Σχετικά Άρθρα
Νέος γύρος κυρώσεων από ΕΕ, Μ. Βρετανία σε Ρωσία μετά την Bucha - Γερμανία και Αυστρία λένε «όχι» σε ενεργειακό embargo
Ρωσία: Προβοκάτσια των ΗΠΑ στη Bucha για να διακοπούν οι διαπραγματεύσεις με την Ουκρανία - Ξεκινά έρευνα
Βομβαρδίζουν το Donbass οι Ρώσοι, επιθέσεις σε Οδησσό - Ερείπια και το Τσερνίχιφ – Στον ΟΗΕ η σφαγή στη Bucha
Έως τα μέσα της δεκαετίας του 2010, η επέκταση του ΝΑΤΟ προχωρούσε ποσοτικά και ποιοτικά. Ως αποτέλεσμα, ο κατάλογος των στόχων της συμμαχίας έχει διαφοροποιηθεί ευρέως (από επιχειρήσεις διαχείρισης κρίσεων έως την καταπολέμηση των απειλών στον κυβερνοχώρο και της κλιματικής αλλαγής).
Στην πράξη ο τομέας ευθύνης του είναι παγκόσμιος, συμπεριλαμβανομένων των Δυτικών Βαλκανίων, της Μέσης Ανατολής και - πρακτικά - της Κίνας.
Τα γεγονότα γύρω από την Ουκρανία τη δεκαετία του 2010 έπαιξαν το ρόλο ενός «κακώς ξεχασμένου παλιού» για τη συλλογικότητα των Βρυξελλών.
Οι αποφάσεις των συνόδων κορυφής στην Ουαλία το 2014 και στη Βαρσοβία το 2016 σηματοδότησαν τη διαδικασία επιστροφής της συμμαχίας στην αρχική της περιοχή ευθύνης, αναδεικνύοντας σε πρώτο πλάνο την άμυνα των ανατολικών συνόρων.
Ο τωρινός πόλεμος στην Ουκρανία με την εισβολή της Ρωσίας θα μπορούσε να τερματίσει αυτόν τον κύκλο παγιώνοντας την ταυτότητα του ΝΑΤΟ ως μια περιφερειακή στρατιωτική συμμαχία που χτίστηκε γύρω από μια κοινή απειλή.
Αύξηση δαπανών
Ένα μήνα μετά την έναρξή του πολέμου, τα γεγονότα εξακολουθούν να εξελίσσονται με ταχείς ρυθμούς, γεγονός που καθιστά δύσκολη την πρόβλεψη, αλλά ήδη μπορούν να καταγραφούν συγκεκριμένες τάσεις.
Μια ποιοτική αλλαγή είναι πιθανό να είναι η απόφαση της Γερμανίας να διαθέσει επιπλέον 100 δισεκ. ευρώ για αμυντικές δαπάνες, ανεβάζοντας τες στο 2% του ΑΕΠ έως το 2024.
Η αύξηση των αμυντικών δαπανών ήταν ένα δύσκολο ζήτημα για το ΝΑΤΟ από τα μέσα της δεκαετίας του 1970, και το οποίο τέθηκε με έμφαση στη σύνοδο κορυφής της Ρίγας το 2006.
Το Βερολίνο δεν βιαζόταν να αυξήσει τις στρατιωτικές δαπάνες ακόμη και υπό την πίεση της κυβέρνησης του Τραμπ.
Δίνει τον τόνο η Γερμανία
Σήμερα, δίνει το παράδειγμα για άλλα διστακτικά μέλη του ΝΑΤΟ: η Ολλανδία ανακοίνωσε αύξηση των αμυντικών δαπανών τις πρώτες εβδομάδες της σύγκρουσης. Ο Καναδάς άρχισε να αναπτύσσει ένα σχέδιο για να αυξήσει αυτό το ποσοστό μετά την επίσκεψη του πρωθυπουργού στην Ευρώπη και ένα επείγοντα ΝΑΤΟ -Σύνοδος κορυφής της ΕΕ.
Η Γερμανία έχει ήδη ανακοινώσει την πρόθεσή της να συνεργαστεί με την ΕΕ για την ανάπτυξη μαχητικών και αρμάτων μάχης, και τέτοια έργα μπορούν να υλοποιηθούν, για παράδειγμα, στο πλαίσιο της Μόνιμης Δομημένης Αμυντικής Συνεργασίας (PESCO).
Στρατιωτικοβιομηχανικό σύμπλεγμα
Εάν το γαλλογερμανικό συγκρότημα κατασκευής μαχητικών αεροσκαφών ενισχυθεί ξανά στο πλαίσιο του έργου, αυτό θα μπορούσε να δώσει νέα ώθηση στην ανάπτυξη της «στρατηγικής κυριαρχίας» της Ευρώπης στον τομέα της άμυνας.
Η Διακήρυξη των Βερσαλλιών μετά τη σύνοδο κορυφής της ΕΕ στις 10-11 Μαρτίου επιβεβαιώνει αυτή την πρόθεση.
Η «Στρατηγική Πυξίδα», που εγκρίθηκε στις 21 Μαρτίου, η πρώτη αμυντική ιδέα της ΕΕ, θα παίξει επίσης ρόλο στην υλοποίηση των καθηκόντων τόσο από στρατηγική όσο και από ψυχολογική άποψη.
Από λειτουργική άποψη, η βασική βραχυπρόθεσμη εστίαση του ΝΑΤΟ είναι πιθανό να είναι η ενίσχυση του αποτρεπτικού οπλοστασίου της Ρωσίας.
Σήμερα, δύο αντίθετες διαδικασίες μπορούν να παρατηρηθούν:
Αφενός, οι χώρες του ΝΑΤΟ, πρώτον, προμηθεύουν όπλα στην Ουκρανία: Δεν είναι μόνο οι Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά και η Γερμανία, η οποία άλλαξε την αρχική της απόφαση κατά τη διάρκεια της επιχείρησης.
Δεύτερον, ενισχύονται τα σύνορα της συμμαχίας στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη -Σλοβακία, Πολωνία, Ρουμανία, χώρες της Βαλτικής, Βουλγαρία, καθώς και ο ρόλος των ΗΠΑ στην Ευρώπη. Τρίτον, από τις 14 Μαρτίου, μια από τις μεγαλύτερες ασκήσεις του ΝΑΤΟ ο Cold Response 2022, έγινε στη Νορβηγία.
Τα πυρηνικά
Από την άλλη πλευρά σε επίσημο επίπεδο δεν γίνεται λόγος για εγκατάλειψη των περιορισμών της «Ιδρυτικής Πράξης Ρωσίας-ΝΑΤΟ» σχετικά με τη μη ανάπτυξη πυρηνικών όπλων στις «νέες» χώρες της συμμαχίας.
Στις 4 Μαρτίου ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ δήλωσε ότι «δεν πρέπει να υπάρχουν ούτε αεροπλάνα ούτε επίγειες δυνάμεις του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία». «Το ΝΑΤΟ δεν μπορεί να πάει σε πόλεμο με τη Ρωσία», δήλωσε ο Βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον. Παρόμοια θέση εξέφρασε και ο Τζο Μπάιντεν.
Σε αυτό το πλαίσιο, υπονοούμενα για την πιθανή είσοδο της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ, την προμήθεια πολωνικών MiG-29 στην Ουκρανία, την καθιέρωση ζώνης απαγόρευσης πτήσεων πάνω από αυτήν, που ακούστηκε τις πρώτες εβδομάδες της σύγκρουσης, απορρίφθηκαν.
Η πολιτική διάσταση της σύγκρουσης, δηλαδή η πιθανή επιταχυνόμενη ένταξη της Ουκρανίας στην ΕΕ, δεν έλαβε επίσης «πράσινο φως» στη σύνοδο κορυφής της ΕΕ: οι ηγέτες των μεγάλων χωρών αντιτάχθηκαν σαφώς στην επιτάχυνση της διαδικασίας. Χωρίς ξαφνικές αποφάσεις πέρασε και η επείγουσα σύνοδος του ΝΑΤΟ στις 24 Μαρτίου.
Το κοινό αφήγημα απειλής
Από ιδεολογική άποψη, η κατάσταση ευνοεί την ανάπτυξη ενός κοινού αφηγήματος για μια απειλή που είναι κατανοητή σε όλους ως κεντρικό στοιχείο διατλαντικής «αλληλεγγύης» για την επίλυση τόσο εσωτερικών (διατήρηση του στρατιωτικού-βιομηχανικού συμπλέγματος και γραφειοκρατίας, αλληλεξάρτηση συμμάχων) όσο και εξωτερικών ( παθητική ασφάλεια).
Ο τελικός λόγος ανήκει στη νέα «Στρατηγική Αντίληψη» του ΝΑΤΟ, η οποία θα υιοθετηθεί στη σύνοδο κορυφής της συμμαχίας στη Μαδρίτη τον Ιούνιο και οι ειδικοί σημειώνουν ότι η πιθανότητα εστίασης του ΝΑΤΟ στη «ρωσική απειλή» είναι πραγματικά υψηλή.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών