Μήνας αυξήσεων επιτοκίων, αλλά και της «δήλωσης» των προθέσεων της Ρωσίας να καλύψει ενεργειακά την Ευρώπη είναι ο Ιούλιος, με τις αγορές να αναμένουν τις εξελίξεις αυτές που επί της ουσίας θα κρίνουν την πορεία των αγορών το επόμενο διάστημα.
Ειδικότερα, στις 21 Ιουλίου, αναμένεται η συνεδρίαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για την επόμενη αύξηση του επιτοκίου της μετά από πάρα πολλά χρόνια.
Την ίδια ημέρα ολοκληρώνεται η προγραμματισμένη συντήρηση του αγωγού φυσικού αερίου Nord Stream από την Ρωσία, με την Ευρώπη να αναμένει να δει εάν θα ρέει και πάλι το ρωσικό φυσικό αέριο προς τις αποθήκες της.
Και σαν να μην έφταναν αυτά, η Federal Reserve συνεδριάζει στις 26 και 27 Ιουλίου για να ανακοινώσει το ύψος της επόμενης αύξησης του επιτοκίου της.
Αντίστροφη μέτρηση για την ΕΚΤ
Η αντίστροφη μέτρηση για την πρώτη αύξηση επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα μετά από δέκα και πλέον χρόνια έχει αρχίσει.
Η απόφαση για την αύξηση, η οποία έχει προαναγγελθεί από τον Ιούνιο, θα ληφθεί στη συνεδρίαση της ΕΚΤ στις 21 Ιουλίου.
Αν και στην προηγούμενη συνεδρίαση είχε εκφρασθεί η πρόθεση να αυξηθούν τα επιτόκια κατά ένα τέταρτο της ποσοστιαίας μονάδας (25 μονάδες βάσης), δεν μπορεί να αποκλεισθεί μία μεγαλύτερη αύξηση καθώς ορισμένα μέλη του 25μελούς Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ πιέζουν για να εξετασθεί μία αύξηση κατά μισή ποσοστιαία μονάδα, λόγω του επίμονα ανοδικού πληθωρισμού.
Η πρόεδρος της ΕΚΤ, C. Lagarde, υποστήριζε έως πρόσφατα την αύξηση των 25 μ.β., αλλά στο συνέδριο της κεντρικής τράπεζας που έγινε αρχές Ιουλίου στη Σίντρα της Πορτογαλίας τόνισε ότι η ΕΚΤ θα κινηθεί ταχύτερα αν ο πληθωρισμός δεν υποχωρήσει.
Αύξηση - σοκ στα επιτόκια της Fed, κατά 1%, βλέπει η Wall Street
Μετά την απροσδόκητη ανακοίνωση για τον πληθωρισμό στις ΗΠΑ το Ιούνιο, οι traders στην αγορά συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης άρχισαν αμέσως να στοιχηματίζουν ότι η Federal Reserve θα μπορούσε να αυξήσει τα επιτόκια έως και 1% στις 26 και 27 Ιουλίου 2022.
Ο δείκτης τιμών καταναλωτή, αυξήθηκε κατά 9,1% σε ετήσια βάση, καταγράφοντας τη μεγαλύτερη αύξηση από τον Νοέμβριο του 1981.
Η ανακοίνωση αμέσως προκάλεσε τις συζητήσεις στην αγορά ότι η Fed θα μπορούσε να γίνει πιο επιθετική και ότι οι σκληρότερες ενέργειές της θα είχαν μεγαλύτερη πιθανότητα να προκαλέσουν ύφεση.
Η αγορά είχε προηγουμένως προβλέψει μια αύξηση επιτοκίων κατά 0,75 ποσοστιαίες μονάδες, αλλά η υψηλή ένδειξη για τα συμβόλαια του Ιουλίου στη Wall Street δείχνει ότι πολλοί επενδυτές ετοιμάζονται για αύξηση 1%.
Αυτό θα ήταν εξαιρετικά επιθετικό πέρα από την αύξηση των 75 μ.β. του Ιουνίου, τη μεγαλύτερη αύξηση από το 1994.
Ο στόχος του εύρους επιτοκίων των Fed Funds είναι επί του παρόντος 1,5%-1,75%.
Πλέον όλα τα βλέμματα είναι στραμμένα στις 26 Ιουλίου.
Αναδίπλωση;
Οι βασικές κεντρικές τράπεζες η FED και η ΕΚΤ θα υποχρεωθούν να τερματίσουν τις αυξήσεις επιτοκίων και την πολιτική ποσοτικής σύσφιξης πολύ νωρίτερα του αναμενομένου καθώς η ύφεση θα κατακλύσει τον πλανήτη προειδοποιεί η Bank of America.
Όταν μιλάει ο κορυφαίος στρατηγικός αναλυτής της BofA για τα επιτόκια και πρώην αναλυτής της Fed Νέας Υόρκης, Marc Cabana, οι επενδυτές, η Fed - ακόμα και ο πρώην συνεργάτης του και γκουρού των repo της Fed, Zoltan Pozsar – τον ακούν με προσοχή.
Και αυτό που έχει να πει ο κορυφαίος στρατηγικός αναλυτής της BofA τώρα είναι εξαιρετικά σημαντικό.
Η BofA τώρα αναμένει μείωση των επιτοκίων κατά 100 μονάδες βάσης μεταξύ Σεπτεμβρίου του 2023 και Ιουνίου 2024.
Την εκτίμηση ότι η Fed και η ΕΚΤ θα αρχίσουν τις μειώσεις επιτοκίων από τα μέσα του 2023, εξέφρασαν και οι αναλυτές της Nomura.
Σύμφωνα με τη Nomura, το επιτόκιο της Fed θα διαμορφωθεί στο 3,5%-3,75% έως τον Φεβρουάριο του 2023 πριν να αρχίσει τις μειώσεις επιτοκίων τον Σεπτέμβριο του 2023.
Όσον αφορά την ΕΚΤ, η Nomura αναμένεται ότι θα έχει αυξήσει επιτόκια για 175 μονάδες βάσης έως τον Μάρτιο του 2023 πριν να αρχίσει τις μειώσεις επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης τον Ιούνιο του 2023, καθώς λόγω των φόβων για ύφεση.
Την ίδια στιγμή, οι αναλυτές αναμένουν δύο μειώσεις επιτοκίων από την Bank of England τον Μάιο και τον Αύγουστο του επόμενου έτους, αφού πρώτα θα έχει αυξήσει τα επιτόκια κατά 100 μονάδες βάσης το 2022.
Ημέρα κρίσης για την Ευρώπη η 21η Ιουλίου
Η έτερη κρίσιμη ημερομηνία για την Ευρώπη είναι η 21η Ιουλίου, η ημέρα δηλαδή που θα διαπιστωθεί εάν η Ρωσία μετά το δεκαήμερο κλείσιμο του αγωγού Nord Stream για εργασίες συντήρησης, θα διατηρήσει ανοιχτές τις στρόφιγγες του φυσικού αερίου ή θα προχωρήσει σε αυτό που όλοι φοβούνται στην Ευρώπη, στην πλήρη διακοπή της παροχής προς την Ευρώπη.
Όσο και αν πολλοί Ευρωπαίοι έχουν προετοιμαστεί για το ενδεχόμενο αυτό και δηλώνουν ότι το πιθανότερο σενάριο είναι η πλήρης διακοπή του φυσικού αερίου, θα είναι κάτι πρωτόγνωρο δεδομένου ότι ποτέ στο παρελθόν, ακόμα και σε δύσκολες πολιτικές στιγμές, η Ρωσία δεν έχει προχωρήσει σε μια τέτοια ενέργεια.
Η τουρμπίνα
Σε πρόσφατη ανακοίνωση της η Gazprom, ανακοίνωσε πως δεν μπορεί να εγγυηθεί την καλή λειτουργία του αγωγού Nord Stream 1, καθώς αδυνατεί να επιβεβαιώσει ότι θα ανακτήσει μια γερμανική τουρμπίνα που είχε σταλεί για επιδιόρθωση στον Καναδά.
Πιο αναλυτικά, λίγες ώρες μετά την εκτίμηση της Κομισιόν πως η πλήρης διακοπή στην παροχή του ρωσικού αερίου ενδεχομένως να συμβεί ακόμα και μέσα στον Ιούλιο, η κρατική εταιρεία φυσικού αερίου της Ρωσίας με δήλωσή της ενέτεινε ακόμα περισσότερο την ανησυχία που επικρατεί στη Γηραιά ήπειρο αναφέροντας πως «η Gazprom δεν έχει στην κατοχή της κανένα έγγραφο που επιτρέπει στη Siemens να βγάλει από τον Καναδά τον κινητήρα της τουρμπίνας αερίου».
«Υπό αυτές τις συνθήκες, δεν είναι δυνατό να εξαγάγουμε αντικειμενικό συμπέρασμα σε ό,τι αφορά την εξέλιξη της κατάστασης σχετικά με τη λειτουργία με πλήρη ασφάλεια» του αγωγού, ανέφερε η Gazprom, παρά το γεγονός πως η καναδική κυβέρνηση ενέκρινε την επιστροφή της τουρμπίνας στο Βερολίνο.
Από την πλευρά του, το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών αρνήθηκε να σχολιάσει την ανακοίνωση της Gazprom.
«Δεν σχολιάζουμε δηλώσεις της Gazprom», ανέφερε χαρακτηριστικά εκπρόσωπος του ΥΠΟΙΚ της Γερμανίας, προσθέτοντας πως η Siemens ανακοίνωσε ότι βρίσκεται στο στάδιο προγραμματισμού έτσι ώστε η μεταφορά και η ανάπτυξη να μπορέσουν να λάβουν χώρα το ταχύτερο δυνατό.
Έκτακτα μέτρα από την Ε.Ε.
Σε μια προσπάθεια να αντιμετωπίει αυτό το σενάριο η Κομισιόν σχεδιάζει να συστήσει ένα πακέτο πρόσθετων μέτρων που θα πρέπει να λάβει η κάθε χώρα της Ε.Ε προκειμένου να περιορίσει την κατανάλωση φυσικού αερίου και να μειώσει το μελλοντικό κόστος για τις επιχειρήσεις και τους καταναλωτές.
Στο πλαίσιο αυτό προβλέπεται μεταξύ άλλων η μειωμένη χρήση θέρμανσης και ψύξης.
«Η άμεση δράση θα μπορούσε να μειώσει τον αντίκτυπο μιας ξαφνικής διακοπής του εφοδιασμού κατά το ένα τρίτο», επισημαίνει η Κομισιόν στο έγγραφο, το οποίο υπόκειται ακόμη σε αλλαγές πριν από την τελική του έγκριση στις 20 Ιουλίου.
«Ανεξάρτητα από μια βραχυπρόθεσμη διαταραχή, η έγκαιρη κοινή δράση σε επίπεδο ΕΕ σε αυτή την κρίσιμη περίοδο της διαδικασίας πλήρωσης των αποθηκών θα μειώσει την ανάγκη για πιθανή και πιο επώδυνη μείωση της ζήτησης αργότερα τον χειμώνα, σε περίπτωση διακοπής των ροών από τη Ρωσία», προσθέτει.
Το μεγάλο στοίχημα βέβαια για την Ευρώπη είναι να διασφαλίσει ότι θα υπάρχουν επαρκή αποθέματα φυσικού αερίου για τον χειμώνα, οπότε και κορυφώνεται η ζήτηση για θέρμανση.
Κίνδυνος να μείνουμε από αέριο
Πάντως, οι προσομοιώσεις δείχνουν ότι σε περίπτωση πλήρους διακοπής από τον Ιούλιο, η αποθήκευση θα μπορούσε να κυμανθεί μόλις σε 65% έως 71% στις αρχές Νοεμβρίου, σημαντικά χαμηλότερα από τον στόχο του 80%, σύμφωνα με το έγγραφο.
Αν η στρόφιγγα κλείσει αργότερα, για παράδειγμα τον Οκτώβριο, ο κίνδυνος να «ξεμείνει» η Ευρώπη από αέριο είναι μικρότερος, ενώ θα υπήρχε και το χρονικό περιθώριο να αναληφθούν δράσεις για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης.
Όπως αναφέρει έγγραφο της Κομισιόν, οι συνολικές ροές από τη Ρωσία είναι τώρα λιγότερες από το 30% του μέσου όρου από το 2016 έως το 2021.
«Η κατάσταση του φυσικού αερίου στην ΕΕ βρίσκεται σε κρίσιμη καμπή», σημειώνεται στο έγγραφο και υπογραμμίζεται ότι «όλοι μπορούν να εξοικονομήσουν αέριο, ακόμη και αν ανήκουν σε προστατευόμενους τομείς, όπως τα νοικοκυριά ή τα κτίρια που διαχειρίζονται δημόσιες αρχές, οι βιομηχανίες που έχουν δυνατότητες αλλαγής καυσίμου και, ανάλογα με το εθνικό πλαίσιο, αλλά και ο τομέας της ηλεκτρικής ενέργειας».
Το πακέτο των μέτρων που αναμένεται να προτείνει η Κομισιόν στα κράτη - μέλη περιλαμβάνει τις εξής δράσεις:
- αλλαγή καυσίμου, τόσο στις βιομηχανίες όσο και στην παραγωγή ενέργειας, για την προληπτική εξοικονόμηση φυσικού αερίου.
- μέτρα στην αγορά, συμπεριλαμβανομένων των πλειστηριασμών ή των διαγωνισμών, όπου οι κυβερνήσεις δίνουν κίνητρα για μείωση της κατανάλωσης από μεγάλους χρήστες, κυρίως βιομηχανίες.
- ενημερωτικές εκστρατείες για τη μείωση της θέρμανσης και της ψύξης, καθώς και υποχρεωτικά όρια κατά τη διάρκεια ενός επιπέδου συναγερμού κρίσης.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών