Τελευταία Νέα
Απόψεις - Άρθρα

Σαράντος Λέκκας (Οικονομολόγος): Έσχατες λύσεις χωρίς αντίκρυσμα

tags :
Σαράντος Λέκκας (Οικονομολόγος): Έσχατες λύσεις χωρίς αντίκρυσμα
Κάθε κρίση, κάθε άσχημη συγκυρία διαμορφώνει νέους όρους παρέμβασης των κεντρικών τραπεζών του πλανήτη
Κάθε κρίση, κάθε άσχημη συγκυρία διαμορφώνει νέους όρους παρέμβασης των κεντρικών τραπεζών του πλανήτη.
Η πανδημία του κορωνοιού δεν θα μπορούσε στην βάση και στην έκταση που έχει πλήξει την παγκόσμια οικονομία να μην οδηγήσει τις κεντρικές τράπεζες σε ιστορικές αποφάσεις.
Ειδικά όταν οι επιπτώσεις του lockdown συγκρίνονται πλέον μόνο και αποκλειστικά με την μεγάλη παγκόσμια κρίση του 1929 τότε είναι απόλυτα αναμενόμενο οι κεντρικές τράπεζες να λάβουν μέτρα ρηξικέλευθου χαρακτήρα.
Η κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ στις 20 Μαρτίου αποφάσισε για πρώτη φόρα στην ιστορία της να προχωρήσει την αγορά εταιρικών τίτλων  ώστε να λύσει το πρόβλημα ρευστότητας των εταιρειών που έχουν πληγεί από την κρίση προλαμβάνοντας στην ουσία την αύξηση των χρεοκοπιών.
Το lockdown, η εκτόξευση της ανεργίας σε επίπεδα που τρομάζουν, η μείωση της κατανάλωσης και γενικότερα της ζήτησης καθώς και η αβεβαιότητα για όσο χρονικό διάστημα ο κορωνοιός παραμένει απειλητικός έχουν διαμορφώσει αρνητικές συνθήκες με άκρως δυσοίωνες προοπτικές.
Η αγορά εταιρικών ομολόγων με την εκ των υστέρων γνώση τόσο των δεδομένων της μεγάλης ύφεσης του 1929 , όπως και της ανάλογη παρέμβασης απόκτησης χρεογράφων ενυπόθηκων εγγυήσεων που έλαβε χώρα όταν ξέσπασε η κρίση των ενυπόθηκων δανείων χαμηλής φερεγγυότητας το 2008 , ήταν αναμενόμενη ενέργεια παρότι με την μέχρι τώρα καταστατική της δράση φαίνεται πρωτοποριακή.
Με δεδομένο ότι  ο βασικός στόχος της FED είναι η δημιουργία των κατάλληλων προϋποθέσεων για την ανάπτυξη σε αντίθεση με τον στόχο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας που είναι ο έλεγχος του πληθωρισμού κοντά στα επίπεδα του 2% τότε λαμβάνοντας υπόψη την κατάρρευση της οικονομικής δραστηριότητας και την προοπτική  ζημιών καταρχάς και χρεοκοπιών στην συνέχεια με παράλληλη εκτόξευση της ανεργίας η απόφαση δημιουργίας συνθήκων ρευστότητας ήταν αναμενομένη.
Η ανεργία στις  ΗΠΑ έφθασε τον Απρίλιο στο 14% , ενώ τον Φεβρουάριο καταγράφονταν στο 3,5% στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταία 50 ετών .
To lockdown οδήγησε τον Απρίλιο στην απώλεια πάνω από 20 εκατομμύρια θέσεων εργασίας με την ταχύτητα να εκπλήσσει και φυσικά να τρομάζει κάθε σκεπτόμενο πολίτη.
Μέχρι σήμερα γνωρίζαμε ότι οι Κεντρικές τράπεζες είναι οι δανειστές  εσχάτης λύσης όταν οι τράπεζες εποπτείας τους έχουν προβλήματα, τώρα διαπιστώνουμε ότι αποτελούν τους δανειστές εσχάτης λύσης και για τις εταιρείες που αντιμετωπίζουν προβλήματα τα οποία όμως δεν είναι δικής τους υπαιτιότητας .
Με τα δεδομένα της κατάρρευσης της οικονομικής δραστηριότητας , με πολλούς να προεξοφλούν ότι  το αμερικανικό ΑΕΠ κατά  το δεύτερο τρίμηνο να συρρικνώνεται πάνω από 30% , με την ανεργία να θυμίζει την περίοδο των αρχών της δεκαετίας του 30 και με τους χρηματιστηριακούς δείκτες να επιβεβαιώνουν την καταστροφική διάσταση της πανδημίας ήταν λογική η απόφαση αγοράς εταιρικών ομολόγων .
Να θυμίσουμε ότι ο δείκτης Dow Jones έπεσε στις 20 Μάρτιου στα  επίπεδα των 19.173,98 μονάδων που αποτελούσε το χειρότερο επίπεδο της τελευταίας πενταετίας.
Μετά την απόφαση η πορεία μετεστράφει αφού όπως είναι γνωστό οι αγορές δίνουν μεγαλύτερη βαρύτητα στα προγράμματα διάσωσης  και στους μηχανισμούς παρέμβασης παρά στα θεμελιώδη μεγέθη της πραγματικής οικονομίας .

O Dow Jones το τελευταίο εξάμηνο
    
Γιατί εστίασε όμως στα εταιρικά ομόλογα;
και γιατί ανάλογη κίνηση δεν έχει κάνει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα;
Η απάντηση δίνεται μέσα από τον τρόπο χρηματοδότησης των επιχειρήσεων σε ΗΠΑ και Ευρώπη.
Στις ΗΠΑ ο βασικός τρόπος χρηματοδότησης είναι μέσω των κεφαλαιαγορών , δηλαδή μέσω χρηματιστηρίου και έκδοσης ομολόγων και λιγότερο μέσω δανείων από τις πιστωτικά ιδρύματα, σε αναλογία 70-30%.
Αντίστροφα ποσοστά καταγράφονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση όπου η βασική χρηματοδότηση των επιχειρηματικών μονάδων γίνεται μέσω της λήψης δανείων .
Εκείνο επομένως που απόμενε για την FED ήταν ο δρόμος της Ιαπωνικής Κεντρικής Τράπεζας προς την κατεύθυνση αγοράς μετοχών, είτε έμμεσα, είτε άμεσα .
Μόνο αυτό δεν έχει συμβεί μέχρι την Τρίτη 13 Μαΐου 2020, όταν γνωστοποιήθηκε χωρίς λεπτομέρειες, ότι η FED για πρώτη φορά στην ιστορία της είχε προχωρήσει σε αγορές ETFs αξίας 305 εκατ. δολαρίων.
Εάν κρίνουμε από τα πρωτόγνωρα δεδομένα που ακολουθούν την πανδημία και αυτή η  ιστορική απόφαση της FED δεν πρέπει να μας ξενίζει .
Να θυμίσουμε ότι Ιαπωνική κεντρική Τράπεζα κατέχει το 80% των ETFs ξεκινώντας τις αγορές από το 2010 και προχωρώντας με συνεχώς αυξανόμενους ρυθμούς από το 2013 και μέχρι σήμερα.
Τα ETFs είναι διαπραγματεύσιμα αμοιβαία κεφάλαια, είναι επομένως επενδυτικά προϊόντα υβριδικού τύπου κάτι μεταξύ αμοιβαίων κεφαλαίων και κοινών μετοχών που είθισται να είναι συνδεδεμένα με κάποιο βασικό χρηματιστηριακό δείκτη.
Με απλά λόγια στην ουσία είναι ένα χαρτοφυλάκιο μετοχών.
Παράλληλα η ΒοJ ως αποτέλεσμα των άμεσων αγορών μετοχών σήμερα συγκαταλέγεται μεταξύ των 10 μεγαλύτερων μετόχων του 50% των εισηγμένων εταιρειών της χώρας εκ των οποίων είναι ο βασικός μέτοχος 23 μεγάλων εταιρειών .
Φυσικά υπάρχουν και οι ευφάνταστες πρακτικές της Ιαπωνικής κεντρικής τράπεζας με την βοήθεια και του μεγαλύτερου – γιγάντιου συνταξιοδοτικού ταμείου της χώρας, του πασίγνωστου GPIF, το οποίο διαχειρίζεται κεφάλαια που υπερβαίνουν τα 1,5 τρις δολάρια. Πρακτικές συγκάλυψης αλλά και τεχνιτών κερδών με γαλαντόμα πάντοτε την κεντρική τράπεζα.
Το ταμείο αγοράζει μετοχές , τονώνοντας άμεσα την χρηματιστηριακή αγορά και στην συνέχεια τις πουλά σε μεγαλύτερη τιμή στην κεντρική τράπεζα αποκομίζοντας κέρδη εκ του ασφαλούς.
Φυσικά επειδή όλα τα ευφάνταστα χρηματοοικονομικά - κερδοσκοπικά παιχνίδια δεν δίνουν ουσιαστικές και μακροπρόθεσμες λύσεις έτσι και οι πρακτικές των κεντρικών τραπεζών όπως έχουμε δει κατά την τελευταία τουλάχιστον δεκαετία κάθε άλλο παρά διαμορφώνουν όρους  στήριξης της πραγματικής οικονομίας .
Τα προγράμματα  ποσοτικής χαλάρωσης και η διόγκωση των ισολογισμών των μεγάλων κεντρικών τράπεζων της υφηλίου μπορεί να απομακρύνουν την άμεση κατάρρευση όμως δεν μπορούν όπως έχει δείξει ο χρόνος να δώσουν λύσεις και μάλιστα ικανές να βγάλουν την παγκόσμια οικονομία από το πλέγμα των ανισορροπιών της.

www.bankingnews.gr

Ρoή Ειδήσεων

Σχόλια αναγνωστών

Δείτε επίσης