Στην υπερφούσκα που περικλείει τις αγορές αναφέρεται με ανάλυσή του ο θρυλικός επικεφαλής της GMO Jeremy Grantham.
Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τον 83χρονο Grantham, «Μόνο μερικά γεγονότα στην καριέρα ενός επενδυτή έχουν πραγματικά σημασία, και μεταξύ των σημαντικότερων είναι οι υπερφούσκες.
Αυτές είναι γεγονότα που δεν μοιάζουν με άλλα:
Υπάρχουν παραδείγματα τα οποία μπορούν να μελετήσουν οι επενδυτές, έχουν σαφή κοινά χαρακτηριστικά.
Ένα από αυτά τα είναι τα bear market ράλι μετά από μια πτώση, με πολλούς επενδυτές να παγιδεύονται.
«Το ράλι του φετινού καλοκαιριού μέχρι στιγμής ταιριάζει απόλυτα στο μοτίβο» λέει ο Jeremy Grantham
Το χρηματιστήριο των ΗΠΑ παραμένει πολύ ακριβό και μια αύξηση του πληθωρισμού όπως αυτή του τρέχοντος έτους πλήττει πάντα πολλαπλάσια (σ.σ. PE) - αν και πιο αργά από το κανονικό αυτήν τη φορά.
Ωστόσο, τα θεμελιώδη έχουν αρχίσει να επιδεινώνονται δραματικά…
Οι προοπτικές είναι πολύ πιο ζοφερές από ό,τι θα μπορούσε να είχε προβλεφθεί τον Ιανουάριο.
Μακροπρόθεσμα, ελλοχεύει μια ευρεία και μόνιμη έλλειψη τροφίμων και πόρων…
Η τρέχουσα υπερφούσκα είναι άνευ προηγουμένου: ένα μείγμα υπερτιμημένων περιουσιακών στοιχείων, ενός σοκ στα εμπορεύματα και μιας επιθετικής Fed… –κάθε ιστορικός παραλληλισμός υποδηλώνει ότι τα χειρότερα έρχονται.
Οι καιροί που πραγματικά έχουν σημασία για τους επενδυτές
Τις περισσότερες φορές (85% ή περίπου) οι αγορές συμπεριφέρονται αρκετά φυσιολογικά.
Σε αυτές τις περιόδους, οι επενδυτές (διευθυντές, πελάτες και άτομα) είναι αρκετά ευχαριστημένοι, αλλά δυστυχώς αυτές οι περίοδοι δεν έχουν πραγματικά σημασία.
Μόνο το 15% των περιπτώσεων έχει σημασία, οπότε οι επενδυτές παρασύρονται και γίνονται παράλογοι.
Στο 12% των περιπτώσεων, αυτός ο παραλογισμός διέπεται από υπερβολική αισιοδοξία, δηλαδή meme μετοχές, φρενίτιδα από IPOs, όπως τα τελευταία δύο χρόνια.
Και, βέβαια, ακολουθεί πανικός…
Αυτό το 15% είναι πολύ διαφορετικό από τις συνηθισμένες bull και bear markets.
Ο μέσος όρος των συνηθισμένων bull και bear markets με αυτή τη χούφτα ακραίων τιμών μειώνει τα δεδομένα και παράγει παραπλανητικά σήματα.
«Για αυτό δίνω ισχυρή σύσταση να αντιμετωπίζετε τις υπερφούσκες – με σίγμα 2,5 έως 3 (σ.σ. τυπική απόκλιση στην στατιστική)– ως ειδικές, συλλογικά μοναδικές περιστάσεις.
Είναι σαν να υπάρχει μια αλλαγή φάσης στη συμπεριφορά των επενδυτών.»
Τα αποτελέσματα από αυτή τη μοναδική ομάδα υπερφουσκών (μόλις τρεις στη σύγχρονη εποχή στις ΗΠΑ) είναι πράγματι ιδιαίτερα:
- η πολυσυζητημένη απόκλιση μεταξύ συντηρητικών και κερδοσκοπικών μετοχών, τα ράλι της bear market
- η ταχεία έναρξη της ύφεσης
- οι πολύ αυξημένες πιθανότητες περαιτέρω απροσδόκητων χρηματοοικονομικών και οικονομικών ατυχημάτων.
Διανύουμε μια τέτοια περίοδο, βιώνουμε μια αληθινή υπερφούσκα.
«Και το πρώτο πράγμα που πρέπει να θυμάστε είναι το εξής: Όσο ψηλότερα ανεβαίνουν οι μετοχές, τόσο περισσότερο πρέπει να πέφτουν.
Τα στάδια…
Ο Grantham συνέχισε εξηγώντας τα τυπικά στάδια που περνούν οι υπερ-φούσκες όταν καταρρέουν, σημειώνοντας ότι το σημερινό οικονομικό περιβάλλον μοιάζει πολύ με το ιστορικό μοτίβο.
«Πρώτον, σχηματίζεται η φούσκα∙ δεύτερον, εμφανίζεται μια ανατροπή, όπως μόλις συνέβη στο πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους, όταν κάποια δυσκολία στο οικονομικό ή πολιτικό περιβάλλον κάνει τους επενδυτές να συνειδητοποιήσουν ότι η τελειότητα δεν θα διαρκέσει, τελικά, για πάντα, και οι αποτιμήσεις κάνουν μισό βήμα πίσω.
Στη συνέχεια, υπάρχει αυτό που μόλις είδαμε - το ράλι μιας bear market.
Τέταρτον και τελευταίο, τα θεμελιώδη επιδεινώνονται και η αγορά πέφτει σε χαμηλά επίπεδα», έγραψε.
Προετοιμαστείτε για ένα επικό τέλος…
Οι προηγούμενες υπερφούσκες είχαν πολύ χειρότερες επακόλουθες οικονομικές προοπτικές καθώς συνδύαζαν πολλαπλές κατηγορίες περιουσιακών στοιχείων: στέγαση και μετοχές, όπως στην Ιαπωνία το 1989 ή σε παγκόσμιο επίπεδο το 2006.
Ή συνδύαζαν απότομη αύξηση του πληθωρισμού και φούσκες στις μετοχές, όπως το 1973 στις ΗΠΑ και αλλού.
Η τρέχουσα υπερφούσκα διαθέτει τον πιο επικίνδυνο συνδυασμό αυτών των παραγόντων στη σύγχρονη εποχή:
και οι τρεις κύριες κατηγορίες περιουσιακών στοιχείων – στέγαση, μετοχές και ομόλογα – είναι ιστορικά υπερεκτιμημένες.
Τώρα βλέπουμε μια έκρηξη του πληθωρισμού και ένα σοκ επιτοκίων, όπως και στις αρχές της δεκαετίας του 1970.
Την ίδια στιγμή, τα πράγματα αναμένεται να γίνουν χειρότερα, καθώς έχουμε ένα κύμα ανατιμήσεων στα Εμπορεύματα και στην Ενέργειας (όπως οδυνηρά φάνηκε το 1972 και το 2007).
Αυτοί οι κραδασμοί πάντα ρίχνουν μια μακρά σκιά που καταστέλλει την ανάπτυξη.
«Δεδομένων όλων αυτών των αρνητικών παραγόντων, δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι τα δείκτες καταναλωτικής εμπιστοσύνης και οι επιχειρηματικοί δείκτες επιχειρήσεων θα δοκιμάσουν νέα ιστορικά χαμηλά.
Και στον τομέα της τεχνολογίας, την αιχμή της οικονομίας των ΗΠΑ (και της παγκόσμιας), οι προσλήψεις επιβραδύνονται, οι απολύσεις αυξάνονται και οι CEOs προετοιμάζονται όλο και περισσότερο για ύφεση.
«Πρόσφατα, είδαμε ένα ράλι bear market.
Κάθε κύκλος είναι διαφορετικός και κάθε κυβερνητική απάντηση είναι απρόβλεπτη.
Αλλά αυτά τα λίγα γεγονότα φαίνεται να ενεργούν σύμφωνα με τους δικούς τους κανόνες, στο δικό τους έργο, το οποίο προφανώς έχει μόλις σταματήσει μεταξύ της τρίτης και της τελευταίας πράξης.
Εάν η ιστορία επαναληφθεί, το έργο θα είναι για άλλη μια φορά τραγωδία» καταλήγει ο 83χρονος βετεράνος της Wall Street.
Είχε προβλέψει πτώση -50%
Υπενθυμίζεται πως Jeremy Grantham σε άλλο ενημερωτικό σημείωμα είχε προβλέψει κραχ στη Wall με πτώση 50% στις μετοχές...
Ενώ παραδοσιακά ήταν bull και θετικός για τις αγορές από τις αρχές του 2021 πριν από ένα χρόνο έχει μετατραπεί σε άκρως απαισιόδοξο.
Στις αρχές του 2021 οι προειδοποιήσεις του Grantham για ένα επικείμενο κραχ έγιναν ιδιαίτερα σκληρές... και θεαματικά λανθασμένες.
Θυμηθείτε, τον Ιανουάριο του 2021, ο Grantham έγραψε ότι το σκάσιμο αυτής της «μεγάλης, επικής φούσκας» θα είναι «το πιο σημαντικό επενδυτικό γεγονός της ζωής σας», ενώ ακολούθησαν προειδοποιήσεις για ένα «θεαματικό» κραχ στους επόμενους μερικούς μήνες» που ωστόσο δεν ήρθε…
Αλλά με τις μετοχές να υποχωρούν και πάλι λόγω των φόβων ότι η υποστήριξη της Fed σταδιακά θα ατονήσει, δεν άργησε ο 83χρονος Grantham να δημοσιεύσει την αποκαλυπτική έκθεση του με τίτλο «Let The Wild Rumpus Begin»
Ο ίδιος επιμένει ότι βιώνουμε στις αγορές μια υπερφούσκα και θεωρεί ότι είναι σχεδόν βέβαιος ότι θα σκάσει αυτή η φούσκα.
Ο χρηματιστηριακός δείκτης βαρόμετρο S&P 500 θα καταρρεύσει σχεδόν κατά 50% στις 2.500 μονάδες από τα υψηλά όλων των εποχών των 4.818 μονάδων, είχε πει τότε (-40% από σημερινά επίπεδα).
Να σημειωθεί ότι ο δείκτης S&P 500 διαπραγματεύεται στις 3.910 μονάδες.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών