Συντριπτικές απώλειες από τον πόλεμο στην Ουκρανία εκτιμά ο διακεκριμένος οικονομολόγος Mohamed El Erian, που θεωρεί ότι ο χρηματοπιστωτικός τομέας αλλά και ο κλάδος της Ενέργειας θα υποστούν τα μεγαλύτερα πλήγματα.
Όπως επισημαίνει, η ρωσική εισβολή και οι κυρώσεις που οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρώπη επέβαλαν στους επιτιθέμενους ως απάντηση έχουν προκαλέσει σοβαρές οικονομικές διαταραχές.
Για να περιορίσουμε τις μακροπρόθεσμες συνέπειές τους, πρέπει να αρχίσουμε να επεξεργαζόμαστε σχέδια ανάκαμψης, αναφέρει ο οικονομολόγος και προσθέτει:
Περιττό να πούμε ότι η οικονομία της Ουκρανίας και της Ρωσίας πλήττονται περισσότερο από όλους.
Το ΑΕΠ στην Ουκρανία είναι πιθανό να συρρικνωθεί πολύ περισσότερο από 35% το 2022, κάτι το οποίο αναμένεται να οδηγήσει σε μια ταχέως κλιμακούμενη ανθρωπιστική κρίση.
Ήδη, ο πόλεμος έχει οδηγήσει σε περισσότερες από 750 απώλειες αμάχων, αναγκάζοντας, την ίδια στιγμή, 1,5 εκατομμύριο Ουκρανούς να καταφύγουν σε γειτονικές χώρες.
Από την άλλη, η Ρωσία, παρότι δεν υφίσταται βομβαρδισμούς… η οικονομία της πρόκειται επίσης να συρρικνωθεί κατά περίπου 40%, λόγω των πρωτοφανούς αυστηρότητας κυρώσεων που της έχουν επιβληθεί.
Συγκεκριμένα, το «πάγωμα» των περιουσιακών στοιχείων της κεντρικής τράπεζας και ο αποκλεισμός επιλεγμένων ρωσικών τραπεζών από το διατραπεζικό σύστημα SWIFT, το σύστημα χρηματοοικονομικών μηνυμάτων που επιτρέπει τις περισσότερες διεθνείς τραπεζικές πληρωμές, γονατίζουν την οικονομία.
Μεγάλες εταιρείες, όπως η Apple και η Google, εγκαταλείπουν τη χώρα, προκαλώντας περαιτέρω ζημία.
Επίσης, η Ρωσία οδεύει σε έναν ιδιαίτερα κακοτράχαλο δρόμο, με σοβαρούς περιορισμούς στο συνάλλαγμα, τεράστιες ελλείψεις αγαθών, ένα ρούβλι που καταρρέει, αυξανόμενες ληξιπρόθεσμες οφειλές και την προσδοκία μεταξύ των νοικοκυριών ότι τα πράγματα θα χειροτερέψουν πριν βελτιωθούν.
Αυτή η εικόνα έχει πολλά κοινά με τη Μόσχα του 1998, αφού, ακόμα και αν ο πόλεμος τελειώσει αύριο, θα χρειαστούν χρόνια για να ανακάμψουν αυτές οι οικονομίες.
Και όσο περισσότερο συνεχίζεται ο πόλεμος, τόσο μεγαλύτερη είναι η ζημιά, αλλά και η πιθανότητα φαύλων αλληλεπιδράσεων και δυσμενών κύκλων.
Στην Ουκρανία, οι φυσικές και ανθρώπινες υποδομές έχουν πληγεί σκληρά.
Η χώρα θα χρειαστεί τεράστια εξωτερική υποστήριξη για την ανασυγκρότησή της, κατά τη διάρκεια της οποίας μπορεί αντιμετωπίσει τις αδυναμίες του παρελθόντος και να χτίσει νέες οικονομικές δομές και σχέσεις στο εσωτερικό και το εξωτερικό.
Αλλά η διαδικασία θα πάρει χρόνο και θα υπάρξουν προσκρούσεις.
Από την πλευρά της, η Ρωσία θα δυσκολευτεί πολύ να αποκαταστήσει οικονομικούς, χρηματοπιστωτικούς και θεσμικούς δεσμούς με τον έξω κόσμο, ιδιαίτερα τη Δύση.
Ως εκ τούτου, η οικονομική ανάκαμψη θα εξαρτηθεί από την πραγματοποίηση μιας σειράς πολύπλοκων και δαπανηρών εσωτερικών αναδιαρθρώσεων, οι οποίες θα έχουν θεσμικές, πολιτικές και κοινωνικές διαστάσεις.
Συνέπειες στη Δύση
Αλλά οι οικονομικές συνέπειες του πολέμου δεν θα περιοριστούν στις εμπόλεμες χώρες.
Ήδη, η Δύση έχει αρχίσει να αισθάνεται την «στασιμπληθωριστική» ανάδραση.
Οι υφιστάμενες πληθωριστικές πιέσεις θα επιδεινωθούν από την άνοδο στις τιμές των εμπορευμάτων, συμπεριλαμβανομένων της ενέργειας και του σιταριού.
Εν τω μεταξύ, ένας άλλος γύρος διαταραχών σε ό,τι αφορά τις εφοδιαστικές αλυσίδες έχει ξεκινήσει, με το κόστος μεταφοράς να αυξάνεται ξανά.
Οι διαταραγμένες εμπορικές οδοί είναι πιθανό να ασκήσουν περαιτέρω καθοδικές πιέσεις στην ανάπτυξη.
Η έκταση της ζημίας που προκαλούν αυτές οι εξελίξεις θα ποικίλλει ευρέως, τόσο μεταξύ των χωρών όσο και εντός της χώρας.
Ελλείψει έγκαιρης απάντησης, οι προηγμένες οικονομίες θα πρέπει να αναμένουν χαμηλότερη ανάπτυξη, επιδείνωση της ανισότητας και ευρύτερες αποκλίσεις στις επιδόσεις μεταξύ των χωρών.
Συνολικά, οι ΗΠΑ είναι πιθανό να ξεπεράσουν την Ευρώπη - αν και η αποτυχία της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ να ανταποκριθεί στον πληθωρισμό πέρυσι – ένα ιστορικό λάθος πολιτικής – θα υπονομεύσει την ευελιξία της.
Και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, μπορεί κανείς να αναμένει αυξημένη –και, μερικές φορές, ανησυχητική– αστάθεια της αγοράς.
Οι οικονομικές απώλειες θα είναι μεγαλύτερες στην Ευρώπη, με ορισμένους τομείς –κυρίως τράπεζες και εταιρείες ενέργειας– να πλήττονται πολύ σκληρά.
Οι οικονομικές και χρηματοοικονομικές αποκλίσεις θα αυξηθούν επίσης σε άλλα μέρη του κόσμου.
Ορισμένοι παραγωγοί εμπορευμάτων αναμένεται να κερδίσουν αρκετά από τις υψηλότερες τιμές που θα αντισταθμίσουν τις απώλειες που προκαλούνται από τη χαμηλότερη παγκόσμια ανάπτυξη.
Ωστόσο, ένας πολύ μεγαλύτερος αριθμός χωρών –ειδικά εκείνων που βρίσκονται κοντά στις μαχόμενες και εύθραυστες αναπτυσσόμενες οικονομίες– θα αντιμετωπίσουν πιέσεις από διάφορες πηγές, π.χ. δυσμενείς εμπορικοί όροι, μεταναστευτικές ροές, ισχυρό δολάριο ΗΠΑ, μειωμένη παγκόσμια ζήτηση και αστάθεια στις χρηματοπιστωτικές αγορές.
Εάν οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής δεν επιδιώξουν έγκαιρες απαντήσεις, οι πιο αδύναμες οικονομίες θα αντιμετωπίσουν επισιτιστική κρίση.
Και ενώ βραχυπρόθεσμα η Δύση επιβεβαιώνει την κυριαρχία της, αναδύεται μια άλλη απειλή: αυτή της Κίνας.
Αν και είναι επιτακτική ανάγκη οι χώρες να συνεχίσουν να αντιτάσσονται στην παράνομη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, είναι επίσης ζωτικής σημασίας να λάβουν έγκαιρα μέτρα για να μετριάσουν τους μακροπρόθεσμους οικονομικούς κινδύνους που εγείρει αυτή η σύγκρουση.
Ο κόσμος ανταποκρίθηκε στην πρόκληση στον απόηχο του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.
Πρέπει τώρα να επικεντρωθούμε στη διασφάλιση μιας παρόμοιας απάντησης όπως και όταν επιστρέψει η ειρήνη στην Ουκρανία και την Ευρώπη, καταλήγει ο El Erian.
www.bankingnews.gr
El Erian: Αρμαγεδδών από τον πόλεμο στην Ουκρανία - Απώλειες σε τράπεζες και Ενέργεια, πτώση 40% στο ρωσικό ΑΕΠ
Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και οι κυρώσεις που η Δύση επέβαλε στους επιτεθειμένους ως απάντηση έχουν προκαλέσει σοβαρές οικονομικές διαταραχές
Σχόλια αναγνωστών