανία των υποδομών και κατασκευών.
Τη συγκρότηση ολιγομελούς Συμβουλευτικής Επιτροπής (task force), ακολουθώντας τις καλές πρακτικές άλλων κρατών, η οποία θα απαρτίζεται από έμπειρα στελέχη/συμβούλους των παραγωγικών Υπουργείων και εκπροσώπους των φορέων της αγοράς (ΕΣΒΥΚ) και θα συμβουλεύει την Πολιτική Ηγεσία για τη λήψη μέτρων βέλτιστης αντιμετώπισης της παρούσας κρίσης λόγω πανδημίας. Τέλος ζητά βραχυχρόνιο προγραμματισμό (crash program) της επόμενης μέρας, μέσω της άμεσης κατάστρωσης ενός ιεραρχημένου σχεδίου δράσεων και μέτρων με στόχο την επίσπευση των έργων.
Ελένη Μπότα
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών