Αν αυτός ο λίθος αφαιρεθεί, ο τοίχος θα αρχίσει να καταρρέει.
Σχετικά Άρθρα
Η Κίνα βάζει στο στόχαστρο το πετροδολάριο - Στις 26/3 ρίχνει τον... πρώτο πυροβολισμό
Η JD.com έκανε δεκτές για πρώτη φορά πληρωμές με ψηφιακό γιουάν
Εκτινάσσονται οι καταθέσεις σε γιουάν στις ρωσικές τράπεζες μετά τον αποκλεισμό από το SWIFT
Μία από τις βασικές σταθερές των τελευταίων 40 ετών και ένας πυλώνας που στήριζε το χαρακτήρα του δολαρίου ως παγκόσμιο αποθεματικού νομίσματος ήταν η ύπαρξη ενός παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος βασισμένου στο πετροδολάριο.
Στον κόσμο αυτό οι παραγωγοί πετρελαίου πουλούσαν το προϊόν τους στις ΗΠΑ και σε όλες τις άλλες χώρες του κόσμου σε δολάρια, και στη συνέχεια ανακύκλωναν τα έσοδά τους σε περιουσιακά στοιχεία που εκφράζονται σε δολάρια και τα επένδυαν σε αγορές σε δολάρια, υποστηρίζοντας ξεκάθαρα το αμερικανικό δολάριο ως παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα και τη θέση των ΗΠΑ ως της αδιαμφισβήτητης οικονομικής υπερδύναμης του κόσμου.
Αυτές οι μέρες όμως πλησιάζουν στο τέλος τους.
Σχέδια για πώληση του σαουδαραβικού πετρελαίο σε γιουάν
Μια μέρα αφότου το Ηνωμένο Βασίλειο ζήτησε από τους Σαουδάραβες να αυξήσουν την παραγωγή πετρελαίου και ενώ η Σαουδική Αραβία προκάλεσε καλεί τον κινέζο ηγέτη Xi Jinping στο Ριάντ, προς ενίσχυση των διμερών δεσμών, η WSJ δημοσιεύει ένα ρεπορτάζ στο οποίο αναφέρει ότι «η Σαουδική Αραβία έχει αρχίσει συνομιλίες με το Πεκίνο ώστε μέρος των πωλήσεων πετρελαίου στην Κίνα να γίνουν σε γιουάν».
Η κίνηση αυτή μπορεί να διαβρώσει την κυριαρχία του πετροδολαρίου στην παγκόσμια αγορά πετρελαίου και να σηματοδοτήσει μια στροφή του κορυφαίου εξαγωγέα αργού στον κόσμο προς την Ασία.
Η κίνηση αυτή όμως αποτελεί ένα πλήγμα στην καρδιά του χρηματοπιστωτικού συστήματος των ΗΠΑ, το οποίο εκμεταλλεύτηκε τον αποθεματικό χαρακτήρα του δολαρίου τυπώνοντας όσα δολάρια χρειαζόταν για τη χρηματοδότηση των κρατικών δαπανών την τελευταία δεκαετία.
Σύμφωνα με την ρεπορτάζ της WSJ, οι συνομιλίες μεταξύ Σαουδικής Αραβίας και Κίνας για συμβόλαια πετρελαίου σε γιουάν είχαν διακοπεί εδώ και έξι χρόνια, αλλά επαναλήφθηκαν φέτος επειδή οι Σαουδάραβες είναι δυσαρεστημένοι με τις ΗΠΑ.
Γιατί είναι θυμωμένοι με τις ΗΠΑ οι Σαουδάραβες
Οι Σαουδάραβες είναι θυμωμένοι για την έλλειψη υποστήριξης των ΗΠΑ στην παρέμβασή τους στον εμφύλιο πόλεμο της Υεμένης αλλά και για την προσπάθεια της κυβέρνησης Biden να συνάψει συμφωνία με το Ιράν για το πυρηνικό του πρόγραμμα. Σαουδάραβες αξιωματούχοι έχουν δηλώσει επίσης σοκαρισμένοι με την απότομη αποχώρηση των ΗΠΑ από το Αφγανιστάν πέρυσι.
Η Κίνα αγοράζει περισσότερο από το 25% του πετρελαίου που εξάγει η Σαουδική Αραβία και εάν μέρος του τιμολογηθεί σε γιουάν, θα ενισχυθεί η θέση του κινεζικού νομίσματος και θα εισέλθει σε μια πορεία μετατροπής του σε παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα, ως πετρογιουάν.
Όπως παραδέχεται ακόμη και η WSJ, «θα ήταν μια βαθιά στροφή για τη Σαουδική Αραβία να τιμολογήσει ακόμη και τμήμα των περίπου 6,2 εκατομμυρίων βαρελιών ημερησίως εξαγωγών αργού της σε οτιδήποτε άλλο εκτός από δολάρια».
Οι παγκόσμιες πωλήσεις πετρελαίου —περίπου το 80%— γίνονται σε δολάρια και οι Σαουδάραβες ανταλλάσσουν πετρέλαιο αποκλειστικά με δολάρια από το 1974, σε μια συμφωνία με την κυβέρνηση Νίξον που περιλάμβανε την παροχή εγγυήσεων ασφαλείας για το βασίλειο.
Φαίνεται όμως ότι οι Σαουδάραβες δεν ενδιαφέρονται πλέον πολύ για τις «εγγυήσεις ασφαλείας» που τους παρέχουν οι ΗΠΑ και αρχίσουν να προσανατολίζονται προς την Κίνα.
Υπενθυμίζεται ότι τον Μάρτιο 2018, η Κίνα εισήγαγε συμβόλαια πετρελαίου σε γιουάν προκειμένου να καταστήσει το νόμισμά της εμπορεύσιμο σε ολόκληρο τον κόσμο, αλλά δεν κατάφερε να επηρεάσει την κυριαρχία του δολαρίου στην αγορά πετρελαίου, καθώς το δολάριο παρέμεινε το νόμισμα επιλογής για τους εξαγωγείς πετρελαίου.
Κίνδυνος πλέον για την Κίνα η χρήση του δολαρίου
Όμως, για την Κίνα η χρήση του δολαρίου αποτελεί πλέον έναν κίνδυνο, όπως δείχνουν οι κυρώσεις των ΗΠΑ στο Ιράν για το πυρηνικό του πρόγραμμα και στη Ρωσία ως απάντηση στην εισβολή στην Ουκρανία.
Η σημερινή ιστορική μετάβαση δεν αποτελεί ακριβώς έκπληξη: η Κίνα αναπτύσσει τη σχέση της σχέση της με το σαουδαραβικό βασίλειο εδώ και αρκετά χρόνια, βοηθώντας τη Σαουδική Αραβία να κατασκευάσει τους δικούς της βαλλιστικούς πυραύλους, παρέχοντας συμβουλές για το πυρηνικό της πρόγραμμα και επενδύοντας στα έργα του διαδόχου Mohammed bin Salman, που κατασκευάζει τη Neom, μια φουτουριστική νέα πόλη.
Εν τω μεταξύ, η σχέση της Σαουδικής Αραβίας με τις ΗΠΑ έχει επιδεινωθεί, αφότου ανέλαβε την προεδρία ο Joe Biden, ο οποίος κατά τη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας το 2020 είχε πει ότι το βασίλειο πρέπει να γίνει «παρίας» για τη δολοφονία του Σαουδάραβα δημοσιογράφου Jamal Khashoggi 2018.
Ο πρίγκιπας Mohammed ο οποίος σύμφωνα με τις αμερικανικές αρχές πληροφοριών διέταξε τη δολοφονία του Khashoggi αρνήθηκε να συμμετάσχει σε μια κλήση μεταξύ του Joe Biden και του Σαουδάραβα ηγεμόνα, βασιλιά Salman Σαλμάν, τον περασμένο μήνα.
Η προσπάθεια της Κίνας να ενισχύσει τον διεθνή ρόλο του γιουάν έρχεται επίσης σε μια συγκυρία όπου η οικονομική σχέση των ΗΠΑ με τους Σαουδάραβες χάνει πολύ από το παλιό της ειδικό βάρος:
οι ΗΠΑ συγκαταλέγονται πλέον στους κορυφαίους παραγωγούς πετρελαίου στον κόσμο, γεγονός που αντιπροσωπεύει μια μεγάλη αλλαγή σε σχέση με τα παλαιότερα χρόνια, όταν εισήγαγαν 2 εκατομμύρια βαρέλια αργού σαουδαραβικού πετρελαίου την ημέρα.
Η Κίνα είναι πλέον ο μεγαλύτερος εισαγωγέας σαουδαραβικού αργού
Οι αριθμοί αυτοί έχουν μειωθεί σε λιγότερο από 500.000 βαρέλια την ημέρα τον Δεκέμβριο του 2021.
Αντίθετα, οι εισαγωγές πετρελαίου της Κίνας έχουν διογκωθεί τις τελευταίες τρεις δεκαετίες, σύμφωνα με την αναπτυσσόμενη οικονομία της.
Η Σαουδική Αραβία ήταν ο κορυφαίος προμηθευτής αργού πετρελαίου της Κίνας το 2021, με 1,76 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα, ακολουθούμενη από τη Ρωσία με 1,6 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα, σύμφωνα με στοιχεία της Γενικής Διοίκησης Τελωνείων της Κίνας.
«Η δυναμική έχει αλλάξει δραματικά. Η σχέση των ΗΠΑ με τους Σαουδάραβες έχει αλλάξει. Σήμερα η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος εισαγωγέας αργού στον κόσμο και προσφέρουν πολλά επικερδή κίνητρα στο βασίλειο», δήλωσε Σαουδάραβας αξιωματούχος που έχει γνώση των συνομιλιών μεταξύ Κίνας και Σαουδικής Αραβίας.
Δυσαρεστημένες οι ΗΠΑ με αυτό τον ιστορικό μετασχηματισμό
Περιττό να πούμε ότι οι ΗΠΑ δεν είναι καθόλου ευχαριστημένες με αυτόν τον ιστορικό μετασχηματισμό. Υψηλόβαθμος αμερικανός αξιωματούχος δήλωσε στην WSJ ότι η ιδέα των Σαουδάραβων να πουλήσουν πετρέλαιο στην Κίνα σε γιουάν είναι «πολύ ασταθής και επιθετική» και «δεν είναι πολύ πιθανή».
Ο αξιωματούχος πρόσθεσε ότι οι Σαουδάραβες είχαν διατυπώσει την ίδια ιδέα στο παρελθόν όταν υπήρχε ένταση μεταξύ Ουάσιγκτον και Ριάντ. Είναι, φυσικά, πιθανό οι Σαουδάραβες να κάνουν πίσω.
Η αλλαγή των συναλλαγών εκατομμυρίων βαρελιών πετρελαίου από δολάρια σε γιουάν κάθε μέρα θα μπορούσε να πλήξει την οικονομία της Σαουδικής Αραβίας, η οποία έχει ένα νόμισμα, το ριάλ, συνδεδεμένο με το δολάριο.
Οι σύμβουλοι του πρίγκιπα Mohammed ενδεχομένως να τον έχουν προειδοποιήσει για απρόβλεπτη οικονομική ζημιά εάν προχωρήσει βιαστικά το σχέδιο.
Ή ίσως, η Σαουδική Αραβία απλώς προετοιμάζεται για την ημέρα που θα κόψει τον τελευταίο σημαντικό δεσμό με τις ΗΠΑ.
Η πραγματοποίηση περισσότερων πωλήσεων πετρελαίου σε γιουάν θα συνέδεε πιο στενά τη Σαουδική Αραβία με το νόμισμα της Κίνας, το οποίο ακόμη δεν ενδιαφέρει τους διεθνείς επενδυτές λόγω των αυστηρών ελέγχων που διατηρεί το Πεκίνο.
Η ανάθεση πωλήσεων πετρελαίου σε λιγότερο σταθερό νόμισμα θα μπορούσε επίσης να υπονομεύσει τις δημοσιονομικές προοπτικές της κυβέρνησης της Σαουδικής Αραβίας.
Όπως προσθέτει η WSJ, ο αντίκτυπος στην οικονομία της Σαουδικής Αραβίας πιθανότατα θα εξαρτηθεί από την ποσότητα των πωλήσεων πετρελαίου και την τιμή του πετρελαίου.
Ορισμένοι οικονομολόγοι αναφέρουν ότι αν η Σαουδική Αραβία πάψει να πουλάει το πετρέλαιό της σε δολάρια, θα διαφοροποιήσει τη βάση εσόδων του βασιλείου που μπορεί τελικά να οδηγήσει στη σύνδεση του το ριάλ με ένα καλάθι νομισμάτων, όπως το δηνάριο του Κουβέιτ.
«Εάν αυτό γίνει τώρα, σε μια εποχή υψηλών τιμών του πετρελαίου, δεν θα φανεί αρνητικά. Θα θεωρηθεί περισσότερο ως εμβάθυνση των δεσμών με την Κίνα», δήλωσε η Monica Malik, επικεφαλής οικονομολόγος στην Εμπορική Τράπεζα του Άμπου Ντάμπι.
Έρχεται και το τέλος του δολαρίου ως αποθεματικού νομίσματος
Φαίνεται όμως ότι οι Σαουδάραβες, ενώ εξακολουθούν να σχεδιάζουν να κάνουν τις περισσότερες πωλήσεις πετρελαίου τους σε δολάρια, είναι έτοιμοι να ξεκινήσουν και τη μετάβαση, η οποία ενδεχομένως μπορεί να δελεάσει κι άλλους παραγωγούς να τιμολογήσουν τις εξαγωγές τους προς την Κίνα σε γιουάν.
Οι άλλες μεγάλες πηγές πετρελαίου της Κίνας είναι η Ρωσία, η Αγκόλα και το Ιράκ.
«Η αγορά πετρελαίου, και κατ' επέκταση ολόκληρη η παγκόσμια αγορά εμπορευμάτων, είναι η ασφαλιστική πολιτική της θέσης του δολαρίου ως αποθεματικού νομίσματος», δήλωσε η οικονομολόγος Gal Luft, συνδιευθύντρια του Ινστιτούτου για την Ανάλυση της Παγκόσμιας Ασφάλειας που εδρεύει στην Ουάσιγκτον, που έχει συγγράψει ένα βιβλίο για την αποδολαριοποίηση.
«Αν αυτός ο λίθος αφαιρεθεί, ο τοίχος θα αρχίσει να καταρρέει».
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών