Εάν επικρατήσει η άποψη της Fed για τον πληθωρισμό, είναι απαραίτητο κάποια βασικά πράγματα να πάνε καλά, ειδικά όταν πρόκειται οι άνθρωποι να επιστρέψουν στη δουλειά.
Η επίλυση του παζλ για τις θέσεις εργασίας ήταν το πιο ενοχλητικό έργο για τους Αμερικανούς αξιωματούχους την εποχή πανδημίας του κορωνοϊού, με σχεδόν 10 εκατομμύρια δυνητικούς εργαζόμενους να θεωρούνται ακόμη άνεργοι, παρ' όλο που ο αριθμός των διαθέσιμων θέσεων έφτασε το ρεκόρ των 9,3 εκατομμυρίων τον Απρίλιο, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία από το υπουργείο Εργασίας των ΗΠΑ.
Σύμφωνα με το CNBC, υπάρχει μια αρκετά απλή δυναμική πληθωρισμού: Όσο περισσότερο χρόνο χρειαστεί για να επιστρέψουν οι εργαζόμενοι, τόσο περισσότερα θα πρέπει να πληρώσουν οι εργοδότες.
Αυτοί οι υψηλότεροι μισθοί με τη σειρά τους θα προκαλέσουν υψηλότερες τιμές και θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε μακροπρόθεσμες πληθωριστικές πιέσεις πάνω από τις κανονικές που προσπαθεί να αποφύγει η Fed.
«Δυστυχώς, βλέπουμε καλούς λόγους να πιστεύουμε ότι η συμμετοχή στην εργασία μπορεί να μην επιστρέψει γρήγορα στα προ πανδημίας επίπεδα» επισημαίνει σε ενημερωτικό του σημείωμα ο Ian Shepherdson, επικεφαλής οικονομολόγος στην Pantheon Macroeconomics για να συμπληρώσει «ό,τι κι αν συμβαίνει εδώ, είναι απαραίτητο για τη Fed να επιστρέψει στην αγορά εργασίας μεγάλος αριθμός ατόμων».
Ο ρυθμός του πληθωρισμού έχει κρίσιμη σημασία για την οικονομική πορεία. Ο πληθωρισμός που τρέχει πολύ υψηλά θα μπορούσε να αναγκάσει την Fed να σφίξει τη νομισματική πολιτική γρηγορότερα από ό,τι θέλει, προκαλώντας διαδοχικές επιπτώσεις σε μια οικονομία που εξαρτάται από το χρέος και συνεπώς συνδέεται κρίσιμα με τα χαμηλά επιτόκια.
Οι τιμές καταναλωτή αυξήθηκαν με ρυθμό 5% σε ετήσια βάση τον Μάιο, ο ταχύτερος από την οικονομική κρίση. Οι οικονομολόγοι, ωστόσο, συμφώνησαν ότι το γεγονός αυτό οφείλεται σε προσωρινούς παράγοντες που θα χαλαρώσουν καθώς η ανάκαμψη συνεχίζεται και η οικονομία επιστρέφει στο κανονικό μετά το άνευ προηγουμένου πανδημικό σοκ.
Αυτό όμως δεν είναι καθόλου βέβαιο.
O δείκτης του sticky inflation, δηλ. της τιμής των αγαθών που τείνουν να μην έχουν μεγάλες διακυμάνσεις με την πάροδο του χρόνου, αυξήθηκε κατά 2,7% σε ετήσια βάση τον Μάιο παρουσιάζοντας τη μεγαλύτερη αύξηση μετά τον Απρίλιο του 2009.
Μια ξεχωριστή μέτρηση του «ευέλικτου» CPI, δηλ. των τιμών που τείνουν να έχουν διακυμάνσεις, αυξήθηκε κατά 12,4%.
Στις τελευταίες προβλέψεις τους, οι αξιωματούχοι της Fed έθεσαν τον βασικό πληθωρισμό στο 2,2% για όλο το 2021. Ο Shepherdson είπε ότι οι τρέχοντες αριθμοί υποδηλώνουν κάτι πιο κοντά στο 3,5%.
«Αυτό είναι ένα τεράστιο χάσμα, και δυνητικά αποτελεί σοβαρή απειλή για την θετική άποψη της Fed για τον μεσοπρόθεσμο πληθωρισμό λόγω του δυνητικού αντίκτυπου της στην αγορά εργασίας», δήλωσε ο Shepherdson.
Γιατί οι εργαζόμενοι παραμένουν στο σπίτι
Οι έρευνες δείχνουν μια ποικιλία παραγόντων που εμποδίζουν τους εργαζομένους να επιστρέψουν στην εργασία: Τρέχουσες ανησυχίες για την πανδημία, θέματα παιδικής μέριμνας ιδιαίτερα για τις γυναίκες, και αυξημένα επιδόματα ανεργίας που αποσύρονται σε περίπου τα μισά κράτη και θα λήξουν εξ ολοκλήρου τον Σεπτέμβριο.
Από την πλευρά των εργοδοτών, οι ανησυχίες για αναντιστοιχίες δεξιοτήτων έχουν παραμείνει για αρκετά χρόνια και έχουν επιδεινωθεί κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Για παράδειγμα, μια έρευνα από την εταιρεία διαδικτυακής μάθησης Coursera έδειξε ότι οι ΗΠΑ έχουν πέσει στην 29η θέση στον κόσμο στις ψηφιακές δεξιότητες που απαιτούνται για θέσεις εργασίας υψηλού επιπέδου. Το δίλημμα είναι διαδεδομένο στις αμερικανικές επιχειρήσεις σήμερα.
Ο David Wilkinson, πρόεδρος της NCR Retail, ο κατασκευαστής ταμειακών μηχανών που παρέχει τώρα μια ποικιλία προϊόντων και υπηρεσιών στη βιομηχανία, δήλωσε ότι βλέπει «λίγο μια εργασιακή κρίση» να ξετυλίγεται.
«Καθώς η εργασία γίνεται πιο ακριβή, η άλλη πλευρά της πληθωριστικής ανησυχίας είναι ότι καθώς οι τιμές ανεβαίνουν, το κόστος ζωής αυξάνεται και οι εργαζόμενοι πρέπει να πληρώνονται περισσότερο καθώς χρειάζονται περισσότερα», δήλωσε ο Wilkinson. «Όλοι οι πελάτες μου αγωνίζονται να στελεχωθούν σε επίπεδα που χρειάζονται προσωπικό για να φτάσουν πραγματικά στην άλλη πλευρά αυτής της αύξησης».
Ενώ πιστεύει ότι ο πληθωρισμός τελικά θα μειωθεί από το τρέχον επίπεδο, αναμένει ότι θα είναι υψηλότερος από το -2% που επικράτησε κατά το μεγαλύτερο μέρος της εποχής μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση.
Η εφαρμογή της τεχνολογίας επιταχύνθηκε κατά την εποχή του Covid. Ενώ αυτό θα συνεχιστεί, ο Wilkinson είπε ότι αναμένει επίσης να δει το λιανεμπόριο να καταβάλει υψηλότερους μισθούς για να καλύψουν τη ζήτηση για προσωπικό.
«Βλέπουμε αυξημένο ενδιαφέρον για εργαζόμενους στο λιανεμπόριο και μέρος και μέρος αυτού είναι τόσο η εμπειρία, η τεχνολογία που χρειάζονται για να κάνουν τη δουλειά, και μέρος αυτής είναι η προθυμία να πληρώσουν», είπε.
Το να δει πως θα κινηθεί στα διάφορα σενάρια θα μπορούσε να εξελιχθεί σε δύσκολη υπόθεση για την Fed.
Προηγούμενες προσπάθειες εξομάλυνσης της πολιτικής με την πάροδο των ετών έχουν αποτύχει σε μεγάλο βαθμό, με την κεντρική τράπεζα να πρέπει να επιστρέψει στον κόσμο μηδενικού επιτοκίου και τυπώματος χρήματος όπως συνέβη στη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης.
Παγιδευμένη η Fed
«Η Fed είναι παγιδευμένη», έγραψε ο Joseph LaVorgna από τη Natixis και πρώην επικεφαλής οικονομολόγος του Εθνικού Οικονομικού Συμβουλίου.
Ενώ ο LaVorgna βλέπει τον πληθωρισμό να παραμένει σχετικά υπό έλεγχο, πιστεύει ότι η Fed θα μπορούσε να αντιμετωπίσει προβλήματα από τις αποπληθωριστικές πιέσεις.
Ο χαμηλός πληθωρισμός δεν αρέσει στην κεντρική τράπεζα, καθώς δημιουργεί έναν κύκλο χαμηλών προσδοκιών που περιορίζει τη νομισματική πολιτική κατά τη διάρκεια της ύφεσης.
«Η πολιτική πίεση για να μην κάνουμε τίποτα θα είναι έντονη» καθώς αυξάνεται το δημόσιο χρέος, δήλωσε ο LaVorgna και συμπλήρωσε πως «εάν η Fed δεν μπορεί (ή δεν θα) περιορίσει την υπερβολικά διευκολυντική πολιτική όταν η οικονομία βρίσκεται σε άνθηση, πώς θα μπορεί να το κάνει όταν η οικονομία επιβραδύνεται πάντοτε;».
Η Fed στοιχηματίζει ότι η επιστροφή στην αγορά εργασίας, ιδίως από τις γυναίκες, θα βοηθήσει στη συγκράτηση των μισθολογικών πιέσεων και στη διατήρηση του πληθωρισμού υπό έλεγχο.
Το τρέχον ποσοστό συμμετοχής στο εργατικό δυναμικό για τις γυναίκες είναι 56,2%, αυξημένο από τα χαμηλά επίπεδα της πανδημίας αλλά αλλιώς το χειρότερο από τον Μάιο του 1987.
Ανεξάρτητα από τις πληθωριστικές πιέσεις, η Fed πέρυσι άλλαξε τη θέση για τη διατήρηση της διευκολυντικής πολιτικής έως η οικονομία δει αύξηση της εργασίας.
Ωστόσο, το ερώτημα που έχει κυριαρχήσει στην αγορά είναι τι θα κάνει η Fed εάν οι τιμές παραμείνουν άκαμπτες.
www.bankingnews.gr
Πονοκέφαλος για τη Fed ο υψηλός πληθωρισμός - Καθοριστικός ο ρόλος της απασχόλησης
Η Fed θέλει υψηλό πληθωρισμό αλλά όχι τόσο υψηλό ώστε να πρέπει να προχωρήσει σε σύσφιξη της πολιτικής της
Σχόλια αναγνωστών