Eurasia Group: Ας χαρούν οι Ευρωπαίοι για λίγο με το Ταμείο Ανάκαμψης γιατί… από το 2023 έρχεται η λιτότητα

Και παρά το γεγονός ότι οι κυβερνήσεις δείχνουν κάποια ανησυχία για την παράλλαξη Delta, μια αίσθηση κανονικότητας επιστρέφει στην καθημερινή ζωή της ηπείρου, ενώ η η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ursula von der Leyen δήλωσε θριαμβευτικά ότι «η ευρωπαϊκή οικονομία επιτέλους επιστρέφει στην κανονικότητα».
Αλλά με το τέλος της κρίσης στη δημόσια υγεία, ένα άλλο σύνολο ανησυχιών βρίσκεται στο επίκεντρο: πότε και με ποιο ρυθμό θα αφαιρείται η άνευ προηγουμένου στήριξη της δημοσιονομικής και νομισματικής πολιτικής που έχει κρατήσει τις ευρωπαϊκές οικονομίες ζωντανές τον τελευταίο ενάμιση χρόνο, αναφέρει ο Mujtaba Rahman της Eurasia Group.

Στο επίκεντρο οι αδύναμοι της Ευρωζώνης

Η ανησυχία, ιδίως μεταξύ των πιο επισφαλών νότιων οικονομιών, είναι ότι οι κανόνες της ΕΕ θα αναγκάσουν τις χώρες να σφίξουν τα δημοσιονομικά τους πολύ νωρίς και πολύ γρήγορα, καταπνίγοντας την ανάκαμψη, αλλά και ενθαρρύνοντας τις πολιτικές επιπτώσεις - από τον λαϊκισμό έως τη συνοχή του μπλοκ.
Τις τελευταίες αρκετές εβδομάδες, ένα πλήθος σχολίων από τα λεγόμενα «δημοσιονομικά γεράκια» έχει σημάνει συναγερμούς σε περιοχές των Βρυξελλών και σε ολόκληρη τη Νότια Ευρώπη.
Αν και δεν είναι πλέον στην κυβέρνηση, ο πρώην υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας Wolfgang Schäuble έγραψε πρόσφατα ένα άρθρο που υποστηρίζει τα οφέλη της λιτότητας.
Εν τω μεταξύ, ο Armin Laschet, πιθανός διάδοχος της Γερμανίδας Καγκελάριου Angela Merkel είπε: «Όταν τελειώσει αυτή η κρίση, όταν έχουν τελειώσει οι επιπτώσεις της στην παγκόσμια οικονομία, η γερμανική και η ευρωπαϊκή πολιτική θα πρέπει να επιστρέψουν στις πολιτικές σταθερότητας όπως ορίζονται στη Συνθήκη του Μάαστριχτ.
Στις Βρυξέλλες, ο Ευρωπαίος Επίτροπος Valdis Dombrovskis - ο αντιπρόεδρος της Επιτροπής που είναι υπεύθυνος για την ευρωζώνη - είναι, σύμφωνα με αξιωματούχους, πρόθυμος να αποκαταστήσει τους δημοσιονομικούς κανόνες της ΕΕ το συντομότερο δυνατό, ακόμη και αν αυτό προκαλεί άνευ προηγουμένου λιτότητα και τις λεγόμενες «διαδικασίες υπερβολικού ελλείμματος» στο μπλοκ.

Από το 2023 σφίγγουν οι όροι

Βέβαια, όπως εκτιμά ο Rahman, η συζήτηση είναι για το τι θα έπρεπε να γίνει το 2023.
Προς το παρόν, το ταμείο ανάκαμψης των 750 δισ. ευρώ θα καταβάλλει χρήματα στα κράτη - μέλη και η Επιτροπή ήταν ξεκάθαρη ότι η δημοσιονομική πολιτική πρέπει να δώσει προτεραιότητα στην οικονομική ανάκαμψη αυτό και τον επόμενο χρόνο.
Ωστόσο, η Επιτροπή δήλωσε επίσης ότι η «γενική ρήτρα διαφυγής» - η οποία, στην πραγματικότητα, ανέστειλε το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης (το βιβλίο δημοσιονομικών κανόνων της ΕΕ), δίνοντας στις κυβερνήσεις χώρο για δαπάνες - δεν θα ισχύει πλέον το 2023.
Αυτή η αρχική σύσταση ήταν βάσει των οικονομικών προβλέψεων των Βρυξελλών τον Μάιο.
Έκτοτε, οι ανώτεροι αξιωματούχοι της ΕΕ πιστεύουν ότι τα οικονομικά δεδομένα δείχνουν ακόμη μια πιο ισχυρή ανάκαμψη, μια άποψη που συμμερίζονται οι συνάδελφοί τους στη Φρανκφούρτη στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Η δημοσίευση των οικονομικών προβλέψεων τον Ιούλιο θα δείξει ακόμη μεγαλύτερους ρυθμούς ανάπτυξης και πληθωρισμού σε σύγκριση με την άνοιξη.
Αυτό θα δημιουργήσει ακόμη μεγαλύτερη ώθηση πίσω από όσους επιθυμούν οι χώρες μέλη να συμμορφωθούν με την Συνθήκη του Μάαστριχτ για ποσοστό ελλείμματος 3% και χρέος προς ΑΕΠ 60%, ανεξάρτητα από το πόσο ρεαλιστικοί ή μη υλοποιήσιμοι είναι αυτοί οι στόχοι.

Τα ορόσημα

Σύμφωνα με τους αξιωματούχους της ΕΕ «η συζήτηση για τη δημοσιονομική σύσφιξη δεν θα αρχίσει έως ότου επανακτηθούν τα επίπεδα του ΑΕΠ του 2019 - το οποίο θα επιτευχθεί το πρώτο τρίμηνο του επόμενου έτους ή λίγο αργότερα.
Η συζήτηση τώρα αφορά τον ρυθμό.
Το πόσο επιθετικό θα είναι ο δημοσιονομικός περιορισμός εξαρτάται από πολλούς παράγοντες.
Το αποτέλεσμα των εκλογών της Γερμανίας θα είναι κρίσιμο.
Το ίδιο θα είναι οι διαπραγματεύσεις για τη μεταρρύθμιση του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, το οποίο θα ξεκινήσει σοβαρά μόλις εγκατασταθεί μια νέα γερμανική κυβέρνηση στο Βερολίνο και ολοκληρωθούν οι γαλλικές προεδρικές εκλογές τον επόμενο Μάιο.
Σωστά ή λανθασμένα, η πρόοδος που σημειώνουν η Ιταλία και άλλες οικονομίες της Νότιας Ευρώπης στην εφαρμογή μεταρρυθμίσεων που σχετίζονται με το ταμείο ανάκαμψης θα είναι επίσης καθοριστικής σημασίας για τον καθορισμό της διάθεσης της Βόρειας Ευρώπης για ουσιαστική χαλάρωση των δημοσιονομικών κανόνων της ΕΕ.
Η Επιτροπή χρησιμοποιεί συνήθως το Σύμφωνο Σταθερότητας για να παρέχει καθοδήγηση και συστάσεις στις χώρες μέλη τον Μάιο κάθε έτους, έτσι ώστε οι πρωτεύουσες να μπορούν να προετοιμάζουν τους προϋπολογισμούς τους το φθινόπωρο για το επόμενο έτος.
Ωστόσο, η πολυπλοκότητα και η πολιτική αντίθεση στη μεταρρύθμιση των δημοσιονομικών κανόνων της ΕΕ σημαίνουν ότι οι διαπραγματεύσεις θα ξεκινήσουν πιθανότατα τον επόμενο χρόνο - και σίγουρα δεν θα ολοκληρωθούν μέχρι τον Μάιο.
Αυτό θα αφήσει τις Βρυξέλλες χωρίς ένα σαφές πλαίσιο για την καθοδήγηση των δημοσιονομικών προετοιμασιών.

www.bankingnews.gr