Τελευταία Νέα
Απόψεις - Άρθρα

Πως οι εμπορικές εντάσεις ανάμεσα στην Ιαπωνία και τη Νότια Κορέα μπορούν να αλλάξουν τις ισορροπίες στην Ανατολική Ασία

Πως οι εμπορικές εντάσεις ανάμεσα στην Ιαπωνία και τη Νότια Κορέα μπορούν να αλλάξουν τις ισορροπίες στην Ανατολική Ασία
Οι θέσεις των δύο χωρών παραμένουν εδώ και έναν χρόνο σταθερές όσον αφορά την εμπορική τους διαμάχη
Έχοντας διανύσει περίπου έναν χρόνο από τότε που ξεκίνησαν οι εμπορικές διαμάχες ανάμεσα στην Ιαπωνία και τη Νότια Κορέα, οι σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών της Ανατολικής Ασίας έχουν εμφανίσει ελάχιστα σημάδια βελτίωσης, ενώ το ευρύτερο περιβάλλον δε φαίνεται ικανό να βοηθήσει προς το παρόν στη βελτίωση της κατάστασης.
Συγκεκριμένα, τον Ιούλιο του 2019 η Ιαπωνία ανακοίνωσε την επιβολή περιορισμών στις εξαγωγές χημικών προς τη Νότια Κορέα, τα οποία χρησιμοποιούνται για την παραγωγή τσιπ και κινητών τηλεφώνων, επικαλούμενη λόγους εθνικής ασφάλειας, ενώ παράλληλα αναφέρθηκε στο «σημαντικό πλήγμα» που έχουν υποστεί οι σχέσεις εμπιστοσύνης ανάμεσα στις δύο χώρες.
Μάλιστα, το Τόκιο είχε υπαινιχθεί ότι η Σεούλ δεν εποπτεύει επαρκώς την τελική χρήση των χημικών αυτών, και ότι αυτά τα προϊόντα θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν και για στρατιωτικούς σκοπούς, με την νοτιοκορεατική πλευρά να απορρίπτει άμεσα τους σχετικούς ισχυρισμούς.
Αμέσως μετά από τις σχετικές ανακοινώσεις τους ιαπωνικού Υπουργείου Οικονομίας, ο Νοτιοκορεάτης πρόεδρος, Moon Jae-in, προειδοποίησε την Ιαπωνία αναφορικά με τον αντίκτυπο αυτής της απόφασης στο παγκόσμιο δίκτυο προμήθειας τσιπ και κινητών τηλεφώνων, ενώ εξέφρασε την πρόθεσή του να επιλυθεί το ζήτημα μέσω της διπλωματικής οδού.
Ωστόσο, οι προσπάθειες μεταξύ των δύο χωρών για επίλυση της διαμάχης μέσω των διαπραγματεύσεων δεν έχουν αποφέρει καρπούς, γεγονός που αντικατοπτρίζεται στις πρόσφατες δηλώσεις του αναπληρωτή υπουργού Εμπορίου και Επενδύσεων της Νότιας Κορέας, Na Seung-sik.
Ο Νοτιοκορεάτης αξιωματούχος εξέφρασε την πρόθεση της Σεούλ να συνεχίσει τις καταγγελίες στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου και τις πρακτικές της Ιαπωνίας, διευκρινίζοντας ωστόσο ότι ο διάλογος μεταξύ των δύο πλευρών θα συνεχιστεί.
«Η κυβέρνησή μας έχει καταλήξει στο συμπέρασμα ότι είναι δύσκολο να δούμε βελτίωση της κατάστασης μέσω του κανονικού διαλόγου, ο οποίος είχε αποτελέσει προϋπόθεση για την αναστολή των διαδικασιών επίλυσης του θέματος μέσω του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου», επεσήμανε ο κ. Na.
Ο ίδιος μάλιστα υπογράμμισε ότι μέσα από αυτή την κίνηση η Νότια Κορέα επιθυμεί να αυξήσει τη «διεθνή επίγνωση» σχετικά με τις εμπορικές πρακτικές της Ιαπωνίας στις εξαγωγές, τις οποίες χαρακτήρισε ως «παράνομες» και «άδικες».
Προκειμένου να κατανοήσει κάποιος καλύτερα την κρίση των τελευταίων μηνών ανάμεσα στις δύο εκ των μεγαλύτερων οικονομιών παγκοσμίως θα πρέπει να ανατρέξει στο πρώτο μισό του 20ου αιώνα, όταν η Νότια Κορέα βρισκόταν υπό ιαπωνική κατοχή.
Το Ανώτατο Δικαστήριο της Νότιας Κορέας αποφάσισε το 2018 να ζητήσει αποζημιώσεις από δύο ιαπωνικές εταιρείες για την καταναγκαστική εργασία Νοτιοκορεατών πολιτών κατά την προαναφερθείσα περίοδο, με το Τόκιο να δηλώνει ότι η σχετική απόφαση παραβιάζει το διεθνές δίκαιο.
Η πλευρά της Ιαπωνίας μάλιστα κατέστησε σαφές ότι τα ζητήματα των αποζημιώσεων στην περίοδο της κατοχής έχουν διευθετηθεί με βάση τη συνθήκη του 1965.
Έκτοτε, οι σχέσεις των δύο χωρών άρχισαν να «ψυχραίνονται», ενώ στη συνέχεια προστέθηκε στην εξίσωση και η επανέναρξη του διαλόγου της Νότιας Κορέας με τη Βόρεια Κορέα, η οποία άλλαξε σημαντικά τις ισορροπίες στην ευρύτερη περιοχή.
Ενώ όλα τα προηγούμενα χρόνια η Σεούλ και το Τόκιο αποτελούσαν μία σταθερή συμμαχία η οποία ήταν έτοιμη να αντιμετωπίσει την Πιονγιάνγκ σε περίπτωση κλιμάκωσης των εντάσεων, η βελτίωση της κατάστασης στην κορεατική χερσόνησο οδήγησε σε ένα έμμεσο παραγκωνισμό της Ιαπωνίας.
Ως εκ τούτου, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου αναμένεται να αναλάβει πλέον την επίλυση της σχετικής διαμάχης, μετά το αίτημα της Νότιας Κορέας, με τις δύο χώρες ωστόσο να γνωρίζουν η Επιτροπή Επίλυσης Διαφορών του Π.Ο.Ε. δεν πρόκειται να καταλήξει άμεσα σε μία απόφαση.
Συνήθως, η Επιτροπή χρειάζεται σχεδόν δύο χρόνια προκειμένου να καταλήξει σε μία απόφαση όσον αφορά τις εμπορικές διαφορές μεταξύ δύο χωρών, χωρίς μάλιστα να περιλαμβάνονται σε αυτό το χρονικό διάστημα και αστάθμητοι παράγοντες, όπως αυτός της πανδημίας.
Παράλληλα, το Υπουργείο Εμπορίου της Νότιας Κορέας τόνισε ότι τα περιοριστικά μέτρα της Ιαπωνίας παρέμειναν σε ισχύ ακόμα και μετά τη διόρθωση της ανεπαρκούς εποπτείας  στην τελική χρήση των χημικών, γεγονός που έφερε την επανεκκίνηση των νομικών διαδικασιών μέσω Π.Ο.Ε.
Ωστόσο, την περασμένη Δευτέρα (29 Ιουνίου) η αντιπροσωπεία της Ιαπωνίας στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου απέκλεισε το αρχικό αίτημα της Νότιας Κορέας προς τον Οργανισμό για τη διεξαγωγή έρευνας, διευκρινίζοντας ότι οι περιορισμοί είναι επιτρεπτοί με βάση τους κανόνες του Π.Ο.Ε. και ότι συνδέονται ρητά με αυτούς.
Εφόσον δεν υπάρξει άμεσα κάποια σημαντική εξέλιξη στις διπλωματικές επαφές των δύο πλευρών, τότε η επόμενη συνάντηση αναμένεται να πραγματοποιηθεί στη Γενεύη της Ελβετίας στις 29 Ιουλίου.
Η πλευρά της Νότιας Κορέας εμμένει στη θέση της ότι τα μέτρα που έχει λάβει η Ιαπωνία είναι ασύμβατα με τους κανόνες του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου και ότι προκαλούν «περιττές καθυστερήσεις, αβεβαιότητες και άλλους σοβαρούς περιορισμούς» σε ορισμένους από τους μεγαλύτερους κατασκευαστές της χώρας.
Όπως είναι φυσικό, και η πλευρά της Ιαπωνίας παραμένει σταθερή στις αρχικές της τοποθετήσεις, ότι δηλαδή τα μέτρα έχουν ως στόχο να διασφαλίσουν πως τα χημικά που εξάγει στη Νότια Κορέα δε θα χρησιμοποιηθούν για την κατασκευή όπλων ή για άλλους στρατιωτικούς σκοπούς.
«Η Ιαπωνία εκφράζει τη σοβαρή ανησυχία της σχετικά με το γεγονός ότι η Κορέα αμφισβητεί θεμελιώδεις βάσεις που διέπουν τα διεθνώς καθιερωμένα πλαίσια και τις προσπάθειες για τη μη διάδοση όπλων και ευαίσθητων στρατιωτικών τεχνολογιών, συμπεριλαμβανομένων των όπλων μαζικής καταστροφής», ανέφερε η ανακοίνωση της αντιπροσωπείας της Ιαπωνίας, διευκρινίζοντας μάλιστα ότι «αυτό θέτει σοβαρούς κινδύνους αποσταθεροποίησης της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας».
Οι παραπάνω εξελίξεις όμως έφεραν και σημαντικές αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο η Νότια Κορέα προμηθεύεται πλέον τα χημικά που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή τσιπ και κινητών τηλεφώνων.
Οι εισαγωγές ορισμένων χημικών από τους νοτιοκορεατικούς κολοσσούς Samsung Electronics και SK Hynix ανέρχονταν ακόμα και στο 90% και αυτό είχε ως αποτέλεσμα η κυβέρνηση της χώρας να εξετάσει δύο επιλογές: είτε να στραφούν σε άλλη χώρα για τις εισαγωγές των χημικών είτε να ενισχύσουν την εγχώρια βιομηχανία.
Πλέον, η SK Materials διαθέτει την παραγωγική ικανότητα να προμηθεύσει άμεσα ένα από τα χημικά στη Samsung και την SK Hynix, ενώ ήδη επεξεργάζεται την κατασκευή ενός φωτοανθεκτικού εργοστασίου το επόμενο έτος.
Την ίδια στιγμή,  εταιρείες όπως είναι η Soulbrain και η Ram Technology έχουν ήδη επιταχύνει τις διαδικασίες για την αύξηση της παραγωγής ικανότητας υδροφθορίου, γεγονός που θα μειώσει ακόμα περισσότερο την εξάρτηση της Σεούλ από το Τόκιο.
Η κορεατική κυβέρνηση έχει διαθέσει 2,1 τρισεκατομμύρια γουόν (1,74 δισεκατομμύρια δολάρια) από τον προϋπολογισμό του 2020 προκειμένου να στηρίξει την ανάπτυξη του σχετικού τομέα και να διασφαλίσει ότι ο κλάδος παραγωγής τσιπ και κινητών τηλεφώνων δε θα υποστεί κάποιο πλήγμα στην περίπτωση που υπάρξει κάποιος νέος εμπορικός πόλεμος.
Οι εισαγωγές υλικών της Νότιας Κορέας από την Ιαπωνία αντιστοιχούν πλέον στο 12% των συνολικών υλικών που εισάγει η χώρα, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό πριν την έναρξη της σχετικής διαμάχης ανερχόταν στο 44%.
Με αυτόν τον τρόπο η Σεούλ κατάφερε να ενισχύσει την προστασία του τεχνολογικού της κλάδου, ο οποίος είναι ένα από τα πιο σημαντικά κομμάτια της οικονομίας της, εάν όχι το σημαντικότερο.
Η μείωση του ποσοστού εξάρτησής της από την Ιαπωνία δίνει στη Νότια Κορέα τη δυνατότητα να κινηθεί με μεγαλύτερη ευελιξία στη διευθέτηση των ζητημάτων μέσω του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, και ενδεχομένως αυτός να είναι και ένας από τους λόγους που στράφηκε ξανά προς τον Π.Ο.Ε. μετά την Νοέμβριο του 2019.
Ωστόσο, είναι σημαντικό και για τις δύο χώρες να χειριστούν το ζήτημα με ιδιαίτερη προσοχή, καθώς μία περαιτέρω επιδείνωση των μεταξύ τους σχέσεων θα μπορούσε να τις απομονώσει σε ένα περιβάλλον αυξημένης αβεβαιότητας.
Η κατάσταση στην κορεατική χερσόνησο φαίνεται πως βρίσκεται ξανά σε μία κρίσιμη καμπή, οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν εγκλωβιστεί σε μία περίοδο έντονης εσωτερικής αστάθειας και οι εντάσεις ανάμεσα στην Ουάσιγκτον και το Πεκίνο έχουν αρχίσει ξανά να αυξάνονται.
Λαμβάνοντας υπόψιν τους προαναφερθέντες παράγοντες, οι εμπορικές εντάσεις της Νότιας Κορέας και της Ιαπωνίας αποκτούν ιδιαίτερη βαρύτητα όχι μόνο για την παγκόσμια αλυσίδα εφοδιασμού αλλά και για τις ίδιες τις χώρες που εδώ και μερικές δεκαετίες διατηρούν ιδιαίτερα στενούς δεσμούς.

Μενέλαος Μπέλλος
www.bankingnews.gr

Ρoή Ειδήσεων

Σχόλια αναγνωστών

Δείτε επίσης