Στα 40 - 60 δολάρια το βαρέλι το πλαφόν στο ρωσικό πετρέλαιο από τη Δύση - Γιατί είναι αδύνατη η επιβολή του

Την επιβολή ανώτατης τιμής στο ρωσικό πετρέλαιο, στα 40 - 60 δολάρια ανά βαρέλι, εξετάζουν οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους, με την εφαρμογή του μέτρο, όμως, να κρίνεται αδύνατη... 

Ειδικότερα, σύμφωνα με όσα μεταδίδει το πρακτορείο Bloomberg, οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους εξετάζουν την επιβολή πλαφόν στο ρωσικό πετρέλαιο στο εύρος των 40 έως 60 δολαρίων το βαρέλι.
Η Δύση διερευνά διάφορους τρόπους για να περιορίσει τα έσοδα της Ρωσίας, ελαχιστοποιώντας ταυτόχρονα τον αντίκτυπο στις δικές τους οικονομίες.
Στη σύνοδο κορυφής στη Γερμανία στις 28 Ιουνίου, οι ηγέτες συμφώνησαν να «δουν» επιλογές για να περιορίσουν τις τιμές, απαγορεύοντας τις ασφαλιστικές και μεταφορικές υπηρεσίες που απαιτούνται για τη μεταφορά ρωσικού αργού και πετρελαϊκών προϊόντων - εκτός εάν το πετρέλαιο αγοράζεται κάτω από μια συμφωνημένη τιμή. 
Ένα πιο συγκεκριμένο όριο θα εξαρτηθεί από τις συνθήκες της αγοράς.
Πριν από την πτώση των τιμών του πετρελαίου τη Δευτέρα, το ρωσικό αργό πιθανότατα διαπραγματευόταν γύρω στα 80 δολάρια το βαρέλι.
Εν προκειμένω αξίζει να σημειωθεί πως το προτεινόμενο όριο τιμής πιστεύεται ότι το οριακό κόστος παραγωγής της Ρωσίας και η τιμή του πετρελαίου της πριν από την εισβολή στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου.
Σύμφωνα με στελέχη της κυβέρνησης Biden, το ανώτατο όριο των 40 δολαρίων είναι πολύ χαμηλό.
Ο στόχος είναι να μειωθούν τα έσοδα της Μόσχας, αλλά ταυτόχρονα υπάρχει ο κίνδυνος τα ανεπαρκώς εφαρμοσμένα μέτρα να οδηγήσουν τις τιμές σε άνοδο.
Μάλιστα, ο αντιπρόεδρος του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσίας και πρώην πρόεδρος της χώρας, Dmitry Medvedev, είπε πως ένα πλαφόν θα οδηγήσει τη διεθνή τιμή πετρελαίου έως και 400 δολάρια το βαρέλι. 

Η Δύση θέλει αλλά δεν μπορεί...

Οι ηγέτες της G7 κατέληξαν ότι επιθυμούν να επιβάλουν πλαφόν, δηλαδή ανώτατο όριο τιμής στο πετρέλαιο και το φυσικό αέριο της Ρωσίας, προκειμένου να περιορίσουν τα έσοδα της ρωσικής κυβέρνησης με τα οποία χρηματοδοτεί τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Οι Υπουργοί Οικονομικών της G7, μεταξύ των οποίων και η υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Janet Yellen, υποστηρίζουν ότι η επιβολή πλαφόν μπορεί να περιορίσει τα έσοδα που εισπράττει η Ρωσία για τις εξαγωγές ενεργειακών πόρων, χωρίς να πλήττονται οι δυτικοί καταναλωτές από μία διακοπή των ρωσικών προμηθειών.
Είναι όμως ζήτημα αν υπάρχει δυνατότητα να γίνει αυτό.
Ακολουθούν μερικές βασικές ερωτήσεις σχετικά με τη δυνατότητα να εφαρμοστεί μια τέτοια πολιτική και τα προβλήματα στα οποία θα προσκρούσει, όπως τις συγκρότησε το Reuters.

Έχει επιβληθεί ξανά πλαφόν στις τιμές πετρελαίου μιας χώρας;

Ένας ανάλογος μηχανισμός επιβολής πλαφόν δημιουργήθηκε ως τμήμα του προγράμματος «πετρέλαιο αντί τροφίμων» από τα Ηνωμένα Έθνη το 1995 προκειμένου να μπορεί το Ιράκ να πουλά το πετρέλαιό του με αντάλλαγμα τρόφιμα και φάρμακα.
Το πρόγραμμα, που εισήχθη από την κυβέρνηση του Προέδρου των ΗΠΑ, Bill Klinton, είχε σκοπό να καλύψει τις ανάγκες των απλών Ιρακινών σε τρόφιμα και φάρμακα, μην επιτρέποντας στην κυβέρνηση του Saddam Houssein να ενισχύσει τις στρατιωτικές της δυνατότητες.
Οι αγοραστές πετρελαίου πλήρωναν τα χρήματα σε ειδικό λογαριασμό μεσεγγύησης που διαχειριζόταν η τράπεζα BNP Paribas.
Τα χρήματα χρησιμοποιήθηκαν αργότερα και για την πληρωμή πολεμικών αποζημιώσεων στο Κουβέιτ, ενώ οι αποστολές των Ηνωμένων Εθνών στο Ιράκ και το Ιράκ είχαν τη δυνατότητα να αγοράσουν ότι τους ήταν απαραίτητο στο πλαίσιο της αποστολής τους με τα υπόλοιπα κεφάλαια.
Μια μεγάλη διαφορά σε σχέση με το πρόγραμμα που εφαρμόστηκε στο Ιράκ είναι ότι τότε τα Ηνωμένα Έθνη ήταν ενωμένα στην αντίθεσή τους απέναντι στην κυβέρνηση του Saddam Houssein, ενώ σήμερα τα κράτη μέλη του ΟΗΕ είναι διαιρεμένα ως προς τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Η Κίνα, η Ινδία και το Πακιστάν είναι μεταξύ των 35 χωρών που έχουν αρνηθεί να καταδικάσουν τη Ρωσία.
Η Κίνα και η Ινδία έχουν γίνει μάλιστα οι μεγαλύτεροι αγοραστές ρωσικού πετρελαίου το οποίο παίρνουν με μεγάλη έκπτωση, καθώς η Ευρώπη έχει μειώσει τις εισαγωγές.

Ποιος μπορεί να είναι ο στόχος ενος καρτέλ αγοραστών;

Δυτικοί αξιωματούχοι λένε ότι θέλουν να ενθαρρύνουν τις πωλήσεις ρωσικού πετρελαίου σε τιμές ελαφρώς υψηλότερες του κόστους παραγωγής για να διασφαλίσουν ότι θα μειωθούν τα κέρδη της Ρωσίας, χωρίς να προκληθεί πρόβλημα στην παγκόσμια προσφορά.
Σήμερα, η Ρωσία εισπράττει πολύ περισσότερα έσοδα από ό,τι πριν από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, καθώς οι παγκόσμιες αυξήσεις των τιμών έχουν αντισταθμίσει τον αντίκτυπο των δυτικών κυρώσεων.
Ο Tamas Varga, της χρηματιστηριακής πετρελαίου PVM δήλωσε ότι η ιδέα της εισαγωγής ενός ανώτατου ορίου τιμής ισοδυναμεί με απόδειξη ότι το embargo της Δύσης στο ρωσικό πετρέλαιο ήταν αντιπαραγωγικό καθώς τα ρωσικά έσοδα αυξήθηκαν.
Ωστόσο, η δημιουργία ενός καρτέλ αγοραστών για να μειωθούν δραματικά τα έσοδα της Ρωσίας, με παράλληλη άμβλυνση της πληθωριστικής πίεσης από τις τιμές του πετρελαίου, αποτελεί μια πολύ αβέβαιη άσκηση.
«Το μεγάλο άγνωστο είναι η αντίδραση του Vladimir Putin», είπε ο Varga.
Απαντώντας στις δηλώσεις των δυτικών περί εισαγωγής πλαφόν στις τιμές πετρελαίου και φυσικού αερίου της Ρωσίας, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Dmitry Peskov, δήλωσε αν οι χώρες της Δύσης επιχειρήσουν να εισάγουν ένα τέτοιο μέτρο, η Gazprom μπορεί να αλλάξει τους όρους παραδόσεων φυσικού αερίου στα συμβόλαια που έχει με τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Εάν όμως η Δύση επιχειρήσει να επιβάλλει πλαφόν στις τιμές και ο Ρώσος πρόεδρος Vladimir Putin απαντήσει μειώνοντας τις εξαγωγές πετρελαίου ή φυσικού αερίου προς την Ευρώπη, το σχέδιο θα αποτύχει και θα οδηγήσει σε αύξηση των τιμών: «Είναι ένα εφιαλτικό σενάριο - τόσο για την Ευρώπη όσο και για τη Ρωσία».

Σε τι επίπεδο μπορεί να τεθεί το πλαφόν;

Με τις τιμές του Brent στα 110-120 δολάρια το βαρέλι, η Ρωσία δίνει το πετρέλαιό της με μεγάλη έκπτωση 30-40 δολαρίων το βαρέλι στους Κινέζους και τους Ινδούς που το αγοράζουν με μεγάλη προθυμία.
«Οι χώρες της G7 θέλουν να μειώσουν τα ρωσικά έσοδα από το πετρέλαιο και αυτό συνεπάγεται ανώτατο όριο τιμής πολύ χαμηλότερο από αυτό που πληρώνουν οι αγοραστές. Ορισμένοι ακτιβιστές υποστηρίζουν μια πολύ επιθετική μείωση, επισημαίνοντας το χαμηλό κόστος παραγωγής της Ρωσίας και υποστηρίζοντας ότι θα συνεχίσει να πουλά πετρέλαιο σε οποιαδήποτε τιμή παραπάνω αυτό το επίπεδο», δήλωσε ο Richard Mallinson από το Energy Aspects.
Το κόστος παραγωγής της Ρωσίας είναι 3-4 δολάρια το βαρέλι και οι ρωσικές εταιρείες θα μπορούσαν πιθανώς να ωφεληθούν ακόμη και αν οι τιμές του πετρελαίου ήταν 25-30 δολάρια το βαρέλι.

Υπάρχει τρόπος να επιβληθεί το πλαφόν μέσω της ασφάλισης φορτίων ρωσικού πετρελαίου και LNG;

Η επιβολή ανώτατου ορίου τιμής στις πωλήσεις ρωσικού πετρελαίου μπορεί να γίνει μέσω της ναυτιλιακής ασφάλισης, δήλωσε η Louise Dickson από το Rystad and Mallinson.
Το International Group of Protection & Indemnity Clubs στο Λονδίνο καλύπτει περίπου το 95% του παγκόσμιου ναυτιλιακού στόλου μεταφοράς πετρελαίου.
Στους Ρώσους αγοραστές πετρελαίου μπορεί να προσφερθεί απαλλαγή από την απαγόρευση της ευρωπαϊκής ναυτιλιακής ασφάλισης, η οποία τίθεται σε ισχύ στις αρχές Δεκεμβρίου, εάν πληρώνουν με βάση την τιμή του πλαφόν ή και κάτω από αυτήν.

Για να επιβληθεί ανώτατο όριο τιμής στο πετρέλαιο και το φυσικό αέριο της Ρωσίας υπάρχουν πολλά εμπόδια - ποια είναι αυτά;

«Το πιο προφανές είναι ότι η Ρωσία μπορεί να μην συμφωνήσει να πουλήσει σε αυτές τις τιμές, ιδιαίτερα εάν το πλαφόν τεθεί πολύ χαμηλά και κοντά στο κόστος παραγωγής», δήλωσε ο Dickson.
«Άλλωστε ο Putin έχει ήδη δείξει ότι είναι αποφασισμένος να σταματήσει τις προμήθειες φυσικού αερίου σε χώρες της ΕΕ που αρνήθηκαν να ανταποκριθούν στις δικές του απαιτήσεις πληρωμών».
Το επόμενο εμπόδιο είναι η Κίνα, η οποία δέχεται την ασφάλιση των φορτίων που παραλαμβάνει από ρώσους ασφαλιστές, είπε ο Dickson.
Η κρατικά ελεγχόμενη Ρωσική Εθνική Αντασφαλιστική Εταιρεία (RNRC) έχει γίνει ο κύριος αντασφαλιστής των ρωσικών πλοίων.

Θα συνεργαστούν η Κίνα και η Ινδία;

Η Ινδία, μέσω του εθνικού της νηογνώμονα, έχει παράσχει πιστοποητικά ασφάλειας για δεκάδες ρωσικά πλοία, επιτρέποντας την απρόσκοπτη συνέχιση των εξαγωγών ρωσικού πετρελαίου.
«Η Ρωσία και ορισμένοι αγοραστές βρίσκουν ήδη εναλλακτικές λύσεις στις ευρωπαϊκές ασφαλιστικές αγορές, χρησιμοποιώντας έναν συνδυασμό τοπικών ασφαλιστικών εταιρειών και κρατικών εγγυήσεων. Επομένως, αυτός ο μηχανισμός δεν πρόκειται να υποχρεώσει όλους τους αγοραστές να συμμετάσχουν στο σύστημα πλαφόν της Δύσης», δήλωσε ο Mallinson.

Θα συμφωνήσουν οι ασφαλιστικές και όλες οι χώρες της ΕΕ;

Επιπλέον, οι ευρωπαϊκές ασφαλιστικές μπορεί να μην έχουν καμία διάθεση να είναι υπεύθυνες για την παρακολούθηση του ανώτατου ορίου τιμών και να αποφασίσουν ότι θα αποφύγουν την κάλυψη τέτοιων συμφωνιών, είπε.
Συν τοις άλλοις, η ΕΕ θα πρέπει να τροποποιήσει τις κυρώσεις που ενέκρινε στα τέλη Μαΐου, κάτι που απαιτεί πάλι ομόφωνη υποστήριξη από όλες τις χώρες μέλη της.
«Δεδομένων της υψηλής δυσκολίας που είχαν οι διαπραγματεύσεις τον Μάιο, ορισμένες χώρες φοβούνται να ξανανοίξουν το ζήτημα και να δώσουν στην Ουγγαρία και άλλες χώρες ξανά την ευκαιρία να πιέσουν για εξαιρέσεις», αναφέρει ο Mallinson.

www.bankingnews.gr