Μόνο βραχυπρόθεσμα τα οφέλη της θετικής ατζέντας της ΕΕ προς την Τουρκία
Ενώ ορισμένοι επιθυμούν να δουν μια πιο αποφασιστική ΕΕ που υποστηρίζει τις αξίες της και προστατεύει τα κράτη μέλη της, άλλοι διαφωνούν με τις κυρώσεις κατά της Τουρκίας και υποστηρίζουν ένα πιο φιλόδοξο σχέδιο.
Ωστόσο, μια προσέγγιση που χρησιμοποιεί αποκλειστικά χαμηλή ισχύ οδηγεί την ΕΕ σε κινδύνους που μπορεί να αποδειχθούν πολύ δαπανηροί, αναφέρει σε νέα ανάλυσή του το globalriskinsights.com.
Τι συνέβη στην τελευταία σύνοδο
Κατά τη Σύνοδο Κορυφής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 25-26 Μαρτίου, ένα από τα κύρια σημεία της ημερήσιας διάταξης ήταν η κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο.
Πιο εκτενώς, η διάσκεψη κορυφής επικεντρώθηκε στις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας.
Οι ηγέτες της ΕΕ υπενθύμισαν «το στρατηγικό συμφέρον της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε ένα σταθερό και ασφαλές περιβάλλον στην Ανατολική Μεσόγειο και στην ανάπτυξη μιας συνεργασίας και αμοιβαία επωφελής σχέσης με την Τουρκία».
Παρόλο που ορισμένοι υποστηρίζουν περισσότερες κυρώσεις, πολλοί ηγέτες ελπίζουν για μια αποκλειστικά θετική ατζέντα μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας.
Μετά τη συνάντηση της 25ης Μαρτίου, η ΕΕ δήλωσε ότι, υπό την προϋπόθεση ότι η Τουρκία διατηρεί την τρέχουσα αποκλιμάκωση και τις προϋποθέσεις που ορίζονται στα προηγούμενα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, η ΕΕ είναι έτοιμη να αναπτύξει μια θετική ατζέντα που θα διευκολύνει τη συνεργασία με την Τουρκία σε τομείς κοινού ενδιαφέροντος, συμπεριλαμβανομένης της οικονομικής συνεργασίας και της μετανάστευσης.
Ωστόσο, μια αποκλειστικά θετική ατζέντα συνοδεύεται από κινδύνους εις βάρος της ΕΕ.
Κίνδυνος 1: Η ΕΕ υπονομεύει τη δική της νομιμότητα
Ένας κρίσιμος κίνδυνος που ενέχει μια θετική ατζέντα ΕΕ-Τουρκίας είναι ότι μπορεί να υπονομεύσει την ΕΕ ως νόμιμο παράγοντα στη διεθνή σκηνή.
Υιοθετώντας μια θετική ατζέντα με την Τουρκία, η ΕΕ διατρέχει τον κίνδυνο να φαίνεται παράδοξη.
Η ΕΕ επέβαλε πρόσφατα περαιτέρω κυρώσεις στη Ρωσία για τη φυλάκιση του ηγέτη της αντιπολίτευσης Alexey Navalny, στη Λευκορωσία για τη βίαιη καταστολή της αντιπολίτευσης και στη Μιανμάρ μετά το στρατιωτικό πραξικόπημα.
Ωστόσο, η ΕΕ είναι απρόθυμη να επιβάλει κυρώσεις στην Τουρκία, η οποία επίσης παραβίασε νόμους και βασικές ευρωπαϊκές αξίες, συμπεριλαμβανομένης της Δημοκρατίας, της κυριαρχίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Στην πραγματικότητα, η ΕΕ συνεχίζει να συζητά για περαιτέρω χρηματοδότηση και επενδύσεις στην Τουρκία τα επόμενα χρόνια.
Αυτό προκαλεί σκεπτικισμό γύρω από την αποτελεσματικότητα της εξουσίας της ΕΕ και θέτει σε δοκιμασία την αλληλεγγύη της ΕΕ.
Η προσκόλληση σε μια προσέγγιση ήπιας εξουσίας παρά τις κατάφωρες παραβιάσεις της Δημοκρατίας, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της κρατικής κυριαρχίας της Τουρκίας θα έκανε την ΕΕ να φαίνεται αδύναμη, υπονομεύοντας τις αξίες που ισχυρίζεται ότι εκπροσωπεί.
Εκτός από το να διακινδυνεύσει τη θέση της ως νόμιμου διεθνούς παράγοντα, είναι πιθανό ότι μια αποκλειστικά θετική ατζέντα θα κάνει την ΕΕ να φαίνεται σαν να στερείται αποφασιστικότητας, καθιστώντας έτσι πιο δύσκολο να διατηρήσει την επιρροή της σε θέματα που θα προκύψουν στο μέλλον, όπως σχετικά με τη νέα συμφωνία για τη μετανάστευση.
Κίνδυνος 2: Η επιστροφή της κρίσης στις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας
Μια θετική συμφωνία με την Τουρκία πρέπει να επιτευχθεί με συνεπή επιστροφή στο κράτος δικαίου.
Ωστόσο, μια πιο προσεκτική ματιά στην εσωτερική πολιτική της Τουρκίας και μια σειρά δημοκρατικών αποτυχιών αποκαλύπτει ότι είναι πολύ πιθανή μια μελλοντική κρίση στις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας.
Είτε πρόκειται για απειλή στη ροή της μετανάστευσης στην ΕΕ, είτε για μη εξουσιοδοτημένες εξερευνήσεις φυσικού αερίου που υπονομεύουν την κυριαρχία των κρατών μελών της ΕΕ, και εκτενέστερα την παραβίαση του διεθνούς δικαίου, εάν δεν ευθυγραμμίζεται με τα συμφέροντα της Τουρκίας.
Είναι μάλλον αφελές να περιμένουμε ότι ένα κράτος του οποίου ο Πρόεδρος ασκεί τον πλήρη έλεγχο της εσωτερικής και της εξωτερικής πολιτικής - χωρίς να αφήνει περιθώρια εγχώρια για άλλα κόμματα - απλώς θα συμμορφώνεται με το διεθνές δίκαιο.
Την ίδια ώρα, στο μέτωπο της παράνομης κατοχής της Κύπρου, αν και μια ολοκληρωμένη λύση στο Κυπριακό είναι το κλειδί για τις επιτυχημένες σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας, η άρνηση της Τουρκίας για την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων με την Κύπρο συγκρούεται με την φερόμενη συνεργασία της Τουρκίας με την ΕΕ.
Αυτή η παραβίαση του διεθνούς δικαίου και η επιδείνωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι πολύ πιθανό να συνεχιστεί.
Ένα βασικό παράδειγμα παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων περιλαμβάνει και τις τακτικές κατά των γυναικών.
Πάνω από έντεκα εκατομμύρια γυναίκες αντιμετώπισαν σεξουαλική ή ενδοοικογενειακή βία στην Τουρκία.
Είναι σημαντικό ότι η Τουρκία αποχώρησε πρόσφατα από τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης, μια διεθνή συνθήκη για την προστασία των γυναικών.
Αυτό προσθέτει στις συστηματικές αποτυχίες για την προστασία των δικαιωμάτων των γυναικών και κατ 'επέκταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Η ΕΕ θα ήταν καλό να προσέχει τις δηλώσεις του Erdogan σχετικά με την προθυμία του να συνεργαστεί.
Ο κίνδυνος που έρχεται με την προσέγγιση της ΕΕ για τη ήπια ισχύ είναι ότι θα ήταν μόνο μερική και προσωρινή επιτυχία στη διαχείριση της Τουρκίας.
Οι μελλοντικές συγκρούσεις συμφερόντων στις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας είναι επομένως πολύ πιθανές.
Συμπεράσματα
Η υιοθέτηση μιας αμιγώς θετικής ατζέντας με την Τουρκία και η πλήρης παραβίαση της συζήτησης για την προσθήκη κυρώσεων, δημιουργεί δυνητικές απειλές για τη νομιμότητα και τη σταθερότητα της ΕΕ.
Πρώτον, υπονομεύει την επιρροή της ΕΕ ως κανονιστική δύναμη.
Λειτουργεί υπέρ της αυταρχικής εξουσίας στην Τουρκία, η οποία παραβιάζει τις θεμελιώδεις ευρωπαϊκές αξίες.
Εάν η ΕΕ ακολουθήσει αυτήν την προσέγγιση με την Τουρκία, θα διατρέχει τον κίνδυνο να εμφανιστεί παράδοξη και παράνομη στη διεθνή σκηνή.
Δεύτερον, υιοθετώντας μια εντελώς ήπια προσέγγιση, η ΕΕ διατρέχει τον κίνδυνο να αποκτήσει μια προσωρινή νίκη, δηλαδή να εξομαλύνει τις σχέσεις στην περιοχή με το κόστος των αξιών που ισχυρίζεται ότι κατέχει.
Είναι πιθανό να προκύψουν μελλοντικές συγκρούσεις με την Τουρκία που βλάπτουν τα ευρωπαϊκά συμφέροντα, δεδομένου του ισχύοντος αυταρχικού καθεστώτος και της επιδείνωσης των δημοκρατικών αξιών και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο εσωτερικό.
Αυτό υποδηλώνει την απίθανη ικανότητα της Τουρκίας να συμμορφωθεί αποτελεσματικά με το διεθνές δίκαιο.
Με αυτήν τη θετική ατζέντα, φαίνεται ότι η ΕΕ επιθυμεί να αποφύγει τη διακοπή των οικονομικών δεσμών ή τις μεταναστευτικές ροές προς την ΕΕ.
Ωστόσο, ακόμη και αν επιτύχει βραχυπρόθεσμα, μπορεί να αναμένεται στο μέλλον μια άλλη κρίση γύρω από τις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας.
Όσο πιο απλή είναι η ανταπόκριση της ΕΕ, τόσο πιο πεινασμένη μπορεί να γίνει η Τουρκία, τροφοδοτώντας έναν φαύλο κύκλο - ενδεχομένως να επιδεινώσει τις εντάσεις στις μεταναστευτικές ροές και τις γεωπολιτικές προκλήσεις ή να παραμελήσει τα ανθρώπινα δικαιώματα.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών