Το πρόβλημα της φοροδιαφυγής
Στις αρχές του καλοκαιριού 2009 μια αναφορά του πρώην υπουργού οικονομίας κ. Αλογοσκούφη σε συνέντευξη του, μου είχε προκαλέσει φοβερή εντύπωση.
Ο πρώην υπουργός είχε μεταξύ των άλλων δηλώσει ότι εγώ προσωπικά και νομίζω ο κάθε υπουργός ένιωσα εντελώς αδύναμος μπρος στους φοροεισπρακτικούς μηχανισμούς οι οποίοι έχουν διακομματικό χαρακτήρα γη αυτό και χρειάζεται διακομματική συναίνεση για την αντιμετώπιση τους ’.
Τα παραπάνω συνειρμικά επανήλθαν στην μνήμη μου όταν δημοσιοποιήθηκαν τα στατιστικά στοιχεία των φορολογικών δηλώσεων του 2019.
Όταν δημοσιοποιήθηκε ότι περίπου 1,5 εκατομμύριο πολίτες δηλώνουν ετήσιο εισόδημα 1000 € το χρόνο που σημαίνει ότι ζουν με κάτι περισσότερο από 83 € τον μήνα .
Το εντυπωσιακότερο δεν είναι ότι ορισμένοι συμπολίτες μας δηλώνουν ότι θέλουν αλλά ότι αυτοί που τα ελέγχουν τα αποδέχονται ως φυσιολογικά .
Δηλαδή αποδέχονται ότι μπορεί κάποιος να λειτουργήσει βιοποριστικά, επαγγελματικά, κοινωνικά , με 83 € τον μήνα.
Και αυτό αφορά το 20% των δηλώσεων που υποβλήθηκαν για το 2019, δηλαδή δυο στους δέκα φορολογούμενους πολίτες.
Πρόκειται επομένως για ανθρώπους στους οποίους δικαίως πρέπει να δοθούν εύσημα μιας και ξεπέρασαν τα κατώτερα όρια που θέτει η ζώσα πραγματικότητα!!!
Πρόκειται για φορολογούμενους που κουρέλιασαν στην κυριολεξία τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης !!!
Πρόκειται για φορολογούμενους που ξαναγράφουν τα επιστημονικά εγχειρίδια των όριων φτώχειας και διαμορφώνουν εναλλακτικούς τρόπους κάλυψης των δαπανών !!!
Όταν το όριο φτώχειας βρίσκεται κοντά στις 5 χιλιάδες € για τον ενήλικα και περίπου 11 χιλιάδες € για μια τετραμελή οικογένεια τότε σαφέστατα τα 1.000 € το μήνα συνιστούν επίτευγμα !!!
Υπό το βάρος των πιέσεων της τρόικας για άμεση αύξηση των φορολογικών εσόδων επενδύσαμε κατά το παρελθόν σε ατελέσφορες πρακτικές τύπου περαίωσης οι οποίες έδιναν το μήνυμα της φορολογικής αμνηστίας σε όσους αποδεδειγμένα θεωρούν τις εισπρακτικές διαδικασίες του επίσημου κράτους ως διαδικασίες που μπορούν να ξεπεραστούν με το λιγότερο γι’ αυτούς κόστος.
Φορολογική συνείδηση δεν υπάρχει και ούτε θα υπάρξει όσο οι φορολογικός μηχανισμός έχει τριτοκοσμικά στοιχεία.
Τα στατιστικά στοιχεία το αποδεικνύουν, από τις δηλώσεις που υποβλήθηκαν το 2019 συνάγεται πάνω από 1,9 εκατομμύρια , δηλαδή 3 στα 10 νοικοκυριά ,φορολογήθηκαν στην βάση των τεκμήριων , δηλαδή για υψηλοτέρα από τα εισοδήματα που δήλωσαν .
Βέβαια όταν ο αρμόδιος υπουργός νιώθει αδύναμος μπρος στην δύναμη των φοροεισπρακτικών μηχανισμών ,τότε κάθε προσπάθεια αντιμετώπισης των ύποπτων δραστηριοτήτων, κάθε προσπάθεια εντατικοποίησης των ελέγχων θα οδηγείται σε φιάσκο.
Εάν δεν εκκαθαριστεί ο κόπρος του Αυγεία , εάν οι μηχανισμοί είσπραξης των εσόδων του κράτους δεν αποκτήσουν συνείδηση ακέραιου κρατικού υπαλλήλου καμιά φορολογική πολιτική δεν θα έχει αποτέλεσμα .
Πριν από την πολιτική επιβάλετε η ανόρθωση κλίμακας αξιών για όσους θα ασχοληθούν με την εφαρμογή της .
Αυτή την στιγμή οι μηχανισμοί έχουν την εικόνα σουρωτηριού όπου μεγάλη μάζα της φορολογητέας ύλης ξεφεύγει οπότε είναι απαραίτητη η αναδιάρθρωση των φοροεισπρακτικών μηχανισμών .
Αναδιάρθρωση εκ βάθρων όμως και όχι επιφανειακή όπως γίνεται κατά διαστήματα τις τελευταίες δεκαετίες .
Είναι προτιμότερο να κατεδαφιστεί το υφιστάμενο και απόλυτα αναποτελεσματικό σύστημα ακόμη και με την αποδοχή της κατάρρευσης των εσόδων για ένα με δυο χρόνια παρά να προχωρούμε με ημίμετρα στρουθοκαμηλίζοντας ότι εκσυγχρονίζουμε το σημερινό σάπιο μηχανισμό.
Είναι προτιμότερο ηθελημένα να βιώσουμε μια κατάρρευση των εσόδων λύνοντας με αποτελεσματικό και φερέγγυο τρόπο το πρόβλημα των μηχανισμών είσπραξης παρά να την βιώνουμε με τον τρόπο των προηγουμένων ετών όπου πάντα η λύση , η διέξοδος , ήταν η επιβολή νέων φόρων και η εντατικοποίηση των ΄ελέγχων΄.
Σε κάθε οικονομία υπάρχουν οι βασικές φορολογικές πηγές , το εισόδημα , τα κέρδη των επιχειρήσεων , η κατανάλωση , η περιουσία και το αυτοκίνητο.
Το ερώτημα που κάθε φορά μπαίνει με την φορολόγηση έχει να κάνει με το άριστο και δίκαιο επίπεδο της .
Το χαμηλό επίπεδο φορολόγησης , υπo-φορολόγηση είναι η μια πλευρά του νομίσματος , η άλλη είναι το υψηλό ή υψηλότατο επίπεδο φορολόγησης η υπερφορολόγηση .
Το άριστο μέγεθος της φορολόγησης είναι όταν η ελαστικότητα των φόρων είναι ίση με την μονάδα.
Δηλαδή για κάθε ευρώ αύξησης του εγχώριου προϊόντος η αντίστοιχη αύξηση της φορολόγησης πρέπει να είναι σε αντίστοιχο ακριβώς μέγεθος .
Για παράδειγμα όταν η ονομαστική αύξηση του ΑΕΠ της χώρας είναι της τάξεως του 1,7% ενώ η υπολογιζόμενη αύξηση των φορολογικών εσόδων είναι της τάξεως του 7% σημαίνει ότι η τάση μεταβολής των φορολογικών εσόδων δηλαδή η ελαστικότητα των φόρων είναι της τάξεως του 4,1.
Κάθε μέγεθος άνω της μονάδας δείχνει υπερφορολόγηση κάτι που καταγράφεται στα περισσότερα μνημονιακά έτη .
Φυσικά τα υψηλά επίπεδα μεταβολής των φορολογικών εσόδων αποτελούν ένδειξη ότι τα προσδοκόμενα έσοδα της χρονιάς δεν θα έχουν καμιά σχέση με αυτά που τελικά θα εισπραχθούν.
Εν κατακλείδι όλα τα ανωτέρω οδηγούν σε τρεις αναγκαίους όρους στον αποτελεσματικό φοροεισπρακτικό μηχανισμό, στην διεύρυνση της φορολογικής βάσης και φυσικά στην δίκαιη φορολόγηση .
Σαράντος Λέκκας (Οικονομολόγος)
www.bankingnews.gr
Ο πρώην υπουργός είχε μεταξύ των άλλων δηλώσει ότι εγώ προσωπικά και νομίζω ο κάθε υπουργός ένιωσα εντελώς αδύναμος μπρος στους φοροεισπρακτικούς μηχανισμούς οι οποίοι έχουν διακομματικό χαρακτήρα γη αυτό και χρειάζεται διακομματική συναίνεση για την αντιμετώπιση τους ’.
Τα παραπάνω συνειρμικά επανήλθαν στην μνήμη μου όταν δημοσιοποιήθηκαν τα στατιστικά στοιχεία των φορολογικών δηλώσεων του 2019.
Όταν δημοσιοποιήθηκε ότι περίπου 1,5 εκατομμύριο πολίτες δηλώνουν ετήσιο εισόδημα 1000 € το χρόνο που σημαίνει ότι ζουν με κάτι περισσότερο από 83 € τον μήνα .
Το εντυπωσιακότερο δεν είναι ότι ορισμένοι συμπολίτες μας δηλώνουν ότι θέλουν αλλά ότι αυτοί που τα ελέγχουν τα αποδέχονται ως φυσιολογικά .
Δηλαδή αποδέχονται ότι μπορεί κάποιος να λειτουργήσει βιοποριστικά, επαγγελματικά, κοινωνικά , με 83 € τον μήνα.
Και αυτό αφορά το 20% των δηλώσεων που υποβλήθηκαν για το 2019, δηλαδή δυο στους δέκα φορολογούμενους πολίτες.
Πρόκειται επομένως για ανθρώπους στους οποίους δικαίως πρέπει να δοθούν εύσημα μιας και ξεπέρασαν τα κατώτερα όρια που θέτει η ζώσα πραγματικότητα!!!
Πρόκειται για φορολογούμενους που κουρέλιασαν στην κυριολεξία τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης !!!
Πρόκειται για φορολογούμενους που ξαναγράφουν τα επιστημονικά εγχειρίδια των όριων φτώχειας και διαμορφώνουν εναλλακτικούς τρόπους κάλυψης των δαπανών !!!
Όταν το όριο φτώχειας βρίσκεται κοντά στις 5 χιλιάδες € για τον ενήλικα και περίπου 11 χιλιάδες € για μια τετραμελή οικογένεια τότε σαφέστατα τα 1.000 € το μήνα συνιστούν επίτευγμα !!!
Υπό το βάρος των πιέσεων της τρόικας για άμεση αύξηση των φορολογικών εσόδων επενδύσαμε κατά το παρελθόν σε ατελέσφορες πρακτικές τύπου περαίωσης οι οποίες έδιναν το μήνυμα της φορολογικής αμνηστίας σε όσους αποδεδειγμένα θεωρούν τις εισπρακτικές διαδικασίες του επίσημου κράτους ως διαδικασίες που μπορούν να ξεπεραστούν με το λιγότερο γι’ αυτούς κόστος.
Φορολογική συνείδηση δεν υπάρχει και ούτε θα υπάρξει όσο οι φορολογικός μηχανισμός έχει τριτοκοσμικά στοιχεία.
Τα στατιστικά στοιχεία το αποδεικνύουν, από τις δηλώσεις που υποβλήθηκαν το 2019 συνάγεται πάνω από 1,9 εκατομμύρια , δηλαδή 3 στα 10 νοικοκυριά ,φορολογήθηκαν στην βάση των τεκμήριων , δηλαδή για υψηλοτέρα από τα εισοδήματα που δήλωσαν .
Βέβαια όταν ο αρμόδιος υπουργός νιώθει αδύναμος μπρος στην δύναμη των φοροεισπρακτικών μηχανισμών ,τότε κάθε προσπάθεια αντιμετώπισης των ύποπτων δραστηριοτήτων, κάθε προσπάθεια εντατικοποίησης των ελέγχων θα οδηγείται σε φιάσκο.
Εάν δεν εκκαθαριστεί ο κόπρος του Αυγεία , εάν οι μηχανισμοί είσπραξης των εσόδων του κράτους δεν αποκτήσουν συνείδηση ακέραιου κρατικού υπαλλήλου καμιά φορολογική πολιτική δεν θα έχει αποτέλεσμα .
Πριν από την πολιτική επιβάλετε η ανόρθωση κλίμακας αξιών για όσους θα ασχοληθούν με την εφαρμογή της .
Αυτή την στιγμή οι μηχανισμοί έχουν την εικόνα σουρωτηριού όπου μεγάλη μάζα της φορολογητέας ύλης ξεφεύγει οπότε είναι απαραίτητη η αναδιάρθρωση των φοροεισπρακτικών μηχανισμών .
Αναδιάρθρωση εκ βάθρων όμως και όχι επιφανειακή όπως γίνεται κατά διαστήματα τις τελευταίες δεκαετίες .
Είναι προτιμότερο να κατεδαφιστεί το υφιστάμενο και απόλυτα αναποτελεσματικό σύστημα ακόμη και με την αποδοχή της κατάρρευσης των εσόδων για ένα με δυο χρόνια παρά να προχωρούμε με ημίμετρα στρουθοκαμηλίζοντας ότι εκσυγχρονίζουμε το σημερινό σάπιο μηχανισμό.
Είναι προτιμότερο ηθελημένα να βιώσουμε μια κατάρρευση των εσόδων λύνοντας με αποτελεσματικό και φερέγγυο τρόπο το πρόβλημα των μηχανισμών είσπραξης παρά να την βιώνουμε με τον τρόπο των προηγουμένων ετών όπου πάντα η λύση , η διέξοδος , ήταν η επιβολή νέων φόρων και η εντατικοποίηση των ΄ελέγχων΄.
Σε κάθε οικονομία υπάρχουν οι βασικές φορολογικές πηγές , το εισόδημα , τα κέρδη των επιχειρήσεων , η κατανάλωση , η περιουσία και το αυτοκίνητο.
Το ερώτημα που κάθε φορά μπαίνει με την φορολόγηση έχει να κάνει με το άριστο και δίκαιο επίπεδο της .
Το χαμηλό επίπεδο φορολόγησης , υπo-φορολόγηση είναι η μια πλευρά του νομίσματος , η άλλη είναι το υψηλό ή υψηλότατο επίπεδο φορολόγησης η υπερφορολόγηση .
Το άριστο μέγεθος της φορολόγησης είναι όταν η ελαστικότητα των φόρων είναι ίση με την μονάδα.
Δηλαδή για κάθε ευρώ αύξησης του εγχώριου προϊόντος η αντίστοιχη αύξηση της φορολόγησης πρέπει να είναι σε αντίστοιχο ακριβώς μέγεθος .
Για παράδειγμα όταν η ονομαστική αύξηση του ΑΕΠ της χώρας είναι της τάξεως του 1,7% ενώ η υπολογιζόμενη αύξηση των φορολογικών εσόδων είναι της τάξεως του 7% σημαίνει ότι η τάση μεταβολής των φορολογικών εσόδων δηλαδή η ελαστικότητα των φόρων είναι της τάξεως του 4,1.
Κάθε μέγεθος άνω της μονάδας δείχνει υπερφορολόγηση κάτι που καταγράφεται στα περισσότερα μνημονιακά έτη .
Φυσικά τα υψηλά επίπεδα μεταβολής των φορολογικών εσόδων αποτελούν ένδειξη ότι τα προσδοκόμενα έσοδα της χρονιάς δεν θα έχουν καμιά σχέση με αυτά που τελικά θα εισπραχθούν.
Εν κατακλείδι όλα τα ανωτέρω οδηγούν σε τρεις αναγκαίους όρους στον αποτελεσματικό φοροεισπρακτικό μηχανισμό, στην διεύρυνση της φορολογικής βάσης και φυσικά στην δίκαιη φορολόγηση .
Σαράντος Λέκκας (Οικονομολόγος)
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών