Παρά την αγωνιώδη προσπάθεια απεξάρτησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης από το ρωσικό φυσικό αέριο και πετρέλαιο, υπάρχει ένας αναξιοποίητος πόρος, λέει το Politico: Τα νερά της Κύπρου…
Ωστόσο, η χρονίζουσα κακή σχέση μεταξύ Τουρκίας, Κύπρου και Ελλάδας, που έχει τις ρίζες της στην εισβολή της Τουρκίας στην Κύπρο το 1974, εμποδίζει τις προσπάθειες εξερεύνησης και εξόρυξης φυσικού αερίου το οποίο βρίσκεται κάτω από τη Μεσόγειο Θάλασσα.
Η Τουρκία θέλει να έχει λόγο στα κέρδη από τον πλούτο του νησιού, διασφαλίζοντας οφέλη για την τουρκοκυπριακή κοινότητα.
Επίσης, θέλει το φυσικό αέριο το οποίο θα έχει ως πηγή την περιοχή να διέρχεται από την επικράτειά της καθ' οδόν προς την Ευρώπη.
Στους αντίποδες, η Αθήνα υποστηρίζει σχέδια για μεταφορά φυσικού αερίου μέσω Κύπρου και Ελλάδας.
Συν τοις άλλοις, υπάρχει εμπλοκή στις διαπραγματεύσεις σε ό,τι αφορά την αποστολή αποθεμάτων φυσικού αερίου από το Ισραήλ, την Αίγυπτο και τον Λίβανο.
Αρχικά υπήρχε η ελπίδα ότι, μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία, θα υπήρχε η ανάγκη για ενότητα και οι χώρες θα παραμέριζαν τις όποιες διαφορές τους, ώστε να σταματήσει να γεμίζει με χρήματα το ενεργειακό πορτοφόλι του Vladimir Putin.
Τον Μάρτιο, ο Έλληνας Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Τούρκος Πρόεδρος Recep Tayyip Erdogan συναντήθηκαν, τροφοδοτώντας την προσδοκία ότι μια ύφεση στην τρέχουσα κρίση στις σχέσεις των δύο χώρων μπορεί να είναι στον ορίζοντα.
Μόλις δύο μήνες αργότερα, ο Erdogan διέκοψε τις σχέσεις του με τον Μητσοτάκη, με τις τουρκικές απειλές να εντείνονται.
Οποιαδήποτε προσδοκία για «συμφιλίωση» διαψεύστηκε…
Το αποτέλεσμα είναι ότι 15 χρόνια αφότου η Κύπρος ανακοίνωσε τον πρώτο γύρο αδειοδότησης και 11 χρόνια μετά την ανακάλυψη του πρώτου μεγάλου κοιτάσματος φυσικού αερίου στα ανοικτά του νησιού, βρίσκεται και πάλι στην πρώτη γραμμή της επικαιρότητας για τους λάθος λόγους.
Δεν διοχετεύεται αέριο και δεν έχει ληφθεί καμία απόφαση για το πώς θα μπορούσε να συνδυαστεί με άλλα αποθέματα στην περιοχή, ώστε να αποσταλεί στην υπόλοιπη Ευρώπη.
Στην Κύπρο, δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι τα σχέδια έχουν καταρρεύσει.
«Λαμβάνοντας υπόψη το πρόσφατο παρελθόν και γενικά την εμπειρία μας από την Τουρκία, δεν ήμασταν τόσο αφελείς ώστε να πιστέψουμε ότι η γείτων άλλαξε στάση είτε προς την Ελλάδα είτε την Κύπρο από τη μια μέρα στην άλλη», δήλωσε ο Κορνήλιος Κορνέλιου, ανώτερος αξιωματούχος του Κυπριακού Υπουργείου Εξωτερικών.
Οι Κύπριοι ανησυχούν τώρα ότι η ένταση θα αποθαρρύνει τις ενεργειακές εταιρείες από τις συνεχείς επενδύσεις και την εξερεύνηση, εμποδίζοντας την επέκταση των εσόδων από ορυκτά καύσιμα που θεωρούνται κρίσιμης σημασίας για μια χώρα που ήδη ταλαντεύεται λόγω απώλειας των σημαντικών εσόδων που έφερναν κάποτε στην Κύπρο οι Ρώσοι.
«Η ενέργεια θα μπορούσε να είναι μια καλή πλατφόρμα για τη συμφιλίωση σε πολιτικά φορτισμένες περιοχές, όπως η Κύπρος και όχι μόνο, αλλά δυστυχώς, έχει ανοίξει ακόμα ένα κεφάλαιο στο βιβλίο της σύγκρουσης», δήλωσε ο Χάρης Τζιμήτρας, διευθυντής του Ερευνητικού Ινστιτούτου Ειρήνης στο Όσλο Κυπριακό Κέντρο.
Οι παλιές συγκρούσεις γεννούν νέες
Στο άρθρο γίνεται επίσης σύντομη αναφορά στις εντάσεις με την Τουρκία για την Ανατολική Μεσόγειο και τα στοχευμένα μέτρα που επέβαλε η ΕΕ το 2019.
Σήμερα, προστίθεται, η ExxonMobil και η Qatar Energy δραστηριοποιούνται στην περιοχή, ενώ όπως δήλωσε η Υπουργός Ενέργειας Νατάσα Πηλείδου στο Politico αναμένεται η είσοδος και των Eni και Total στην περιοχή τις επόμενες εβδομάδες, καθώς και προτάσεις για το κοίτασμα "Αφροδίτη" από κοινοπραξία με επικεφαλής την Chevron.
Η κα Πηλείδου δήλωσε ακόμα πως υπάρχει ανάγκη επίσπευσης της ανάπτυξης των υδρογονανθράκων της Ανατολικής Μεσογείου και της χρήσης του φυσικού αερίου ως μεταβατικού καύσιμου ενόψει της κλιματικής ουδετερότητας το 2050.
Το άρθρο καταγράφει τις επιλογές για την μεταφορά του φυσικού αερίου αναλόγως των κοιτασμάτων που θα εντοπιστούν που θα επηρεάσει και τη βιωσιμότητα των επιλογών αυτών.
Συγκεκριμένα καταγράφεται η ιδέα για διασύνδεση του "Αφροδίτη" με τερματικό στην Αίγυπτο, την πρόταση που έχει κατατεθεί από ελληνική εταιρεία για σύνδεση με το Ισραήλ με μικρό αγωγό και εξαγωγή του φυσικού αερίου μέσω πλατφόρμας υγροποίησης στην Κύπρο, αλλά και η ιδέα για μεταφορά του αερίου με αγωγό μέσω Τουρκίας. Η ιδέα αυτή, σύμφωνα με το άρθρο, ενισχύθηκε μετά την πρόσφατη επαναπροσέγγιση Τουρκίας - Ισραήλ.
Ο πρέσβης της Τουρκίας στην Αθήνα, Burak Özügergin, αναφέρθηκε στη γεωπολιτική και οικονομική διάσταση της ενέργειας στην περιοχή, υποστηρίζοντας πως η Τουρκία πρέπει να εμπλακεί καθώς αποτελεί κεντρικό κόμβο και μεγάλη αγορά.
Η κα Πηλείδου από την άλλη υπογραμμίζει πως το αδιέξοδο δεν πλήττει μόνο την Κύπρο αλλά τη διεθνή κοινότητα, σημειώνοντας πως τα γεωπολιτικά και τεχνικά θέματα που εγείρονται όσον αφορά τον αγωγό EastMed μπορούν να εγερθούν και σε σχέση με έναν αγωγό από το Ισραήλ στην Τουρκία.
Τέλος, το άρθρο αναφέρεται στις επικείμενες εκλογές σε Ελλάδα, Τουρκία και Κύπρο το αργότερο πριν το 2023, κάτι που όπως σημειώνεται δημιουργεί περιορισμένες προσδοκίες για αποκλιμάκωση.
Από τη μια, ο κ. Özügergin αφήνει να νοηθεί πως η προεκλογική περίοδος δημιουργεί συνθήκες όπου η Τουρκία μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο αποπροσανατολισμού, ενώ ο κ. Κορνηλίου αναφέρεται στην πρακτική της Τουρκίας να δημιουργεί τετελεσμένα που εμποδίζουν την διεξαγωγή διαπραγματεύσεων.
Γίνεται ακόμα αναφορά στα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης που παρουσίασε η ε/κ πλευρά και το ότι δεν έφεραν πρόοδο, με την κα Πηλείδου να δηλώνει πως ελπίζει πως θα εξεταστούν με σοβαρότητα από την τουρκοκυπριακή πλευρά.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών